Image

Klimaatcrisis en beleid? Ons kennen is beperkt

Opinie
08 augustus 2024

Een nieuw veld in klimaatonderzoek doet onderzoek naar de grote oceaanstroom die de temperatuur reguleert voor grote delen van de wereld. Deze stroom matigt voor ons het weer in het noordwesten van Europa. Het lijkt er nu op dat door het smelten van de ijskappen deze stroming verstoord wordt. Dat kan potentieel grote gevolgen hebben, maar welke daarover verschillen de opvattingen nogal. Het laat zien dat het menselijk kennen beperkt is. En toch is dat geen belemmering voor allerlei verregaande maatregelen.

De grote oceaanstroom waarover het gaat heeft een eigen naam. Wetenschappers hebben deze AMOC genoemd, een afkorting voor: Atlantic Meridional Overturning Circulation. Bij ons zorgt de AMOC voor mildere winters. Ook zorgt de stroming voor een andere verdeling van de watermassa over de wereld, waardoor zeespiegel hier lager is dan zonder deze stroming. 

Tot zover wat we weten. Los hiervan is er echter nog veel onduidelijk. Ook bij het eventuele stilvallen van de stroming is veel onbekend. Zo kan de stroming geheel of gedeeltelijk stilvallen. Niemand die het precies weet. De AMOC wordt sterk beïnvloed door het smelten van ijs bij de grote ijskappen op het noordelijk halfrond. Zoet water is lichter dan zout en koud water dichter dan warm en de verdeling van dit water houdt dit systeem in stand. Echter door het extra smelten van grote hoeveelheden landijs verstoort dit systeem. Maar geen mens weet in hoeverre.
Niemand weet hoe het precies zit. Het kantelpunt waarop de doorwerking van het stilvallen of afzwakken van de stroming definitief zichtbaar wordt in de gevolgen, is dan ook niet accuraat te voorspellen. De voorspellingen die gemaakt worden variëren van 2025 tot en met 2095. Dat is nogal een verschil! Het gemiddelde van deze jaren is 2057, maar het maakt nogal uit of het uiteindelijk 2030 of 2085 wordt...

Ook over wat dan de gevolgen voor het klimaat zijn van een zwakker wordende of stilvallende stroming is veel onduidelijk. Sommige wetenschappers spreken over een temperatuurdaling voor Noordwest-Europa van ongeveer 5 graden (terwijl de wereld als geheel opwarmt). Maar ja, als er vanaf nu geen fossiele brandstoffen meer worden gebruikt, dan kan de daling ook uitkomen op een graad of 8 of 10. Bij een gedeeltelijke daling in fossiel brandstofgebruik is de afkoeling een graad of 3 tot 5 en bij het onveranderd door verbruiken van dezelfde fossiele brandstoffen kan het 'slechts' 2 graden zijn. Maar nogmaals... niemand die het echt weet of overziet.

En dit geldt eigenlijk voor veel van de zogenaamde wetenschappelijke zekerheden van onze tijd. En toch worden er grote beslissingen genomen op basis van deze inzichten. Miljarden worden gestoken in allesomvattend klimaatplannen, berekeningen worden aangenomen als absoluut en men denkt het allemaal te kunnen doorgronden, terwijl dat helemaal niet zo is. 

De Bijbelse gedachte van de mens als een zeer beperkt en dwaas wezen, komt op. In 1 Kor. 1 staat het zo: ‘Waar is de wijze? Waar de schriftgeleerde? Waar de redetwister? Heeft God niet de wijsheid van deze wereld dwaas gemaakt?’
De mens is beperkt, maar God is dat niet! Hij heeft Jezus gegeven en Zijn leven en offer zijn de wijsheid van God die geen mens had kunnen voorzien of bedenken. Daarom zegt God in dezelfde Korinthiërsbrief: ‘Ik zal de wijsheid van de wijzen verloren doen gaan en het verstand van de verstandigen zal Ik tenietdoen.' Waarna Paulus het zo samenvat: 'Want het woord van het kruis is voor hen die verloren gaan wel dwaasheid, maar voor ons die behouden worden, is het een kracht van God.’ 
Het zou goed zijn als wij als moderne mensen ons dat wat meer beseffen en ons die nederigheid zouden aanmeten.