Image

Claim Amnesty International: Israël pleegt genocide

Artikel
06 december 2024

De organisatie Amnesty International stelt in een rapport dat Israël genocide pleegt in Gaza. Het is opvallend dat de organisatie dit doet. Normaliter is een claim als deze niet zomaar gemaakt en al helemaal niet bewezen, laat staan door een NGO als Amnesty. Toch heeft de organisatie deze stap genomen, naar eigen zeggen om mensen wakker te schudden: het moet een ‘wake-upcall’ zijn voor de wereld. Maar hoe terecht is dit?

Genocide
Een beschuldiging van genocide is zwaar. In het internationale recht wordt genocide aldus gedefinieerd: ‘De ontzegging van het recht van bestaan van een gehele menselijke groep.’ Het VN-handvest omschrijft het zo: ‘Een van de volgende handelingen, gepleegd met de bedoeling om een nationale, etnische, godsdienstige groep, dan wel een groep behorende tot een bepaald ras, geheel of gedeeltelijk als zodanig te vernietigen door het doden van leden van de groep; het toebrengen van ernstig lichamelijk of geestelijk letsel aan leden van de groep; het opzettelijk aan de groep opleggen van levensvoorwaarden die gericht zijn op haar gehele of gedeeltelijke lichamelijke vernietiging; het nemen van maatregelen, bedoeld om geboorten binnen de groep te voorkomen en het gewelddadig overbrengen van kinderen van de groep naar een andere groep.’
Het gaat dus om ‘handelingen gepleegd met de bedoeling om een nationale, etnische, godsdienstige groep, dan wel een groep behorende tot een bepaald ras, geheel of gedeeltelijk als zodanig te vernietigen'.
Dit geeft ook gelijk aan hoe zwaar een aanklacht als genocide is: er moet met intentie gestreefd worden naar de vernietiging van een bepaalde groep. Juist dat is lastig te bewijzen, want wanneer is het echt de (vooropgezette) bedoeling dat het zo moest gaan? Toch is deze intentie cruciaal, zonder dat is het geen genocide. 

Amnesty International beweert in haar claim dus dat Israël zich hieraan schuldig maakt in Gaza. Zij stelt dat het Israëlische leger en de Israëlische regering er bewust op uit zijn (gepland en al), om de bevolking van Gaza als groep uit te moorden en schade toe te brengen met het doel de gehele of gedeeltelijke vernietiging van die groep.

De feiten in Gaza
Er zijn sinds de start van de oorlog tussen Israël en Hamas volgens de cijfers die Amnesty zelf geeft 42.000 Gazanen omgekomen. Deze cijfers zijn afkomstig van de Gazanen, uit een ministerie dat onder controle is van Hamas. Het Israëlische leger stelt dat er ongeveer 20.000 Hamas-terroristen zijn omgebracht. Laten we voor dit moment er vanuit gaan dat beide cijfers ongeveer kloppen. Dan betekent dat dus dat op een bevolking van meer dan 2.000.000 Gazanen, er 22.000 burgerslachtoffers zijn. Dat zijn er uiteraard 22.000 teveel en dat is verschrikkelijk, maar dit duidt in geen velden of wegen op genocide. 22.000 op 2.000.000 is ongeveer 1%. Een modern leger als dat van Israël zou in geval van de intentie van genocide, een genocide na zoveel maanden oorlog ‘effectiever’ hebben kunnen uitvoeren. Nee, het tegenovergestelde lijkt eerder waar. De oorlog in Gaza is een strijd in dichtbevolkte, stedelijke gebieden. De VN zelf houdt bij dit type oorlogsvoering rekening met negentig procent burgerslachtoffers (dus 1 op 9). In Gaza ligt dat bij 42.000 slachtoffers waarvan 20.000 terroristen ongeveer 1 op 1. Militair strategisch een knappe prestatie.

Tel daarbij op dat:

  • Israël sinds het begin van de oorlog meer dan 1,1 miljoen ton hulpgoederen heeft doorgelaten naar Gaza. Dat er in juli zelfs een aantal weken een tijdelijke pier is gebouwd voor de aanvoer van deze goederen vanaf de Middellandse Zee. Deze bleek door weersomstandigheden niet te kunnen blijven liggen, maar het geeft aan dat er van genocidale intentie geen sprake is.

  • Israël - geheel volgens het internationale recht - veiligheidszones instelt waar mensen naar toe kunnen vluchten. Ook geven ze - wederom geheel volgens internationaal recht - evacuatiebevelen aan de lokale bevolking voordat ze acties ondernemen in een bepaald gebied. Ook dit wijst niet op genocide.  

  • Israël nooit de intentie heeft gehad om schoolgebouwen en woonwijken aan te vallen, maar Hamas-terroristen verstoppen zich daar en gebruiken de lokale bevolking als menselijk schild. Valt Israël niet aan, dan vechten deze terroristen door tegen Israël. Valt Israël wel aan, dan zijn de burgerslachtoffers koren op de molen in de Hamas-propaganda. Een zieke win-win voor de organisatie. 

  • Israël in september meewerkte aan een vaccinatiecampagne van Gazaanse kinderen tegen polio. Het ging om meer dan 640.000 kinderen die zijn gevaccineerd. Waarom dat doen als genocide je opzet is?

Kortom: er lijkt geen sprake te zijn van volkerenmoord, noch de intentie daarvan.

Amnesty’s redeneringen gewogen
Amnesty beweert op basis van eigen onderzoek desondanks dat er genocide plaatsvindt in Gaza. Zij stellen dat de acties van Hamas op 7 oktober 2023, niet als legitimering kunnen dienen voor Israëls daden daarna: ‘Israël heeft ten alle tijden de plicht heeft om alle mogelijke voorzorgsmaatregelen te nemen om burgers te sparen en onevenredige, niet specifieke aanvallen te vermijden.’ 
Gelegd naast de criteria voor genocide zoals ze hierboven opgenoemd zijn, voldoet Israël aan drie daarvan, aldus de organisatie. Agnes Callamard, secretaris-generaal van Amnesty International, stelt dat de daden van Israël in de oorlog gekoppeld moeten worden aan ‘de bestaande context van onteigening, apartheid en onwettige bezetting.’ Ze plaatst de oorlog dus in een breder perspectief ('holistisch' noemen ze dit zelf).

Er zijn wel een aantal kanttekeningen te maken bij het onderzoek dat tot de conclusies van Amnesty heeft geleid. Zo worden om te beginnen de tactieken van het Israëlische leger niet gewogen aan het internationale (oorlogs)recht. Er wordt niet eens de vraag gesteld of een bepaalde handelswijze wel is toegestaan volgens dit recht of niet. Het onderzoek stelt daarentegen enkel dat waar Hamas-terroristen onder de burgerbevolking zitten, Israël de plicht heeft om zoveel mogelijk burgerslachtoffers te vermijden en proportioneel te reageren. Het verwijt is dan dat Israël dat niet doet door wel aan te vallen. Maar zoals boven reeds beschreven, is dat maar zeer de vraag: Israël stelt immers veiligheidszones in en roept de bevolking op om te vertrekken uit gebieden. Beide zijn geldige instrumenten van het internationale recht en duiden niet op de intentie om de burgerbevolking aan te vallen. 
Alleen bij Amnesty ligt dit anders. Daar klinkt het verwijt dat deze preventieve acties in zichzelf gedaan worden en ‘berekend zijn om fysieke vernietiging te bewerken.’ Het verplaatsen van mensen is dus genocide, het inrichten van veiligheidszones is genocide. Dat is wat Amnesty beweert. Het oproepen tot vertrekken, het instellen van zones is in zichzelf genocidaal. Ieder weldenkend mens kan inzien dat dit een bizarre omdraaiing van de werkelijkheid is, waarin Israël in een hoek wordt gedreven waar het niet meer uit kan komen. Immers als aanvallen genocide is, als voorzorgsmaatregelen daarbij treffen genocide is, maar als het niet treffen van die maatregelen dan ook genocide is… dan is alles dus genocide. 

Het rapport is verder gebaseerd op gebrekkige informatie. Er wordt beweerd dat er 15 aanvallen geweest zijn op burgerdoelen, zonder militaire doeleinden. Amnesty International heeft echter geen toegang tot militaire en strategische informatie van het Israëlische leger gekregen, dus zij kan dat helemaal niet wegen, noch beoordelen. Zij heeft niet alle benodigde informatie om dit te kunnen doen.

Nog een opvallend, vermeldenswaardig detail. Het rapport dat er nu ligt had in een eerdere versie van 2022 nog deze veelzeggende passage: ‘Het systeem van apartheid dat is ontstaan met de stichting van Israël in mei 1948 en is opgebouwd en in stand gehouden in de decennia daarna…’ Deze zin laat zien hoe er gedacht wordt binnen Amnesty. Het wijst op de interne opvatting binnen de organisatie dat de staat Israël dus in zijn geheel en van het begin af aan niet legitiem is, want zij immers ontstaan als een apartheidsstaat. Daarmee wordt elk onderzoek verdacht in vooringenomenheid. Later is dit in de definitieve versie van het rapport aangepast naar: ‘het systeem van apartheid dat is gebouwd en in stand gehouden in de decennia daarna.’ 
Ondanks deze aanpassing lijkt hierin toch een duidelijke aanwijzing te zitten dat Amnesty International niet geheel neutraal in dit alles staat. Laten we dat verder onderzoeken.

Amnesty in het verleden
Is deze aanname van vooringenomenheid terecht? We kijken naar het verleden van de organisatie:

  • Een uitspraak van de Amerikaanse directeur van Amnesty International in de VS uit 2022: ‘Wij zijn tegenstander van het idee - en dit is, denk ik, het existentiële deel van het debat - dat Israël moet worden bewaard als een staat voor Joodse mensen.’

  • Frank Johnson, bestuurder van Amnesty International Finland noemde Israël in zijn eigen taal een ‘tuigstaat’ (letterlijke vertaling). Hij is daarop aangesproken, maar heeft deze uitspraak nooit teruggenomen. Toen hem gevraagd werd of hij een ander land kon bedenken dat dezelfde kwalificatie verdiende, gaf hij aan er geen te weten. Hij kwam dus niet met verwijzingen naar Noord-Korea, Rusland, Sudan, Iran of welk land dan ook. Nee, alleen Israël verdiende deze kwalificatie. 

  • In April 2015 stemde de Engelse afdeling van Amnesty International tegen een campagne ter bestrijding van antisemitisme. Officieel omdat ze tegen elke vorm van discriminatie en racisme zijn en niet specifiek tegen anti-Joods denken of iets dergelijks. Maar… deze zelfde afdeling steunde daarvoor wel een campagne tegen moslimdiscriminatie.  

  • In het verleden zijn medewerkers van Amnesty International betrapt op banden met de moslimbroederschap en zelfs met Hamas.  

  • De eerder aangehaalde secretaris-generaal Agnes Callamard beschuldigde in 2021 Israël op de sociale media van het vermoorden van Yassar Arafat. Daar is geen enkel bewijs voor, maar de secretaris-generaal weigerde de post terug te nemen. Het staat er nog. 

Al de hier genoemde feiten zijn niet obscuur of omstreden. U kunt ze zelf nalezen op de open Wiki daarover.

Amnesty International: meer gekleurde standpunten
In 2005 beschreef Amnesty International de behandeling van ongeveer 600 van terrorisme verdachte personen in verschillende Amerikaanse gevangenis in en buiten de VS als gelijk aan de Goelags van de Stalinistische Sovjet-tijd (waar miljoenen onschuldigen voor altijd in verdwenen zijn). Zij stelden dat deze Amerikaanse gevangenissen de ‘Goelags van onze tijd’ waren. Russisch dissident Pavel Litnov zei daar destijds al treffend over: ‘Het vergelijken van een imperfecte democratie die fouten maakt met een totalitair en onderdrukkend regime als dat van Rusland of China is niet juist. We hebben het niet over hetzelfde.’ Die nuance was Amnesty echter even vergeten.

Amnesty International trok in 2010 een tijd rond in het lezingencircuit met Maozzam Beg. Hij was een openlijke supporter van de Taliban en voorstander van de Jihad (uit zelfverdediging). Toch was dat geen belemmering voor de organisatie om met hem in zee te gaan.

Amnesty International is sinds 2020 officieel voorstander van vrije abortus, waar universeel en voor iedereen veilig toegang toe moet zijn. Ook zijn zij voorstanders van het normaliseren van sekswerk. Verboden op hoererij werken niet. Zolang het met wederzijdse instemming is, moet sekswerk gelegaliseerd worden. Dat verschillende organisaties en landen daar proefondervindelijk het bewijs van hebben dat het niet werkt en daarbij wijzen op toegenomen uitbuiting, vrouwenhandel en andere misstanden, deert Amnesty niet. Zij blijven bij hun standpunt.

Ook dit is allemaal openlijk na te lezen op de eerder genoemde Wiki.

Israël vrijgepleit?
Of Israël zich schuldig maakt aan genocide of niet is niet aan Amnesty International. Zij zijn hiervoor niet gemachtigd om dit te beoordelen en zij hebben op z’n minst sterk de verdenking tegen zich dat ze niet objectief in de beantwoording van deze vraag staan. Hun rapport moet dan ook gezien worden voor wat het is: een politiek statement, bedoelt om de meningen van mensen, instituties, landen en media te beïnvloeden. Het zal koren op de molen zijn van allerlei pro-Palestijnse organisaties en gebruikt worden in hun propaganda, maar dat maakt het nog niet waar.

Laat duidelijk zijn dat Israël niet perfect is en ook zeker niet brandschoon. Oorlog is smerig, ook die van Israël en Hamas. In iedere oorlog worden fouten gemaakt en misdaden gepleegd, door alle betrokken partijen. Ook voor Israël zal dat het geval zijn. Dat zullen wij niet ontkennen, maar om daarom te concluderen dat er sprake is van genocide als bewust en gepland intentioneel een bevolkingsgroep uitmoorden, lijkt ons onwaarschijnlijk en komt voor alsnog niet overeen met de werkelijkheid.