Image

Abortus om het ongewenste geslacht

Opinie
07 februari 2025

De EO-podcast ‘De koningswens’ heeft een vraaggesprek met ruim 50 verloskundigen gehad over zwangerschapsafbreking en abortus. Daaruit blijkt dat 15 van hen wel eens meemaken dat moeder een abortus wil omdat het kindje van het ongewenste geslacht is. Men wil een meisje, maar het is een jongen of andersom en dus wordt hiertoe overgegaan. Eén verloskundige maakte het zelfs drie of vier keer mee in zes weken.

Gekoppeld aan de abortus is de zogenaamde pret-echo die vanaf een week of 10 mogelijk is. Deze echo kent geen medische noodzaak of indicatie, wel kan dan al het geslacht van de baby bepaald worden (hoewel niet feilloos). Als gevolg van deze echo gaan sommige stellen en vrouwen over tot abortus. Omdat het nog relatief ‘vroeg’ is in de zwangerschap, is de drempel kennelijk lager. Schokkend is om te horen van stellen die met de afspraak voor de pret-echo ook al een afspraak bij de abortuskliniek hebben, voor het geval dat. Het gaat in veel gevallen om mensen die al meerdere kinderen hebben van hetzelfde geslacht en niet nog een jongetje of meisje willen, maar juist en alleen van het andere geslacht. Veel dieper gaan de beweegredenen niet. Een van de verloskundigen is mede hierdoor zelfs gestopt met het geven van deze vroege echo’s. 

Hellend vlak
Toen ik ging studeren, ongeveer een kwart eeuw geleden, kregen wij bij retorica en ook bij de ethische vakken, de drogreden van het hellend vlak voorgeschoteld. Een drogreden is een valse of bedrieglijke redenering die in betogen, debatten en verhandelingen gebruikt kan worden om alsnog je gelijk te halen. Een van die drogredenen is het hellend vlak. Deze zegt: als we hier aan gaan beginnen, dan komen we daar en daar uit. Dat wil niemand, dat is niet goed en/of onwenselijk, dus laten we het niet doen. Dit zou een drogreden zijn, omdat een keuze voor A niet automatisch betekent dat B volgt. Je kunt niet altijd van het zwartste scenario uitgaan. Dat hoeft nooit werkelijkheid te worden en angst is sowieso een slechte raadgever. 

Als jonge student neem je het allemaal aan, maar inmiddels ben ik ouder en wijzer. Ik heb het voordeel van levenservaring. Ik zie daardoor in dat het hellend vlak helemaal geen drogreden is. Zeker niet op het gebied van (medische) ethiek en dat blijkt ook hier weer. Toen in 1984 de abortuswet werd aangenomen, hadden de aannemers niet voor ogen dat vrouwen hun kinderen konden laten aborteren enkel om de reden dat het geslacht hen niet aanstond. Ik weet vrijwel zeker dat als dit toen was ingebracht, iedereen geschokt had gereageerd. Maar ja, de tijd schrijdt voort en de bakens worden verzet. Is het ene bereikt, dan komt het volgende in zicht. En als dat kan en mag, waarom dan niet...? Zo schuiven we op en op en op. Je ziet het steeds weer. Geloof je me niet? Kijk maar de euthanasie-discussie: ooit is de Nederlandse praktijk rond euthanasie bedacht om mensen die uitzichtloos en ondragelijk lijden een uitweg te geven. Eerst werd daarbij gedacht aan mensen met bijvoorbeeld terminale kanker die alleen maar steeds erger wordende ondraaglijke pijn voor de boeg hadden op weg naar de dood. Met de tijd gingen ook mensen met andere, minder direct dodelijke ziektes eronder vallen. Tevens werd psychisch lijden een geldige categorie. Jong of oud doet inmiddels ook niet meer ter zake. En tegenwoordig zijn we aangekomen bij duo-euthanasie van stellen, ‘hulp bij zelfdoding zonder noodzaak’ en bij de discussie of je ook uit het leven mag stappen met hulp van de overheid als er niet sprake is van uitzichtloos en ondragelijk lijden, maar je ‘gewoon’ oud bent (75+)? Zie hier het hellend vlak.

Nu is daar dus ook abortus om geslacht en ook dat is het hellende vlak in de praktijk. Het ergste is nog: het mag. Geen probleem volgens de wet.
Nee, laten we vooral blijven zeggen dat abortus gezondheidszorg voor vrouwen is en elkaar vertellen dat het ‘gewoon’ een vorm van geboortebeperking is. Laten we blijven ontkennen waar we naar afglijden via het hellende vlak en laten we dat laatste vooral een drogreden blijven noemen. Zie waar het toe leidt. 
Ik sluit af met Psalm 139: ‘Want U hebt mijn nieren geschapen, mij in de schoot van mijn moeder geweven… Mijn beenderen waren voor U niet verborgen, toen ik in het verborgene gemaakt ben en geborduurd werd in de laagste plaatsen der aarde. Uw ogen hebben mijn vormeloze begin gezien, en zij alle werden in Uw boek beschreven, de dagen dat zij gevormd werden, toen er nog niet één van hen bestond.’ 

Roelof Ham

Bronnen: Nederlands Dagblad en het Reformatorisch Dagblad