“Zo waarlijk helpe mij God almachtig”

Feike ter Velde • 89 - 2013 • Uitgave: 4
Wie herinnert zich niet de indrukwekkende inhuldiging van koningin Beatrix in het anarchistische Amsterdam van 30 april 1980? Allerlei oproerkraaiers met namen als krakers

en autonomen

vochten enkele straten verderop met de politie. Barricades werden opgeworpen, brandbommen en molotovcocktails werden naar de agenten gegooid en met allerlei grove scheldwoorden werden overheidsdienaars uitgejouwd. Linkse media stonden al lange tijd achter deze subversieve bewegingen, zoals de linkse pers, communisten en passivisten en vooral ook de VARA. In die wereld en in die stad, Amsterdam, voltrok zich de abdicatie van koningin Juliana en de inhuldiging van prinses Beatrix als onze nieuwe koningin.

Amsterdam is de plaats van de abdicatie en de inhuldiging, omdat dit in onze grondwet staat voorgeschreven. De stad was grimmig. Geparkeerde auto’s werden in de grachten gegooid, stenen regende neer op politie en ME en traangasgranaten werden afgeschoten op het agressieve leger van relschoppers, die als ratten uit het riool ineens de straten hadden bevolkt. Waterkanonnen werden ingezet. Het leek compleet oorlog!

Het gebeuren van de inhuldiging in het Paleis op de Dam echter was statig en waardig zoals het hoort. Van het Paleis ging het naar de Nieuwe Kerk, gelegen naast het Paleis. De deuren gingen open en een volle kerk met genodigden verwelkomde de nieuwe koningin met het zingen van ons volkslied. Waardig schreed Beatrix voort met prins Claus aan haar zijde. De hermelijnen mantel, ook wel koningsmantel of kroningsmantel genoemd, hing om haar schouders. Sinds 1814, de inhuldiging van koning Willem I, is de prachtige Nieuwe Kerk de plaats voor deze plechtige ceremonie.

De kerk staat daar al sinds de 15e eeuw. De Oude Kerk was te klein geworden voor de groeiende stad met haar vele kerkgangers. Drie maal werd de Nieuwe Kerk met verwoesting door brand bedreigd, maar steeds weer hersteld en verfraaid. Tal van kunstenaars mochten daaraan bijdragen. Deze kerk, in gotische stijl gebouwd met later toegevoegde Renaissance elementen, was ook een begraafplaats, o.a. van Michiel de Ruyter, de admiraal. In de jaren ’60 en ’70 van de vorige eeuw was de kerk gesloten voor een grote restauratie. Sindsdien zorgt een Stichting voor het dragen van de onderhoudskosten en het invullen van culturele activiteiten en tentoonstellingen.

Op 30 april 1980 – terwijl er slag geleverd werd met ultralinks-politieke oproerkraaiers en hun meelopers – klonken als een schrille tegenstelling in de Nieuwe Kerk de woorden van koningin Beatrix, waarin ze trouw zwoer aan de grondwet en aan volk en vaderland, eindigende met “Zo waarlijk helpe mij God almachtig!”
Een vrije Nederlandse natie met aan het hoofd een koningin, straks een koning, moet telkens opnieuw kiezen tussen deze twee uitersten: de massa van de straat die de anarchie zoekt, of de afhankelijke mens die de hulp van God zoekt. Acht jaar later kon Beatrix door de Amsterdamse Jordaan wandelen en kreeg ze een spontane kus van een Amsterdammer uit de massa. “De zoen van Amsterdam” toont de verzoening van onze hoofdstad met onze koningin, die gebeden had om de hulp van God.

Feike ter Velde