Zelfkennis is het begin van alle wijsheid. Tenminste…

Henk van Blijderveen • 96 - 2020 • Uitgave: 4
Onlangs las ik een indringend interview met ex-profwielrenner Thomas Dekker. Na een val van grote hoogte, zou je zijn levensmotto als volgt kunnen samenvatten: ‘Zelfkennis is het begin van alle wijsheid.’

Thomas Dekker is gezegend met een uitzonderlijk wielertalent en een goed uiterlijk. Een combi die zorgde voor rijkdom, roem en vrouwen bij de vleet. Ja, hij leidde het leven dat voor veel mannen een ideaalbeeld is.

Deze mannen worden door Thomas echter uit hun droom geholpen. Want zo’n leven wordt al gauw verslavend en afmattend. Zelf zegt hij dat zijn mateloze liefde voor het fietsen, voor het leven en voor het vrouwelijk schoon hem blind en onbevredigbaar hadden gemaakt.
Om zijn energievretende idylle in stand te kunnen houden, nam Thomas zijn toevlucht tot doping, maar werd hij uiteindelijk betrapt en raakte in een klap alles kwijt: zijn succes, aanzien en wielercarrière.

Rijkdom maakt niet gelukkig
Daarop vluchtte Thomas naar de VS, om bij een steenrijke vriendin in te trekken. Zij was een generatie ouder dan hij en in haar kielzog dompelde hij zich in Beverly Hills onder in weelde. Filmsterren werden zijn vrienden en samen met deze vriendin reeg hij de ene verre reis aan de andere.
En alweer zouden heel wat mannen best met geluksvogel Thomas willen ruilen. Zelf weet hij inmiddels wel beter: “In LA barst het van de rijken, maar ik heb nog nooit zo veel ongelukkige mensen bij elkaar gezien. Iedereen is voortdurend op zoek. Ze kunnen doen wat ze willen, maar ze krijgen nergens meer een prikkel van.”

Valkuilen en zelfkennis zoeken op Bali
De relatie met zijn rijke vriendin liep op de klippen en Thomas verlangde naar warmte, naar een aangenaam klimaat. Het werd Bali. Daar trof hij een therapeute, die hem met behulp van Oosterse meditatietechnieken hielp ontdekken, waarom hij toch steeds weer in de valkuilen drank, doping en vrouwen tuimelde. Na deze sessies voelde hij zich sterk genoeg om een nieuwe start maken. Zijn eenzaamheid op Bali hielp hem daarbij, want “daardoor kwam wel het besef dat ik het allemaal zelf moest doen.”

Het zelf moeten doen
Ik ben geen therapeut, maar zie toch nog een valkuil die Thomas compleet over het hoofd ziet. Namelijk de valkuil dat hij denkt het allemaal zelf te moeten doen. Niet dat er iets mis is met dingen zelf doen. Maar wél wanneer we hierbij God buiten spel zetten.
Want, zelfkennis of niet, vanuit onze menselijke natuur worden we aangetrokken door ongezonde verleidingen. Zoomen we in op ons eigen leven, dan zien we dat niet alleen Thomas Dekker, maar dat wij allemaal een zekere hang hebben naar tomeloze vrijheid, rijkdom, aanzien en genot. Vrouwelijk of manlijk schoon, geld, drank of drugs, het laat niemand onverschillig en als de omstandigheden optimaal zijn, gaat iedereen voor de bijl. Nee, we zijn geen van allen verleidingproof.

Zelfkennis is het begin van alle wijsheid?
Nu kom ik terug op het tegeltje met de tekst: ‘Zelfkennis is het begin van alle wijsheid.’ Dit is slechts waar, wanneer zelfkennis ons tot het besef leidt, dat we zonder het bloed van Jezus reddeloos verloren zijn. Dat we dringend reiniging van zonde nodig hebben. Dat we niet langer een leven zonder de Here Jezus willen leiden.
Als antwoord op onze bekering zal God ons dan wedergeboorte, een nieuw leven schenken. Onze, met stenen bezaaide en met onkruid overwoekerde akker van het vlees, zal worden heringericht als akker van de geest. Een vruchtbare akker waarop rechtvaardiging, geestelijke rijkdom en vrijheid zullen worden gezaaid. Met als oogst een zinvol leven, dat geleefd wordt tot Gods eer.

Het bijzondere is, dat God ons dit allemaal wil geven, zonder er ook maar iets voor terug te verlangen. Het is pure genade, zodat alle eer toekomt aan Zijn Zoon Jezus Christus.

Henk van Blijderveen