Wat is opwekking?
ds. Jac. Schouten • 75 - 1999/2000 • Uitgave: 3
Vooral in ons land, maar ook verder in Europa, wordt veel gebeden om een opwekking. In de zg. derde wereld is dat waarschijnlijk wat minder, omdat daar grote geestelijke dingen gebeuren. Juist in die delen van de wereld komen mensen tot geloof in aantallen waarvan wij slechts kunnen dromen. Toch heeft ook ons land grote geestelijke tijden gekend. Elders in dit blad wordt ons iets verteld van het verleden, hoe ook hier duizenden bijeen kwamen en velen tot levend geloof gevoerd werden. Waarom gebeurt dit vandaag niet, ondanks de vele gebeden die worden opgezonden? Als wij de advertenties in de verschillende bladen zien, ook in ons blad, dan zien we dat er, nu hier en dan daar, opwekkingssamenkomsten worden gehouden. We hebben zelfs een hele zangbundel ingericht met opwekkingsliederen die - soms - met veel enthousiasme worden gezongen. Iemand vertelde mij eens dat als wij met de handen omhoog zouden staan tijdens het zingen van de lofliederen, de opwekking wel zou komen. Nu gaan er wekelijks duizenden handen omhoog, maar de opwekking blijft uit.
EVANGELISCH ONTWAKEN
Aan het einde van de zestiger jaren, begin zeventiger jaren, was er een geestelijk ontwaken in Canada. Dat werkte door in diverse kerken en gemeenten en er gebeurden grote dingen. Gelovigen werden aangeraakt door Gods Geest om zich opnieuw aan de Here te geven. Onbeslisten gaven hun hart aan de Here en velen kwamen tot geloof. De berichten daarover bereikten ook ons land en er werd een delegatie naar toe gezonden om te zien wat moest gebeuren om ditzelfde ook hier te beleven. Onder de naam "Evangelisch Ontwaken" werden er samenkomsten georganiseerd. Er werden mensen aangesproken door het thema van de campagne: "Gods vinger wijst naar jou". Er gebeurde wel wat, maar wat is de reden dat dit niet heeft doorgezet en dat dit, als zovele campagnes, uitging als een nachtkaars. En weer denken we aan de vele samenkomsten die in ons land werden en worden gehouden. Goede Evangelische sprekers, alom bekend zijnde, grote koren, gospelgroepen en bekende solozangers en -zangeressen. En aan de organisatie ontbreekt niets. Nu willen we van dit alles niets ten nadele zeggen. Zelf hebben we vaak aan dergelijke organisaties meegedaan. Maar beginnen we dan niet een stap te ver? Hebben we vergeten van de geschiedenis te leren? In de Bijbel wordt Israël herhaaldelijk opgeroepen om naar de geschiedenis te zien. Het gemis van onze dagen is dat er meestal te weinig kennis van de geschiedenis is. Dat geldt de profane geschiedenis, maar ook de geestelijke geschiedenis. Wellicht zouden we vat meer naar de opwekkingen in het verleden moeten zien. Zoals, bijvoorbeeld, de opwekking die eens de Veluwe in geestelijke gloed zette. Neen, geen grote organisatie, geen machtige koren e.d., maar wel een diepe werking van de Geest. Mensen die al vele jaren twee maal per zondag in de kerk zaten, maar de Here niet kenden, werden in gloed gezet. Vooral werden er zonden beleden. Het was een geween voor het aangezicht des Heren, maar geestelijk was het een gouden tijd. Verschillende gemeenten op de Veluwe hebben in deze opwekking hun wortels. Vooral het noemen van en het wijzen op de zonde, alsmede het belijden van de zonde, voert tot opwekking. Weer zien we naar de geschiedenis.
0PWEKKINGSPREDIKERS
Mannen van grote Evangelische naam als Moody, Sankey, Finney en anderen, noemden de zonde bij name. Het gebeurde dat zij, gedreven en geleid door Gods Geest, hun samenkomsten moesten onderbreken, omdat de Geest hun duidelijk maakte dat er eerst zonde beleden moest worden. In een samenkomst van Finney gebeurde het dat hij, na enkele minuten gesproken te hebben, zijn toespraak stopte en opriep tot belijdenis van zonden. Hij werd gevolgd door velen, die naar voren kwamen en zich voor het eerst of opnieuw aan de Here gaven. Zo kwam de opwekking. Ja, dat doen we vandaag niet meer. Daar zijn we te intellectueel voor, maar ook te individualistisch. En daar ligt nu het probleem. We zouden verder terug kunnen gaan in de geschiedenis. Er zijn vele tijden van opwekking geweest. Sommige zijn bekend geworden, omdat ze een groot gebied betroffen. Anderen minder bekend omdat het een enkele gemeente betrof. Maar altijd ging het gepaard met kennis van zonden en belijdenis van zonden. De kennis van zonde leren we niet door wat regels uit ons hoofd te leren, maar vooral door diepe bestudering van het Woord van God. Waarbij we het niet bij het Nieuwe Testament moeten laten, zoals helaas velen doen. Hoe heerlijk en machtig dat Nieuwe Testament ook is. Maar we hebben het hele Woord van God ontvangen. En vooral het Oude Testament leidt ons tot kennis van zonde.
In 2 Kron. 34 vinden wij de restauratie van de tempel, na een periode van ergerlijke afgodendienst. Israël zocht de weg terug naar de geestelijke glorietijden van weleer. En bij de restauratie wordt ergens in de tempel, diep onder het stof, het Woord van God gevonden. Als deze boekrol aan koning Josia wordt overhandigd en voorgelezen scheurt deze zijn klederen in diep berouw omdat hij ziet hoe ver men is afgeweken van het Woord van God. Dan klinkt er een grote oproep tot het volk om terug te keren tot God onder belijdenis van zonde.
In onze tijd hebben wij het Woord van God in vele vertalingen. Het is voor iedereen verkrijgbaar. Maar hebben wij dat Woord ook? Zijn wij door dat Woord heengegaan? Is dat Woord ons eigendom geworden? En is het werkelijk een licht op ons pad en een lamp voor onze voet? Hoe staat het met onze prediking? Zijn wij bereid om deze prediking tot leerredes te doen zijn, zoals Calvijn en vele andere predikers deze hebben gehouden. En waarbij de velen kwamen om te luisteren en te leren.
HOE VANDAAG?
Vandaag horen we psychologen zeggen dat de mensen niet langer kunnen luisteren dan twintig minuten, en de predikers hebben zich aangepast. Vandaag horen we de leraren zeggen dat de prediking niet te zwaar mag zijn, en de predikers hebben zich aangepast. Vandaag horen we hoe de prediking moet toegesneden zijn op de wereldproblemen en de predikers hebben zich aangepast. Vandaag heeft menige prediker de lichamelijke opstanding van Jezus Christus, de verzoening door het bloed en het eeuwig God zijn van de Here Jezus op de achtergrond van het denken geplaatst en zo heeft menige prediker het Evangelie van het kruis tot een holle klank gemaakt. En de kerkverlating slaat toe. Vandaag bidden we om een opwekking. En dat is prachtig. Vandaag organiseren we opwekkingssamenkomsten. En daar is geen bezwaar tegen. Maar we zijn dan wel een stap te ver.
Vandaag moeten we komen tot verootmoediging voor Gods aangezicht, omdat we in diepe schuld staan tegenover Hem. Vandaag moet de prediker weer terug naar Het Woord, om dat Woord duidelijk te laten spreken. De Heilige Geest, het Woord van God en de verootmoediging, dat was het wat eertijds de gelovigen vervulde en dat is het wat leidt tot de geestelijke opwekking.
Vandaag zullen we deze weg moeten gaan om een geestelijk ontwaken te beleven. Zowel het Woord van God als ook de geschiedenis wijzen ons de weg. Aan het einde van dit artikel willen we het zeggen met een woord uit het Oude Testament: "Terug tot de wet en de getuigenis". Maar ook met een woord uit het Nieuwe Testament, een woord van de Here Jezus: "Leert hun Mijn geboden te onderhouden." Als dat gaat gebeuren zullen we tijden van geestelijke verkwikking beleven. Maar we moeten ons wel haasten, want anders is er geen tijd meer, want de Here staat te komen!
ds. Jac. Schouten
EVANGELISCH ONTWAKEN
Aan het einde van de zestiger jaren, begin zeventiger jaren, was er een geestelijk ontwaken in Canada. Dat werkte door in diverse kerken en gemeenten en er gebeurden grote dingen. Gelovigen werden aangeraakt door Gods Geest om zich opnieuw aan de Here te geven. Onbeslisten gaven hun hart aan de Here en velen kwamen tot geloof. De berichten daarover bereikten ook ons land en er werd een delegatie naar toe gezonden om te zien wat moest gebeuren om ditzelfde ook hier te beleven. Onder de naam "Evangelisch Ontwaken" werden er samenkomsten georganiseerd. Er werden mensen aangesproken door het thema van de campagne: "Gods vinger wijst naar jou". Er gebeurde wel wat, maar wat is de reden dat dit niet heeft doorgezet en dat dit, als zovele campagnes, uitging als een nachtkaars. En weer denken we aan de vele samenkomsten die in ons land werden en worden gehouden. Goede Evangelische sprekers, alom bekend zijnde, grote koren, gospelgroepen en bekende solozangers en -zangeressen. En aan de organisatie ontbreekt niets. Nu willen we van dit alles niets ten nadele zeggen. Zelf hebben we vaak aan dergelijke organisaties meegedaan. Maar beginnen we dan niet een stap te ver? Hebben we vergeten van de geschiedenis te leren? In de Bijbel wordt Israël herhaaldelijk opgeroepen om naar de geschiedenis te zien. Het gemis van onze dagen is dat er meestal te weinig kennis van de geschiedenis is. Dat geldt de profane geschiedenis, maar ook de geestelijke geschiedenis. Wellicht zouden we vat meer naar de opwekkingen in het verleden moeten zien. Zoals, bijvoorbeeld, de opwekking die eens de Veluwe in geestelijke gloed zette. Neen, geen grote organisatie, geen machtige koren e.d., maar wel een diepe werking van de Geest. Mensen die al vele jaren twee maal per zondag in de kerk zaten, maar de Here niet kenden, werden in gloed gezet. Vooral werden er zonden beleden. Het was een geween voor het aangezicht des Heren, maar geestelijk was het een gouden tijd. Verschillende gemeenten op de Veluwe hebben in deze opwekking hun wortels. Vooral het noemen van en het wijzen op de zonde, alsmede het belijden van de zonde, voert tot opwekking. Weer zien we naar de geschiedenis.
0PWEKKINGSPREDIKERS
Mannen van grote Evangelische naam als Moody, Sankey, Finney en anderen, noemden de zonde bij name. Het gebeurde dat zij, gedreven en geleid door Gods Geest, hun samenkomsten moesten onderbreken, omdat de Geest hun duidelijk maakte dat er eerst zonde beleden moest worden. In een samenkomst van Finney gebeurde het dat hij, na enkele minuten gesproken te hebben, zijn toespraak stopte en opriep tot belijdenis van zonden. Hij werd gevolgd door velen, die naar voren kwamen en zich voor het eerst of opnieuw aan de Here gaven. Zo kwam de opwekking. Ja, dat doen we vandaag niet meer. Daar zijn we te intellectueel voor, maar ook te individualistisch. En daar ligt nu het probleem. We zouden verder terug kunnen gaan in de geschiedenis. Er zijn vele tijden van opwekking geweest. Sommige zijn bekend geworden, omdat ze een groot gebied betroffen. Anderen minder bekend omdat het een enkele gemeente betrof. Maar altijd ging het gepaard met kennis van zonden en belijdenis van zonden. De kennis van zonde leren we niet door wat regels uit ons hoofd te leren, maar vooral door diepe bestudering van het Woord van God. Waarbij we het niet bij het Nieuwe Testament moeten laten, zoals helaas velen doen. Hoe heerlijk en machtig dat Nieuwe Testament ook is. Maar we hebben het hele Woord van God ontvangen. En vooral het Oude Testament leidt ons tot kennis van zonde.
In 2 Kron. 34 vinden wij de restauratie van de tempel, na een periode van ergerlijke afgodendienst. Israël zocht de weg terug naar de geestelijke glorietijden van weleer. En bij de restauratie wordt ergens in de tempel, diep onder het stof, het Woord van God gevonden. Als deze boekrol aan koning Josia wordt overhandigd en voorgelezen scheurt deze zijn klederen in diep berouw omdat hij ziet hoe ver men is afgeweken van het Woord van God. Dan klinkt er een grote oproep tot het volk om terug te keren tot God onder belijdenis van zonde.
In onze tijd hebben wij het Woord van God in vele vertalingen. Het is voor iedereen verkrijgbaar. Maar hebben wij dat Woord ook? Zijn wij door dat Woord heengegaan? Is dat Woord ons eigendom geworden? En is het werkelijk een licht op ons pad en een lamp voor onze voet? Hoe staat het met onze prediking? Zijn wij bereid om deze prediking tot leerredes te doen zijn, zoals Calvijn en vele andere predikers deze hebben gehouden. En waarbij de velen kwamen om te luisteren en te leren.
HOE VANDAAG?
Vandaag horen we psychologen zeggen dat de mensen niet langer kunnen luisteren dan twintig minuten, en de predikers hebben zich aangepast. Vandaag horen we de leraren zeggen dat de prediking niet te zwaar mag zijn, en de predikers hebben zich aangepast. Vandaag horen we hoe de prediking moet toegesneden zijn op de wereldproblemen en de predikers hebben zich aangepast. Vandaag heeft menige prediker de lichamelijke opstanding van Jezus Christus, de verzoening door het bloed en het eeuwig God zijn van de Here Jezus op de achtergrond van het denken geplaatst en zo heeft menige prediker het Evangelie van het kruis tot een holle klank gemaakt. En de kerkverlating slaat toe. Vandaag bidden we om een opwekking. En dat is prachtig. Vandaag organiseren we opwekkingssamenkomsten. En daar is geen bezwaar tegen. Maar we zijn dan wel een stap te ver.
Vandaag moeten we komen tot verootmoediging voor Gods aangezicht, omdat we in diepe schuld staan tegenover Hem. Vandaag moet de prediker weer terug naar Het Woord, om dat Woord duidelijk te laten spreken. De Heilige Geest, het Woord van God en de verootmoediging, dat was het wat eertijds de gelovigen vervulde en dat is het wat leidt tot de geestelijke opwekking.
Vandaag zullen we deze weg moeten gaan om een geestelijk ontwaken te beleven. Zowel het Woord van God als ook de geschiedenis wijzen ons de weg. Aan het einde van dit artikel willen we het zeggen met een woord uit het Oude Testament: "Terug tot de wet en de getuigenis". Maar ook met een woord uit het Nieuwe Testament, een woord van de Here Jezus: "Leert hun Mijn geboden te onderhouden." Als dat gaat gebeuren zullen we tijden van geestelijke verkwikking beleven. Maar we moeten ons wel haasten, want anders is er geen tijd meer, want de Here staat te komen!
ds. Jac. Schouten
