Waarom Rachel langs de weg werd begraven

P de Bruin • 76 - 2000/01 • Uitgave: 21
Haar graf werd tot een gedenkteken voor de eindtijd

Het is een bekende geschiedenis dat toen vader Jakob met zijn gezin onderweg was naar Bethlehem tijdens die reis zijn vrouw Rachel haar tweede kind kreeg, maar tijdens de geboorte ervan stierf. De Bijbel vertelt dat de vroedvrouw toen tegen de stervende Rachel zei: "Vrees niet, ook ditmaal hebt gij een zoon". Gezien de situatie een wat vreemde opmerking. Wat had Rachel aan die woorden, terwijl zij verkeerde in de benauwenis van haar vroegtijdig sterven? Hoe bitter moet het voor haar geweest zijn te weten dat zij haar kleine nooit zou mogen koesteren, het riet eenmaal in haar armen zou mogen hebben? Een andere vrouw zou in haar plaats de moederrol vervullen. Stervende noemde zij haar kind Ben-Oni: zoon mijner smart.

De gestorven Rachel zou niet de eer krijgen te worden bijgezet in het door vader Abraham gestichtte familiegraf. Het is het graf waarin uiteindelijk al de aartsvaders van Israël en, met uitzondering van Rachel, ook de aartsmoeders ervan zijn bijgezet. Terwijl dit familiegraf tamelijk nabij was werd Rachel begraven daar waar zij was gestorven en dat was langs de weg naar Bethlehem. De Bijbel vertelt dat bij haar graf een gedenkteken werd opgericht. Dat wordt van niet één ander graf gezegd. Het wordt zelfs tweemaal, en daardoor beklemtoond, vermeld. Het wil latere geslachten er met klem op wijzen dat ook het graf van Rachel past in de heilsgeschiedenis. Dat graf bestaat nog steeds. Tot in de eindtijd zal dat gedenkteken blijven bestaan en het is dat langs de weg naar Bethlehem!

Vader Jakob had weliswaar vier vrouwen maar alleen Rachel wordt in de Bijbel zijn 'huisvrouw' genoemd. Daar Jakob de vader is van Israël zo wordt Rachel gezien als de moeder ervan. Zij werd tot een bijbels symbool van de moeder van Israël. Iedere generatie van het Joodse volk is tevens de moeder van de volgende generatie. Gedurende vele eeuwen heeft die moeder van Israël moeten wenen over het lijden dat haar kinderen bij voortduring overkwam. Zo heeft zij als ontroostbaar geweend bij de kindermoord in Bethlehem en bijvoorbeeld bij de verschrikking van de Holocaust. De zes miljoen Joden die toen werden omgebracht werden in zekere zin tot een evenbeeld van Rachel. Gestorven langs hun levensweg en ter plekke 'begraven' is vanuit hun sterven de staat Israël voortgekomen. Wanneer zij eens uit hun graf zullen herrijzen zullen zij samen, wijzende op de huidige staat Israël, met recht kunnen zeggen: zoon mijner smart.

De profeet Jeremia heeft de gehele lijdensweg van het Joodse volk overzien. Met het oog op het einde van die weg zei hij tot 'Rachel', tot die moeder van Israël: "Bedwing uw stem van geween, en uw ogen van tranen; want er is loon voor uw arbeid, spreekt de Here; want zij zullen uit des v ijands land wederkomen... uwen kinderen zullen wederkomen tot hunne landpale" oer. 31:16.17 St. Vert.). Jeremia doelde hier op het uiteindelijke, het definitieve herstel van de staat Israël.

Zoals uit het geheel van zijn profetie blijkt zal dat herstel plaats vinden in het einde der tijden. Een gedeelte van die kinderen is reeds naar zijn 'landpale' teruggekeerd en bracht de staat Israël weer tot leven. Voortgekomen uit het tijdens de Holocaust stervende Israël was die staat tot een Ben-Oni, tot een zoon mijner smart. Hij zal echter uitgroeien tot de Benjamin, tot de zoon mijner rechterhand. In het komende Vrederijk van God, waarin het leven op aarde weer zal schitteren in een paradijselijke pracht, zal de staat Israël zijn tot de zoon Mijner rechterhand, tot de rechterhand van God.

De functie van een weg is dat men daarop voortgaat naar een plaats van bestemming. Rachel was dus onderweg naar Bethlehem toen zij nabij die plaats stierf, langs de weg werd begraven en een graf kreeg dat tot een gedenkteken werd; en dat is het tot en met de dag van vandaag. Dat graf bevond zich dus nabij de plaats waar eeuwen later Jezus werd geboren als de lijdende Dienstknecht.

Daar zal Hij eens weer verschijnen maar dan als de Koning der Joden en de Koning der koningen. In Bethlehem werd eens David tot koning gezalfd en die plaats zal dus eens Koning Jezus aanschouwen. Volgens de profetie van Micha zal Hij daar verschijnen 'die een Heerser zal zijn in Israël' en die Heerser, of Koning, is dus Jezus. Volgens de profetieën is de tijd van Zijn verschijning nabij.

Zodra die Heerser komt zal het graf van Rachel geen functie meer hebben. Dat gedenkteken zal dan verdwijnen. Zoals alle gelovige Joden die nu nog slapen in het stof der aarde, zal ook Rachel uit haar graf herrijzen. Haar herrijzenis zal voor iedereen duidelijk maken waarom zij eens langs de weg naar Bethlehem werd begraven en waarom haar graf tot een gedenkteken werd. Het hield de belofte in dat die moeder van Israël eens zou herleven en dat er dus voor haar kinderen, voor het volk van Israël, een toekomst zou zijn. Die toekomst zou er zijn ondanks dat dit volk wereldwijd werd verstrooid en vaak tot in de dood toe vervolgd.

Op de dag dat Rachel uit haar graf zal herrijzen zal zij haar onderbroken reis naar Bethlehem vervolgen en voltooien. Wanneer dit plaatsvindt zal op een dramatische wijze het antwoord oplichten op de vraag die voorkomt in het slot van het Hooglied. Het is de vraag: "Wie is zij, die daar opklimt uit de woestijn en liefelijk leunt op haar liefste?" Dat antwoord zal zijn: dat is de bruid uit het Hooglied. Dat is Rachel, de moeder van Israël. Komende uit de woestijn van dit leven komt zij eindelijk aan in Bethlehem. Daar ontmoet en omhelst zij de zo lang verwachte Messias: Jezus, de Koning der Joden.

Pé de Bruin