Waardering…!!!

Feike ter Velde • 89 - 2013 • Uitgave: 18
Onthoud één ding: waardering wordt altijd gewaardeerd! Deze woorden van een oude wijze man zal ik niet gauw vergeten. We leven in een harde tijd, waarin veel van mensen wordt gevraagd, geëist en waarin zekerheid over toekomst, inkomen en werk bijna nergens meer bestaat.
Vorige keer mochten we een ogenblik nadenken over de teleurstellingen in het leven, waaraan niemand ontkomt. Nu staat waardering centraal. In het zoeken naar waardering komen mensen niet zelden, ook op het christelijk erf, op dwaalwegen terecht. Bidt en waakt!


Mijn vrouw was in de paskamer. Het was uitverkoop en dan vinden we het leuk om samen op koopjes te jagen. Niet te lang natuurlijk en niet winkel in en winkel uit, dat niet! In veel damesmodezaken is een koffietafel met kranten en tijdschriften en dan wacht ik totdat ik een oordeel moet vellen over wat ze heeft gekozen en nu gepast. Gisteren zijn we goed geslaagd. Er werd helaas geen koffie aangeboden, maar goed. De prijzen maakten alles goed!
Maar terwijl ik daar zat, ging een andere dame ook naar een paskamer. Haar man zat aan dezelfde tafel en zij toonde hem vooraf een kledingstuk en vroeg hoe hij het vond. Ze had de vraag nog niet gesteld of hij riep al met een bulderende stem dat hij het prima vond. Volgens mij had hij niet eens gekeken! Nog een paar onbehouwen opmerkingen jegens haar en daar moest ze het kennelijk mee doen. Ze besloot het te kopen en rekende af aan de kassa. Ik heb haar gezicht lange tijd kunnen bestuderen en de houding van haar man al die tijd kunnen observeren. Over hem ergernis, over haar medelijden. Ik zag veel verdriet in haar gezicht, maar ook hardheid en eenzaamheid. Ervaringen als deze moeten haar gezicht hebben doorploegd en daar blijvende sporen hebben achtergelaten. Ik dacht: misschien is ze niet anders gewend. Jaren geleden is misschien al haar hart gebroken, haar vrouw-zijn gekwetst, haar verwachting uitgedoofd. De man sjokte de winkel uit, zij achter hem aan, een plastic tasje in haar hand met daarin haar zojuist gekochte blouse.

Gevoelens uitgeschakeld
Waardering is een belangrijk element binnen de menselijke verhoudingen. Waar dat ontbreekt en dingen zijn zoals ik ze zag in die winkel, daar raken mensen van in de versukkeling, worden eenzaam, zelfs in hun huwelijk, en verharden zich. Ik heb wel eens het idee dat in onze samenleving, en ook binnen christelijke kringen, deze dingen schering en inslag zijn. Vooral mannen die in een machocultuur zijn opgegroeid hebben al vroeg hun gevoelens uitgeschakeld en zijn niet meer in staat genegenheid en waardering te tonen, zelfs niet aan hun eigen vrouw of kinderen. Weliswaar is daar de laatste tijd meer aandacht voor dan vroeger, maar het probleem is niet opgelost.

De allergrootste schok
Toen ik een tv-documentaire maakte over de Amerikaanse topjurist Charles Colson, die als assistent van president Richard Nixon werd veroordeeld in het zogenaamde Watergate-schandaal, interviewde ik ook een aantal gevangenen in de grote gevangenis van Baltimore. Een van hen was Arthur, 29 jaar, die al elf jaar in de gevangenis zat. Hij had levenslang wegens moord, maar was door het bijzondere werk van Colson onder gevangenen tot levend geloof in de Here Jezus gekomen. Hij was opgegroeid in een machocultuur van stoere jongens en keiharde mannen. Hij vertelde mij dat mensen hem niet eens in de ogen moesten kijken, omdat dit al ernstige agressie bij hem opriep en hij er onmiddellijk op los sloeg. Hij was de schrik voor zijn omgeving. Hij droeg altijd wapens bij zich. Zelfs het oordeel levenslang had hem niet kunnen veranderen. In de gevangenis was hij nog steeds de schrik voor zijn omgeving, de medegevangenen.
Ik luisterde ademloos naar zijn verhaal, waarin het moment kwam dat iemand hem uitnodigde naar de kerk te komen voor een bijzondere Bijbel-avond. Hij wist niets van de Bijbel of God, alleen kende hij een zinnetje van zijn oma: De Here is mijn Herder. Maar wat het betekende wist hij niet. Hij besloot tot zijn eigen verbazing om een keer mee te gaan. De week daarop ging hij weer mee. Hij kreeg een gesprek met de inleider van die avond, die met grote waardering naar hem luisterde toen hij desgevraagd iets over zichzelf vertelde. Voor het eerst van zijn leven sprak Arthur met iemand die voelbaar en merkbaar in hem was geïnteresseerd. De hele nacht was hij daarover van slag geweest. Van de Bijbellezing had hij niet veel begrepen. Toch wilde hij geen vragen stellen. Hij wilde afstand bewaren tot die mensen die in de Bijbel geloofden.
Een week later ging hij weer mee. Na afloop had hij een gesprek met diezelfde man van de vorige week. Arthur durfde hem nu wat meer te vertellen over zichzelf. Overal zaten mensen met gevangenen te praten. Arthur gaf antwoord op sommige vragen die de man tegenover hem stelde. “Toen kwam het moment”, vertelde Arthur mij, “dat ik voor het eerst van mijn leven compleet door de vloer zakte. De man gaf me na afloop een hand, voor het eerst. Hij had tranen in zijn ogen, trok mij naar zich toe en omhelsde me met zijn beide armen. Emotioneel was dit voor mij de allergrootste schok van mijn leven. Ik wist niet waar ik kijken moest. We namen afscheid en ik ging terug naar mijn cel. Die nacht, liggend op mijn bed, heb ik uren gehuild.” Die nacht werd Arthur gebroken door Gods liefde, die door een dienstknecht van God tot hem was gekomen. Niet door een veel te moeilijke Bijbellezing, maar door waardering die als liefde over hem kwam.

Waardering opent deuren
Het verhaal van Arthur heeft mij destijds diep geraakt. De volgende dag kreeg hij een Bijbel. Hij heeft toen eerst Psalm 23 uit zijn hoofd geleerd. Hij is tot volledige overgave aan de Here Jezus gekomen en werd een evangelist in de gevangenis. Waardering en respect, respect en liefde zijn de elementen die bij het christenleven horen, omdat juist dít door de Heilige Geest in ons wordt bewerkt. Waar het ontbreekt is niet veel van het christenleven te merken. Waar we waardering tonen voor onze medemens, gelovig of ongelovig, wordt de deur geopend voor het Evangelie der Waarheid, zodat een mens waarlijk vrij wordt. Net als Arthur.

Feike ter Velde