Vragen - jrg. 82-12

ds. Theo Niemeijer • 82 - 2006/07 • Uitgave: 12
Van G. G. te W. kregen we een bewogen brief, waarin de afzender over zijn vader schreef, die hij alleen maar kende als een dronkaard die zijn taak als man en vader volkomen
negeerde en steeds meer schulden maakte. Voor zijn moeder werd de situatie steeds onhoudbaarder en nadat zij zwanger werd van haar derde kind is ze naar haar moeder gevlucht (ze had geen vader meer) en is daar gebleven. Ze is gaan werken, terwijl haar oudste dochter voor de huishouding zorgde, waarop zij uiteindelijk weer een redelijk bestaan opgebouwd heeft. Wie is hier verantwoordelijk
voor de echtscheiding?




Antwoord:

In het pastoraat krijg je, vooral de laatste tijd, steeds meer te maken met de pijnlijke situatie dat man en vrouw uit elkaar gaan. Het is moeilijk om hiervoor één oorzaak aan te wijzen. Duidelijk is het, dat een relatie aandacht en tijd vraagt en dat is er vandaag bijna niet meer. Vele huwelijken gaan ten onder aan de tijdsdruk die het werk van (vaak) beide
partners met zich mee brengt. Andere huwelijken stranden omdat de seksuele verleiding via internet,
mobile telefoon, TV, of de collega op het werk voor één van de partners te sterk werd. Weer andere huwelijke lopen vast omdat de partners onvoorbereid
het huwelijk ingegaan zijn, of omdat één van hen psychisch niet in staat was een langdurige relatie aan te gaan.

Je hoort al zo gauw de conclusie: we voelen eigenlijk niets meer voor elkaar. Mijn reactie is dan vaak: jammer
dat jullie niets voor elkaar voelen, maar wat doen jullie nog met elkaar? Liefde is niet in de eerste plaats voelen, maar doen. Niet ‘lief vinden’, maar ‘liefhebben’
is een goede basis voor een gezonde relatie. Lief vinden heeft met gevoel te maken, terwijl liefhebben met daadkracht te maken heeft. Lief vinden heeft betrekking op je zelf, terwijl liefhebben juist met de ander te maken heeft.

Elke echtscheiding is een geval apart en we moeten oppassen om hierbij niet te generaliseren. Sociale, maatschappelijke en zelfs pastorale oplossingen zullen
hierbij altijd aan Gods onfeilbare Woord getoetst moeten worden.

De Bijbel leert ons dat God echtscheiding haat: “Want Ik haat de echtscheiding, zegt de Here, de God van Israël”. (Maleachi 2:16) In bepaalde gevallen is er echter geen andere weg. De Here God Zelf, die een huwelijksverbond met zijn verbondsvolk Israël aangegaan
was, heeft het noordelijke tienstammenrijk van Israël met een scheidsbrief weggezonden, omdat dit volk andere goden naliep en daardoor in geestelijk
overspel en hoererij terecht kwam. (Jeremia 3:8) Voor God bleef er geen andere mogelijkheid meer over. Als een onvruchtbare, eenzame, beschaamde en verlaten vrouw bleef Israël achter…, maar niet voor altijd. In Jesaja 54 kunnen we dan ook lezen, dat Israël de schande van haar jeugd en de smaad van haar weduwschap zal vergeten, wanneer haar Man en Maker, de Here der Heerscharen, zich opnieuw over haar zal ontfermen. We hebben hier een prachtig hoofdstuk dat de verzoening
van een ontrouwe
partner met haar trouwe partner beschrijft.

Zowel in het oude- als in het nieuwe Testament
leert de Bijbel ons dat echtbreuk de enige reden is om te kunnen scheiden. Leest u maar in Matteüs
19:9 “Wie zijn vrouw wegzendt om een andere reden dan hoererij en een andere trouwt, pleegt echtbreuk.” Hoererij is dus de enige reden die Bijbels gezien legaal is om te scheiden. Toch lezen we ook in dit gedeelte, dat God scheiding nooit gewild heeft omdat het “zo van den beginne niet geweest
is.” (vers 8) Echtscheiding is het gevolg van de zonde, daarom haat God echtscheiding. Als er geen andere mogelijkheid meer overblijft, dan zal altijd de mogelijkheid tot uiteindelijke verzoening inzet moeten
blijven, naar het voorbeeld van het uiteindelijk herstel tussen God en zijn volk. Soms kan het een oplossing
zijn om niet definitief van elkaar te scheiden maar voor een bepaalde tijd van ‘tafel en bed’ om zo een mogelijkheid te creëren om tot herstel te komen. Helaas is de maatschappij zo ingericht dat partners vaak om financiële reden gedwongen worden om definitief
van elkaar te scheiden (het ontvangen van een uitkering en/of alimentatie).

De situatie in bovenstaande vraag is erg schrijnend en laat veel vragen onbeantwoord. Een drankprobleem heeft meestal een diep gewortelde
oorzaak. Ik las in uw brief, dat het verliezen van één van zijn benen hierin een belangrijke rol gespeeld heeft. Heeft uw moeder geprobeerd om uw vader hierin te begrijpen en hem hierin te helpen of te laten helpen? In hoeverre heeft zij haar man voor het huwelijk
gekend. Wist ze wel hoe – en wie hij was? Heeft uw moeder, na haar vertrek naar haar moeder, uw vader nog de gelegenheid gegeven om te veranderen en de mogelijkheid
tot herstel open gelaten? Wat is het belangrijk om deze weg zolang
mogelijk is, open te houden! U vraagt wie nu uiteindelijk in bovenstaande
situatie verantwoordelijk
voor de echtscheiding was? Op het eerste gezicht zou je zeggen dat de schuld bij vader lag. Hij kwam toch immers “jegens zijn vrouw zijn echtelijke verplichtingen niet na”? (1 Korintiërs 7:3) Toch zijn er veel meer zaken die een rol gespeeld
hebben en is het op grond van de gegeven informatie niet mogelijk om hier een afdoend antwoord
op te kunnen geven.

Omdat God echtscheiding haat, zal Hij er ook alles aan doen om, zodra de mogelijkheid geboden wordt, te helpen bij het herstellen van een relatie. Hij is namelijk de Enige die situaties en levens radicaal
kan veranderen De Bijbelse richting is altijd de weg van verzoening.
Laten we altijd proberen om deze koers te volgen, ook al wordt het soms voor korte of langere tijd het dragen van een kruis! Dan zal Hij u de schouders geven om dat kruis te kunnen dragen. Schroom niet de hulp in te roepen van broeders
en zusters die u daarbij kunnen
helpen. Vaak wordt dit op het moment gedaan waarop het al veel te laat is en er niets meer gedaan kan worden.