Veracht de profetieën niet
Feike ter Velde • 76 - 2000/01 • Uitgave: 1
NIEUWE DIMENSIES IN DE VERVULLING VAN DE PROFETIEËN TEKENEN ZICH AF JERUZALEM EN ROME SPELEN EEN BELANGRIJKE ROL IN DE LOOP DER DINGEN. DE WEG NAAR DE WERELDGODSDIENST WORDT HET PLAVEISEL VOOR DE ANTICHRIST MAAR ER IS WEINIG 00G EN OOR VOOR DE PROFETEN VAN WELEER.
De Paus in Jeruzalem. Dat is wereldnieuws. Alsof heel de wereld aanvoelt dat het eerst hier om de wezenlijke dingen draait. De media-attentie werd tot zeer grote hoogte opgevoerd en de woorden van de Paus worden letter-voor-letter op een gouden schaaltje gewogen. Alles lijkt gespannen te kijken naar de betekenis der dingen, die wereldwijd op het tv-scherm te volgen zijn. Is dit de prelude - het voorspel - voor de Antichrist, die straks ook zo wereldwijd wordt gepresenteerd om te worden aanbeden ''door allen die op de aarde wonen" (Openb. 13:8)?
Het zicht op en het luisteren naar het profetisch Woord is door de Kerk der eeuwen helaas zozeer verontachtzaamd, dat de doorsnee christen op dit punt onwetend is. Want nu de dingen op het einde uitlopen is er alom de bejubeling te horen van de ontwikkelingen in kerk en wereld. Het moet vrede worden! Jeruzalem wordt daarbij steeds meer het centrale punt. De dingen krijgen hun letterlijke vervulling en wie geeft er acht op? De profetie over het einde der tijden en wat daarin gebeurt, is een zo wezenlijk deel van héél de Bijbel, dat het negeren ervan - ook door veel 'bijbelgetrouwe' kerken en kringen (!) - moet leiden tot de conclusie dat deze kerken en kringen misschien wel niet zo 'bijbelgetrouw' zijn als men zou veronderstellen. Hoe kan men immers een zo groot deel van "ál de raad Gods" (Hand. 20:27) zelfs vandaag nog negeren en ontkennen?
KERKELIJK PROBLEEM
Door de eeuwen heen heeft de kerk een groot probleem met de uitleg van de profetie in de Bijbel. Het systeem van de uitleg, de methodiek, heet 'hermeneutiek'. Dáárin moet de oorzaak worden gezocht van het negeren van de profetie. De hermeneutiek wordt niet of niet juist toegepast op de profetie. Meestal komt men tot de uitleg, die alles toespitst en uitlegt vanuit de kerk zelf, waarbij de kerk de verwezenlijking wordt van het Koninkrijk Gods. Daarbij is de kerk in de plaats van Israël gekomen, de 'vervangingstheologie'. Weliswaar hoort men gelukkig steeds meer in ons land, dat die theologie - die al zo'n vijftienhonderd jaar bestaat(!) - nu toch als onjuist moet worden bestempeld. Maar daarmee is er helaas niet meer aandacht voor en prediking over de profetie in de bijbelse zin van het woord gekomen.
SCHADE AAN DE SCHRIFT
De hele visie op de hermeneutiek moet op de schop, als men tot het inzicht is gekomen, dat de dwaling sinds Augustinus over de profetie - namelijk, dat we nu in het 'Vrederijk' leven. Met andere woorden: het tijdperk van de kerk is het Vrederijk en daarna komt het eindoordeel over de wereld. Dit doet heel de heilige Schrift zeer veel geweld aan, alleen al omdat specifieke beloften voor Israël worden tot algemene beloften voor alle mensen of geheel op de kerk worden toegepast. Oordeelsprofetieën moeten dan doorgeschoven worden naar Israël en de Joden en bij dat alles wordt niet gedacht aan "rechte voren trekken bij het brengen van het Woord der waarheid" (2 Tim. 2:15).
SCHADE AAN DE KERK
De theologie over de profetie sinds Augustinus heeft grote schade toegebracht aan de kerk en de relevantie van haar boodschap voor de wereld. Ze heeft geleid tot een ongezonde verinnerlijking van het geloof en tot een kerk, die doel in zichzelf werd. Als éénderde deel van de Bijbel wordt genegeerd, dan is dat tenminste een verzwakking van de theologie als wetenschap. Academisch gezien heeft ze zichzelf tenminste verlaagd tot een oninteressante wetenschap.
Bijbelse profetie plaatst het handelen van God in tijd en ruimte. Gods handelen in de wereld, waarin wij leven, betekent, dat de profetie een relatie heeft tot de persoonlijke verhouding met God, leidt tot belijdenis van persoonlijke zonden, het wegdoen van het kwaad uit het openbare leven, leidt tot een leven in gehoorzaamheid en in reinheid geleefd moet en - vooral - mag worden. Immers, men krijgt hoop voor de eigen toekomst en hoop voor de wereld. Want bijbelse profetie is niet steriel, het roept ons op tot de daad, het roept op tot bekering uit een verdorven wereld en uit een verwereldlijkte, vrijzinnige kerkelijke gemeenschap.
Bijbelse profetie roept op tot geloof in de levende God, zoals Petrus zegt: ''Daar al deze dingen aldus vergaan, hoedanig behoort gij dan te zijn in heilige wandel en godsvrucht, vol verwachtende u spoedende naar de dag Gods" (2 Petr. 3:11,12).
TERUGKEER VAN DE KERK
Hoe kunnen kerk en theologie terugkeren tot het verstaan en tot de prediking van héél de raad Gods? Voordat men vóóruit kijkt via het profetisch Woord naar de toekomstige dingen met Israël, de kerk en de wereld, is het onmisbaar om eerst terug te kijken naar het verleden. Vanuit het verleden verstaan we de toekomst! Heel vaak neemt de profeet dingen uit het verleden om de dingen van de toekomst in het vizier te krijgen. Immers, niemand is ooit in die toekomst geweest, dus moeten beelden en gebeurtenissen uit het verleden dienen als instrumenten voor het construeren van een toekomstbeeld.
Voortdurend lezen we in de Bijbel analogieën - overeenkomsten - van toekomstige dingen met gebeurtenissen uit het verleden.
We zien daarin dat de Here God constant is in het 'schrijven' van de geschiedenis. Een simpel voorbeeld: In Matth. 23:39 spreekt de Here Jezus over Zijn terugkeer tot Israël in de toekomst: "…totdat gij zegt: Gezegend Hij die komt in de naam des Heren!" Dezelfde woorden riepen de mensen enkele hoofdstukken eerder in het Evangelie van Mattheüs - hoofdstuk 21:9 - bij de intocht in Jeruzalem. Hij verwijst (:5) naar de vervulling van een profetie van Zach. 9:9 - maar we leren van Mattheus 23:39 dat de eindvervulling nog komen moet, namelijk: bij Zijn terugkeer tot Israël in de toekomst. Soms is de overeenkomst direct en helder, dan weer indirect in een toespeling erop. Maar steeds weer moet de Schrift zichzelf uitleggen, die regel blijft altijd gelden! De Schrift gebruikt voortdurend historische gebeurtenissen als 'plaatje' voor toekomstige gebeurtenissen. Dingen als de schepping, het paradijs, de zondvloed, Sodom en Gomorra, de Exodus, ze dienen in de profetie als schilderijen om ons die onbekende toekomst, waar immers nog geen mens is geweest(!), voor ogen te schilderen. We verstaan de toekomst vanuit het verleden, tenminste als we lezen wat er staat!
HET SCHRIFTBEWIJS IS ALTIJD HET HART VAN DE REFORMATORISCHE THEOLOGIE GEWEEST EN MOET DAT VANDAAG NOG ZIJN, ALS WE TENMINSTE NIET WILLEN VERDWALEN IN WEER EN WIND. DE DIEPE OVERTUIGING, DAT DE BIJBEL EEN ÉÉNHEID IS, DE ENE HEILSBOODSCHAP VAN DE LEVENDE GOD, EEN HFILSBOODSCHAP VOOR TIJD EN TOEKOMST, DIE OVERTUIGING IS EVENZEER VAN GROOT BELANG.
SYSTEMATISCHE AANPAK
Iemand heeft gezegd “Er is geen koninklijke weg die leidt tot de wetenschappelijke studie van de profetie". Eerst moet men de 'woorden' en de zinnen 'sprokkelen', voordat men ze kan formeren tot grotere contouren van begrippen en opvattingen. Er is te veel aan profetie om het allemaal op een hoop te gooien en een ieder eruit te laten grabbelen wat past in de eigen opvattingen en de eigen theologie. Dat gevaar is er, omdat de profetie zo weinig plaats krijgt in theologie en prediking. Het vraagt tijd, geduld, studie, gebed, om alle woorden en zinnen te verstaan, te rangschikken volgens het hermeneutisch principe, waarmee men heel de Schrift dient te verstaan. Daarbij moet altijd weer op de Bijbel zelf teruggegrepen worden.
Het Schriftbewijs is altijd het hart van de reformatorische theologie geweest en moet dat vandaag nog zijn, als we tenminste niet willen verdwalen in weer en wind. De diepe overtuiging, dat de Bijbel een éénheid is, de ene heilsboodschap van de levende God, die Zichzelf aan de mens openbaart, een heilsboodschap voor tijd en toekomst, die overtuiging is evenzeer van groot belang.
Schrift met Schrift vergelijkend in een eerbiedig luisteren naar Gods stem levert een 'bijbels woordenboek' op en zo ontstaat een samenhangende visie op de profetie (parafrase op Van Genderen / Velema in “Beknopte Gereformeerde Dogmatiek"), zoals die ook ontstaat op heel de Schrift en de geloofsleer.
Naarmate de tijd vordert kan de kerk niet langer zonder de uitleg en de toepassing van het profetisch Woord voor onze tijd. De noodzaak doet zich steeds meer voor - en dat geldt voor elke gelovige - dat men inzicht krijgt in de complexer wordende wereld, waarin zich de tekenen van de eindtijd dagelijks aan ons opdringen. Er is haast geboden!
Temeer, omdat de moderne wereld van wetenschap en technologie de mens steeds meer doet vereenzamen achter zijn computer. Het leven van een mens wordt de komende tijd in sterkere mate beheerst door anonieme machten achter het beeldscherm. Bij het totaal negeren van de profetie verdwalen mensen in het oerwoud van de 'Nieuwe Wereldorde' en van 'New Age'. In dat oerwoud staan de ‘goeroe’s’ klaar om heel veel mensen - ook kerkmensen - de weg te wijzen naar de gapende afgrond van de demonen en van de duisternis.
In een ware opwekking, door de Heilige Geest in de kerk, zal het profetisch Woord aan bod komen als nooit te voren. De Here stelt deze dingen immers Zelf aan de orde. Hij doet niets op aarde of Hij laat het Zijn dienstknechten, de profeten, weten. “Voorzeker, de Here HERE doet geen ding, of Hij openbaart Zijn raad aan Zijn knechten, de profeten” (Amos 3:7).
Ons gebed is - en ons werk is gericht op - méér aandacht in heel de christenheid voor de profetie in haar relevantie tot de wereld waarin wij leven. Mensen, juist ook jongeren, willen vandaag weten hoe de toekomst eruit ziet. Men zoekt antwoorden op prangende vragen bij horoscoop, 'new age' en allerlei geschriften van obscure organisaties en personen, terwijl de kerk het antwoord heeft ontvangen in de Schrift. De oproep tot heel de kerk moet klinken als nooit tevoren: "Veracht de profetieën niet!"
Feike ter Velde
De Paus in Jeruzalem. Dat is wereldnieuws. Alsof heel de wereld aanvoelt dat het eerst hier om de wezenlijke dingen draait. De media-attentie werd tot zeer grote hoogte opgevoerd en de woorden van de Paus worden letter-voor-letter op een gouden schaaltje gewogen. Alles lijkt gespannen te kijken naar de betekenis der dingen, die wereldwijd op het tv-scherm te volgen zijn. Is dit de prelude - het voorspel - voor de Antichrist, die straks ook zo wereldwijd wordt gepresenteerd om te worden aanbeden ''door allen die op de aarde wonen" (Openb. 13:8)?
Het zicht op en het luisteren naar het profetisch Woord is door de Kerk der eeuwen helaas zozeer verontachtzaamd, dat de doorsnee christen op dit punt onwetend is. Want nu de dingen op het einde uitlopen is er alom de bejubeling te horen van de ontwikkelingen in kerk en wereld. Het moet vrede worden! Jeruzalem wordt daarbij steeds meer het centrale punt. De dingen krijgen hun letterlijke vervulling en wie geeft er acht op? De profetie over het einde der tijden en wat daarin gebeurt, is een zo wezenlijk deel van héél de Bijbel, dat het negeren ervan - ook door veel 'bijbelgetrouwe' kerken en kringen (!) - moet leiden tot de conclusie dat deze kerken en kringen misschien wel niet zo 'bijbelgetrouw' zijn als men zou veronderstellen. Hoe kan men immers een zo groot deel van "ál de raad Gods" (Hand. 20:27) zelfs vandaag nog negeren en ontkennen?
KERKELIJK PROBLEEM
Door de eeuwen heen heeft de kerk een groot probleem met de uitleg van de profetie in de Bijbel. Het systeem van de uitleg, de methodiek, heet 'hermeneutiek'. Dáárin moet de oorzaak worden gezocht van het negeren van de profetie. De hermeneutiek wordt niet of niet juist toegepast op de profetie. Meestal komt men tot de uitleg, die alles toespitst en uitlegt vanuit de kerk zelf, waarbij de kerk de verwezenlijking wordt van het Koninkrijk Gods. Daarbij is de kerk in de plaats van Israël gekomen, de 'vervangingstheologie'. Weliswaar hoort men gelukkig steeds meer in ons land, dat die theologie - die al zo'n vijftienhonderd jaar bestaat(!) - nu toch als onjuist moet worden bestempeld. Maar daarmee is er helaas niet meer aandacht voor en prediking over de profetie in de bijbelse zin van het woord gekomen.
SCHADE AAN DE SCHRIFT
De hele visie op de hermeneutiek moet op de schop, als men tot het inzicht is gekomen, dat de dwaling sinds Augustinus over de profetie - namelijk, dat we nu in het 'Vrederijk' leven. Met andere woorden: het tijdperk van de kerk is het Vrederijk en daarna komt het eindoordeel over de wereld. Dit doet heel de heilige Schrift zeer veel geweld aan, alleen al omdat specifieke beloften voor Israël worden tot algemene beloften voor alle mensen of geheel op de kerk worden toegepast. Oordeelsprofetieën moeten dan doorgeschoven worden naar Israël en de Joden en bij dat alles wordt niet gedacht aan "rechte voren trekken bij het brengen van het Woord der waarheid" (2 Tim. 2:15).
SCHADE AAN DE KERK
De theologie over de profetie sinds Augustinus heeft grote schade toegebracht aan de kerk en de relevantie van haar boodschap voor de wereld. Ze heeft geleid tot een ongezonde verinnerlijking van het geloof en tot een kerk, die doel in zichzelf werd. Als éénderde deel van de Bijbel wordt genegeerd, dan is dat tenminste een verzwakking van de theologie als wetenschap. Academisch gezien heeft ze zichzelf tenminste verlaagd tot een oninteressante wetenschap.
Bijbelse profetie plaatst het handelen van God in tijd en ruimte. Gods handelen in de wereld, waarin wij leven, betekent, dat de profetie een relatie heeft tot de persoonlijke verhouding met God, leidt tot belijdenis van persoonlijke zonden, het wegdoen van het kwaad uit het openbare leven, leidt tot een leven in gehoorzaamheid en in reinheid geleefd moet en - vooral - mag worden. Immers, men krijgt hoop voor de eigen toekomst en hoop voor de wereld. Want bijbelse profetie is niet steriel, het roept ons op tot de daad, het roept op tot bekering uit een verdorven wereld en uit een verwereldlijkte, vrijzinnige kerkelijke gemeenschap.
Bijbelse profetie roept op tot geloof in de levende God, zoals Petrus zegt: ''Daar al deze dingen aldus vergaan, hoedanig behoort gij dan te zijn in heilige wandel en godsvrucht, vol verwachtende u spoedende naar de dag Gods" (2 Petr. 3:11,12).
TERUGKEER VAN DE KERK
Hoe kunnen kerk en theologie terugkeren tot het verstaan en tot de prediking van héél de raad Gods? Voordat men vóóruit kijkt via het profetisch Woord naar de toekomstige dingen met Israël, de kerk en de wereld, is het onmisbaar om eerst terug te kijken naar het verleden. Vanuit het verleden verstaan we de toekomst! Heel vaak neemt de profeet dingen uit het verleden om de dingen van de toekomst in het vizier te krijgen. Immers, niemand is ooit in die toekomst geweest, dus moeten beelden en gebeurtenissen uit het verleden dienen als instrumenten voor het construeren van een toekomstbeeld.
Voortdurend lezen we in de Bijbel analogieën - overeenkomsten - van toekomstige dingen met gebeurtenissen uit het verleden.
We zien daarin dat de Here God constant is in het 'schrijven' van de geschiedenis. Een simpel voorbeeld: In Matth. 23:39 spreekt de Here Jezus over Zijn terugkeer tot Israël in de toekomst: "…totdat gij zegt: Gezegend Hij die komt in de naam des Heren!" Dezelfde woorden riepen de mensen enkele hoofdstukken eerder in het Evangelie van Mattheüs - hoofdstuk 21:9 - bij de intocht in Jeruzalem. Hij verwijst (:5) naar de vervulling van een profetie van Zach. 9:9 - maar we leren van Mattheus 23:39 dat de eindvervulling nog komen moet, namelijk: bij Zijn terugkeer tot Israël in de toekomst. Soms is de overeenkomst direct en helder, dan weer indirect in een toespeling erop. Maar steeds weer moet de Schrift zichzelf uitleggen, die regel blijft altijd gelden! De Schrift gebruikt voortdurend historische gebeurtenissen als 'plaatje' voor toekomstige gebeurtenissen. Dingen als de schepping, het paradijs, de zondvloed, Sodom en Gomorra, de Exodus, ze dienen in de profetie als schilderijen om ons die onbekende toekomst, waar immers nog geen mens is geweest(!), voor ogen te schilderen. We verstaan de toekomst vanuit het verleden, tenminste als we lezen wat er staat!
HET SCHRIFTBEWIJS IS ALTIJD HET HART VAN DE REFORMATORISCHE THEOLOGIE GEWEEST EN MOET DAT VANDAAG NOG ZIJN, ALS WE TENMINSTE NIET WILLEN VERDWALEN IN WEER EN WIND. DE DIEPE OVERTUIGING, DAT DE BIJBEL EEN ÉÉNHEID IS, DE ENE HEILSBOODSCHAP VAN DE LEVENDE GOD, EEN HFILSBOODSCHAP VOOR TIJD EN TOEKOMST, DIE OVERTUIGING IS EVENZEER VAN GROOT BELANG.
SYSTEMATISCHE AANPAK
Iemand heeft gezegd “Er is geen koninklijke weg die leidt tot de wetenschappelijke studie van de profetie". Eerst moet men de 'woorden' en de zinnen 'sprokkelen', voordat men ze kan formeren tot grotere contouren van begrippen en opvattingen. Er is te veel aan profetie om het allemaal op een hoop te gooien en een ieder eruit te laten grabbelen wat past in de eigen opvattingen en de eigen theologie. Dat gevaar is er, omdat de profetie zo weinig plaats krijgt in theologie en prediking. Het vraagt tijd, geduld, studie, gebed, om alle woorden en zinnen te verstaan, te rangschikken volgens het hermeneutisch principe, waarmee men heel de Schrift dient te verstaan. Daarbij moet altijd weer op de Bijbel zelf teruggegrepen worden.
Het Schriftbewijs is altijd het hart van de reformatorische theologie geweest en moet dat vandaag nog zijn, als we tenminste niet willen verdwalen in weer en wind. De diepe overtuiging, dat de Bijbel een éénheid is, de ene heilsboodschap van de levende God, die Zichzelf aan de mens openbaart, een heilsboodschap voor tijd en toekomst, die overtuiging is evenzeer van groot belang.
Schrift met Schrift vergelijkend in een eerbiedig luisteren naar Gods stem levert een 'bijbels woordenboek' op en zo ontstaat een samenhangende visie op de profetie (parafrase op Van Genderen / Velema in “Beknopte Gereformeerde Dogmatiek"), zoals die ook ontstaat op heel de Schrift en de geloofsleer.
Naarmate de tijd vordert kan de kerk niet langer zonder de uitleg en de toepassing van het profetisch Woord voor onze tijd. De noodzaak doet zich steeds meer voor - en dat geldt voor elke gelovige - dat men inzicht krijgt in de complexer wordende wereld, waarin zich de tekenen van de eindtijd dagelijks aan ons opdringen. Er is haast geboden!
Temeer, omdat de moderne wereld van wetenschap en technologie de mens steeds meer doet vereenzamen achter zijn computer. Het leven van een mens wordt de komende tijd in sterkere mate beheerst door anonieme machten achter het beeldscherm. Bij het totaal negeren van de profetie verdwalen mensen in het oerwoud van de 'Nieuwe Wereldorde' en van 'New Age'. In dat oerwoud staan de ‘goeroe’s’ klaar om heel veel mensen - ook kerkmensen - de weg te wijzen naar de gapende afgrond van de demonen en van de duisternis.
In een ware opwekking, door de Heilige Geest in de kerk, zal het profetisch Woord aan bod komen als nooit te voren. De Here stelt deze dingen immers Zelf aan de orde. Hij doet niets op aarde of Hij laat het Zijn dienstknechten, de profeten, weten. “Voorzeker, de Here HERE doet geen ding, of Hij openbaart Zijn raad aan Zijn knechten, de profeten” (Amos 3:7).
Ons gebed is - en ons werk is gericht op - méér aandacht in heel de christenheid voor de profetie in haar relevantie tot de wereld waarin wij leven. Mensen, juist ook jongeren, willen vandaag weten hoe de toekomst eruit ziet. Men zoekt antwoorden op prangende vragen bij horoscoop, 'new age' en allerlei geschriften van obscure organisaties en personen, terwijl de kerk het antwoord heeft ontvangen in de Schrift. De oproep tot heel de kerk moet klinken als nooit tevoren: "Veracht de profetieën niet!"
Feike ter Velde
