Van de redactie - jrg. 76-17

Feike ter Velde • 76 - 2000/01 • Uitgave: 17
Wat komt er veel 'bovennatuurlijks' op ons af. Het is alsof al het 'nuchtere' en 'verstandelijke' steeds meer gaat onderdoen
voor het 'geestelijke'. Liever 'voelen' dan denken. De intuïtie en de emotie krijgen veel meer waardering dan enige jaren geleden. Emotionaliteit wordt een meetbaar gegeven, waarvoor tegenwoordig een wetenschappelijke cijferschaal bestaat, net als voor de intelligentie. We spreken van IQ - een waardeschaal waarop iemands intelligentie kan worden gemeten. Nu bestaat er ook een EQ - voor de emotie. Daar is op zich natuurlijk niets verkeerd mee. Een mens is niet alleen een kil en berekenbaar wezen; hij/zij is ook geschapen in de sociale omgeving van de ander, de medemens. In de sociale samenhang is de emotie, het gevoelen vaak van groter belang dan de berekening van het verstand.

Door de grote innerlijke leegte en de eenzaamheid van de moderne mens is er een zoeken naar de ander. In de moderne tijd is de menselijkheid verloren gegaan en zijn we verworden tot individuen. De schilder Pablo Picasso drukt dit dramatisch uit in zijn schilderij 'Les Demoiselles d' Avignon' dat in het Museum voor Moderne Kunst te New York hangt. Hij schilderde het in 1906 en het is als een profetie over de twintigste eeuw. Er is een nieuwe tijd aangebroken waarin mens en wereld verbrokkelt. Van de humanistische hoop, die vanaf de Renaissance in de kunst zichtbaar was, is niets meer over. Er is een nieuwe tijd aangebroken en aan de menselijkheid is een einde gekomen.

De twintigste eeuw schonk de mensheid twee onvoorstelbare en nooit eerder vertoonde 'wereldoorlogen'. Wat er nog van de menselijkheid over was moest fysiek worden vernietigd. Honderdtwintig miljoen doden was het resultaat.

Het werd de eeuw van Friedrich Nietzsche (1844-1900), die de leegheid van een wereld zonder God - God is dood - als de grootste verschrikking ziet, waarin de oppermens zal heersen met ijzeren hand. Na de dood van God komt - in het visioen van Nietzsche - de mens in het middelpunt van het heelal te staan. Vol sarcasme en bittere spot beschimpt hij de - in zijn ogen - christelijke schijnbeschaving en haar huichelarij. Door de mond van Zarathustra worden zijn vlammende woorden tot - zo schreef iemand - een geestelijke Vesuvius.

Het is ook de eeuw van de componist Gustav Mahler (1860-1911), van wie dirigent Leonard Bernstein in een lezing in 1973 aan de Harvard Universiteit zei: "Onze eeuw is de eeuw van de dood en Gustav Mahler is onze muzikale profeet”.

In de 'wereldse' kunst wordt de geest van de tijd vaak beter verstaan dan door christenen, die de Schrift niet verstaan. We leven in bewogen tijden. De mensheid is op zoek naar houvast, naar een uitweg uit een gesloten wereldbeeld, dat hem door het evolutionisme en marxisme werd geleerd. Hoe te vluchten uit de beklemmende werkelijkheid? "Laten we eten en drinken en vrolijk zijn, want morgen sterven wij (1 Cor. 15:32), zo luidt het uit de mond van Paulus ... tenminste, zo zegt hij, als er geen opstanding der doden zou zijn! Zonder God, zonder hemel, zonder opstanding is er niets. Op zoek naar een uitweg bij afwijzing van Gods Woord blijft alleen nog over de duistere wereld der demonen, de waarzeggerij, de toverij en het occulte.

Wij hebben een woord, hèt Woord, voor de wereld!

Namens de Redactie
FtV