Vakantie, heerlijk ontspannen!
ds. Theo Niemeijer • 90 - 2014 • Uitgave: 15/16
We hebben er lang naar uitgekeken, maar eindelijk komt dan toch onze vakantie er aan. ’t Was wel weer een hele klus om alles te regelen: het werk afronden, alles pakken, de auto een grote beurt, de dieren naar een pension, het gras nog even maaien, een reisverzekering afsluiten, maar nu is alles toch echt klaar, het feest kan beginnen!
Al gauw blijkt dat er meerderen op weg gaan en we sluiten ons aan bij een eindeloze file. Hadden we dan toch beter ’s nachts kunnen rijden? Wat is er toch aan de hand met al die mensen, die zomers hun mooie, vaak gezellige huis ontvluchten en zo nodig naar een veel kleinere hotelkamer of appartement verhuizen, of in een primitief tentje enkele weken doorbrengen? Het lijkt wel of we met z’n allen op de vlucht geslagen zijn voor het drukke, hectische leven van alledag, in de hoop om enige ontspanning te vinden! Maar wat bedoelen we eigenlijk met ontspanning?
Ontspanning
Ontspanning is het tegenovergestelde van inspanning. We kunnen hierbij denken aan een paard dat de hele dag ingespannen is en voor een kar, maaimachine of ploeg gelopen heeft. Aan het einde van de dag wordt het paard uitgespannen, ontspannen, en mag daarna heerlijk vrij in de weide of stal ontspannen. Een paard dat te lang ingespannen blijft, wordt ziek en gaat vroegtijdig dood! We kunnen ook aan het beeld van een boog denken. Wanneer deze te lang gespannen is, gaat de veerkracht er uit en kan zelfs breken. Zo kan ook de boog in ons leven niet te lang gespannen zijn. Voor je het weet missen we onze veerkracht en herstellen we niet meer van onze inspanningen.
Het blijkt maar al te vaak mensen zich niet meer echt kunnen ontspannen. Ook tijdens de vakantie is de weg naar ontspanning vaak zo lang dat de eerste tekenen van ontspanning pas aan het einde van de vakantie voelbaar zijn. Hoe komt het toch dat zich zoveel spanning in ons leven opgehoopt heeft, dat we bijna niet meer tot ontspanning kunnen komen? Wanneer er geen ontspanning meer is, wordt men overspannen, met alle negatieve gevolgen voor lichaam, ziel en geest.
Aan de andere kant zien we dat hierdoor een soort vacuüm, een vruchtbare voedingsbodem ontstaat voor allerlei Oosterse invloeden die graag inspelen op overspannenheid. Het zal u zeker niet ontgaan zijn dat vele tuincentra en bloemenwinkels de laatste tijd met hun veelheid aan Boeddhabeeldjes meer op een Boeddhatempel lijken dan op een bloemenhuis. In de nieuwe gids van het Rino, een landelijke instelling met gerenommeerde opleidingen, werd dit keer de cursus opgenomen: ‘Boeddha, de eerste Psychotherapeut’! Daarnaast krijgen de cursussen over Mindfulness steeds meer aandacht. Ontspanning door middel van yoga en allerlei meditatietechnieken bieden de mensen de ontspanning aan die zij zo missen, niet wetend dat men door dit Oosters aanbod uiteindelijk in de macht van de afgoderij komt!
De oorzaak van stress
De oorzaak van overspannenheid is dat mensen niet meer echt tot stilte kunnen komen. De Bijbel spreekt ook over situaties waarin men niet meer tot stilte kan komen. Zo lezen we in Psalm 22:3 ‘Mijn God, ik roep des daags en Gij antwoord niet, en des nachts, en ik kom niet tot stilte.’ David, die deze Psalm geschreven heeft, kwam niet meer tot stilte omdat God hem verlaten had (vers 2)! De belangrijkste oorzaak van onrust in ons leven is de verlatenheid van God. Wanneer de Here God afwezig is in ons leven, kom je niet meer echt tot stilte en rust. Denk nu niet dat je de Here God tijdens je vakantie wel weer gaat vinden! Meestal blijkt dat de vakantietijd juist niet de tijd is, waarin je relatie met de Here verdiept wordt. Het blijkt juist dat in de vakantietijd de meeste huwelijksconflicten ontstaan en uit de hand lopen en dat na afloop van de vakantie de meldingen van overspannenheid het meest zijn!
Wanneer je de Here in je dagelijks leven kwijt geraakt bent, moet je niet verwachten dat je Hem tijdens je vakantie weer terugvindt. Hij wil graag in je dagelijks leven aanwezig zijn en wanneer Hij aanwezig is, kom je echt tot stilte.
In Psalm 42 en 43 wordt drie keer geschreven (42:6,12 en 43:5) over een neergebogen, onrustige ziel die naar God dorst (42:2-3). In deze Psalmen leren we dat onrust veroorzaakt wordt door gemis in ons leven. De dorst naar vreugde, vrede, liefde, kracht, zekerheid en hoop wordt alleen gelest bij de Here God. Jezus nodigde de mensen uit om met hun dorst naar Hem te komen en te drinken! Veel mensen komen niet tot rust omdat ze met hun verlangens op de verkeerde plekken zoeken.
In Psalm 131 lezen we hoe David er van getuigt hoe hij uiteindelijk tot rust gekomen is: ‘Immers, heb ik mijn ziel tot rust en stilte gebracht als een gespeend kind bij zijn moeder; als een gespeend kind is mijn ziel in mij.’ Wat is het mooi om te zien hoe een tevreden baby bij zijn moeder tot stilte komt. Zo kan de Here God, en Hij alleen, onze diepste verlangens bevredigen en alleen bij Hem kom je tot ware rust.
Hoe de Here God het bedoeld had
In Genesis 2:2-3 lezen we dat de Here God na zes scheppingsdagen op de zevende dag rustte. In Exodus 31:17 lezen we zelfs: ‘en op de zevende dag heeft Hij gerust en adem geschept.’ Zo kom je door rust ‘op adem’, Gods Geest, vergeleken met Gods adem, kan ons leven weer vervullen! De Here God heeft niet alleen de mens geschapen, maar heeft er ook de ‘gebruiksaanwijzing, het onderhoudsboekje’ bijgeleverd! Rust blijkt van essentieel belang te zijn voor het welzijn van de mens.
Een spraakmakende uitspraak van een bekende psychiater luidt: “De moderne mens is rusteloos op zoek naar rust.” We nemen niet meer de tijd om verplicht rust te nemen. De 24-uurseconomie ontneemt de mensheid juist deze rust die zo belangrijk is voor het welzijn van de mens. Toen de Here Jezus de mensen om zich heen zag, dus ook toen al, werd Hij met ontferming over hen bewogen omdat zij ‘voortgejaagd en afgemat waren, als schapen die geen herder hebben’ (Matteüs 9:36). Het ontbreekt bij velen aan een herder die hen leidt maar ook het tempo van hun leven bepaalt. In Jesaja 53:6 lezen we over deze schapen zonder herder, die dwalen en hun eigen weg gaan. We leven in een tijd waarin men zich niet meer door God laat corrigeren en Hem niet meer als Herder accepteert. We bepalen zelf wel wat goed voor ons is! Dwalende schapen komen niet meer tot rust en missen gezondheid en welzijn. Zo lezen in het boek Richteren: ‘Ieder deed was goed was in zijn eigen ogen’, wat de inleiding vormde tot een vreselijke teleurgang van het volk Israël!
De herder Jakob liet zich door zijn broer Ezau niet opjagen en zei tegen hem: ‘De kinderen zijn teer, ik heb kleinvee en zogende runderen bij mij, zou ik die één dag te zeer jagen, dan zou de gehele kudde sterven… ik wil op mij gemak verder trekken, naar de tred van het vee en naar de tred van de kinderen’ (Genesis 33:13-14).
Echte ontspanning
Laat deze wijze woorden van Jakob tot u doordringen. Aanvaardt de Here als herder, laat Hem uiteindelijk uw leven bepalen en niet uw werkgever, Facebook of mobieltje! Gods stem wordt vaak overschreeuwd door allerlei andere stemmen die ons afleiden, waardoor we de stem van de Herder niet meer horen en gaan dwalen. Probeer in uw vakantie de stilte eens op te zoeken en naar Gods stem te luisteren, want alleen bij Hem kom je tot stilte. Aan Hem mogen we alles overgeven wat bij ons zoveel spanning teweeg brengt. Bij Hem worden we ‘uitgespannen’, wordt de boog ontspannen en krijgen we onze veerkracht weer terug. Zo mogen we rusten in Gods werk, om te werken in Gods rust!
Theo Niemeijer
Al gauw blijkt dat er meerderen op weg gaan en we sluiten ons aan bij een eindeloze file. Hadden we dan toch beter ’s nachts kunnen rijden? Wat is er toch aan de hand met al die mensen, die zomers hun mooie, vaak gezellige huis ontvluchten en zo nodig naar een veel kleinere hotelkamer of appartement verhuizen, of in een primitief tentje enkele weken doorbrengen? Het lijkt wel of we met z’n allen op de vlucht geslagen zijn voor het drukke, hectische leven van alledag, in de hoop om enige ontspanning te vinden! Maar wat bedoelen we eigenlijk met ontspanning?
Ontspanning
Ontspanning is het tegenovergestelde van inspanning. We kunnen hierbij denken aan een paard dat de hele dag ingespannen is en voor een kar, maaimachine of ploeg gelopen heeft. Aan het einde van de dag wordt het paard uitgespannen, ontspannen, en mag daarna heerlijk vrij in de weide of stal ontspannen. Een paard dat te lang ingespannen blijft, wordt ziek en gaat vroegtijdig dood! We kunnen ook aan het beeld van een boog denken. Wanneer deze te lang gespannen is, gaat de veerkracht er uit en kan zelfs breken. Zo kan ook de boog in ons leven niet te lang gespannen zijn. Voor je het weet missen we onze veerkracht en herstellen we niet meer van onze inspanningen.
Het blijkt maar al te vaak mensen zich niet meer echt kunnen ontspannen. Ook tijdens de vakantie is de weg naar ontspanning vaak zo lang dat de eerste tekenen van ontspanning pas aan het einde van de vakantie voelbaar zijn. Hoe komt het toch dat zich zoveel spanning in ons leven opgehoopt heeft, dat we bijna niet meer tot ontspanning kunnen komen? Wanneer er geen ontspanning meer is, wordt men overspannen, met alle negatieve gevolgen voor lichaam, ziel en geest.
Aan de andere kant zien we dat hierdoor een soort vacuüm, een vruchtbare voedingsbodem ontstaat voor allerlei Oosterse invloeden die graag inspelen op overspannenheid. Het zal u zeker niet ontgaan zijn dat vele tuincentra en bloemenwinkels de laatste tijd met hun veelheid aan Boeddhabeeldjes meer op een Boeddhatempel lijken dan op een bloemenhuis. In de nieuwe gids van het Rino, een landelijke instelling met gerenommeerde opleidingen, werd dit keer de cursus opgenomen: ‘Boeddha, de eerste Psychotherapeut’! Daarnaast krijgen de cursussen over Mindfulness steeds meer aandacht. Ontspanning door middel van yoga en allerlei meditatietechnieken bieden de mensen de ontspanning aan die zij zo missen, niet wetend dat men door dit Oosters aanbod uiteindelijk in de macht van de afgoderij komt!
De oorzaak van stress
De oorzaak van overspannenheid is dat mensen niet meer echt tot stilte kunnen komen. De Bijbel spreekt ook over situaties waarin men niet meer tot stilte kan komen. Zo lezen we in Psalm 22:3 ‘Mijn God, ik roep des daags en Gij antwoord niet, en des nachts, en ik kom niet tot stilte.’ David, die deze Psalm geschreven heeft, kwam niet meer tot stilte omdat God hem verlaten had (vers 2)! De belangrijkste oorzaak van onrust in ons leven is de verlatenheid van God. Wanneer de Here God afwezig is in ons leven, kom je niet meer echt tot stilte en rust. Denk nu niet dat je de Here God tijdens je vakantie wel weer gaat vinden! Meestal blijkt dat de vakantietijd juist niet de tijd is, waarin je relatie met de Here verdiept wordt. Het blijkt juist dat in de vakantietijd de meeste huwelijksconflicten ontstaan en uit de hand lopen en dat na afloop van de vakantie de meldingen van overspannenheid het meest zijn!
Wanneer je de Here in je dagelijks leven kwijt geraakt bent, moet je niet verwachten dat je Hem tijdens je vakantie weer terugvindt. Hij wil graag in je dagelijks leven aanwezig zijn en wanneer Hij aanwezig is, kom je echt tot stilte.
In Psalm 42 en 43 wordt drie keer geschreven (42:6,12 en 43:5) over een neergebogen, onrustige ziel die naar God dorst (42:2-3). In deze Psalmen leren we dat onrust veroorzaakt wordt door gemis in ons leven. De dorst naar vreugde, vrede, liefde, kracht, zekerheid en hoop wordt alleen gelest bij de Here God. Jezus nodigde de mensen uit om met hun dorst naar Hem te komen en te drinken! Veel mensen komen niet tot rust omdat ze met hun verlangens op de verkeerde plekken zoeken.
In Psalm 131 lezen we hoe David er van getuigt hoe hij uiteindelijk tot rust gekomen is: ‘Immers, heb ik mijn ziel tot rust en stilte gebracht als een gespeend kind bij zijn moeder; als een gespeend kind is mijn ziel in mij.’ Wat is het mooi om te zien hoe een tevreden baby bij zijn moeder tot stilte komt. Zo kan de Here God, en Hij alleen, onze diepste verlangens bevredigen en alleen bij Hem kom je tot ware rust.
Hoe de Here God het bedoeld had
In Genesis 2:2-3 lezen we dat de Here God na zes scheppingsdagen op de zevende dag rustte. In Exodus 31:17 lezen we zelfs: ‘en op de zevende dag heeft Hij gerust en adem geschept.’ Zo kom je door rust ‘op adem’, Gods Geest, vergeleken met Gods adem, kan ons leven weer vervullen! De Here God heeft niet alleen de mens geschapen, maar heeft er ook de ‘gebruiksaanwijzing, het onderhoudsboekje’ bijgeleverd! Rust blijkt van essentieel belang te zijn voor het welzijn van de mens.
Een spraakmakende uitspraak van een bekende psychiater luidt: “De moderne mens is rusteloos op zoek naar rust.” We nemen niet meer de tijd om verplicht rust te nemen. De 24-uurseconomie ontneemt de mensheid juist deze rust die zo belangrijk is voor het welzijn van de mens. Toen de Here Jezus de mensen om zich heen zag, dus ook toen al, werd Hij met ontferming over hen bewogen omdat zij ‘voortgejaagd en afgemat waren, als schapen die geen herder hebben’ (Matteüs 9:36). Het ontbreekt bij velen aan een herder die hen leidt maar ook het tempo van hun leven bepaalt. In Jesaja 53:6 lezen we over deze schapen zonder herder, die dwalen en hun eigen weg gaan. We leven in een tijd waarin men zich niet meer door God laat corrigeren en Hem niet meer als Herder accepteert. We bepalen zelf wel wat goed voor ons is! Dwalende schapen komen niet meer tot rust en missen gezondheid en welzijn. Zo lezen in het boek Richteren: ‘Ieder deed was goed was in zijn eigen ogen’, wat de inleiding vormde tot een vreselijke teleurgang van het volk Israël!
De herder Jakob liet zich door zijn broer Ezau niet opjagen en zei tegen hem: ‘De kinderen zijn teer, ik heb kleinvee en zogende runderen bij mij, zou ik die één dag te zeer jagen, dan zou de gehele kudde sterven… ik wil op mij gemak verder trekken, naar de tred van het vee en naar de tred van de kinderen’ (Genesis 33:13-14).
Echte ontspanning
Laat deze wijze woorden van Jakob tot u doordringen. Aanvaardt de Here als herder, laat Hem uiteindelijk uw leven bepalen en niet uw werkgever, Facebook of mobieltje! Gods stem wordt vaak overschreeuwd door allerlei andere stemmen die ons afleiden, waardoor we de stem van de Herder niet meer horen en gaan dwalen. Probeer in uw vakantie de stilte eens op te zoeken en naar Gods stem te luisteren, want alleen bij Hem kom je tot stilte. Aan Hem mogen we alles overgeven wat bij ons zoveel spanning teweeg brengt. Bij Hem worden we ‘uitgespannen’, wordt de boog ontspannen en krijgen we onze veerkracht weer terug. Zo mogen we rusten in Gods werk, om te werken in Gods rust!
Theo Niemeijer
