Uw lichaam een tempel
Feike ter Velde • 76 - 2000/01 • Uitgave: 9
"Of weet gij niet, dat uw lichaam een tempel is van de Heilige Geest, die in u woont, die gij van God ontvangen hebt, en dat gij niet van uzelf zijt? Want gij zijt gekocht en betaald. Verheerlijkt dan God met uw lichaam". 1 Cor. 6:19,20
HET IS VERWONDERLIJK DAT VEEL CHRISTENEN WEINIG AANDACHT HEBBEN VOOR HET EIGEN LICHAAM. ROKEN EN DRINKEN ZIJN ALTIJD AL GEACCEPTEERDE FENOMENEN ONDER GELOVIGEN GEWEEST HART- EN VAATZIEKTEN ZIJN EEN GROTE BEDREIGING VOOR ONZE GEZONDHEID. MOET ER ONDER GELOVIGEN NIET EEN BEZINNING KOMEN OP DIT PUNT? WANT, ZEGT DE SCHRIFT, "DE TEMPEL GODS, EN DAT ZIJT GIJ, IS HEILIG".
Het zal niemand ontgaan dat we in een tijd van ongekende welvaart
leven. De laatste tientallen jaren rijdt zo’n beetje iedereen in een auto, wordt er steeds meer geautomatiseerd in het leven en bewegen we steeds minder en we eten nog steeds te vet. De gevolgen zijn desastreus: overgewicht, allerlei welvaartsziekten, pijntjes in spieren en gewrichten en soms een (te) vroege dood.
De deskundigen zijn het er inmiddels wel over eens, dat onze leefwijze in sterke mate onze gezondheid beïnvloedt. Afwisselend en gezond eten, met zoveel mogelijk fruit per dag en verse groenten bij de maaltijden is van groot belang. Bakken en braden in olijfolie in plaats van in dierlijke vetten, zoals boter, dat is ook algemeen bekend. De vraag is of veel mensen dat ook doen. De cijfers over ongezond leven en mensen met overgewicht liegen er niet om. In de Verenigde Staten - en dat is ons voorland, want we lopen met alles vijf tot tien jaar op Amerika achter - zien we in het straatbeeld al hoe daar de situatie is. Heel veel Amerikanen moeten in een vliegtuig voor twee personen betalen omdat ze aan één vliegtuigstoel niet genoeg hebben. Ze passen er eenvoudigweg niet in. Dat beeld vertoont zich nu echter ook in Europa. Veel mensen, die véél te dik zijn.
Onlangs zaten we op een terrasje in een vakantiegebied. Veel mensen in weinig kleding, zo vlak bij het strand, bood een beeld waarvan men schrikt. Want als je erop let hoeveel te dikke mensen er dan voorbij komen dan sta je versteld; mannen zowel als vrouwen. Er waren er heel wat die slechts met moeite konden lopen. Ze konden hun benen nauwelijks langs elkaar heen bewegen. Het was een warme dag en er werd veel ijs gegeten door de voorbijgangers. De ijsboer stond vlakbij en we zagen dat heel wat mensen ijs met een grote toeter slagroom namen. Dat niet alleen, maar we zagen ook veel te dikke kinderen. Ook kinderen die 's morgens om halftien al in hun kinderwagentje een zak patat wegwerkten. We trokken de conclusie dat deze kinderen wellicht niet eens een gezond ontbijt hadden gehad. We zagen met eigen ogen het bekende fenomeen: we leven ongezond en we eten ongezond. Uit onderzoeken is bovendien gebleken dat deze generatie kinderen urenlang voor de televisie zit, terwijl kinderen zouden moeten spelen en rennen, in plaats van zitten of hangen voor de televisie.
ROKEN
Gelukkig wordt er de laatste jaren onder christenen steeds minder gerookt. Het valt niet mee te stoppen met roken als men eraan is verslaafd geraakt. Misschien mag ik hier mijn eigen ervaring op dit gebied vertellen. Ik begon met roken in mijn kinderjaren, vanaf een jaar of tien - vierde klas lagere school. Langzamerhand werd dat steeds meer tot aan een pakje per dag - vijfentwintig sigaretten en soms was dat nog niet genoeg. Toen ik tot levend geloof mocht komen wist ik onmiddellijk dat ik met roken moest stoppen. Ik wilde dat ook graag, hoewel - het was 1964 - men toen nog niet veel hoorde over de schade die het roken aan de gezondheid toebrengt. Nu weten we dat het de oorzaak is van vele ernstige ziekten als longkanker, blaaskanker, hart- en vaatziekten etc. Natuurlijk kunnen ook mensen, die nooit hebben gerookt deze ziekten krijgen, maar dat is een andere zaak. Er is afdoende bewezen dat roken funest is voor de gezondheid. Ik wilde graag stoppen. Maar toen ben ik erachter gekomen hoe sterk de verslaving werkt. Ik kón het niet. Zes jaar lang heb ik ertegen gestreden tot ik de wanhoop nabij was. Ik leed nederlaag op nederlaag. Later hoorde ik van mijn huisarts, dat de verslaving aan tabak zwaarder is dan aan heroïne.
Toen ben ik er ook achter gekomen hoe het komt dat de hele wereld eraan is verslaafd. In alle culturen wordt tabak gerookt; de mensheid wereldwijd is eraan verslaafd. Dat komt omdat het een 'geestelijke' verslaving is. Het komt namelijk van de Indianen uit Amerika. Columbus heeft de tabak meegenomen naar Europa. De Indianen gebruiken het - ook toen al - bij hun religieuze bijeenkomsten, vooral bij het aanroepen van de grote geest der Indianen. Daarbij hoort de vredespijp. De verslaving heeft dus vooral geestelijke dimensies. Het is de voet tussen de deur van satan in ons leven. Roken is in feite een occulte bezigheid. Toen ik dat ontdekte heb ik iets gedaan wat ik voorheen niet wilde: ik heb het in de zomer van 1970 - samen met mijn vrouw - de Here beleden als zonde.
Niet alleen met woorden maar vanuit een diepe intentie van mijn hart. Ik wilde Hem volledig toebehoren, maar voelde een groot gebrek in mijn toewijding. Toen ik na dat gebed opstond van mijn knieën wist ik heel zeker: ik ben verlost, ik zal nooit meer een sigaret aanraken. De strijd in mijn lichaam was niet gering. Weken lang was er een diepe hunkering naar een sigaret, slapeloze nachten, zweverige gevoelens overdag en een gedeprimeerd humeur.
Maar dat was de lichamelijke kant ervan. Geestelijk had ik absolute overwinning. Dat had ik nog nooit zo gekend. Ik wist zeker dat de strijd al gestreden was en de overwinning behaald, terwijl ik er middenin zat. Ik wist dat het een strijd om mijn ziel was tussen de Here en de grote tegenstander. Maar die moest wijken. Jezus is Overwinnaar, dat stond vast en werd gaandeweg, ook lichamelijk, een werkelijkheid voor me. Het betekende voor mij een grote stap voorwaarts in mijn leven met God.
PSYCHOLOGISCHE OORZAKEN
Overgewicht komt door te veel eten en verkeerde eetgewoonten. In bepaalde gevallen kan er sprake zijn van andere, medische oorzaken van overgewicht, zoals vrouwen na het krijgen van kinderen, maar daarover gaat het hier niet.
Verkeerde eetgewoonten zitten 'tussen de oren', ze zijn psychologisch van aard. Maar daarom niet minder problematisch. Wil men ermee stoppen en gezonder gaan leven dan is daar een grote inzet voor nodig. Het helpt al veel als men weet dat de redenen veelal psychologisch zijn. Allerlei oorzaken in het leven kunnen daaraan ten grondslag liggen. Heel vaak gaan die oorzaken ook terug op de kinderjaren. Afwijzing, gevoelens van verlatenheid en eenzaamheid in de kinderjaren leiden niet zelden tot gedragsstoringen in het latere leven: depressie, lage eigenwaarde, verlatingsangst, sterke behoefte aan erkenning en waardering; het zijn allemaal oorzaken van allerlei storingen in het functioneren van een mens, zowel in relatie tot anderen, tot ouders, tot de eigen kinderen of andere familieleden, als met betrekking tot eetgewoonten.
Kenmerk van dit disfunctioneren door jeugdtrauma's is vaak samen te vatten in het woord 'onmatigheid'. Men is onmatig ook in reactie op anderen waardoor relaties slecht kunnen worden onderhouden. Die zijn altijd van korte duur. Men is onmatig in de reactie op anderen, men voelt zich snel afgewezen en men kan slecht tegen kritiek, omdat dit weer gevoelens van afwijzing oproept. Kortom: het is een complex geheel, maar toch niet moeilijk te onderkennen. Het komt veel voor en is daarom ook herkenbaar. Makkelijker bij anderen dan bij zichzelf, overigens, juist vanwege die angst voor kritiek en afwijzing.
HERSTEL
Wil men een beter inzicht in zichzelf krijgen dan kan professionele hulpverlening vaak uitkomst bieden. Met betrekking tot verkeerde eet- en snoepgewoonten moet men leren zichzelf aan te pakken. Er moet een gezond gevoel van eigenwaarde worden ontwikkeld, die ook de innerlijke zekerheid sterk verbeterd. Vanuit dat geestelijke herstel kan ook spoedig worden begonnen aan het kwijtraken van overgewicht. Er zijn allerlei hulpprogramma's: de weight watchers, fitness clubs en noem maar op.
Maar men moet eerst de innerlijke gezindheid ertoe krijgen om het eigen lichaam goed te onderhouden. Daarom is geestelijk herstel van dieperliggende oorzaken noodzakelijk. Anders blijft het 'vechten tegen de bierkaai'.
Het verlies van overgewicht is levensreddend. Dat is daarom voor elke christen, die weet dat het lichaam een tempel van de Heilige Geest is, van levensbelang. Willen we de Here echt dienen dan zullen we ook goed voor Zijn tempel - ons lichaam is van Hem[!] (1 Cor. 6:19) - moeten zorgen. Bij eten hoort zeker matigheid. Matigheid en zelfbeheersing zijn vruchten van de Heilige Geest, die in het hart van iedere gelovige woont. In Zijn kracht kunnen we de strijd beginnen en de overwinning behalen.
BEWEGING
Wat ook voor ieder mens van belang is is lichaamsbeweging. 'De oefening van lichaam is van weinig nut" (1 Tim.4:8) zei de apostel Paulus, maar dat was in de tijd dat men alles lopend deed en bijna alle spieren werden gebruikt. Nu gaat alles wat inspanning kost elektrisch. We zijn gesteld op ons comfort, maar de prijs is: stijve spieren en een slechte conditie. Na de veertig gaat dat voelbaar worden, daarvoor is er nog veel compensatie in het lichaam. Toen ik net in militaire dienst was moesten we vijftienhonderd meter hardlopen. Toen op 19-jarige leeftijd ontdekte ik al wat een slechte conditie betekent. Ik ben er direct aan gaan werken en liep binnen enkele maanden tien kilometer hard, zonder blikken of blozen. Wordt men ouder en beweegt men minder dan wordt de lichaamsconditie ook snel minder. Hijgend boven aan de trap komen is er het beste bewijs van. Ik kwam tot die ontdekking toen ik één van de kleinkinderen naar bed bracht. Ik moest met het kind op mijn arm twee trappen op. Toen ik boven was was ik waarlijk óp. Ik ging me steeds minder goed voelen. Inspanningen kostten steeds meer. Toen ben ik gaan oefenen op een 'home trainer' en ik zette mezelf ertoe enkele malen per week tenminste een half uur te lopen, zo snel mogelijk.
De eerste keer op de home trainer was een ramp. Na enkele minuten al moest ik het af laten weten. Ik had totaal geen conditie. Toch wilde ik doorzetten en resultaat bereiken. Langzamerhand boekte ik merkbare verbetering van m'n conditie. Die twee trappen op met een kleinkind op m'n arm is 'een fluitje van een cent' geworden. Ik heb een grote ontdekking gedaan.
We hebben beweging nodig. Ons lichaam schreeuwt erom. Maar je moet doorzetten. Na korte tijd treedt er verbetering in. Ik kan het iedereen hartelijk aanbevelen.
Ons lichaam is een tempel van de Geest. Dat is toch iets heel bijzonders. Kijk eens in de spiegel? Ga er dan vervolgens aan werken.
Dit artikel is er een pleidooi voor dat christenen eens wat vaker naar zichzelf kijken en zich realiseren dat we een tempel van de Geest zijn. Die tempel vraagt - uit eerbied voor de Geest, die er Hoofdbewoner wil zijn - om zorg en onderhoud. Werk eraan en
ontdek dat het bijdraagt aan grotere levensvreugde.
Feike ter Velde
HET IS VERWONDERLIJK DAT VEEL CHRISTENEN WEINIG AANDACHT HEBBEN VOOR HET EIGEN LICHAAM. ROKEN EN DRINKEN ZIJN ALTIJD AL GEACCEPTEERDE FENOMENEN ONDER GELOVIGEN GEWEEST HART- EN VAATZIEKTEN ZIJN EEN GROTE BEDREIGING VOOR ONZE GEZONDHEID. MOET ER ONDER GELOVIGEN NIET EEN BEZINNING KOMEN OP DIT PUNT? WANT, ZEGT DE SCHRIFT, "DE TEMPEL GODS, EN DAT ZIJT GIJ, IS HEILIG".
Het zal niemand ontgaan dat we in een tijd van ongekende welvaart
leven. De laatste tientallen jaren rijdt zo’n beetje iedereen in een auto, wordt er steeds meer geautomatiseerd in het leven en bewegen we steeds minder en we eten nog steeds te vet. De gevolgen zijn desastreus: overgewicht, allerlei welvaartsziekten, pijntjes in spieren en gewrichten en soms een (te) vroege dood.
De deskundigen zijn het er inmiddels wel over eens, dat onze leefwijze in sterke mate onze gezondheid beïnvloedt. Afwisselend en gezond eten, met zoveel mogelijk fruit per dag en verse groenten bij de maaltijden is van groot belang. Bakken en braden in olijfolie in plaats van in dierlijke vetten, zoals boter, dat is ook algemeen bekend. De vraag is of veel mensen dat ook doen. De cijfers over ongezond leven en mensen met overgewicht liegen er niet om. In de Verenigde Staten - en dat is ons voorland, want we lopen met alles vijf tot tien jaar op Amerika achter - zien we in het straatbeeld al hoe daar de situatie is. Heel veel Amerikanen moeten in een vliegtuig voor twee personen betalen omdat ze aan één vliegtuigstoel niet genoeg hebben. Ze passen er eenvoudigweg niet in. Dat beeld vertoont zich nu echter ook in Europa. Veel mensen, die véél te dik zijn.
Onlangs zaten we op een terrasje in een vakantiegebied. Veel mensen in weinig kleding, zo vlak bij het strand, bood een beeld waarvan men schrikt. Want als je erop let hoeveel te dikke mensen er dan voorbij komen dan sta je versteld; mannen zowel als vrouwen. Er waren er heel wat die slechts met moeite konden lopen. Ze konden hun benen nauwelijks langs elkaar heen bewegen. Het was een warme dag en er werd veel ijs gegeten door de voorbijgangers. De ijsboer stond vlakbij en we zagen dat heel wat mensen ijs met een grote toeter slagroom namen. Dat niet alleen, maar we zagen ook veel te dikke kinderen. Ook kinderen die 's morgens om halftien al in hun kinderwagentje een zak patat wegwerkten. We trokken de conclusie dat deze kinderen wellicht niet eens een gezond ontbijt hadden gehad. We zagen met eigen ogen het bekende fenomeen: we leven ongezond en we eten ongezond. Uit onderzoeken is bovendien gebleken dat deze generatie kinderen urenlang voor de televisie zit, terwijl kinderen zouden moeten spelen en rennen, in plaats van zitten of hangen voor de televisie.
ROKEN
Gelukkig wordt er de laatste jaren onder christenen steeds minder gerookt. Het valt niet mee te stoppen met roken als men eraan is verslaafd geraakt. Misschien mag ik hier mijn eigen ervaring op dit gebied vertellen. Ik begon met roken in mijn kinderjaren, vanaf een jaar of tien - vierde klas lagere school. Langzamerhand werd dat steeds meer tot aan een pakje per dag - vijfentwintig sigaretten en soms was dat nog niet genoeg. Toen ik tot levend geloof mocht komen wist ik onmiddellijk dat ik met roken moest stoppen. Ik wilde dat ook graag, hoewel - het was 1964 - men toen nog niet veel hoorde over de schade die het roken aan de gezondheid toebrengt. Nu weten we dat het de oorzaak is van vele ernstige ziekten als longkanker, blaaskanker, hart- en vaatziekten etc. Natuurlijk kunnen ook mensen, die nooit hebben gerookt deze ziekten krijgen, maar dat is een andere zaak. Er is afdoende bewezen dat roken funest is voor de gezondheid. Ik wilde graag stoppen. Maar toen ben ik erachter gekomen hoe sterk de verslaving werkt. Ik kón het niet. Zes jaar lang heb ik ertegen gestreden tot ik de wanhoop nabij was. Ik leed nederlaag op nederlaag. Later hoorde ik van mijn huisarts, dat de verslaving aan tabak zwaarder is dan aan heroïne.
Toen ben ik er ook achter gekomen hoe het komt dat de hele wereld eraan is verslaafd. In alle culturen wordt tabak gerookt; de mensheid wereldwijd is eraan verslaafd. Dat komt omdat het een 'geestelijke' verslaving is. Het komt namelijk van de Indianen uit Amerika. Columbus heeft de tabak meegenomen naar Europa. De Indianen gebruiken het - ook toen al - bij hun religieuze bijeenkomsten, vooral bij het aanroepen van de grote geest der Indianen. Daarbij hoort de vredespijp. De verslaving heeft dus vooral geestelijke dimensies. Het is de voet tussen de deur van satan in ons leven. Roken is in feite een occulte bezigheid. Toen ik dat ontdekte heb ik iets gedaan wat ik voorheen niet wilde: ik heb het in de zomer van 1970 - samen met mijn vrouw - de Here beleden als zonde.
Niet alleen met woorden maar vanuit een diepe intentie van mijn hart. Ik wilde Hem volledig toebehoren, maar voelde een groot gebrek in mijn toewijding. Toen ik na dat gebed opstond van mijn knieën wist ik heel zeker: ik ben verlost, ik zal nooit meer een sigaret aanraken. De strijd in mijn lichaam was niet gering. Weken lang was er een diepe hunkering naar een sigaret, slapeloze nachten, zweverige gevoelens overdag en een gedeprimeerd humeur.
Maar dat was de lichamelijke kant ervan. Geestelijk had ik absolute overwinning. Dat had ik nog nooit zo gekend. Ik wist zeker dat de strijd al gestreden was en de overwinning behaald, terwijl ik er middenin zat. Ik wist dat het een strijd om mijn ziel was tussen de Here en de grote tegenstander. Maar die moest wijken. Jezus is Overwinnaar, dat stond vast en werd gaandeweg, ook lichamelijk, een werkelijkheid voor me. Het betekende voor mij een grote stap voorwaarts in mijn leven met God.
PSYCHOLOGISCHE OORZAKEN
Overgewicht komt door te veel eten en verkeerde eetgewoonten. In bepaalde gevallen kan er sprake zijn van andere, medische oorzaken van overgewicht, zoals vrouwen na het krijgen van kinderen, maar daarover gaat het hier niet.
Verkeerde eetgewoonten zitten 'tussen de oren', ze zijn psychologisch van aard. Maar daarom niet minder problematisch. Wil men ermee stoppen en gezonder gaan leven dan is daar een grote inzet voor nodig. Het helpt al veel als men weet dat de redenen veelal psychologisch zijn. Allerlei oorzaken in het leven kunnen daaraan ten grondslag liggen. Heel vaak gaan die oorzaken ook terug op de kinderjaren. Afwijzing, gevoelens van verlatenheid en eenzaamheid in de kinderjaren leiden niet zelden tot gedragsstoringen in het latere leven: depressie, lage eigenwaarde, verlatingsangst, sterke behoefte aan erkenning en waardering; het zijn allemaal oorzaken van allerlei storingen in het functioneren van een mens, zowel in relatie tot anderen, tot ouders, tot de eigen kinderen of andere familieleden, als met betrekking tot eetgewoonten.
Kenmerk van dit disfunctioneren door jeugdtrauma's is vaak samen te vatten in het woord 'onmatigheid'. Men is onmatig ook in reactie op anderen waardoor relaties slecht kunnen worden onderhouden. Die zijn altijd van korte duur. Men is onmatig in de reactie op anderen, men voelt zich snel afgewezen en men kan slecht tegen kritiek, omdat dit weer gevoelens van afwijzing oproept. Kortom: het is een complex geheel, maar toch niet moeilijk te onderkennen. Het komt veel voor en is daarom ook herkenbaar. Makkelijker bij anderen dan bij zichzelf, overigens, juist vanwege die angst voor kritiek en afwijzing.
HERSTEL
Wil men een beter inzicht in zichzelf krijgen dan kan professionele hulpverlening vaak uitkomst bieden. Met betrekking tot verkeerde eet- en snoepgewoonten moet men leren zichzelf aan te pakken. Er moet een gezond gevoel van eigenwaarde worden ontwikkeld, die ook de innerlijke zekerheid sterk verbeterd. Vanuit dat geestelijke herstel kan ook spoedig worden begonnen aan het kwijtraken van overgewicht. Er zijn allerlei hulpprogramma's: de weight watchers, fitness clubs en noem maar op.
Maar men moet eerst de innerlijke gezindheid ertoe krijgen om het eigen lichaam goed te onderhouden. Daarom is geestelijk herstel van dieperliggende oorzaken noodzakelijk. Anders blijft het 'vechten tegen de bierkaai'.
Het verlies van overgewicht is levensreddend. Dat is daarom voor elke christen, die weet dat het lichaam een tempel van de Heilige Geest is, van levensbelang. Willen we de Here echt dienen dan zullen we ook goed voor Zijn tempel - ons lichaam is van Hem[!] (1 Cor. 6:19) - moeten zorgen. Bij eten hoort zeker matigheid. Matigheid en zelfbeheersing zijn vruchten van de Heilige Geest, die in het hart van iedere gelovige woont. In Zijn kracht kunnen we de strijd beginnen en de overwinning behalen.
BEWEGING
Wat ook voor ieder mens van belang is is lichaamsbeweging. 'De oefening van lichaam is van weinig nut" (1 Tim.4:8) zei de apostel Paulus, maar dat was in de tijd dat men alles lopend deed en bijna alle spieren werden gebruikt. Nu gaat alles wat inspanning kost elektrisch. We zijn gesteld op ons comfort, maar de prijs is: stijve spieren en een slechte conditie. Na de veertig gaat dat voelbaar worden, daarvoor is er nog veel compensatie in het lichaam. Toen ik net in militaire dienst was moesten we vijftienhonderd meter hardlopen. Toen op 19-jarige leeftijd ontdekte ik al wat een slechte conditie betekent. Ik ben er direct aan gaan werken en liep binnen enkele maanden tien kilometer hard, zonder blikken of blozen. Wordt men ouder en beweegt men minder dan wordt de lichaamsconditie ook snel minder. Hijgend boven aan de trap komen is er het beste bewijs van. Ik kwam tot die ontdekking toen ik één van de kleinkinderen naar bed bracht. Ik moest met het kind op mijn arm twee trappen op. Toen ik boven was was ik waarlijk óp. Ik ging me steeds minder goed voelen. Inspanningen kostten steeds meer. Toen ben ik gaan oefenen op een 'home trainer' en ik zette mezelf ertoe enkele malen per week tenminste een half uur te lopen, zo snel mogelijk.
De eerste keer op de home trainer was een ramp. Na enkele minuten al moest ik het af laten weten. Ik had totaal geen conditie. Toch wilde ik doorzetten en resultaat bereiken. Langzamerhand boekte ik merkbare verbetering van m'n conditie. Die twee trappen op met een kleinkind op m'n arm is 'een fluitje van een cent' geworden. Ik heb een grote ontdekking gedaan.
We hebben beweging nodig. Ons lichaam schreeuwt erom. Maar je moet doorzetten. Na korte tijd treedt er verbetering in. Ik kan het iedereen hartelijk aanbevelen.
Ons lichaam is een tempel van de Geest. Dat is toch iets heel bijzonders. Kijk eens in de spiegel? Ga er dan vervolgens aan werken.
Dit artikel is er een pleidooi voor dat christenen eens wat vaker naar zichzelf kijken en zich realiseren dat we een tempel van de Geest zijn. Die tempel vraagt - uit eerbied voor de Geest, die er Hoofdbewoner wil zijn - om zorg en onderhoud. Werk eraan en
ontdek dat het bijdraagt aan grotere levensvreugde.
Feike ter Velde
