Syrië: Land van duizend verschrikkingen

Feike ter Velde • 89 - 2013 • Uitgave: 20
Op de Golan, in het natuurgebied Gamla, zagen wij de gieren door het luchtruim zweven op zoek naar prooi. Hoog tegen de steile bergenwanden zaten ze bij tientallen en steeds weer zweefden er een paar weg. Waar naartoe? Hoe weten ze waar het voedsel ligt?
Vlakbij is de Syrische grens. Daarachter liggen lijken op straat en overal op het veld.


De hele wereld wordt dagelijks getrakteerd op de meest verschrikkelijke beelden uit Syrië, waar de burgeroorlog in alle hevigheid woedt. Ineens werd de diplomatieke actie hoog opgevoerd, omdat er gifgas was gebruikt tegen burgers in een buitenwijk van Damascus. Honderden mensen kwamen om onder erbarmelijke omstandigheden van verstikking en verlamming. Maar toen waren er al meer dan honderdduizend slachtoffers gevallen in de straten van Aleppo, Homs en Damascus. Een enorme vluchtelingenstroom kwam op gang naar de omringende landen als Libanon en Turkije. Straks worden de nachten weer kouder, komen de regen en de sneeuw en voltrekt zich een enorme humanitaire ramp.
Onder deze vluchtelingen veel mensen met een christelijke achtergrond: Syrisch-orthodox, Rooms-katholiek en – in mindere mate – evangelische christenen. Zij allen, met hun kinderen en kleinkinderen, zijn gedoemd tot grote ontreddering en een smartelijk sterven omdat medische hulp voor de meesten uitblijft. De ummah – de moslimgemeenschap van Syrië – roeit zichzelf uit in een volstrekte leegheid en zinloosheid en met de meest verschrikkelijke gewelddadigheden jegens mannen, vrouwen en kinderen.
In recente berichten uit Syrië wordt gemeld dat op grote schaal kinderen worden ingezet als menselijke schilden en als kindsoldaten. Ook in ziekenhuizen worden mensen en vooral kinderen van vermeende tegenstanders gemarteld en gedood.

Poetin, diplomatieke held
Inmiddels is er overal in de westerse politiek geruzie en gedoe over de gifgasaanval. Tot op dit moment is het bewijs niet waterdicht geleverd over de vraag wie het gifgas – het zenuwgas Sarin – heeft gebruikt. Dat was de reden waarom het Britse parlement direct al geen goedkeuring gaf aan een militaire aanval op Syrië en de Assad strijders. De dreigende woorden van de Britse premier en de minister van buitenlandse zaken bleken geen hout te snijden.
De Amerikaanse president Barack Obama had zichzelf gegijzeld door te stellen dat het gebruik van strijdgassen in de burgeroorlog de rode lijn is die de Syrische regering niet mag overschrijden zonder de gevolgen daarvan onder ogen te zien. Met andere woorden: Amerika zou militair reageren op zo’n gifgasaanval tegen de Syrische bevolking. Amerikaanse oorlogsschepen uitgerust met kruisraketten stoomden op naar het oostelijke deel van de Middellandse Zee. Maar de Amerikaanse politiek en het Amerikaanse volk keerden zich in grote delen tegen een militair avontuur in Syrië. Obama moest bakzeil halen.
De Russische president Vladimir Poetin maakte hier handig gebruik van, door op een zekere diplomatieke toonhoogte mee te zingen in het koor. En niet zonder succes. Hij nam het initiatief en sloot een overeenkomst met Amerika met als inzet de belofte dat Assad in Syrië zijn voorraad gifgassen onder internationaal toezicht zou plaatsen. Poetin werd de grote held van Assad die er immers in slaagde Obama te weerhouden van militair optreden tegen Syrië. Het wachten was nu eerst op een VN-rapport, dat uitsluitsel zou geven over de vraag wie er nu eigenlijk gifgas heeft ingezet: de regering of de rebellen. Dat antwoord is voor alsnog moeilijk te geven.

Onderlinge haat
Ondertussen gaan de gevechten en wreedheden gewoon door. Ook Nederlandse en Belgische moslims verlekkeren zich aan het bloed van hun vermeende vijanden. Onlangs kwam een Belgische jihadstrijder, Houssien Elouassaki (22) bij Aleppo om het leven. Hij was in België ook al een extremist. In een telefoongesprek met zijn broer had hij gezegd dat de leden van zijn groep allemaal een persoon de keel mogen doorsnijden en hoe groots deze ervaring was geweest. Na protest van zijn broer had hij gezegd dat het toch maar om sjiieten en alawieten zou gaan. Die moeten nu eenmaal dood, vond hij.
In de rechterflank van de Amerikaanse politiek wordt nogal fors gesproken tégen het zwakke beleid van Obama en vóór militair optreden tegen Syrië. Zij stellen dat als Amerika het nu laat afweten, Iran elke militaire dreiging van Amerika naast zich neer zou kunnen leggen en rustig kan doorwerken aan de Iraanse atoombom. Daarom moet Obama krachtiger optreden, vinden deze politici. Hij moet meer zelfbewust zijn en niet schromen Assad militair af te straffen. Maar ook zij hebben geen politieke oplossing voor de tijd na Assad. Ook zij weten dat de rebellen in Syrië bestaan uit allerlei groeperingen en jihadstrijders, zoals de Nederlandse en de Belgische moslims, die alleen maar op bloedvergieten uit zijn en een extreme moslim staat wensen die uit de as van de burgeroorlog moet verrijzen.
Senator John McCain van Texas wil nog steeds deze rebellen van Amerikaanse wapens voorzien. Deze senator was Obama’s republikeinse tegenkandidaat in de presidentsverkiezingen. In de gevaarlijke wereld van Midden-Oosten is diplomatiek overleg belangrijker dan direct met kruisraketten die ellendige wereld van de Syrische burgeroorlog binnen te treden, of onbekende strijdgroepen van wapens te voorzien. Er zijn naar schatting honderdduizend rebellen die uit zo’n duizend verschillende groepen bestaan, waarvan er ook weer banden hebben met Al Qaida. Er is onderling groot wantrouwen en er heerst een permanente angstcultuur. De onderlinge haat is groot en de plannen voor een ‘ander’ Syrië lopen ver uiteen.

Iran en Israël
Syrië wordt in toenemende mate een gevaarlijke buurstaat van Israël. Aan de grens is Israël uiteraard zeer alert, maar ook rond Jeruzalem staan raketinstallaties opgesteld van het type Patriot, om eventuele Syrische raketten tijdig uit de lucht te halen. Voor alsnog is er geen vrees in Israël dat Syrië iets zal ondernemen. Daarvoor zijn de problemen in eigen land te groot. Maar de grote vraag voor Israël is natuurlijk wel wie straks de macht zal krijgen in het land, mocht Assad hebben afgedaan. De militaire slagkracht van het land zal wel afnemen, maar tot nu toe wordt het vooral bewapend vanuit Iran. Voor Israël ligt achter het probleem Syrië het veel grotere probleem: Iran en zijn atoomprogramma.
Het land van de duizend verschrikkingen, Syrië, kan ook een demonische afleiding zijn, zodat Iran in de luwte en met een nieuw ‘gematigder’ regime, toch zijn atoombom kan realiseren.

In Israël liet Trudy ons haar huis zien. “En kijk, zei ze, dit is onze gaskamer.” Een uiterst wrange werkelijkheid in een huis waarin de gaskamers van Auschwitz nog dagelijks herinnering zijn aan de dood van bijna de hele familie. “Als de sirene afgaat is dit mijn gaskamer: deur op slot, gasmasker op, alles hermetisch afgesloten. Tot de volgende sirene. Maar… Israël zal leven,” zei ze stralend!
Gieren stijgen op boven de Golan en vliegen de grens over, richting het voedsel, op straat en in het veld.

Feike ter Velde