Synagoge weg, zegen weg
Oscar Lohuis • 92 - 2016 • Uitgave: 4
In Nederland zijn de meeste synagogen verdwenen. Tot in de Tweede Wereldoorlog waren er in tientallen steden en dorpen in ons land levendige Joodse gemeenten. Meppel, Middelburg, Winschoten, Harderwijk, Leeuwarden en ga zo maar door. Er woonden rond de 140.000 Joden in ons land voordat de oorlog begon. Van de 107.000 Joden die zijn afgevoerd naar de concentratiekampen zijn er slechts 5.500 teruggekeerd.
In Yad Vashem, de gedenkplaats voor de slachtoffers van de holocaust in Jeruzalem, kan je ook de zogenaamde ‘vallei van de verloren gemeenten’ bezoeken. Op de wanden van enorme rotsblokken staan alle namen van de woonplaatsen uit Europa en Noord-Afrika, waar de Joodse gemeenten door de vernietiging van de holocaust geheel verdwenen zijn. Schrik niet, het zijn er meer dan 5000! Elke plaatsnaam doet herinneren aan een Joodse gemeente die daar honderden jaren heeft bestaan. Ook de vele plaatsnamen uit ons land tref je daar aan.
Licht voor de natiën
In Handelingen 15:21 lezen we dat Jakobus, de broer van Jezus, zegt: ‘Want Mozes heeft van oude tijden af in elke stad mensen die hem prediken, want hij wordt elke sabbat in de synagogen voorgelezen.’ Al vanaf de Assyrische en Babylonische ballingschap woonden er Joden verspreid over grote delen van de wereld. Ook al in de tijd van Jezus en de apostelen woonden de meeste Joden niet in Israël, maar in de verstrooiing. Na de val van Jeruzalem in 70 na Christus woonden er natuurlijk bijna alleen maar Joden buiten Israël. Lang voordat de Heere God de discipelen van Jezus over de wereld liet gaan, heeft Hij Zijn volk Israël over de wereld laten gaan. Zij waren immers ook geroepen om een licht voor de natiën te zijn. En dat zijn ze ook geworden. De wetgeving, aan Israël gegeven, is grondslag geworden voor de rechtspraak in de meeste landen ter wereld. Die aanwezigheid van de synagoge is niet voor niets geweest en zeker ook niet alleen van betekenis voor de Joden zelf.
Handelingen 15:21 veronderstelt ook het voortduren van de synagoge naast de christelijke kerk. Paulus zegt in Romeinen 11 dat de christelijke kerk geënt is op wat God aan Israël heeft gegeven. Wij, als niet-Joden die in Jezus geloven, moeten niet vergeten dat de wortel ons draagt. Als we de wortel niet voeden, geen water geven of zelfs afsnijden, dan gaan we zelf ook dood. Als we willen dat de takken van de edele olijf groeien en bloeien, moeten we de wortel goed verzorgen. Wie Israël zegent, zal gezegend worden. Dat is een waarheid die van kracht blijft. Is het in het licht van dit alles dan niet op zijn minst opmerkzaam dat, sinds het verdwijnen van de synagogen uit ons land, het met de kerk en het christelijke geloof in Nederland bergafwaarts gaat?
Onvoorstelbaar en ongelooflijk
Op het moment dat ik dit schrijf, staan wij op het punt te vertrekken naar een holocaust-herdenking. Het is vandaag 27 januari 2016. Precies 71 jaar geleden is Auschwitz bevrijd. De afgelopen dagen heb ik uren zitten kijken naar films over de oorlog en de holocaust, gemaakt door het Simon Wiesenthal Instituut. Het is onvoorstelbaar en ongelooflijk hoe groot de misdaden van het naziregime zijn geweest. Beseffen wij hoezeer de Europese aarde met onschuldig Joods bloed is doordrenkt? De verhalen die aan je voorbij gaan zijn misselijkmakend.
Wat een explosie van geweld, mishandelingen en walgelijke, ongekend grootschalige, beestachtige moordpartijen richting het volk van God heeft zich in het christelijke(!) Europa voortgedaan. Zo ongekend veel mannen, jongemannen, mannen van middelbare leeftijd, oude mannen, vrouwen, jonge vrouwen, moeders van kinderen, bejaarde vrouwen, kinderen, baby’s, kinderen van een paar jaar oud, basisschoolkinderen, tieners, jongvolwassenen, studenten, zijn vermoord in enkele jaren tijd. In totaal meer dan zes miljoen, waaronder meer dan anderhalf miljoen kinderen. Doodgeschoten, uitgehongerd, gebruikt voor medische experimenten, opgehangen, verkracht, vergast. De grootste genocide uit de wereldgeschiedenis. Twee derde van de Europese Joodse bevolking is uitgeroeid. Hoe vaak is er niet gezegd “opdat wij nooit vergeten”? Maar het bewustzijn verdwijnt langzaam maar zeker.
De synagoge is verdwenen
Het geestelijke klimaat in onze samenleving gaat hard hollend achteruit sinds de synagoge is verdwenen. Eeuwenlang is onze nationale identiteit gevormd door wat wij noemen de Joods-christelijke cultuur. Een samenleving en cultuur die wat betreft geloof, wereldbeeld en normen en waarden gebaseerd is op de Bijbel. Daarin gaat het over dat wat God aan Israël heeft gegeven en door Israël ook aan ons. In enkele decennia tijd werd de Bijbel als pijler van onze nationale identiteit door een meerderheid van de bevolking overboord gegooid. De meeste mensen in ons land denken dat we het allemaal wel zonder God en Zijn Woord kunnen. Maar hoe langer hoe meer zal blijken hoe dwaas dat is. De dwaas zegt in zijn hart “Er is geen God.”
In het licht van zowel de Bijbel als de geschiedenis kan ik totaal niet begrijpen dat theologen, predikanten en gelovigen menen dat sinds Christus de rol van Israël als volk van God is uitgespeeld. Doet de holocaust bij hen dan niet de vraag rijzen waarom satan opnieuw (lees je Bijbel) heeft geprobeerd dit volk uit te roeien? Zien we dan niet de overeenkomsten tussen Israël en de Gemeente van Christus (ook wereldwijd vervolgd), sterker nog, de talloze overeenkomsten tussen de geschiedenis van Israël en die van Jezus Zelf?
Liberale politici verkondigen voortdurend dat het niet uit maakt wat iemand gelooft. Het komt volgens hen allemaal op hetzelfde neer. Het is slechts een kwestie van persoonlijke voorkeur en kan nuttig zijn voor de privésfeer. Ze hebben niet door wat er werkelijk gebeurt in ons land. Synagogen zijn grotendeels verdwenen en kerken verdwijnen nu ook steeds meer. Moskeeën daarentegen schieten als paddenstoelen uit de grond.
Geen vrije wereld
Ik liep met een reisgezelschap door Istanbul. We hadden bezoek gebracht aan de Hagia Sophia en ik zei tegen iemand dat ik het zonde vond dat het van een christelijke kathedraal veranderd was in een moskee. De vrouw tegen wie ik dit zei reageerde verbaasd: “Meen je dat? Dat maakt toch niet uit?” Dit is de houding die velen hebben ten aanzien van de rol van religie in de samenleving. Maar is het werkelijk zo dat het niet uitmaakt voor de samenleving welk geloof je aanhangt of welke religie je volgt?
Als we kijken naar de moslimwereld zien we dat dat geen vrije wereld is. Er is geen moslimland ter wereld waar echte godsdienstvrijheid, persvrijheid en vrijheid van meningsuiting is. Zowel Joden als christenen worden anno 2016 vooral in en vanuit de moslimwereld vervolgd, gediscrimineerd, gevangengezet, mishandeld en vermoord. Nieuwe genocides vinden plaats terwijl ik dit schrijf. In de islam is geen sprake van scheiding van kerk en staat. De islam is meer dan een godsdienst, het is ook een politieke ideologie. Wanneer moslims eenmaal de meerderheid vormen, is het gedaan met de vrijheid en de tolerantie en begint de onderdrukking van niet-moslims. Het antisemitisme is opnieuw sterk aanwezig, ook in Europa, met name vanuit de islamitische gemeenschap en vanwege de dreiging van moslim-terrorisme. Veel Joden in Frankrijk (daar wonen er nog ongeveer 450.000) voelen zich daar inmiddels niet meer veilig en denken er serieus aan om te emigreren naar Israël. Hebben we wel door wat het betekent dat synagogen verdwenen zijn en kerken steeds meer verdwijnen?
Oscar Lohuis
In Yad Vashem, de gedenkplaats voor de slachtoffers van de holocaust in Jeruzalem, kan je ook de zogenaamde ‘vallei van de verloren gemeenten’ bezoeken. Op de wanden van enorme rotsblokken staan alle namen van de woonplaatsen uit Europa en Noord-Afrika, waar de Joodse gemeenten door de vernietiging van de holocaust geheel verdwenen zijn. Schrik niet, het zijn er meer dan 5000! Elke plaatsnaam doet herinneren aan een Joodse gemeente die daar honderden jaren heeft bestaan. Ook de vele plaatsnamen uit ons land tref je daar aan.
Licht voor de natiën
In Handelingen 15:21 lezen we dat Jakobus, de broer van Jezus, zegt: ‘Want Mozes heeft van oude tijden af in elke stad mensen die hem prediken, want hij wordt elke sabbat in de synagogen voorgelezen.’ Al vanaf de Assyrische en Babylonische ballingschap woonden er Joden verspreid over grote delen van de wereld. Ook al in de tijd van Jezus en de apostelen woonden de meeste Joden niet in Israël, maar in de verstrooiing. Na de val van Jeruzalem in 70 na Christus woonden er natuurlijk bijna alleen maar Joden buiten Israël. Lang voordat de Heere God de discipelen van Jezus over de wereld liet gaan, heeft Hij Zijn volk Israël over de wereld laten gaan. Zij waren immers ook geroepen om een licht voor de natiën te zijn. En dat zijn ze ook geworden. De wetgeving, aan Israël gegeven, is grondslag geworden voor de rechtspraak in de meeste landen ter wereld. Die aanwezigheid van de synagoge is niet voor niets geweest en zeker ook niet alleen van betekenis voor de Joden zelf.
Handelingen 15:21 veronderstelt ook het voortduren van de synagoge naast de christelijke kerk. Paulus zegt in Romeinen 11 dat de christelijke kerk geënt is op wat God aan Israël heeft gegeven. Wij, als niet-Joden die in Jezus geloven, moeten niet vergeten dat de wortel ons draagt. Als we de wortel niet voeden, geen water geven of zelfs afsnijden, dan gaan we zelf ook dood. Als we willen dat de takken van de edele olijf groeien en bloeien, moeten we de wortel goed verzorgen. Wie Israël zegent, zal gezegend worden. Dat is een waarheid die van kracht blijft. Is het in het licht van dit alles dan niet op zijn minst opmerkzaam dat, sinds het verdwijnen van de synagogen uit ons land, het met de kerk en het christelijke geloof in Nederland bergafwaarts gaat?
Onvoorstelbaar en ongelooflijk
Op het moment dat ik dit schrijf, staan wij op het punt te vertrekken naar een holocaust-herdenking. Het is vandaag 27 januari 2016. Precies 71 jaar geleden is Auschwitz bevrijd. De afgelopen dagen heb ik uren zitten kijken naar films over de oorlog en de holocaust, gemaakt door het Simon Wiesenthal Instituut. Het is onvoorstelbaar en ongelooflijk hoe groot de misdaden van het naziregime zijn geweest. Beseffen wij hoezeer de Europese aarde met onschuldig Joods bloed is doordrenkt? De verhalen die aan je voorbij gaan zijn misselijkmakend.
Wat een explosie van geweld, mishandelingen en walgelijke, ongekend grootschalige, beestachtige moordpartijen richting het volk van God heeft zich in het christelijke(!) Europa voortgedaan. Zo ongekend veel mannen, jongemannen, mannen van middelbare leeftijd, oude mannen, vrouwen, jonge vrouwen, moeders van kinderen, bejaarde vrouwen, kinderen, baby’s, kinderen van een paar jaar oud, basisschoolkinderen, tieners, jongvolwassenen, studenten, zijn vermoord in enkele jaren tijd. In totaal meer dan zes miljoen, waaronder meer dan anderhalf miljoen kinderen. Doodgeschoten, uitgehongerd, gebruikt voor medische experimenten, opgehangen, verkracht, vergast. De grootste genocide uit de wereldgeschiedenis. Twee derde van de Europese Joodse bevolking is uitgeroeid. Hoe vaak is er niet gezegd “opdat wij nooit vergeten”? Maar het bewustzijn verdwijnt langzaam maar zeker.
De synagoge is verdwenen
Het geestelijke klimaat in onze samenleving gaat hard hollend achteruit sinds de synagoge is verdwenen. Eeuwenlang is onze nationale identiteit gevormd door wat wij noemen de Joods-christelijke cultuur. Een samenleving en cultuur die wat betreft geloof, wereldbeeld en normen en waarden gebaseerd is op de Bijbel. Daarin gaat het over dat wat God aan Israël heeft gegeven en door Israël ook aan ons. In enkele decennia tijd werd de Bijbel als pijler van onze nationale identiteit door een meerderheid van de bevolking overboord gegooid. De meeste mensen in ons land denken dat we het allemaal wel zonder God en Zijn Woord kunnen. Maar hoe langer hoe meer zal blijken hoe dwaas dat is. De dwaas zegt in zijn hart “Er is geen God.”
In het licht van zowel de Bijbel als de geschiedenis kan ik totaal niet begrijpen dat theologen, predikanten en gelovigen menen dat sinds Christus de rol van Israël als volk van God is uitgespeeld. Doet de holocaust bij hen dan niet de vraag rijzen waarom satan opnieuw (lees je Bijbel) heeft geprobeerd dit volk uit te roeien? Zien we dan niet de overeenkomsten tussen Israël en de Gemeente van Christus (ook wereldwijd vervolgd), sterker nog, de talloze overeenkomsten tussen de geschiedenis van Israël en die van Jezus Zelf?
Liberale politici verkondigen voortdurend dat het niet uit maakt wat iemand gelooft. Het komt volgens hen allemaal op hetzelfde neer. Het is slechts een kwestie van persoonlijke voorkeur en kan nuttig zijn voor de privésfeer. Ze hebben niet door wat er werkelijk gebeurt in ons land. Synagogen zijn grotendeels verdwenen en kerken verdwijnen nu ook steeds meer. Moskeeën daarentegen schieten als paddenstoelen uit de grond.
Geen vrije wereld
Ik liep met een reisgezelschap door Istanbul. We hadden bezoek gebracht aan de Hagia Sophia en ik zei tegen iemand dat ik het zonde vond dat het van een christelijke kathedraal veranderd was in een moskee. De vrouw tegen wie ik dit zei reageerde verbaasd: “Meen je dat? Dat maakt toch niet uit?” Dit is de houding die velen hebben ten aanzien van de rol van religie in de samenleving. Maar is het werkelijk zo dat het niet uitmaakt voor de samenleving welk geloof je aanhangt of welke religie je volgt?
Als we kijken naar de moslimwereld zien we dat dat geen vrije wereld is. Er is geen moslimland ter wereld waar echte godsdienstvrijheid, persvrijheid en vrijheid van meningsuiting is. Zowel Joden als christenen worden anno 2016 vooral in en vanuit de moslimwereld vervolgd, gediscrimineerd, gevangengezet, mishandeld en vermoord. Nieuwe genocides vinden plaats terwijl ik dit schrijf. In de islam is geen sprake van scheiding van kerk en staat. De islam is meer dan een godsdienst, het is ook een politieke ideologie. Wanneer moslims eenmaal de meerderheid vormen, is het gedaan met de vrijheid en de tolerantie en begint de onderdrukking van niet-moslims. Het antisemitisme is opnieuw sterk aanwezig, ook in Europa, met name vanuit de islamitische gemeenschap en vanwege de dreiging van moslim-terrorisme. Veel Joden in Frankrijk (daar wonen er nog ongeveer 450.000) voelen zich daar inmiddels niet meer veilig en denken er serieus aan om te emigreren naar Israël. Hebben we wel door wat het betekent dat synagogen verdwenen zijn en kerken steeds meer verdwijnen?
Oscar Lohuis
