Spreuken 8:7 (9)

Els ter Welle • 89 - 2013 • Uitgave: 6
‘Want waarheid spreekt mijn gehemelte.’
Spreuken 8:7


In de Middeleeuwen is er veel bedrog, leugen en corruptie in de Roomse Kerk. De waarheid is ver te zoeken. Er heersen vele zonden onder de zogenaamde geestelijken. Het gezag van de kerk is gelijk of hoger gesteld dan het gezag van de Bijbel. Men kan de hemel verdienen door aflaten en relikwieën te kopen. De Kerk verrijkt zich door deze duistere handel.
Zoals altijd zoekt God in zo’n intens verdrietige en diep ernstige situatie, een heraut voor de waarheid. De Here vindt die in de Engelsman John Wycliffe (1324-1384), die een voorloper wordt van de Hervorming. Hij is buitengewoon intelligent en studeert godgeleerdheid, rechten en wijsbegeerten.

Door grondig onderzoek van het Woord van God, gaan Wycliffe’s ogen open voor de ten hemel schreiende misstanden in de Kerk. Hij is een charismatisch spreker en een uitmuntend schrijver. Deze talenten gebruikt hij om de waarheid van Gods Woord te verkondigen en zich te keren tegen alle verkeerde praktijken van de Roomse Kerk in die tijd. Hij doet dat recht door zee. Scherpe kritiek heeft hij op de aflaathandel en op het feit dat de paus zich aanmatigt niet alleen kerkelijke, maar ook wereldlijke macht te hebben. Hij wijst de leer van de transsubstantiatie af, die gelooft dat bij de viering van het avondmaal (de eucharistie) brood en wijn veranderen in het lichaam en bloed van Jezus Christus doordat een priester het zegent. En Hij stelt nog veel meer aan de kaak.
Omdat de Bijbel voor Wycliffe de enige norm voor de waarheid is, vertaalt hij (met anderen) deze in het Engels. Een geweldig werk!!
Hij heeft geschreven: “Ik ben er zeker van dat de waarheid van het Evangelie voor een tijd teruggestoten en verzwegen kan worden; maar uitgeblust kan ze niet worden, omdat de Waarheid Zelf zegt: Al zouden ook hemel en aarde vergaan, Mijn woorden zullen niet vergaan.”
Dit alles is natuurlijk tegen het zere been van de Kerk en het geeft felle reacties. Wycliffe wordt verbannen en later veroordeeld tot de doodstraf. Aanzienlijke vrienden voorkomen dat het vonnis wordt uitgevoerd. Op zestigjarige leeftijd sterft Wycliffe een natuurlijke dood, maar zijn gebeente wordt niet met rust gelaten. Drieënveertig jaar na zijn dood wordt op last van de paus die dan aan de macht is, zijn gebeente opgegraven en alsnog verbrand. Een zielige vertoning…

Het vuur van de Heilige Geest door Wycliffe ontstoken slaat over naar Bohemen (Tsjechië), waar Johannes Hus de inzichten van Wycliffe omhelst en grote invloed heeft. Hus vormt op zijn beurt weer de inspiratiebron voor Luther. Volgende keer verder.

Els ter Welle