Soorten leven

Dick Baarsen • 89 - 2013 • Uitgave: 14/15
Ben je wel eens op de Martini-toren geweest in Groningen? Onbegrijpelijk dat ze die in dertien jaar tijd klaar kregen. Dat was in 1482. Moet je je voorstellen: zes miljoen kilo Bentheimer-zandsteen moest er uit Duitsland aangevoerd worden, over land via Coevorden of over zee via Bremen. En dat ging vijfhonderd jaar geleden natuurlijk wel even anders dan nu. Bovendien moest er ook nog eens meer dan 3,5 duizend kubieke meter kloostermoppen voor gebakken worden...

Als je in Groningen bent, moet je je ogen maar eens langs die enorme steenmassa's van de toren laten gaan. Dan kun je je nauwelijks voorstellen dat alles met louter lichaamskracht tot stand gekomen is, vanaf het hakken van de blokken steen in de steengroeven tot aan het omhoog hijsen ervan en het plaatsen toe. Ik krijg het al in m’n rug als ik eraan denk!

Onder de loep…
Door het natte weer zie je misschien ook dat er aan de schaduwkant veel stenen groen geworden zijn. Eigenlijk zou je dat eens door een loep moeten zien. Een kennis van me heeft zo’n dingetje altijd op zak. Niet omdat hij postzegels verzamelt of omdat hij dat nodig heeft voor zijn werk, maar gewoon om zulke dingen te kunnen bekijken. Want je weet niet wat je ziet, als je het vergroot: allerlei kleuren plantjes met besjes, bekertjes en blaadjes, zo klein, dat je ze met het blote oog nauwelijks kunt zien.

Heel wat meer!
Als je zo'n minuscuul klein mosplantje vergelijkt met die kolossale toren waarop het groeit, dan valt dat mos helemaal in het niet. Maar toch heeft dat onooglijke kleine plantje heel wat meer dan die reusachtige toren. Want dat leeft en groeit, in tegenstelling tot die indrukwekkende toren van steen, al is die ook nog zo groot en oud!
Nu is mos maar een heel klein plantje. Maar planten kunnen ook groot en oud zijn! Ik heb wel eens wat gelezen over mammoet-bomen in Californië. Sommige van die bomen zijn al 4000 jaar oud en wel tien meter in doorsnee. Door één ervan hebben ze zelfs een tunnel geboord zodat er auto's doorheen kunnen rijden! Die bomen konden zo oud worden omdat ze een onbrandbare bast hebben. Daardoor kunnen ze tegen bosbranden.

Nog meer!
Stel je voor dat je voor zo'n enorme boom staat en dat je je ogen laat gaan over die eeuwenoude houtmassa. Dan wil je natuurlijk ook die onbrandbare schors wel eens van dichtbij bekijken. Die is zacht en behoorlijk dik. Het lijkt wel alsof die gemaakt is van kokosvezel. Terwijl je wat mijmert over al die bosbranden die die bast heeft doorstaan in al die duizenden jaren, wordt je oog plotseling getroffen door een heel klein spinnetje. Het is hard aan het werk om op een geschikt plekje tussen de vezels van de ruwe bast zijn webje te spinnen.
Zo'n klein spinnetje valt helemaal in het niet bij die gigantische boom waarop het bezig is. Maar toch heeft dat kleine diertje heel wat meer dan die reusachtige boom. Want dat leeft niet alleen, maar het heeft ook instinct. Het heeft hersens waardoor zo'n diertje zich bewust is van zijn omgeving en heel wat meer kan doen dan de boom waarop het zit.
Nu is zo’n spinnetje nog maar een heel klein diertje. Maar er zijn natuurlijk ook hele grote beesten! En dan gaan mijn gedachten automatisch naar de dierentuin, naar de olifanten, dat kan niet anders. Wat een beesten: ze wegen elk net zoveel als zes middenklasse personenauto's: zesduizend kilo. En ze zijn niet alleen groot, maar ook heel intelligent: je kunt ze van alles leren.

Nog wonderlijker!
Stel je voor dat je zo vol bewondering naar één van die olifanten staat te kijken en je ziet een peuter die een koekje naar dat geweldige beest uitsteekt. Kerel, wat een verschil! Aan de ene kant van het hek die reusachtige olifant met zijn handige slurf en aan de andere kant dat peutertje dat nog kleiner is dan één van de poten van dat dier.
Maar toch heeft die peuter heel wat meer dan die enorme olifant denk je dan. Want hij heeft een menselijke geest. Daardoor kan hij leren praten en creatief zijn en kan hij van alles worden: een timmerman of een kunstschilder of een architect, een tuinman of een dokter, of wie weet wordt hij wel piloot of astronaut!

Veel meer mogelijkheden
Ja, als mens hebben we wel het allermooiste soort leven dat er op de wereld bestaat, met oneindig veel meer mogelijkheden dan het leven van planten en dieren. Maar weet je wat ik nou zo vreemd vind? Dat alle planten en dieren over het algemeen leven zoals dat de bedoeling is, terwijl je dat van de mensen nauwelijks zeggen kunt. Als ik de krantenkoppen lees en het journaal zie, dan krijg ik het nare gevoel dat we van de wereld een gekkenhuis aan het maken zijn. Terwijl we er voor hetzelfde geld ook een paradijs van zouden kunnen maken!
Sommige mensen denken dat dat allemaal hoort bij de ontwikkeling: door schade en schande worden we wijs zeggen ze. Maar het enige wat ik zie, is dat die wijsheid alleen maar wordt gebruikt om er een nog grotere chaos van te maken.

Een groot tekort
Nee, ik heb het idee dat er een groot tekort is aan iets wat onmisbaar is voor dat ingewikkelde soort leven dat wij hebben. Ik denk dat er een enorm gebrek is aan liefde. En dan bedoel ik daar geen seks mee, maar de liefde die te maken heeft met het alles voor elkaar over hebben. Daar hebben we allemaal heel veel van nodig, maar zulke liefde is bijna nergens te vinden. Daardoor kan zelfs iemand die alles bereikt heeft in het leven nog doodongelukkig zijn. Ondanks alles wat hij weet en kan.
Weet je, als je aan de weet komt waar je liefde krijgen kan, dan heb je het antwoord gevonden op het allergrootste probleem in de wereld. Want egoïsme en hebzucht, haat en nijd, moord en doodslag, het komt allemaal doordat er te weinig liefde is. En zolang we ons blijven afsluiten voor de Bron van die Liefde, blijven we met dat grote probleem zitten.

Het grote geheim!
Stel je voor dat er een heel eenvoudige jongen is die helemaal niet zo goed kan leren, maar die díe Bron gevonden heeft. Dan heeft zo’n jongen heel wat meer dan een astronaut of een dokter die zich met al zijn verstand afsluit voor God. Want die jongen heeft het geheim van het echte leven gevonden. Die heeft ontdekt dat God van hem houdt en daar zijn hele hart voor opengezet.

Ja, de Martini-toren is indrukwekkend. Maar een plantje tussen de stenen is heel wat meer: dat leeft. En een dier heeft weer meer dan een plant: het heeft hersens en instinct. En een mens heeft nog weer meer: die heeft niet alleen hersens, maar ook een creatieve geest. Dat is het hoogste leven dat er is op aarde. Maar door het gebrek aan liefde is het ook het aller-gevaarlijkste soort leven dat er bestaat, en vol problemen.
Maar gelukkig is er liefde genoeg! Alleen moet je niet bij mensen zoeken wat je alleen maar bij God vinden kan. Hij wil wel. De hele wereld zal er niet van onder de indruk raken wanneer je dat leven met God vindt. Maar het wereldje om je heen des te meer…

Dick Baarsen