Shyr Chadash - Een nieuw lied

Gieneke van Veen-Vrolijk • 84 - 2008 • Uitgave: 19
Vorige keer bespraken wij het Hebreeuwse begrip ‘shyr’ dat zowel ‘zingen’ als lied/gezang’ betekent. Ditmaal willen wij ingaan op de term ‘shyr’/lied voorkomend in de woorden ‘shyr chadash’/nieuw lied. Deze opmerkelijke uitdrukking komt maar enkele keren voor, met name in de Psalmen, maar heeft ons wel veel te zeggen.

Nieuw
Het Hebreeuwse woord ‘chadash’/nieuw komt voor als tegenstelling tot het begrip ‘oud’, dat duidt op wat voorbij is en heeft afgedaan. ‘Chadash’/nieuw wordt ook gebruikt in de zin van iets of iemand dat/die daarvóór niet bestond of onbekend was. Maar ‘chadash’/nieuw slaat in het bijzonder op staat van nieuwheid, iets dat geheel anders is of vernieuwd: een veranderde, vernieuwde toestand, nieuw begin, nieuwe situatie, vernieuwde dingen. ‘Chadash’/nieuw duidt op algehele vernieuwing! Dit woord vinden wij in de poëtische uitdrukking ‘shyr chadash’/nieuw lied (uitspraak: sjier gadásj).

Een nieuw lied
De uitdrukking ‘shyr chadash’/nieuw lied klinkt in de Psalmen, zowel in lofliederen als in hulpgebeden. Zo luidt de uitnodigende oproep: “Zingt voor de HERE een ‘shyr chadash’/nieuw lied, Zijn lof is/zij in de gemeente…” (Ps. 149:1).
Houdt dit in dat men de Here met steeds andere, nieuwe(re) liederen moet loven? Zijn de aloude, bekende liederen niet goed meer en moeten deze worden vervangen of vernieuwd? Doelt de psalmist hier op vernieuwde vormen en uitvoering van liederen? Wanneer wij de uitdrukking ‘shyr chadash’/nieuw lied in de voorkomende teksten bezien, blijkt dat het gaat om de staat van vernieuwing waarin/waarover men als verloste zingt. De psalmist vermeldt de reden van de lofprijzing: de Here schept behagen in de Zijnen en schenkt hen Zijn heil (vers 4). Dát maakt zijn loflied tot een ‘shyr chadash’/nieuw lied. Wie door Jezus is gered, leeft een nieuw leven (Rom. 6:4) en hierbij hoort een ‘shyr chadash’/nieuw lied!
‘Shyr chadash’/nieuw lied wordt gezongen als antwoord van Gods kind op Zijn openbaring, verlossingswerk en genade en duidt hiermee op het nieuwe begin, dat nieuwtestamentisch zijn vervulling vindt in de ‘nieuwe schepping’ (2Kor. 5:17; Ef. 4:24).
‘Shyr chadash’/nieuw loflied betekent niet dat oude liederen hebben afgedaan en vervangen zijn door nieuwe. Integendeel! ‘Shyr chadash’/nieuw lied komt voort uit een nieuwe situatie, een geest- en levensvernieuwing, omdat men is gerechtvaardigd door Christus’ verlossingswerk (Ef. 4:24; Rom. 3:21-27; 7:6). “Rechtvaardigen jubelt in de HERE… zingt Hem een ‘shyr chadash’/nieuw lied…” (Ps. 33:1-3). De ontmoeting met Jezus maakt oude én nieuwe(re) liederen tot ‘shyr chadash’/nieuw lied. Zonder die levensvernieuwende ontmoeting zullen de nieuwste liederen ‘oud’ zijn.

God schenkt heil
“Zingt de HERE een ‘shyr chadash’/nieuw lied, want Hij heeft wonderen gedaan…” (Ps. 98:1-2). God is Koning en Redder en maakte Zijn verlossing bekend, bestaande uit ‘wonderlijke daden’, heil en gerechtigheid. Hierom wordt Zijn heilige naam geprezen: “Zingt de HERE een ‘shyr chadash’/nieuw lied… looft Zijn naam; boodschapt zijn heil van dag tot dag…” (Ps. 96:1-2). God schonk in oudtestamentische tijd Zijn volk uitredding van vijanden en gevaren. Vandaag biedt Hij Heil in Jezus Christus en dat moet dagelijks bekend worden gemaakt. Deze onveranderde heilsboodschap (Joh. 3:16) kan in oude of nieuwe liederen worden gebracht:
‘Zo lief had God de Vader ons,
dat Hij Zijn eigen Zoon zond,
tot heil van ons gebroken hart,
omdat Hij ons zo kostbaar vond…’

‘Shyr chadash’/nieuw lied als getuigenis
De Here geeft het nieuwe lied in de mond als Zijn werk: “Hij heeft een ‘shyr chadash’/nieuw lied in mijn mond gegeven, een lofprijzing voor onze God…” (Ps. 40:4). De psalmist bad in doodsgevaar en ellende God om hulp (vers 1-4). De Here gaf verlossing en dat is nu het onderwerp van een ‘shyr chadash’/nieuwe lofhymne, als getuigenis van wat de Here deed, opdat ook anderen de Here vrezen en vertrouwen (vers 4b). Jesaja profeteerde hierover (Jes. 42:10) en dit zal ook klinken tot eer van het Lam (Op. 5:9; 14:3).
Gods volkomen verlossingswerk brengt het nieuwe lied voort, vol van Hem en Zijn werk! Daarom kunnen wij nu zeggen: “God, ik zal voor U een ‘shyr chadash’/nieuw lied zingen…” (Ps. 144:9).

Dr. Gieneke van Veen-Vrolijk