Resepct s.v.p.
Jan van Barneveld • 77 - 2001/02 • Uitgave: 26
Het kan geen kwaad deze 'Signalen' eens te beginnen met het intrappen van een open deur: 'In onze samenleving is er geen respect meer!' Bij ouders en ouderen, leidinggevenden en politici, gelovigen en niet-gelovigen, rijken en armen, bij iedereen zal deze 'open deur' goed scoren. Inderdaad, er is geen respect. Het is 'ieder voor zich' en binnenkort niets en niemand meer voor ons allen.
De samenleving gaat kapot door gebrek aan respect. Geen respect voor de door God gegeven gezinsstructuur; geen respect voor de overheid en omgekeerd toont veel overheid weinig respect voor de burger. Het ongeboren kind en hoogbejaarden, gehandicapten en ernstig zieken worden steeds meer de dupe van deze dodelijke kwaal van de Nederlandse samenleving. Gebrek aan respect heeft de hele samenleving verziekt.
Tot nu toe zal deze 'Signalen' veel instemmende verzuchtingen oogsten. Maar de volgende opmerking zal vermoedelijk heel wat wenkbrauwen doen fronsen: De evangelische beweging is stervende door gebrek aan respect. Gebrek aan respect voor elkaar en dus voor het Woord van God en uiteindelijk gebrek aan respect voor de Hoogheilige God!
ENKELE NOTITIES
Voordat er wat dieper in deze wond wordt gesneden een paar notities uit het Woord van God. Is het u wel eens opgevallen dat de Tien Geboden (worden die nog wel eens gelezen in onze samenkomsten?) door het woordje 'respect' kunnen worden samengevat? Ook de samenvatting, het liefdegebod, houdt respect in. Loopt u even mee langs de 'Tien Woorden':
• De eerste drie geboden, geen andere goden, geen beelden en eerbied voor de Naam, betekenen respect voor God.
• Het vierde gebod gebiedt respect voor de Dag van God en voor de schepping.
• Het vijfde gebod houdt respect voor onze ouders in.
• Niet doodslaan betekent respect voor het (ongeboren) leven.
• Niet echtbreken houdt respect in voor je vrouw, voor het eigen lichaam en voor de vrouw in het algemeen.
• Niet stelen betekent respect voor het bezit van een ander.
• Niet liegen is respect voor de waarheid.
• 'Gij zult niet begeren' betekent respect voor de ander en voor alles wat bij hem hoort.
Die Tien Woorden vindt u in Exodus 20. Als de Here God in de volgende drie hoofdstukken een en ander in 100 verzen gaat uitwerken, staan die verzen ook in het teken van respect. Van die verzen gaat 80% over respect voor slaven. voor de medemens en zijn eigendom en voor de armen. 20% van die verzen gaat over een respectvolle houding tegenover de Eeuwige. Een klein voorbeeld van hoe diep de Here God dit hoofdthema van de Schrift uitwerkt is het volgende: Een schuldeiser mag niet bij de schuldenaar naar binnen gaan om de schuld op te eisen of om een pand te vragen. Als hij zou binnenvallen met de opmerking: 'Ik krijg nog 1000 shekels van je' zou dat gezichtsverlies kunnen veroorzaken voor de man bij zijn vrouw en kinderen! (Deut. 24:10-13).
Opvallend is ook te zien hoe de Here Jezus in Zijn omgang met mensen steeds in de geest van liefdevol respect volgens de Thora handelde. 'Wat wilt gij dat Ik u doen zal?' vroeg Hij vaak aan de mensen die Hem iets vroegen. De discipelen waren er niet bij toen Hij pikante details uit het leven van de Samaritaanse vrouw onthulde. Hij was het volstrekt oneens met veel leringen van de Schriftgeleerden e. stak dat niet onder stoelen of banken. Toch zei Hij: 'Alles dan, wat zij u ook zeggen, doet dat en onderhoudt dat…'(Matt. 23:3): Respect voor de geestelijke leiders.
God heeft meer respect voor ons dan wij voor Hem. Hoe komt dat toch? Is de geest van de wereld en van het westerse denken al zover in ons evangelische wereldje doorgedrongen? Speelt het droevige gebrek aan kennis van en liefde voor het heilige Woord van God ook een rol? Voert de wereldse EGO-religie ook als bij ons de boventoon? Het vermaan van Paulus dat 'sommigen geen besef hebben van God' mogen we wel eens op onszelf toepassen.
SYMPTOMEN
Onlangs merkte een predikant verdrietig en schamper op: 'Als er in jullie kringen iemand is die langer dan vijf minuten over het Evangelie kan praten, komt er een scheuring en begint hij een eigen gemeente'. In het Joël-nieuws lazen we over manipulatie van gemeenteleden die ook schijnt voor te komen bij voorgangers die men 'gezalfde predikers' noemt. Oudsten en voorgangers zien, dikwijls onbewust, de gemeente als hun eigen 'geestelijke speeltuin'. Gemeenteleden met een talent van de Heer worden dan uit angst voor de eigen positie weggewerkt. Aan de 'andere kant' staan er teveel gemeenteleden die met de kracht van hun eigen ik zichzelf op de voorgrond dringen. Kritiek, roddel, ambitie en territoriumstrijd (dit is 'mijn' plek, 'mijn' werk) houden een doorbraak van Gods Geest tegen. Oorzaken: gebrek aan respect voor elkaar en geestelijke onvolwassenheid. Niet alleen in gemeenten, maar ook in huwelijken en andere verbanden is gebrek aan respect de wortel van veel kwaad. Bij stichtingen komt het probleem van het buiten-bijbelse karakter van het instituut bestuur er nog bij. Volgens de wet is het bestuur 'de baas'. Dit leidt nogal eens tot een vleselijk streven naar macht, eer of positie. Respect voor door de Heer geroepen werkers en voor pioniers in het evangeliewerk wordt dan, soms via de valstrik van jaloezie, verdrongen door ambitie en een ordinaire machtsstrijd. Veel lezers zullen zelf het aantal symptomen van het gebrek aan bijbels respect voor elkaar en voor de plek die de Heer een ieder heeft gegeven kunnen aanvullen.
EEN NIEUWE CLUB VAN LEIDERS
Interessant is te zien hoeveel soorten leiders er optreden in onze kringen. Zangleiders, gemeenteleiders, kringleiders, jeugdleiders, muziek-en lofprijsleiders, leiders van de bidstond en van diverse werkgroepen… het barst van de leiders. Dit leiderssyndroom is een teken van het feit dat bijbels respect voor elkaar is overgegaan in het wereldse zelfrespect van onze ego-cultuur. De laatste tijd is er een nieuwe groep bijgekomen. Dat zijn gebedsleiders. Tot nu toe is het mij niet duidelijk wat die doen. Ze schijnen in elk geval vroom en vrolijk over de hele wereld rond te reizen. Een paar jaar geleden belde ik een zeer sympathieke leider. Hij had haast, hij moest naar een leidersconferentie. 'Wat ben je nou voor onbijbels aan het doen?' was mijn vraag. 'Weet je wat de Bijbel zegt over die leidersconferenties?' Hij had gelukkig zoveel respect voor de Bijbel dat hij me wel even wilde aanhoren. 'Laat u ook geen leidslieden noemen, want één is uw Leidsman, de Christus' (Matt. 23:9). 'En jullie gaan nog wel conferenties houden voor die zelfgemaakte leiders', mopperde ik. Als men bijbels wil zijn, organiseert men dienaren-conferenties en dan is het leidersconferentie-feest meteen afgelopen. Iedereen wil graag 'leider' zijn en dat leidt eerder tot zelfrespect dan tot respect voor elkaar.
DE OPLOSSING
De sleutel die de deur opent naar gezond respect voor elkaar en voor de Heer en zijn Woord is 'dienen'. 'Ik ben in uw midden als Dienaar' zegt de Heer van alle heren en de Koning van alle koningen. Als we respect hebben voor de Here Jezus, dan willen we in Zijn voetstappen gaan. Pas langs Zijn weg van dienen en vernedering kan de weg van verheerlijking en leiderschap betreden worden. 'Het Lam dat geslacht is, is waardig te ontvangen de macht en de rijkdom...': Eerst 'geslacht' en dan 'macht en rijkdom'. David toonde respect, niet alleen voor de Here, maar zelfs voor zijn vijand, de in ongenade gevallen koning Saul. De weg naar boven gaat via beneden. Echte leiders weten wat dienen is en dienen respectvol wie hen dienen. Geen respect voor elkaar, betekent geen respect voor het Woord en ten diepste geen respect voor God. God heeft respect voor u, zoveel respect dat Hij ons wilde redden van zonde en dood. Als wij die weg van respect gaan met een nederige en ootmoedige geest en afleren onze eigen weg te maken, kan de Heer wellicht nog een opwekking geven.
drs. Jan van Barneveld
De samenleving gaat kapot door gebrek aan respect. Geen respect voor de door God gegeven gezinsstructuur; geen respect voor de overheid en omgekeerd toont veel overheid weinig respect voor de burger. Het ongeboren kind en hoogbejaarden, gehandicapten en ernstig zieken worden steeds meer de dupe van deze dodelijke kwaal van de Nederlandse samenleving. Gebrek aan respect heeft de hele samenleving verziekt.
Tot nu toe zal deze 'Signalen' veel instemmende verzuchtingen oogsten. Maar de volgende opmerking zal vermoedelijk heel wat wenkbrauwen doen fronsen: De evangelische beweging is stervende door gebrek aan respect. Gebrek aan respect voor elkaar en dus voor het Woord van God en uiteindelijk gebrek aan respect voor de Hoogheilige God!
ENKELE NOTITIES
Voordat er wat dieper in deze wond wordt gesneden een paar notities uit het Woord van God. Is het u wel eens opgevallen dat de Tien Geboden (worden die nog wel eens gelezen in onze samenkomsten?) door het woordje 'respect' kunnen worden samengevat? Ook de samenvatting, het liefdegebod, houdt respect in. Loopt u even mee langs de 'Tien Woorden':
• De eerste drie geboden, geen andere goden, geen beelden en eerbied voor de Naam, betekenen respect voor God.
• Het vierde gebod gebiedt respect voor de Dag van God en voor de schepping.
• Het vijfde gebod houdt respect voor onze ouders in.
• Niet doodslaan betekent respect voor het (ongeboren) leven.
• Niet echtbreken houdt respect in voor je vrouw, voor het eigen lichaam en voor de vrouw in het algemeen.
• Niet stelen betekent respect voor het bezit van een ander.
• Niet liegen is respect voor de waarheid.
• 'Gij zult niet begeren' betekent respect voor de ander en voor alles wat bij hem hoort.
Die Tien Woorden vindt u in Exodus 20. Als de Here God in de volgende drie hoofdstukken een en ander in 100 verzen gaat uitwerken, staan die verzen ook in het teken van respect. Van die verzen gaat 80% over respect voor slaven. voor de medemens en zijn eigendom en voor de armen. 20% van die verzen gaat over een respectvolle houding tegenover de Eeuwige. Een klein voorbeeld van hoe diep de Here God dit hoofdthema van de Schrift uitwerkt is het volgende: Een schuldeiser mag niet bij de schuldenaar naar binnen gaan om de schuld op te eisen of om een pand te vragen. Als hij zou binnenvallen met de opmerking: 'Ik krijg nog 1000 shekels van je' zou dat gezichtsverlies kunnen veroorzaken voor de man bij zijn vrouw en kinderen! (Deut. 24:10-13).
Opvallend is ook te zien hoe de Here Jezus in Zijn omgang met mensen steeds in de geest van liefdevol respect volgens de Thora handelde. 'Wat wilt gij dat Ik u doen zal?' vroeg Hij vaak aan de mensen die Hem iets vroegen. De discipelen waren er niet bij toen Hij pikante details uit het leven van de Samaritaanse vrouw onthulde. Hij was het volstrekt oneens met veel leringen van de Schriftgeleerden e. stak dat niet onder stoelen of banken. Toch zei Hij: 'Alles dan, wat zij u ook zeggen, doet dat en onderhoudt dat…'(Matt. 23:3): Respect voor de geestelijke leiders.
God heeft meer respect voor ons dan wij voor Hem. Hoe komt dat toch? Is de geest van de wereld en van het westerse denken al zover in ons evangelische wereldje doorgedrongen? Speelt het droevige gebrek aan kennis van en liefde voor het heilige Woord van God ook een rol? Voert de wereldse EGO-religie ook als bij ons de boventoon? Het vermaan van Paulus dat 'sommigen geen besef hebben van God' mogen we wel eens op onszelf toepassen.
SYMPTOMEN
Onlangs merkte een predikant verdrietig en schamper op: 'Als er in jullie kringen iemand is die langer dan vijf minuten over het Evangelie kan praten, komt er een scheuring en begint hij een eigen gemeente'. In het Joël-nieuws lazen we over manipulatie van gemeenteleden die ook schijnt voor te komen bij voorgangers die men 'gezalfde predikers' noemt. Oudsten en voorgangers zien, dikwijls onbewust, de gemeente als hun eigen 'geestelijke speeltuin'. Gemeenteleden met een talent van de Heer worden dan uit angst voor de eigen positie weggewerkt. Aan de 'andere kant' staan er teveel gemeenteleden die met de kracht van hun eigen ik zichzelf op de voorgrond dringen. Kritiek, roddel, ambitie en territoriumstrijd (dit is 'mijn' plek, 'mijn' werk) houden een doorbraak van Gods Geest tegen. Oorzaken: gebrek aan respect voor elkaar en geestelijke onvolwassenheid. Niet alleen in gemeenten, maar ook in huwelijken en andere verbanden is gebrek aan respect de wortel van veel kwaad. Bij stichtingen komt het probleem van het buiten-bijbelse karakter van het instituut bestuur er nog bij. Volgens de wet is het bestuur 'de baas'. Dit leidt nogal eens tot een vleselijk streven naar macht, eer of positie. Respect voor door de Heer geroepen werkers en voor pioniers in het evangeliewerk wordt dan, soms via de valstrik van jaloezie, verdrongen door ambitie en een ordinaire machtsstrijd. Veel lezers zullen zelf het aantal symptomen van het gebrek aan bijbels respect voor elkaar en voor de plek die de Heer een ieder heeft gegeven kunnen aanvullen.
EEN NIEUWE CLUB VAN LEIDERS
Interessant is te zien hoeveel soorten leiders er optreden in onze kringen. Zangleiders, gemeenteleiders, kringleiders, jeugdleiders, muziek-en lofprijsleiders, leiders van de bidstond en van diverse werkgroepen… het barst van de leiders. Dit leiderssyndroom is een teken van het feit dat bijbels respect voor elkaar is overgegaan in het wereldse zelfrespect van onze ego-cultuur. De laatste tijd is er een nieuwe groep bijgekomen. Dat zijn gebedsleiders. Tot nu toe is het mij niet duidelijk wat die doen. Ze schijnen in elk geval vroom en vrolijk over de hele wereld rond te reizen. Een paar jaar geleden belde ik een zeer sympathieke leider. Hij had haast, hij moest naar een leidersconferentie. 'Wat ben je nou voor onbijbels aan het doen?' was mijn vraag. 'Weet je wat de Bijbel zegt over die leidersconferenties?' Hij had gelukkig zoveel respect voor de Bijbel dat hij me wel even wilde aanhoren. 'Laat u ook geen leidslieden noemen, want één is uw Leidsman, de Christus' (Matt. 23:9). 'En jullie gaan nog wel conferenties houden voor die zelfgemaakte leiders', mopperde ik. Als men bijbels wil zijn, organiseert men dienaren-conferenties en dan is het leidersconferentie-feest meteen afgelopen. Iedereen wil graag 'leider' zijn en dat leidt eerder tot zelfrespect dan tot respect voor elkaar.
DE OPLOSSING
De sleutel die de deur opent naar gezond respect voor elkaar en voor de Heer en zijn Woord is 'dienen'. 'Ik ben in uw midden als Dienaar' zegt de Heer van alle heren en de Koning van alle koningen. Als we respect hebben voor de Here Jezus, dan willen we in Zijn voetstappen gaan. Pas langs Zijn weg van dienen en vernedering kan de weg van verheerlijking en leiderschap betreden worden. 'Het Lam dat geslacht is, is waardig te ontvangen de macht en de rijkdom...': Eerst 'geslacht' en dan 'macht en rijkdom'. David toonde respect, niet alleen voor de Here, maar zelfs voor zijn vijand, de in ongenade gevallen koning Saul. De weg naar boven gaat via beneden. Echte leiders weten wat dienen is en dienen respectvol wie hen dienen. Geen respect voor elkaar, betekent geen respect voor het Woord en ten diepste geen respect voor God. God heeft respect voor u, zoveel respect dat Hij ons wilde redden van zonde en dood. Als wij die weg van respect gaan met een nederige en ootmoedige geest en afleren onze eigen weg te maken, kan de Heer wellicht nog een opwekking geven.
drs. Jan van Barneveld
