Opwekking - een machtige doorwerking van de Geest
Joop Schotanus • 75 - 1999/2000 • Uitgave: 3
Enige tijd geleden hebben we met enkele artikelen over 'opwekking' een aanzet gegeven tot dit themanummer. Wij kunnen stellen dat de Here God door Zijn Geest soms op een wonderbaarlijke manier ingrijpt in de kerkgeschiedenis, maar daarbij zeker gebruik wil maken van allerlei middelen en mensen.
Het verschijnsel
Opwekking is nu eens een buitengewone zegen op de bediening van een voorganger met een zeer bijzondere doorwerking in eigen Gemeente. Nog vaker misschien een meer dan gewone kracht in de bediening van een rondreizende evangelist of lekeprediker. Het vindt plaats in afwisselende perioden van onze kerkgeschiedenis. Na zondebesef en zondebelijdenis komt er een soort hemelse tijd op aarde. Een tijd van geestelijk herstel bij verflauwde christenen met een zodanige invloed op de omgeving dat zelfs vloekers en dronkaards tot werkelijke ommekeer komen. Indrukwekkende bekeringen vinden er plaats. Een vloedgolf van rijke zegeningen en volle samenkomsten. Een bruisende stroom die wel langzamerhand in rustiger vaarwater terecht komt maar toch wel met een overduidelijke vrucht aan overgave aan de Here en toewijding aan Zijn zaak. Ook in zending en evangelisatie.
De reacties
Het gevolg van een opwekking is dat er een duidelijke scheiding van geesten in de kerken komt. Zij die zich niet gewonnen geven aan het werk van de Geest worden tegenstanders en gaan zich vijandig opstellen. Naarmate de satan terrein verliest probeert hij zijn medestanders in te schakelen om dit werk van de Here verdacht te maken en te belasteren. Vanuit de hoek van het naam-christendom beschouwt men zó n geestelijk gebeuren als fanatisme.
DE VOORWAARDEN
Wie de 'opwekkingen in de geschiedenis bestudeert ontdekt allerlei factoren die een rol spelen bij een 'geestelijke herleving'. Wij zagen in onze eerdere artikelen over dit onderwerp dat bij de 'Great Awakening' in de Nieuwe Wereld bepaalde condities aanwezig waren voor de bevordering van een geestelijke doorbraak. Wij hebben daarbij een relatie gelegd met de piëtistische beweging in Duitsland en met de Wesleyaanse opwekkingen in Engeland. Wij wezen ook op het bewustzijn dat er iets mankeert aan een normaal geestelijk leven. Ten grondslag aan de geestelijke doorbraak in de Amerikaanse koloniën lag het diepe besef dat de geestelijke vitaliteit van de Puriteinen was gaan verflauwen. Er kwam een heimwee naar tijden van weleer, toen alles geestelijk normaal scheen te functioneren. Er is dan een hunkering naar een machtige doorwerking van de Heilige Geest om tot herstel van het geestelijk leven te komen. Over het algemeen is er dan een verwachting van stromen van zegen en het diep besef van de noodzaak daarvan. Hieruit ontstaat een gebedsbeweging. Het gezamenlijk bidden neemt daarbij -en belangrijke plaats in.
De prediking
In de tijden van een geestelijke herleving ontdekken we dat er een boodschap gebracht wordt met groot bijbels gezag. Het is dan overduidelijk wat de wezenlijke boodschap van de Bijbel is. De rationalistische preek ter bevrediging van het verstand maakt plaats voor de onweerstaanbare prediking met de oproep aan de mensen om hun leven in orde te brengen met God. Het was een duidelijke proclamatie van de liefde van God met centraal daarbij het verzoeningswerk van Christus. God echter bewijst Zijn liefde jegens ons, doordat Christus toen wij nog zondaren waren voor ons gestorven is. Hierin is de liefde van God jegens ons geopenbaard, dat God Zijn eniggeboren Zoon gezonden heeft in de wereld, opdat wij zouden leven door Hem. In opwekkingstijden staat Gods liefde voor de zondaar centraal. Met grote overtuigingskracht wordt dan de boodschap van de rechtvaardiging door het geloof gepredikt. Na de radicale ommekeer van de bekeerden komt er een grote honger en dorst naar het Woord. Het Woord wordt een overweldigende steun en toeverlaat in de dagelijkse omgang met de Here en heeft een directe invloed op de levenswandel.
De prediking blijft in opwekkingstijden gericht op een voortdurende geestelijke vernieuwing. De predikers leven daarbij onder een sterk besef van Gods tegenwoordigheid in hun leven. Men wordt bevrijd uit de sleur van christelijke vanzelfsprekendheden. Een besef van Gods tegenwoordigheid doortrekt het leven van studie en gebed. De nadruk komt te liggen op een altijd nodigende Heiland. Na perioden van diepe verootmoediging en strijd komt er overwinning. De gemeentezang gaat van mineur naar majeur en kent momenten van diepe ernst en overvloedige blijdschap. Onder de prediking worden tranen van berouw gestort en komen er uitingen van blijdschap en lofprijzing. In stad en land komt men steeds meer vernieuwde en getuigende mensen tegen. Al met al is een opwekking een krachtige doorwerking van het Woord -van God onder beslag van de Heilige Geest. Waar bij een opwekking de Woordverkondiging steeds meer afneemt en allerlei uiterlijke verschijnselen toenemen, daar blijkt de 'opwekking' te verzanden, zoals dat ook gebeurd is na 1905 in Wales. Een 'opwekking' heeft als het goed is als vrucht om ons als gelovigen en als Gemeente te laten beantwoorden aan het doel wat God met ons leven heeft. Het betekent dat men op een radicale manier verheven wordt vanuit een situatie van geestelijke armoede naar een situatie van geestelijke warmte en rijkdom. Heel dicht bij het hart van God.
dorre streken als een rivier"
Joop Schotanus
Het verschijnsel
Opwekking is nu eens een buitengewone zegen op de bediening van een voorganger met een zeer bijzondere doorwerking in eigen Gemeente. Nog vaker misschien een meer dan gewone kracht in de bediening van een rondreizende evangelist of lekeprediker. Het vindt plaats in afwisselende perioden van onze kerkgeschiedenis. Na zondebesef en zondebelijdenis komt er een soort hemelse tijd op aarde. Een tijd van geestelijk herstel bij verflauwde christenen met een zodanige invloed op de omgeving dat zelfs vloekers en dronkaards tot werkelijke ommekeer komen. Indrukwekkende bekeringen vinden er plaats. Een vloedgolf van rijke zegeningen en volle samenkomsten. Een bruisende stroom die wel langzamerhand in rustiger vaarwater terecht komt maar toch wel met een overduidelijke vrucht aan overgave aan de Here en toewijding aan Zijn zaak. Ook in zending en evangelisatie.
De reacties
Het gevolg van een opwekking is dat er een duidelijke scheiding van geesten in de kerken komt. Zij die zich niet gewonnen geven aan het werk van de Geest worden tegenstanders en gaan zich vijandig opstellen. Naarmate de satan terrein verliest probeert hij zijn medestanders in te schakelen om dit werk van de Here verdacht te maken en te belasteren. Vanuit de hoek van het naam-christendom beschouwt men zó n geestelijk gebeuren als fanatisme.
DE VOORWAARDEN
Wie de 'opwekkingen in de geschiedenis bestudeert ontdekt allerlei factoren die een rol spelen bij een 'geestelijke herleving'. Wij zagen in onze eerdere artikelen over dit onderwerp dat bij de 'Great Awakening' in de Nieuwe Wereld bepaalde condities aanwezig waren voor de bevordering van een geestelijke doorbraak. Wij hebben daarbij een relatie gelegd met de piëtistische beweging in Duitsland en met de Wesleyaanse opwekkingen in Engeland. Wij wezen ook op het bewustzijn dat er iets mankeert aan een normaal geestelijk leven. Ten grondslag aan de geestelijke doorbraak in de Amerikaanse koloniën lag het diepe besef dat de geestelijke vitaliteit van de Puriteinen was gaan verflauwen. Er kwam een heimwee naar tijden van weleer, toen alles geestelijk normaal scheen te functioneren. Er is dan een hunkering naar een machtige doorwerking van de Heilige Geest om tot herstel van het geestelijk leven te komen. Over het algemeen is er dan een verwachting van stromen van zegen en het diep besef van de noodzaak daarvan. Hieruit ontstaat een gebedsbeweging. Het gezamenlijk bidden neemt daarbij -en belangrijke plaats in.
De prediking
In de tijden van een geestelijke herleving ontdekken we dat er een boodschap gebracht wordt met groot bijbels gezag. Het is dan overduidelijk wat de wezenlijke boodschap van de Bijbel is. De rationalistische preek ter bevrediging van het verstand maakt plaats voor de onweerstaanbare prediking met de oproep aan de mensen om hun leven in orde te brengen met God. Het was een duidelijke proclamatie van de liefde van God met centraal daarbij het verzoeningswerk van Christus. God echter bewijst Zijn liefde jegens ons, doordat Christus toen wij nog zondaren waren voor ons gestorven is. Hierin is de liefde van God jegens ons geopenbaard, dat God Zijn eniggeboren Zoon gezonden heeft in de wereld, opdat wij zouden leven door Hem. In opwekkingstijden staat Gods liefde voor de zondaar centraal. Met grote overtuigingskracht wordt dan de boodschap van de rechtvaardiging door het geloof gepredikt. Na de radicale ommekeer van de bekeerden komt er een grote honger en dorst naar het Woord. Het Woord wordt een overweldigende steun en toeverlaat in de dagelijkse omgang met de Here en heeft een directe invloed op de levenswandel.
De prediking blijft in opwekkingstijden gericht op een voortdurende geestelijke vernieuwing. De predikers leven daarbij onder een sterk besef van Gods tegenwoordigheid in hun leven. Men wordt bevrijd uit de sleur van christelijke vanzelfsprekendheden. Een besef van Gods tegenwoordigheid doortrekt het leven van studie en gebed. De nadruk komt te liggen op een altijd nodigende Heiland. Na perioden van diepe verootmoediging en strijd komt er overwinning. De gemeentezang gaat van mineur naar majeur en kent momenten van diepe ernst en overvloedige blijdschap. Onder de prediking worden tranen van berouw gestort en komen er uitingen van blijdschap en lofprijzing. In stad en land komt men steeds meer vernieuwde en getuigende mensen tegen. Al met al is een opwekking een krachtige doorwerking van het Woord -van God onder beslag van de Heilige Geest. Waar bij een opwekking de Woordverkondiging steeds meer afneemt en allerlei uiterlijke verschijnselen toenemen, daar blijkt de 'opwekking' te verzanden, zoals dat ook gebeurd is na 1905 in Wales. Een 'opwekking' heeft als het goed is als vrucht om ons als gelovigen en als Gemeente te laten beantwoorden aan het doel wat God met ons leven heeft. Het betekent dat men op een radicale manier verheven wordt vanuit een situatie van geestelijke armoede naar een situatie van geestelijke warmte en rijkdom. Heel dicht bij het hart van God.
dorre streken als een rivier"
Joop Schotanus
