Omgaan met ethische levensvragen
Paul Prijt • 95 - 2019 • Uitgave: 1
‘Hij nu, die ook zijn zegel op ons gedrukt en de Geest tot onderpand in onze harten gegeven heeft’ (2 Korintiërs 1:21-22).
Maatschappelijke ontwikkelingen en de waarde van het leven: van beide kun je zeggen dat ze snel gaan. Laat ik beginnen met een onschuldig voorbeeld.
In de stad waar ik woon kende men tot enige jaren geleden postzegelautomaten. Maar in het digitale tijdperk is de postzegel steeds minder nodig en dus besloot men alle postzegelautomaten te verwijderen. Op één na! Deze bleef lang verscholen onder een weelderig plantendak. Niemand gebruikte het ding nog maar toen hij door een oplettende ambtenaar werd ontdekt om alsnog opgeruimd te worden kwam er nostalgisch protest!
Menselijk of Gods ingrijpen?
Men vond het wel wat hebben zo’n icoon uit het verleden. Als christenen staan we middenin een samenleving met volop nieuwe ontwikkelingen, die uiteraard veel ingrijpender zijn en het leven als een verantwoordelijk geschenk raken. Ze roepen vaak de vraag op hoe we ons daarmee verhouden in het licht van de Bijbel als Gods heenwijzing voor het leven. Het moge duidelijk zijn dat alleen een nostalgisch vasthouden aan ‘vroeger’ niet de beste optie is.
Als voorganger word ik vaak gesteld voor dilemma’s en vragen, die met moderne ontwikkelingen rondom het leven en onze levenshouding te maken hebben. Vragen met name rond het begin en einde van het leven. Waar liggen bijvoorbeeld in de medische ethiek de grenzen tussen afwachten op Gods handelen en ons menselijk handelen en ingrijpen? Ik kreeg vragen van mensen die op termijn euthanasie wilden plegen en alvast vroegen de uitvaart te regelen, vragen rondom prenataal onderzoek, vragen rondom seksualiteit en (soms verstoorde) relaties, over sociale verhoudingen, duurzaamheid, etc.
Andere keuzes maken
Je merkt dat in de samenleving veel aan het schuiven is naar een meer en meer liberalere houding ten opzichte van de levensvragen. Velen maken zich zorgen dat we ons op een glijdende schaal bevinden of nog erger: als mensen zelf op die zeephelling terecht gekomen zijn waar nauwelijks nog meer aangrijpingspunten lijken te zijn. De neiging bestaat de keuzes maar op privéschaal of individueel ‘op te lossen’ en er maar een weg in te vinden. Ethische keuzes lijken in de publieke opinie en debat nauwelijks meer beïnvloed te worden door het Evangelie en lijken christenen dat debat ook nogal eens te mijden. In die glijdende omstandigheden van het leven blijft soms maar gewoon over om die ander in barmhartigheid proberen vast te houden ook al zou jijzelf misschien vaak andere keuzes hebben gemaakt.
De uitdaging
Naast de weg van de barmhartigheid zou ik ook willen pleiten voor een weerbare houding juist vanuit het Evangelie! Bespreek de zaken als de diepste snaren van het leven jou of je naasten persoonlijk raken, zowel openhartig als transparant. Maar ook met wijsheid en tact als het moeilijk wordt en je niet goed raad weet met nieuwe omstandigheden of ontwikkelingen.
We worden als christenen vanuit de blijvende waarde van Gods Woord uitgenodigd en uitgedaagd om vanuit een weerbare, kritische maar ook barmhartige houding die ethische levensvragen zoekend en biddend te beantwoorden. Vanuit het besef van het zegel dat Christus in ons leven drukt mogen we in verbondenheid met Hem dat ook trachten in een veranderende samenleving tot uitdrukking te laten komen. Dat komt niet makkelijk en goedkoop uit een iconische automaat, maar uit mensen die bereid zijn zich te laten vernieuwen door Gods Geest.
Paul Prijt
Maatschappelijke ontwikkelingen en de waarde van het leven: van beide kun je zeggen dat ze snel gaan. Laat ik beginnen met een onschuldig voorbeeld.
In de stad waar ik woon kende men tot enige jaren geleden postzegelautomaten. Maar in het digitale tijdperk is de postzegel steeds minder nodig en dus besloot men alle postzegelautomaten te verwijderen. Op één na! Deze bleef lang verscholen onder een weelderig plantendak. Niemand gebruikte het ding nog maar toen hij door een oplettende ambtenaar werd ontdekt om alsnog opgeruimd te worden kwam er nostalgisch protest!
Menselijk of Gods ingrijpen?
Men vond het wel wat hebben zo’n icoon uit het verleden. Als christenen staan we middenin een samenleving met volop nieuwe ontwikkelingen, die uiteraard veel ingrijpender zijn en het leven als een verantwoordelijk geschenk raken. Ze roepen vaak de vraag op hoe we ons daarmee verhouden in het licht van de Bijbel als Gods heenwijzing voor het leven. Het moge duidelijk zijn dat alleen een nostalgisch vasthouden aan ‘vroeger’ niet de beste optie is.
Als voorganger word ik vaak gesteld voor dilemma’s en vragen, die met moderne ontwikkelingen rondom het leven en onze levenshouding te maken hebben. Vragen met name rond het begin en einde van het leven. Waar liggen bijvoorbeeld in de medische ethiek de grenzen tussen afwachten op Gods handelen en ons menselijk handelen en ingrijpen? Ik kreeg vragen van mensen die op termijn euthanasie wilden plegen en alvast vroegen de uitvaart te regelen, vragen rondom prenataal onderzoek, vragen rondom seksualiteit en (soms verstoorde) relaties, over sociale verhoudingen, duurzaamheid, etc.
Andere keuzes maken
Je merkt dat in de samenleving veel aan het schuiven is naar een meer en meer liberalere houding ten opzichte van de levensvragen. Velen maken zich zorgen dat we ons op een glijdende schaal bevinden of nog erger: als mensen zelf op die zeephelling terecht gekomen zijn waar nauwelijks nog meer aangrijpingspunten lijken te zijn. De neiging bestaat de keuzes maar op privéschaal of individueel ‘op te lossen’ en er maar een weg in te vinden. Ethische keuzes lijken in de publieke opinie en debat nauwelijks meer beïnvloed te worden door het Evangelie en lijken christenen dat debat ook nogal eens te mijden. In die glijdende omstandigheden van het leven blijft soms maar gewoon over om die ander in barmhartigheid proberen vast te houden ook al zou jijzelf misschien vaak andere keuzes hebben gemaakt.
De uitdaging
Naast de weg van de barmhartigheid zou ik ook willen pleiten voor een weerbare houding juist vanuit het Evangelie! Bespreek de zaken als de diepste snaren van het leven jou of je naasten persoonlijk raken, zowel openhartig als transparant. Maar ook met wijsheid en tact als het moeilijk wordt en je niet goed raad weet met nieuwe omstandigheden of ontwikkelingen.
We worden als christenen vanuit de blijvende waarde van Gods Woord uitgenodigd en uitgedaagd om vanuit een weerbare, kritische maar ook barmhartige houding die ethische levensvragen zoekend en biddend te beantwoorden. Vanuit het besef van het zegel dat Christus in ons leven drukt mogen we in verbondenheid met Hem dat ook trachten in een veranderende samenleving tot uitdrukking te laten komen. Dat komt niet makkelijk en goedkoop uit een iconische automaat, maar uit mensen die bereid zijn zich te laten vernieuwen door Gods Geest.
Paul Prijt
