Nostradamus, profeet of charlatan

Feike ter Velde • 75 - 1999/2000 • Uitgave: 11
De Derde Wereldoorlog had op 4 juli 1999 moeten uitbreken, want zó staat het - zegt men - in Kwatrijn nr. X.72 van Nostradamus, de grote 'profeet' uit de 16° eeuw. Hij schouwde eeuwen vooruit en voorspelde - zo zegt men – drie wereldoorlogen. De derde wereldoorlog had dit jaar moeten uitbreken. Maar die kwam niet. Nochtans, tal van gebeurtenissen in onze dagen zijn de vervulling van Nostradamus' voorzeggingen, meent men. Een populaire profeet.

Zijn eigenlijk naam is Michel de Nostredame. Hij werd geboren in 1503 in Zuid-Frankrijk in Saint-Rémy-de-Provence, dichtbij Avignon. Zijn vader stamt uit een Joodse familie die tot het christendom was bekeerd. Door zijn studie aan de universiteit van Avignon, waar hij ook de klassieke talen - Latijn, Grieks en Hebreeuws - leerde, kwam hij ook in aanraking met de toen bloeiende occulte 'wetenschappen' als kabbala, astrologie en alchemie. In die tijd stonden de geneeskunde en de astrologie nauw met elkaar in verband. Immers, de stand van sterren en planeten - zo geloofde men in de cultuur van die dagen - bepaalde in sterke mate de gezondheid van de mens. De Griekse grondlegger der geneeskunst, Hippocrates, sprak al van de band tussen de stand der sterren en planeten, de vier elementen van de natuur en de vier lichaamssappen van de mens. Nostradamus studeerde medicijnen aan de universiteit van Montpellier, maar al vanaf zijn jeugd had hij grote belangstelling voor de astrologie (occulte 'kennis' van sterren en planeten, horoscopen etc.). Deze occulte wetenschap was trouwens ook onderdeel van de medische opleiding van zijn dagen.

De praktijk van de astrologie bracht Nostradamus tot het schrijven van proza met allerlei voorspellingen en almanakken voor elke maand van het jaar. Deze voorzeggingen - vrij zouden zeggen 'waarzeggerij' - waren elk zeer zeer kort en in dichtvorm, een 'kwatrijn' genoemd. Er was veel onheilspellends in, bij het griezelige af. Het taalgebruik doet, door het gebruik van veel latijnse woorden en uitdrukkingen, geleerd aan. Daarom liep de verkoop van zijn geschriften altijd uitstekend, vooral omdat waarzeggerij erg populair was, tot in de hoogste kringen.

Aan het hof in Parijs trekt Nostradamus de horoscopen van de hele koninklijke familie en gaandeweg stijgt zijn bekendheid en wordt hij tijdens zijn leven al een beroemdheid. Hij is in 1567, als een vermogend man gestorven. Nostradamus was reeds gedurende zijn leven een legende en is dat nog steeds, en wel in toenemende mate. Hij putte veel van zijn wijsheden uit de Griekse mythologie en veranderde teksten en namen door ze 'christelijk' te maken.

Zijn geschriften hullen hem in een waas van het bovennatuurlijke en van geestvervoeringen, waarbij goddelijke openbaringen zouden doorkomen en waar door hem zelf van het vloeibare goud gedronken werd. Toch probeert hij in zijn 'Centuries' - geschriften van honderd vierregelige kwatrijnen met voorzeggingen - de lezers ervan te overtuigen dat zijn voorzeggingen gebaseerd zijn op de wetenschap der astrologie en… dat ze vooral ook in overeenstemming zijn met de Bijbel.

IN STRIJD MET DE BIJBEL
Astrologie en daarmee verband-houdende zaken als alchemie, numerologie, homeopathie etc., het alles in alles met elkaar in verband brengen - het 'holisme' zouden we vandaag zeggen - is in strijd met de bijbelse openbaring. Maar dat is aan de Rooms-Katholieke Nostradamus en zijn tijdgenoten geheel voorbij gegaan.

De aanhangers van Nostradamus beweren, dat dictators als Napoleon, Franco en Hitler allemaal letterlijk in de kwatrijnen van de ziener worden genoemd. Maar daar is veel inlegkunde en vindingrijkheid voor nodig. De meest spectaculaire voorzeggingen in zijn Centuries zijn allemaal terug te voeren tot en te verklaren uit situaties en personen uit de tijd van Nostradamus zelf.

Het grote aantal boeken dat door tal van 'Nostradamus-kenners' in de loop der eeuwen is geschreven, geven een beeld van de man als zijnde een groot profeet, te vergelijken met de grote profeten van het Oude Testament, zo niet groter. De werkelijkheid is echter anders. Uit niets blijkt dat Nostradamus veel 'toekomst' heeft getoond in zijn geschriften. Veel meer is het een verzameling 'cryptogrammen', waaruit met veel fantasie en inlegkunde, voorspellingen kunnen worden gezien - als men dat zou willen - van dingen die ooit hebben plaatsgevonden of nog kunnen plaatsvinden.

Nostradamus was een intelligent en geleerd man. Maar gaandeweg in zijn leven is hij verstrikt geraakt in het warrige net van het occulte. Daarom kan het best waar zijn - en dat is ook waarschijnlijk - dat hij in geestvervoering geraakte en zó zijn 'openbaringen' ontving en ze neerschreef. 'Openbaringen' uit de wereld van het demonische, uit de onderwereld van de verwarring en de misleiding. Uit dat gebied waarvan de Schrift zegt dat de mens zich daarmee niet zal inlaten.
Het is een teken van de eindtijd, dat de mensheid massaal geloof hecht aan horoscopen en allerlei andere vormen van waarzeggerij. Het spirituele is helemaal terug en daarom kan ook Nostradamus met zijn 'profetieën' uit del6e eeuw zich in een enorme belangstelling verheugen.

Zij die weet hebben van de echte profetie, die van de Bijbel, en bidden om de verlichting met de Heilige Geest, zullen verstaan dat we in het laatst der dagen zijn, waarin we ons mogen verheugen over de wederkomst van Christus.
Juist die eindtijd zal vól zijn van valse profetie en demonische verleiding. Nostradamus is zo'n instrument van de vorst der duisternis, al eeuwen lang en in onze tijd steeds meer.

Feike ter Velde

Literatuur: HET RAADSEL VAN NOSTRADAMUS, Marten Hofstede
Uitg. Etmar