Noem jij dít muziek?
Henk Askes • 90 - 2014 • Uitgave: 18
“Wat is hier aan de hand?”
“Niks.”
“Maar wat voor oorverdovende herrie hoor ik dan?”
“Ik luister alleen maar naar mijn iPod.”
“Voor mij klinkt het als herrie.”
“Pa kritiseert altijd mijn muziek.”
“Ik noem dit geen muziek.”
Misschien waren velen van ons al in een soortgelijk meningsverschil betrokken. Wanneer we nu eens ver terugdenken naar toen wij jong waren, is het mogelijk dat wij ook zo reageerden. Het is een vast gegeven dat de muzieksmaak van de jeugd en van ons als ouder geslacht, verschilt. Ons inzicht en perspectief ook wat muziek betreft, verandert naarmate wij ouder worden.
Jong zijn en muziek
Het geslacht van 1920 die hun ouders shockeerden met hun muziek, waren zelf geshockeerd door de zogenaamde rock-'n-roll muziek van de vijftigerjaren. Hetzelfde kan gezegd worden van ouders van de jaren negentig of later, die het heel irritant vonden om de overdonderende muziek te horen uit de slaapkamers van hun tieners. Het gebeurt dikwijls dat ouders en tieners overreageren over hun verschillen in muzieksmaak. Dan wordt daar eerder geargumenteerd in een sfeer waar de gemoederen hoog lopen dan dat de Geest van begrip en respect heerst.
Gelukkig kunnen we, wat de muzieksmaak van onze kinderen betreft, ook een positieve benadering hebben. Dit zal dan niet alleen de onenigheid in het gezin herstellen, maar ook de gezinsleden nader bij elkaar brengen.
Onenigheid als gevolg van muziek
Wat is nu eigenlijk het probleem? Als we eerlijk zijn, ligt een deel van de spanning tussen ouders en hun tieners over hun muziek, in de normen die wij als christenen stellen en waarnaar wij streven. Natuurlijk moeten wij proberen om ons meer te gedragen als gelovigen in elk facet van ons leven. Maar als muziek ter sprake komt, of iets anders, moeten we de standaarden verdedigen die God gesteld heeft en niet wat wij zelf bedacht hebben. Als wij dus onze eigen standaarden scheppen van wat goed of slecht is, ontstaan er wrijvingspunten.
Jezus zelf heeft de Farizeeërs van Zijn tijd gewaarschuwd over te veel regels en wat moet en niet moet. In plaats van dat zij mensen naar God hadden getrokken, hebben ze dikwijls de mensen verder weg van de Here laten gaan. Als gelovigen weten we dat als wij niet geregeld met God communiceren, dit onze verhouding met Hem vertroebelen.
Wij als ouders doen dikwijls precies hetzelfde met onze kinderen. Als wij niet geregeld als ouders met onze tieners praten – en dit is helemaal niet denkbeeldig, wordt onze verhouding met elkaar ook vertroebeld. Een gewillig oor en onze liefde is wat veel tieners van onze tijd niet genoeg ontvangen.
Luister samen naar de muziek van de jeugd
Hoeveel tieners weten echt hoe hun ouders vroeger naar muziek geluisterd hebben, toen zij tieners waren. Dit kan zelfs een schok betekenen voor ouders en tieners om samen naar díe soort muziek te luisteren.
Eerlijkheid en redelijkheid is erg belangrijk voor volwassenen en tieners. In plaats van de muziek van onze tieners te veroordelen, zal het de moeite lonen om samen met hen daarnaar te luisteren. Dan kan men beoordelen of daar iets is wat aanstotelijk en kwetsend is.
De inhoud van de teksten
Zijn de lyrieken, de woorden van een lied waarin de schrijver zijn gevoelens en gemoedstemmingen uitspreekt, immoreel of profaan of sterk erotisch? Als dat het geval is, moet je dit met hen bespreken. Met elkaar hierover praten verricht wonderen en schept begrip. Ook moet hier worden beklemtoond dat ouders ook moeten leren om naar hun kinderen te luisteren. Deze soort communicatie is een ideale springplank om onze verhouding met God en met elkaar te kunnen verstaan.
Als ouders vergeten wij dikwijls hoe wij als tieners het leven hebben ervaren. We beseffen niet de drang van onze tieners om onafhankelijk en bij hun vrienden aanvaard te willen zijn. Het is zo gemakkelijk om veel te weinig te denken aan hun gevoelens van onstabiliteit en vrees, wat uiteindelijk kan uitbarsten in een orkaan als gevolg van hormonen, emoties en opgehoopte en onuitgesproken frustraties.
De Bijbel als een stok achter de deur
Het is zo gemakkelijk en het gebeurt tot vandaag toe dat ouders aan hun kinderen de raad willen geven door een Bijbelvers als een stok achter de deur aan te halen, zoals het staat in Kolossenzen 3:20 ‘Kinderen, gehoorzaamt uw ouders in alles, want dit is welbehaaglijk in de Here.’ Maar dan vergeten wij gemakshalve wat er direct hierna staat in vers 21: ‘Vaders, prikkelt uw kinderen niet, opdat zij niet moedeloos worden.’ Het woordje ‘prikkelt’ kan ook betekenen: iets wakker maken, uitlokken, aanhitsen, tergen en irriteren.
Kan dit ook van toepassing zijn op muziek? Hebben wij misschien onze eigen muziekstandaarden opgesteld die onze tieners totaal ontmoedigen? Hoeveel kinderen van gelovige ouders zijn niet boos op hun ouders als gevolg van hun muzieksmaak. Dit betekent echter niet dat ouders hun kinderen maar hun gang moeten laten gaan zoals zij willen. Dat is ook een tekortkoming. De gulden middenweg moet bewandeld worden.
Liefde en begrip van ouders
Het is de plicht van de ouders om hun kinderen te verzekeren van hun liefde voor hen en begrip voor wat ze zijn en niet voor wat ze behoren te zijn.
In Prediker 11:9 staat er zo duidelijk: ‘Verheug u, o jongeling, in uw jeugd, en uw hart zij vrolijk in uw jongelingsjaren; ja, volg de lust van uw hart en wat uw ogen aanschouwen, maar weet, dat God u om al deze dingen in het gericht zal doen komen.’ Maar onze tieners zijn ook verantwoordelijk voor alles wat zij doen. Dit geldt ook voor hun muziek. Zij moeten de verantwoordelijkheid aanvaarden voor de negatieve invloed van songteksten die profaan zijn en met God spotten, gezag ondermijnen en wetteloosheid aanmoedigen.
Als wij de muziek zo hard hebben aanstaan dat dit andere mensen irriteert, dan volgen wij niet het voorbeeld van wat Jezus gezegd heeft in Matteüs 7:12 ‘Alles nu wat gij wilt, dat u de mensen doen, doet gij hun ook aldus, want dit is de wet en de profeten.’
Bijbelse richtlijnen
In de Bijbel staat niet dat God rockmuziek haat, of heavy metal, hiphop of punk. Onderzoekers beweren zelfs dat een bepaalde muziekvoorkeur van de jeugd op jonge leeftijd kan leiden tot klein crimineel gedrag zoals winkeldiefstal, vandalisme en betrokkenheid bij vechtpartijen. In de Bijbel staat ook
“Niks.”
“Maar wat voor oorverdovende herrie hoor ik dan?”
“Ik luister alleen maar naar mijn iPod.”
“Voor mij klinkt het als herrie.”
“Pa kritiseert altijd mijn muziek.”
“Ik noem dit geen muziek.”
Misschien waren velen van ons al in een soortgelijk meningsverschil betrokken. Wanneer we nu eens ver terugdenken naar toen wij jong waren, is het mogelijk dat wij ook zo reageerden. Het is een vast gegeven dat de muzieksmaak van de jeugd en van ons als ouder geslacht, verschilt. Ons inzicht en perspectief ook wat muziek betreft, verandert naarmate wij ouder worden.
Jong zijn en muziek
Het geslacht van 1920 die hun ouders shockeerden met hun muziek, waren zelf geshockeerd door de zogenaamde rock-'n-roll muziek van de vijftigerjaren. Hetzelfde kan gezegd worden van ouders van de jaren negentig of later, die het heel irritant vonden om de overdonderende muziek te horen uit de slaapkamers van hun tieners. Het gebeurt dikwijls dat ouders en tieners overreageren over hun verschillen in muzieksmaak. Dan wordt daar eerder geargumenteerd in een sfeer waar de gemoederen hoog lopen dan dat de Geest van begrip en respect heerst.
Gelukkig kunnen we, wat de muzieksmaak van onze kinderen betreft, ook een positieve benadering hebben. Dit zal dan niet alleen de onenigheid in het gezin herstellen, maar ook de gezinsleden nader bij elkaar brengen.
Onenigheid als gevolg van muziek
Wat is nu eigenlijk het probleem? Als we eerlijk zijn, ligt een deel van de spanning tussen ouders en hun tieners over hun muziek, in de normen die wij als christenen stellen en waarnaar wij streven. Natuurlijk moeten wij proberen om ons meer te gedragen als gelovigen in elk facet van ons leven. Maar als muziek ter sprake komt, of iets anders, moeten we de standaarden verdedigen die God gesteld heeft en niet wat wij zelf bedacht hebben. Als wij dus onze eigen standaarden scheppen van wat goed of slecht is, ontstaan er wrijvingspunten.
Jezus zelf heeft de Farizeeërs van Zijn tijd gewaarschuwd over te veel regels en wat moet en niet moet. In plaats van dat zij mensen naar God hadden getrokken, hebben ze dikwijls de mensen verder weg van de Here laten gaan. Als gelovigen weten we dat als wij niet geregeld met God communiceren, dit onze verhouding met Hem vertroebelen.
Wij als ouders doen dikwijls precies hetzelfde met onze kinderen. Als wij niet geregeld als ouders met onze tieners praten – en dit is helemaal niet denkbeeldig, wordt onze verhouding met elkaar ook vertroebeld. Een gewillig oor en onze liefde is wat veel tieners van onze tijd niet genoeg ontvangen.
Luister samen naar de muziek van de jeugd
Hoeveel tieners weten echt hoe hun ouders vroeger naar muziek geluisterd hebben, toen zij tieners waren. Dit kan zelfs een schok betekenen voor ouders en tieners om samen naar díe soort muziek te luisteren.
Eerlijkheid en redelijkheid is erg belangrijk voor volwassenen en tieners. In plaats van de muziek van onze tieners te veroordelen, zal het de moeite lonen om samen met hen daarnaar te luisteren. Dan kan men beoordelen of daar iets is wat aanstotelijk en kwetsend is.
De inhoud van de teksten
Zijn de lyrieken, de woorden van een lied waarin de schrijver zijn gevoelens en gemoedstemmingen uitspreekt, immoreel of profaan of sterk erotisch? Als dat het geval is, moet je dit met hen bespreken. Met elkaar hierover praten verricht wonderen en schept begrip. Ook moet hier worden beklemtoond dat ouders ook moeten leren om naar hun kinderen te luisteren. Deze soort communicatie is een ideale springplank om onze verhouding met God en met elkaar te kunnen verstaan.
Als ouders vergeten wij dikwijls hoe wij als tieners het leven hebben ervaren. We beseffen niet de drang van onze tieners om onafhankelijk en bij hun vrienden aanvaard te willen zijn. Het is zo gemakkelijk om veel te weinig te denken aan hun gevoelens van onstabiliteit en vrees, wat uiteindelijk kan uitbarsten in een orkaan als gevolg van hormonen, emoties en opgehoopte en onuitgesproken frustraties.
De Bijbel als een stok achter de deur
Het is zo gemakkelijk en het gebeurt tot vandaag toe dat ouders aan hun kinderen de raad willen geven door een Bijbelvers als een stok achter de deur aan te halen, zoals het staat in Kolossenzen 3:20 ‘Kinderen, gehoorzaamt uw ouders in alles, want dit is welbehaaglijk in de Here.’ Maar dan vergeten wij gemakshalve wat er direct hierna staat in vers 21: ‘Vaders, prikkelt uw kinderen niet, opdat zij niet moedeloos worden.’ Het woordje ‘prikkelt’ kan ook betekenen: iets wakker maken, uitlokken, aanhitsen, tergen en irriteren.
Kan dit ook van toepassing zijn op muziek? Hebben wij misschien onze eigen muziekstandaarden opgesteld die onze tieners totaal ontmoedigen? Hoeveel kinderen van gelovige ouders zijn niet boos op hun ouders als gevolg van hun muzieksmaak. Dit betekent echter niet dat ouders hun kinderen maar hun gang moeten laten gaan zoals zij willen. Dat is ook een tekortkoming. De gulden middenweg moet bewandeld worden.
Liefde en begrip van ouders
Het is de plicht van de ouders om hun kinderen te verzekeren van hun liefde voor hen en begrip voor wat ze zijn en niet voor wat ze behoren te zijn.
In Prediker 11:9 staat er zo duidelijk: ‘Verheug u, o jongeling, in uw jeugd, en uw hart zij vrolijk in uw jongelingsjaren; ja, volg de lust van uw hart en wat uw ogen aanschouwen, maar weet, dat God u om al deze dingen in het gericht zal doen komen.’ Maar onze tieners zijn ook verantwoordelijk voor alles wat zij doen. Dit geldt ook voor hun muziek. Zij moeten de verantwoordelijkheid aanvaarden voor de negatieve invloed van songteksten die profaan zijn en met God spotten, gezag ondermijnen en wetteloosheid aanmoedigen.
Als wij de muziek zo hard hebben aanstaan dat dit andere mensen irriteert, dan volgen wij niet het voorbeeld van wat Jezus gezegd heeft in Matteüs 7:12 ‘Alles nu wat gij wilt, dat u de mensen doen, doet gij hun ook aldus, want dit is de wet en de profeten.’
Bijbelse richtlijnen
In de Bijbel staat niet dat God rockmuziek haat, of heavy metal, hiphop of punk. Onderzoekers beweren zelfs dat een bepaalde muziekvoorkeur van de jeugd op jonge leeftijd kan leiden tot klein crimineel gedrag zoals winkeldiefstal, vandalisme en betrokkenheid bij vechtpartijen. In de Bijbel staat ook
niet dat alle klassieke muziek goddelijk is. Toch geeft het Woord aan ons richtlijnen die als een vast fundament kunnen dienen om de merite van elk muziekstuk te kunnen onderscheiden. In Filippenzen 4:8 en 9 staat: ‘Voorts broeders, al wat waar is, al wat rechtvaardig is, al wat rein is, al wat beminnelijk is, al wat welluidendis, al wat deugd heet en lof verdient, bedenkt dat; wat u geleerd en overgeleverd is, wat gij van mij gehoord en gezien hebt, breng dat in toepassing en de God des vredes zal met u zijn.’
De woorden zoals waar, rechtvaardig, rein, beminnelijk, welluidend, deugd en lof, laten allemaal genoeg ruimte voor individuele smaken. Wij kunnen dus daarvan verzekerd zijn dat hoewel de klank en de stijl niet iedereen tevreden stelt, de muziek voor God aangenaam kan zijn.
Dr. Henk Askes
