Moeten christenen zich aanpassen aan de tijdgeest?

Abraham de Zwart • 91 - 2015 • Uitgave: 17
‘Ziet toe, dat niemand u meeslepe door zijn wijsbegeerte en door ijdel bedrog in overeenstemming met de overlevering der mensen, met de wereldgeesten en niet met Christus…’ (Kolossenzen 2:8).

De tijdgeest dringt zich aan ons op via de media, door digitalisering, informatisering en robotisering. Via al of niet gemanipuleerde beeldvorming, tendentieuze teksten, indringende reclame slogans, sluwe redenaties worden de resultaten van de tijdgeest dagelijks over ons uitgestort.

De tijdgeest is een aanduiding van de heersende opvattingen op dat moment in de historische tijd. Die geest verandert onder invloed van overheden, machten, wereldheersers van de duisternis en boze geesten in de hemelse gewesten (Efeziërs 6). Kunnen we onze tijdgeest nog onderscheiden? Willen we deze tijdgeest weerstaan? Mogen we nog wel afwijkend denken en handelen in strijd met die tijdgeest? Zijn we nog in staat af te stemmen op ‘het zwaard des Geestes, dat is Gods Woord’?

Tijdgeest en wereldgeest
Een ander begrip, wereldgeest, is de geest die de gehele wereld (kosmos) doordringt en bezielt. Hiermee wordt niet de God van de Bijbel bedoeld. Het is de vergoddelijkte geest achter alle heidense religies. Deze geest staat voor alverzoening. Volgens sommige filosofen gaat het om een immanente god (die in zichzelf besloten is) en een transcendente god (boven en buiten de wereld staande). Het is een god van filosofen met vele vormen van misleiding.
De tijdgeest wordt als verklaring gesteld voor alles wat nieuw en anders is. Iets wat ons nu eenmaal overkomt, waaraan we niets kunnen afdoen of toedoen. Toch is de tijdgeest uiteindelijk het resultaat van een daaraan voorafgaand proces. Er zijn oorzaken, bronnen en tendensen aan te wijzen. Talrijke uitdrukkingen verwijzen naar de status van de tijdgeest: ‘We moeten met onze tijd meegaan’; ‘dat is niet van deze tijd’; ‘dat heb ik achter me gelaten’; ‘dat is nu niet meer geldig’; enzovoort. Een bijna onaantastbare status die alle tegenspraak in de kiem lijkt te smoren!

Christelijke normen en waarden
Niemand kan eromheen dat de invloed van de christenen in Europa en Amerika bijna dagelijks afneemt. We worden ook in ons land steeds meer een minderheid tegenover verschillende meerderheden. Dat heeft onder meer tot gevolg dat er door gelovigen in Christus Jezus steeds meer weerstand wordt ervaren bij het uitdragen van christelijke normen en waarden, Bijbelse visie en levensovertuiging. Herkennen we als christenen onderling nog wel de Bijbelse boodschap? Zijn er verdedigers van het christelijke geloof en Bijbelse waarden nodig, die in de woorden, teksten en beelden van vandaag een belangrijk rolmodel zouden kunnen zijn voor vooral jongeren?
De Amerikaanse apologeet Norman Geisler is zeer somber over de Verenigde Staten. “We zijn een heidens, extreem liberaal land geworden. God is doodverklaard en daarmee is de moraal ook dood.” Een apologeet is een verdediger van de leer en moraal van het christendom. Vanaf de tweede en derde eeuw na Christus speelden ze een rol om het christendom te verdedigen tegenover het heidendom. Vanaf Noach zijn er in het Oude Testament profeten, priesters, richteren en koningen geweest die eveneens een sturende rol hebben om op te roepen tot bekering tot God, de Schepper.

Het begin tot en met… wordt vervolgd
De tijdgeest krijgt vorm in de aanleiding tot de zondeval doordat satan de eerste leugen tot de mens spreekt: ‘God heeft zeker wel gezegd. Gij zult niet eten van enige boom in de hof’ (Genesis 3:1). De leugen herhaalt zich bij Kaïn na de moord op zijn broeder: ’Toen zei de HERE tot Kaïn: Waar is uw broeder Abel?’ En hij zei: ‘Ik weet het niet: ben ik mijns broeders hoeder?’ (Genesis 4:9). Vóór de zondvloed blijkt: ‘Toen de HERE zag, dat de boosheid des mensen groot was op de aarde en al wat de overleggingen van hun hart voortbrachten te allen tijde boos was, berouwde het de HERE, dat hij de mens op de aarde gemaakt had en het smartte Hem in Zijn hart’ (Genesis 6:6).
De predikant van de protestantse St. Martinikirche in Bremen, Olaf Latzel, bracht begin dit jaar opschudding teweeg nadat hij zich zeer kritisch had uitgelaten over islam, Rooms-katholicisme en boeddhisme. “Een voorganger uit Bremen had gepleit voor een gezamenlijk gebedshuis waarin verschillende religies moesten samenkomen. Naar aanleiding van vragen van enkele gemeenteleden heb ik in een preek de samenwerking met moslims en Rooms-katholieken op Bijbelse gronden onomwonden afgewezen,” aldus Latzel. “Predikanten die klip en klaar de Bijbelse boodschap brengen, zullen ondervinden dat de geseculariseerde wereld dit niet meer verdragen kan.” Op de vraag: ”Moet de gemeente van Jezus Christus zich aanpassen aan de tijdgeest?” is zijn antwoord duidelijk: “Neen, aanpassing is een verleidingstactiek die de duivel alle eeuwen toepast!”

Geestelijke strijd en wapenrusting
Christenen worden gemakkelijk beïnvloed wanneer hun Bijbelkennis en kennis van het christelijk geloof onvoldoende ontwikkeld is. Christenen laten zich eveneens in hun leven leiden door materialisme, technologie en media. Hierdoor ontbreekt het velen aan de bereidheid om Jezus Christus Heer te laten zijn over alle terreinen in hun leven. Deze instelling heeft catastrofale gevolgen. Helaas zijn ze meer die gesteld zijn op ‘de eer der mensen dan op de eer van God’ (Johannes 12:43) en die zich aanpassen aan de wereldgeest, of proberen het christelijk geloof met de tijdgeest in overeenstemming te brengen (1 Johannes 2:15; 4:4). Ook zijn er velen die de geestelijke strijd van de machten in de hemelse gewesten onderschatten (Handelingen 20:28-32, 2 Korintiërs 4:4; Efeziërs 6:12-18; 2 Petrus 2:1; 1,2; Johannes 4:1-3).
Deze zonden van de christenheid openen de deur voor misleidende filosofieën. Die tijdgeest verandert voortdurend, maar heeft in iedere tijd dominante karakteristieken.

Diagnose
Karakteristiek voor de tijdgeest van nu zijn: verachting van de Schepper; van de man; van de vrouw; van het heilige huwelijk; van de verwekking; van het leven schenken en verheerlijking van de dood! In het vervolg willen we de Bijbel hierop raadplegen, wetende dat Christus ons leven is (Kolossenzen 3:4).

Abraham de Zwart

Geraadpleegde literatuur:
Ankerberg, John en Weldon, John: Feiten over New Age, Antwoorden op 30 meest gestelde vragen over de New Age beweging. Uitgeverij Middernachtsroep, 2005
Bijbelvertaling NBG 1951
Bonhoeffer Dietrich: Bonhoeffer Brevier, 1964/2001, Ten Have bv, Baarn
Bruijn, Emmy de, Ligtenberg, Rudy, RD boeken, Waarom schrijvers de kerk vaarwel zeggen, 20 juni 2015
Kranendonk, W.B.: ‘VS worden antichristelijke natie’, RD accent, 18 juli 2015
RD donderdag 9 juli 2015: ‘Ds Latzel wil fundamentalist zijn, geen extremist’
Van Dale Groot Woordenboek van de Nederlandse taal, 14e herziene druk, Van Dale, 2005