Leven in verdrukking (deel 3)

Serie ‘Hoe blijf je als christen staande in een goddelozer wordende wereld?’ (deel 3)

Ik kom dit soort opvattingen met enige regelmaat tegen en ik vermoed de meesten van u vast ook. Maar hoe zou u dit weerleggen? Ik hoop dat uw gedachten nu richting de Bijbel gaan en dat u voor uw antwoord stoelt op kennis van het Woord van God, bijvoorbeeld in Johannes 1:1, waar het over Jezus zo klaar als een klontje staat: ‘In het begin was het Woord en het Woord was bij God en het Woord was God.’  

Het belang van kennis
Dit inleidende voorbeeld geeft aan hoe belangrijk kennis is voor een christen die leeft in een goddeloze wereld die weinig tot niets meer weet over God en de Bijbel. In zo een wereld blijf je als gelovige zonder kennis niet staande. Daarvoor is zij te goddeloos en zonder kennis word je daarin zo meegesleept. Want dat is hoe de duivel werkt. Hij werkt niet alleen door verdrukking, uitsluiting en vervolging, maar net zo door misleiding en dwalingen. Er zijn valse messiassen actief (Mattheüs 24 en Lukas 21), ‘leringen van demonen’ worden verspreid (1 Timotheüs 4:1) en naarmate de dag van Christus dichterbij komt zal dit alleen maar toenemen.

Daarmee wordt dan ook gelijk duidelijk hoe groot de waarde is van kennis uit de Bijbel, als het door God geïnspireerde Woord (2 Timotheüs 3:16). In de eerste twee verzen van Psalm 1 lezen we dat zo: ‘Welzalig de man die niet wandelt in de raad van de goddelozen, die niet staat op de weg van zondaars, die niet zit op de zetel van spotters, maar die zijn vreugde vindt in de wet van de Heere en zijn wet dag en nacht overdenkt.’ En Psalm 119:105 leert: ‘Uw woord is een lamp voor mijn voet en een licht op mijn pad.’ Zaligheid, zegen en geluk liggen in de kennis en bestudering van de Bijbel en Gods wil. Vreugde ligt erin, omdat het ons behoedt voor het slechte en ons leidt op goede rechte paden. Gods woorden verlichten onze duisternis, zodat we weten waar we moeten gaan. De Heere Jezus Zelf toont ons de waarheid hiervan in de praktijk van Zijn aardse leven. Als Hij na 40 dagen in de woestijn door de duivel wordt verzocht, dan weerstaat Hij de verzoeker door hem Bijbelverzen voor te houden, zo zien we in Mattheüs 4.   

Praktische voorbeelden
Laat ik dit nog concreter maken met twee voorbeelden. Wij leven in 2023 in een land waarin het ongeboren leven niet als volwaardig en beschermwaardig wordt gezien. Tot de 24e week mag je in Nederland immers wettelijk een kindje aborteren. Het recht van abortus zou behoren tot de universele vrouwen- en mensenrechten, het zou van emancipatie getuigen en dáár tegen zijn staat gelijk aan vrouwenhaat en discriminatie. Sommigen stellen het gelijk aan fascisme en nazisme.[1] En de baby’tjes die het aangaat? Dat zijn geen baby’tjes of volwaardige mensen. Dat zijn klompjes cellen, vruchten, foetussen, zygoten en wat voor toedekkende en misleidende termen ervoor bedacht worden. Die mag je doden.
Psalm 139 echter zegt: ‘Want U hebt mijn nieren geschapen, mij in de schoot van mijn moeder geweven… Mijn beenderen waren voor U niet verborgen, toen ik in het verborgene gemaakt ben en geborduurd werd in de laagste plaatsen van de aarde. Uw ogen hebben mijn ongevormd begin gezien, en zij alle werden in uw boek beschreven, de dagen dat zij gevormd werden toen er nog niet één van hen bestond.’ Of denk aan Johannes de Doper die opsprong in de buik van zijn moeder Elizabeth toen hij Maria hoorde (Lukas 1:41). Een kindje in de schoot van een moeder is zoveel meer dan een klompje cellen. Het is een mens, een levend schepsel van God, een baby’tje dat door God gezien en gekend wordt. Dat leert ons kennis van de Bijbel.  

Of denk aan hoe wij omgaan met relaties en seksualiteit vandaag de dag. Ons motto in het moderne westen is op dit vlak samen te vatten in: ‘doe wat je wilt.’ Porno bijvoorbeeld is tegenwoordig heel normaal en wordt zelfs door sommige christelijke therapeuten als gezond gezien.[2] Seriële monogamie (dat je van de ene naar de andere partner gaat, maar binnen die relaties zelf ‘monogaam’ bent) is de standaardpraktijk, maar dat hoeft niet. Je kunt ook seks hebben met meerdere mensen, al dan niet tegelijk, en van verschillende geslachten. Het kan allemaal.
In Genesis 2 echter lezen we iets anders. We lezen hoe God de mens maakte. Toen deze eenzaam was, bracht Hij die mens in een diepe slaap en maakte Hij uit de mens een vrouw die bij hem past. Hierin wordt beeldend en letterlijk duidelijk dat man en vrouw niet compleet zijn zonder elkaar! Of zoals het in Genesis 2 staat: ‘Daarom zal een man zijn vader en zijn moeder verlaten en zich aan zijn vrouw hechten; en zij zullen tot één vlees zijn.’ Een man en een vrouw samen verbonden, één voor het leven, dat is Gods wil.  

Kennis opdoen?
Het is kortom van groot belang kennis op te doen. Dat begint (en eindigt) bij het tot je nemen van de woorden van de Bijbel. Lezen, studeren, preken luisteren, boeken, filmpjes en artikelen van betrouwbare Bijbelleraren tot je nemen en ga zo maar door. Daarbij is kennis om de kennis niet genoeg. Het gaat niet om geleerdheid. Het moet kennis zijn gestoeld op geloof, geleid door het inzicht van de Heilige Geest.  

Dat vraagt discipline in oefening en training, zodat je die kennis opdoet en erop terug kunt vallen als je het nodig hebt. Vergelijk het met een turner die een ingewikkelde oefening moet doen in een wedstrijd. Als die dan nog moet nadenken hoe een handstand of een flikflak gaat, dan wordt het niks. Op dat moment moet alles zo getraind zijn dat het vanzelf gaat. Dat is voor ons niet anders. Training in Gods Woord is onontbeerlijk. Uiteraard mag je dat invullen op de manier die bij jou past – geen mens is gelijk in dat opzicht – maar zonder kun je niet.   Dit alles lijkt misschien voor de hand te liggen, maar de praktijk is vaak anders. Vele christenen hebben vandaag de dag niet zoveel meer op met kennis, studie en discipline. Ze hebben meer met gevoel, ervaring en de psychologische relevantie van het geloof. Gedegen Bijbellezen gebeurt niet of nauwelijks nog structureel, is soms mijn indruk.

Daarom dit pleidooi, juist in deze serie over hoe we staande kunnen blijven als gelovige in een goddeloze wereld. Staande blijven draait om geloof, toewijding en een leven als een offer, maar óók om kennis. ‘… totdat wij allen komen tot de eenheid van het geloof en van de kennis van de Zoon van God, tot een volwassen man, tot de maat van de grootte van de volheid van Christus, opdat wij geen jonge kinderen meer zouden zijn, heen en weer geslingerd door de golven en meegesleurd door elke wind van leer, door het bedrog van de mensen om op listige wijze tot dwaling te verleiden, maar dat wij, door ons in liefde aan de waarheid te houden, in alles toe zouden groeien naar Hem die het Hoofd is, namelijk Christus’ (Efeze 4:13-15).  

Roelof Ham


[1] ‘Pak de macht’, uitzending NPO 3 zondag 2 oktober 2022
[2] Cocky Drost in haar column over masturbatie in het ND van 13 oktober 2022