Klopt de leer, of klopt de Heer?

Wat moet het moeilijk zijn om in deze tijd te leven als je God niet kent! En hoe anders kan het voor een christen zijn. Niet alleen omdat crises in de Bijbel zijn aangekondigd.[1] Ook omdat een christen een hoopvol perspectief heeft voorbij dit leven. Ik hoop en bid dat de crises in de wereld, een begin van weeën, u niet angstig maakt of te zwaar belast. En dat ze u niet te zeer bezig houden. Als u de Heere Jezus hebt aangenomen, mag u leven in de hoop en de verwachting dat Hij spoedig zal komen. Bemoedig uzelf en anderen hiermee.[2]  

Mantel der liefde?
Maar in de Bijbel is nog een crisis aangekondigd. Deze crisis zou ons misschien meer bezig moeten houden, dan alle andere crises bij elkaar. Er komt een geloofscrisis! Paulus schrijft dat er in de laatste dagen mensen met ‘een schijn van godsvrucht’ zullen zijn (2 Timotheüs 3:1-4). Mensen die ‘de gezonde leer niet verdragen’, maar ‘zoeken wat het gehoor streelt’ (2 Timotheüs 4:3-5). En Johannes waarschuwt voor samenkomsten waar Jezus Christus buiten staat, terwijl de ‘gemeente’ binnen aan niets gebrek denkt te hebben (Openbaring 3:17-18).
Schrijven over een geloofscrisis is lastig. Het is gemakkelijker om andermans splinter te zien, dan de balk in het eigen oog. Maar toch wil ik geloofsafval en schijngeloof hier bespreken. Enerzijds om de tijd waarin we leven te duiden. Anderzijds omdat de tijd dringt. Er zijn meerdere wegen naar Rome[3], maar er is slechts Eén Weg tot behoud. Hem kennen als Heiland en Heer – inclusief het erkennen en belijden van je zonden en het sterven aan jezelf – is een zaak van leven en dood. Wil de hedendaagse gemeente dit nog verkondigen, of bedekt men het liever met ‘de mantel der liefde’?  

Hoe ziet de geloofscrisis in de eindtijd er uit?
Laten we beginnen met het Woord. De Bijbel maakt inzichtelijk hoe het geloof zich in de eindtijd zal ontwikkelen[4], bijvoorbeeld in Openbaring 3. De gemeente in Laodicea is, samen met de gemeente in Filadelfia, kenmerkend voor de staat van gemeente in de ‘laatste dagen’. Zij zijn een spiegel voor ons.  

De naam Laodicea is opgebouwd uit twee woorden. Laos dat ‘volk’ of ‘groep mensen’ betekent, en Dikazo dat vertaald kan worden met ‘mening’ of ‘persoonlijke opinie’. De Bijbel kent qua namen geen toevalligheden. In Laodicea neemt de ‘volksopinie’, de meningen en afwegingen van mensen, een heel belangrijke plek in. Op grond van de naam en vanwege wat er in Openbaring 3:14-22 geschreven staat, denk ik dat:  

1.    de gemeente in Laodicea aantrekkelijk wil zijn voor een breed publiek. Bijvoorbeeld doordat:

• Je er mag komen en zijn wie je bent. Jezus wees niemand af.[5] En je mag ook zo blijven, want je bent geliefd. Je bent gemaakt naar Zijn beeld, je bent belangrijk. Geen pijnlijke boodschap[6], de kern van de verkondiging is: Jezus houdt van je (en alle mensen, en de wereld).

• Je er kunt genieten en tot rust komen, of je juist vermaken. Ervaring en beleving zijn belangrijk, zeker nu de wereld je zo zwaar belast. Dat geluk valt jou (door Jezus’ offer) ten deel.  

2.    het in Laodicea vooral gaat om ‘elkaar te ontmoeten’. ·        

• Ontmoeting gaat boven theorie, leer of studie van het Woord. Ook het delen van ervaringen of getuigenissen is belangrijk.

• De gemeente is conflictarm en menselijk betrokken. Verschillende overtuigingen en levenshoudingen kunnen er naast elkaar bestaan en zijn bespreekbaar. Laodicea is inclusief. Het is een gemeente van wederzijds begrip en compromissen.[7]

3.    het in Laodicea bruist en er levendig is. Naast de ontmoetingen en getuigenissen verrichten de bezoekers ook werken, ze zijn actief (vers 15, 17).

4.    deze gemeente professioneel, groots en succesvol is. Ze is rijk en heeft aan niets gebrek (vers 17-18).

Harde woorden
Maar let nu op. Hoe aantrekkelijk deze gemeente ook klinkt: de Bijbel is niet mals over Laodicea. ‘(…) Ik zal u uit Mijn mond spuwen’ (vers 16). Waarom deze harde woorden? Terwijl mensen graag in deze gemeente komen, ziet menigeen niet hoe ellendig, beklagenswaardig, arm, blind en naakt zij juist is. Bekering ontbreekt en geloven in Laodicea gaat vooral om de ‘gelovige’. Het is er veilig en qua kosten te overzien. Het levert geen verdrukking op (vers 19), je hoeft niet te veranderen, het is er ‘fijn’. Je wordt er bediend en je mag (mee)bouwen (aan Zijn Koninkrijk). Voel je goed en doe goed.  

Aan de deur, net buiten de grootse locatie, staat de Heere Jezus. Hij klopt. Maar in Laodicea zijn er maar weinigen die Zijn stem horen en de deur, van hun hart, voor Hem openen. Soms klinkt het Evangelie er wel, maar vaker galmt een ‘ik-vangelie’ of ‘al-vangelie’.[8] Dat klopt niet. En Hij klopt.  

Wat een contrast is er tussen Laodicea en Filadelfia! Naar menselijke maatstaven verbleekt Filadelfia bij het grootse Laodicea. Filadelfia heeft weinig invloed of kracht.[9] En veel spannender dan ‘Zijn Woord in acht nemen’ en ‘Zijn Naam niet verloochenen’ is het er niet. Filadelfia is daarom ook niet populair. Het is geen gemeente waar de mens centraal staat. Ook de christen niet. Christus staat centraal. Het (gehele) Woord is het uitgangspunt. In Filadelfia vormen trouw en verwachting de kern (Openbaring 3:10-11).   De naam Filadelfia komt van philos (geliefd, liefhebbend) en adelphos (broederlijk). De naam van deze gemeente betekent dus ‘broederlijke liefde’. Kennelijk zijn de ingrediënten hiervoor:

• In vertrouwen en zonder veel kracht,

• de Bijbel in acht nemen en Zijn Naam niet verloochenen,

• volhardend en zonder concessies,

• Hem verwachtend.  

Opvallend, want naar menselijke maatstaven lijkt het etiket ‘broederlijke liefde’ juist op Laodicea te passen! Hoe vertroebeld kan ons beoordelingsvermogen dus zijn?  

Er is nog tijd
Als ik, met dit contrast voor ogen, kijk naar de leer van hedendaagse, westerse gemeenten, dan maak ik mij zorgen. Een vrijzinnige theologie wint terrein.[10] Een stroming die een populair, toegankelijk, warm, progressief, inclusief en sociaal ‘geloof’ brengt (of ‘proclameert’). Waar maatschappelijke onderwerpen, uitingen en overtuigingen centraal staan.[11] Waar de Bijbel wordt ‘ingepast’ of de absolute waarheid in twijfel wordt getrokken. Ontmoeting, beleving en acceptatie zijn de kern van de boodschap. Christus, het Woord en de verwachting van Zijn spoedige komst schuiven naar de achtergrond. We zien voltrekken wat in Openbaring 3 geschreven staat. Waarom me dit raakt? Tot mijn 18e verkeerde ikzelf in een verloren en blinde staat, maar zonder mij dit te beseffen. In ‘het warme bad’ Laodicea zou ik misschien ten onder zijn gegaan. Maar ik mocht Hem leren kennen! Ik ontmoette mensen – uit heel verschillende kerken overigens – die mij niet zeiden wat ik wilde horen, maar wat ik moest horen. Zij leefden vol verwachting van Zijn komst. En mijn (eeuwige) leven ging hen aan het hart. Eenvoudig maar ernstig legden zij me het evangelie uit. Inclusief de noodzaak van mijn bekering. Toen ging ik op mijn knieën. Mede door hun ‘broederlijke liefde’ (Filadelfia), mocht ik Hem leren kennen.  

In uw omgeving is er misschien wel iemand zoals ik. En nu is er nog tijd. Laat u niet in beslag nemen door allerhande ‘meningen van het volk’ of wereldgebeurtenissen. Wees bewogen en moedig, vertrouw op Hem. Ken het Woord en spreek erover zonder concessies te doen. Deel van uw verwachting in Hem. Een geweldige hoop en een geweldig vooruitzicht! Veel kracht heeft u niet nodig, kijk maar naar de gemeente van Filadelfia.  

Kortom: 'Wees nuchter in alles. Lijd verdrukkingen. Doe het werk van een evangelist. Vervul uw dienstwerk ten volle' (2 Timotheüs 4:5).   Roy Kloet

[1] Mattheüs 24, Lukas 21
[2] Lees 1 Thessalonicenzen 4:16-18 en 1 Thessalonizencen 5:8-11
[3] Of naar het herstelde Romeinse rijk (Openbaring 17:8-9), hoe toepasselijk is de uitdrukking. Zie https://cip.nl/75532-johannes-de-heer-zag-het-scherp-in-zijn-tijd
[4] 1 Petrus 2:19, Openbaring 1:3
[5] Dat klopt. Maar bedenk dat wie bij Hem kwam vaak niet onveranderd wegging. Wie wel? Wetsgeleerden die Hem wilden vervolgen. En mensen die de wereld (hun geld, positie, gezin, identiteit, etc.) meer liefhadden, dan Hem.
[6] zoals die in Mattheüs 10:34,39; Lukas 9:23-25; 1 Petrus 2:18-22
[7] Het is er noch heet, noch koud. Let op de aanhef in vers 14 ‘Dit zegt de Amen, (…)’. Amen betekent: voorwaar, zo is het. Absolute waarheid past niet goed in onze tijd of in deze gemeente. Christen zijn mag, maar claimen dat Jezus de enige Weg tot God is ligt gevoelig. https://morgenster.org/zoeklicht/laodicea.htm
[8] In een ‘ik-vangelie’ draait het uiteindelijk om jou persoonlijk, Hij is er voor joú. In een ‘al-vangelie’ zijn gelovigen, andersgelovigen en ongelovigen allen ‘broers en zussen’, samen lerend en op weg naar vrede.
[9] In het Grieks staat hier ‘dynamis’. Er zijn weinig wonderen of middelen, er is weinig morele kracht of invloed. Filadelfia is niet dynamisch.
[10] En gemeentestichting en -opbouw gaat, soms bewust of onbetreurd, ook ten koste van kleinere of conservatievere gemeenten.
[11] Denk aan gelijkheid (Voor God is iedereen gelijk. Maar ook: heb berouw over- en compenseer voor het slavernijverleden, witte en mannelijke overheersing in de kerk), inclusiviteit (Iedereen is welkom. Maar ook: God schiep man, vrouw en alles ertussenin), duurzaamheid (Zorg voor de schepping. Maar ook: samen kunnen wij de wereld redden.). Het zijn de onderwerpen van het maatschappelijke debat. Veel aandacht gaat naar (de werken van) christenen/mensen.