Kijk omhoog…
Peter Burgers • 92 - 2016 • Uitgave: 5
In Psalm 24:7, het vers dat de Amerikaan Steven Fry inspireerde tot het schrijven van het lied ‘Hef je hoofd omhoog…’, worden poorten opgeroepen hun hoofd op te heffen en eeuwige deuren om zich te verheffen… Hoe moeten we ons dat voorstellen?
Uitleggers van deze Psalm zien een verband met de intocht van de Ark van het Verbond, symbool van Gods heilige tegenwoordigheid. De kleine poorten van de stad Jeruzalem en de aloude, gesloten deuren van de tempel moeten ruimte maken voor de Ark en zich openen voor de heilige en hoogverheven, de grote en machtige Koning der ere, voor Hem die tussen de cherubs woont.
Waakzaam zijn
De laatste dagen van Zijn leven voor de kruisiging, bracht Jezus door in Jeruzalem, onderwijs gevend in en rond de tempel, waar Hij ook de ‘Rede over de laatste dingen’ uitsprak, waarover we lezen in het eenentwintigste hoofdstuk van het Evangelie van Lucas.
Dat hoofdstuk begint niet toevallig met de woorden: ‘En toen hij opkeek…’ Het hele hoofdstuk staat in het teken van de waarschuwende woorden van de Here Jezus om op te letten, waakzaam te zijn, om op onze hoede te zijn, om te volharden en vooral om omhoog te kijken, onze hoofden op te heffen en uit te zien naar onze verlossing. Er is ontzettend veel te ontdekken in dit hoofdstuk. Het gaat in dit hoofdstuk om verlossing, uitredding, bevrijding. Maar de aandachtige lezer zal ontdekken dat het in dit hoofdstuk ook – of misschien wel vooral – gaat om… de bevrijding van Jeruzalem.
Oorlogen om Jeruzalem
Jeruzalem, één van de twintig oudste steden ter wereld, is er al in de tijd dat koning David de stad in 1004 v.Chr. op de Jebusieten veroverde en tot hoofdstad van het koninkrijk Israël maakte en tot centrum van de Joodse religie. Onnoemelijk veel oorlogen en strijd hebben zich afgespeeld rond Jeruzalem. Negenenzestig keer werd er oorlog gevoerd om Jeruzalem en de stad werd in totaal door zeventien volken overheerst. Meerdere keren is de stad belegerd, vernietigd en weer opgebouwd. Telkens opnieuw vinden er in Jeruzalem rellen, ongeregeldheden, steekpartijen en andere aanslagen plaats en met enige regelmaat roepen Hamas, verschillende imams en bijvoorbeeld de islamitische Turkse premier Ahmet Davutoglu om ‘de bevrijding van Jeruzalem’ (lees: Jeruzalem mag alleen van de moslims zijn).
De belangrijkste reden voor het plaatsvinden van de negen Kruistochten in de Middeleeuwen was de bevrijding van Jeruzalem, dat in de 7e eeuw na Christus was veroverd door de Arabische kalief Omar.
Wat maakt Jeruzalem bijzonder?
Hoe ongewoon is het om te lezen wat de bekende Joodse schrijver Elie Wiesel over Jeruzalem heeft opgenomen in zijn memoires, woorden die hij schreef een dag na de bevrijding van Jeruzalem in 1967 zittend voor de heroverde Klaagmuur:
“Maar Jeruzalem komt eerst. Jeruzalem, dat geniet de hoogste prioriteit, daarheen leiden alle wegen. In Jeruzalem heeft ons volk dat gekend wat onze mystici een aliya neshama noemen, een opstijging van de collectieve ziel. Onze voorvaderen en voorgangers hebben haar geholpen zich hoger, steeds hoger te verheffen.”
Wat is dat toch dat Jeruzalem zo bijzonder maakt? Wie de Bijbel bestudeert, komt tot de conclusie dat dit samenhangt met de liefde en trouw van de God van Israël, voor Zijn volk, voor het land en voor de heilige stad Jeruzalem. Lees bijvoorbeeld het Bijbelboek Zacharia en lees op bijna elke bladzijde van dat boek over Gods liefde voor Jeruzalem. Hij heeft Jeruzalem uitverkoren en Hij zal dat opnieuw doen. Hij heeft Jeruzalem getroost en zal dat opnieuw doen. God brandt van liefde voor deze stad. Jeruzalem is de stad van God, de grote Koning (Psalm 46:5 en 48:3, Matteüs 5:35).
Door de eeuwen heen bemoeide God zich met Jeruzalem en tot het einde toe zal er een strijd zijn om Jeruzalem (Openbaring 20:9). Maar het zal uitlopen op de bevrijding van Jeruzalem! Gods belofte is helder: Jeruzalem zal blijven voortbestaan op zijn eigen plaats, te Jeruzalem, en Jeruzalem zal onbezorgd wonen (Zacharia 12:6 en 14:11).
De tempel
Als de discipelen met de Here Jezus bij de tempel staan en wijzen op de enorme gebouwen van de tempel en de prachtige stenen en de aan God gewijde geschenken waarmee de tempel versierd is (Lucas 21:5), roepen ze uit: “Meester, kijk, wat een stenen en wat een gebouwen!” Elk woord in de Bijbel heeft zijn betekenis en het is niet voor niets dat Matteüs en Marcus aangeven dat dit gezegd werd toen Jezus wegging en uit de tempel vertrok (Matteüs 24:1 en Marcus 13:1). En Lucas neemt niet voor niets de toespraak van Stefanus op in Handelingen 7, de toespraak die plaatsvond in Jeruzalem en waarbij Stefanus ook belangrijke dingen zegt over Jeruzalem en de tempel, niet in het minst omdat hij ervan beschuldigd werd lasterlijke woorden te spreken tegen Jeruzalem, de tempel en de wet (Handelingen 6:13-14 en 7:48-50).
Stefanus maakt glashelder dat het ten diepste gaat om ‘Hem, wiens hand al deze dingen heeft gemaakt’ (Handelingen 7:50). De hemel, ja de allerhoogste hemel, de hemel der hemelen, kan God niet bevatten, zegt Salomo in 1 Koningen 8:27, hoeveel te min de tempel, dit huis dat ik gebouwd heb. Stefanus zal ongetwijfeld ook dit Bijbelvers in gedachten hebben gehad, toen hij Jesaja 66 citeerde: ‘De Hemel is Mijn troon en de aarde de voetbank van Mijn voeten. Waar zou dan het huis zijn dat u voor Mij zou willen bouwen en waar de plaats van Mijn rust? Want Mijn hand heeft al die dingen gemaakt, en daardoor bestaan al die dingen, spreekt de HEERE’ (vers 1,2).
Bevrijding van Jeruzalem
Het gaat niet om de stad of de stenen of de versieringen, hoe indrukwekkend ook, maar het gaat om Hem die daar in woont. Terwijl de discipelen wijzen op de grote gebouwen legt Jezus uit dat ‘deze dingen waarnaar u kijkt’ volledig zullen worden afgebroken (Lucas 21:6), dat Jeruzalem door legers omringd en verwoest zal worden (Lucas 21:20) en door de heidenen vertrapt zal worden (Lucas 21:24) totdat de tijden van de heidenen vervuld zullen zijn. Dan breekt het moment aan waarop de Verlosser tot Sion (Jesaja 59:20, Romeinen 11:25-26) en uit Sion (Psalm 14:7) zal komen. Dit moment staat beschreven in Zacharia 14. Dan zal de bevrijding van Jeruzalem een feit zijn.
‘Wanneer deze dingen beginnen te geschieden, kijk dan omhoog en hef uw hoofd op, omdat uw verlossing nabij is’ (Lucas 21:28).
Bid om vrede voor Jeruzalem! (Psalm 122:6).
Peter Burgers
Uitleggers van deze Psalm zien een verband met de intocht van de Ark van het Verbond, symbool van Gods heilige tegenwoordigheid. De kleine poorten van de stad Jeruzalem en de aloude, gesloten deuren van de tempel moeten ruimte maken voor de Ark en zich openen voor de heilige en hoogverheven, de grote en machtige Koning der ere, voor Hem die tussen de cherubs woont.
Waakzaam zijn
De laatste dagen van Zijn leven voor de kruisiging, bracht Jezus door in Jeruzalem, onderwijs gevend in en rond de tempel, waar Hij ook de ‘Rede over de laatste dingen’ uitsprak, waarover we lezen in het eenentwintigste hoofdstuk van het Evangelie van Lucas.
Dat hoofdstuk begint niet toevallig met de woorden: ‘En toen hij opkeek…’ Het hele hoofdstuk staat in het teken van de waarschuwende woorden van de Here Jezus om op te letten, waakzaam te zijn, om op onze hoede te zijn, om te volharden en vooral om omhoog te kijken, onze hoofden op te heffen en uit te zien naar onze verlossing. Er is ontzettend veel te ontdekken in dit hoofdstuk. Het gaat in dit hoofdstuk om verlossing, uitredding, bevrijding. Maar de aandachtige lezer zal ontdekken dat het in dit hoofdstuk ook – of misschien wel vooral – gaat om… de bevrijding van Jeruzalem.
Oorlogen om Jeruzalem
Jeruzalem, één van de twintig oudste steden ter wereld, is er al in de tijd dat koning David de stad in 1004 v.Chr. op de Jebusieten veroverde en tot hoofdstad van het koninkrijk Israël maakte en tot centrum van de Joodse religie. Onnoemelijk veel oorlogen en strijd hebben zich afgespeeld rond Jeruzalem. Negenenzestig keer werd er oorlog gevoerd om Jeruzalem en de stad werd in totaal door zeventien volken overheerst. Meerdere keren is de stad belegerd, vernietigd en weer opgebouwd. Telkens opnieuw vinden er in Jeruzalem rellen, ongeregeldheden, steekpartijen en andere aanslagen plaats en met enige regelmaat roepen Hamas, verschillende imams en bijvoorbeeld de islamitische Turkse premier Ahmet Davutoglu om ‘de bevrijding van Jeruzalem’ (lees: Jeruzalem mag alleen van de moslims zijn).
De belangrijkste reden voor het plaatsvinden van de negen Kruistochten in de Middeleeuwen was de bevrijding van Jeruzalem, dat in de 7e eeuw na Christus was veroverd door de Arabische kalief Omar.
Wat maakt Jeruzalem bijzonder?
Hoe ongewoon is het om te lezen wat de bekende Joodse schrijver Elie Wiesel over Jeruzalem heeft opgenomen in zijn memoires, woorden die hij schreef een dag na de bevrijding van Jeruzalem in 1967 zittend voor de heroverde Klaagmuur:
“Maar Jeruzalem komt eerst. Jeruzalem, dat geniet de hoogste prioriteit, daarheen leiden alle wegen. In Jeruzalem heeft ons volk dat gekend wat onze mystici een aliya neshama noemen, een opstijging van de collectieve ziel. Onze voorvaderen en voorgangers hebben haar geholpen zich hoger, steeds hoger te verheffen.”
Wat is dat toch dat Jeruzalem zo bijzonder maakt? Wie de Bijbel bestudeert, komt tot de conclusie dat dit samenhangt met de liefde en trouw van de God van Israël, voor Zijn volk, voor het land en voor de heilige stad Jeruzalem. Lees bijvoorbeeld het Bijbelboek Zacharia en lees op bijna elke bladzijde van dat boek over Gods liefde voor Jeruzalem. Hij heeft Jeruzalem uitverkoren en Hij zal dat opnieuw doen. Hij heeft Jeruzalem getroost en zal dat opnieuw doen. God brandt van liefde voor deze stad. Jeruzalem is de stad van God, de grote Koning (Psalm 46:5 en 48:3, Matteüs 5:35).
Door de eeuwen heen bemoeide God zich met Jeruzalem en tot het einde toe zal er een strijd zijn om Jeruzalem (Openbaring 20:9). Maar het zal uitlopen op de bevrijding van Jeruzalem! Gods belofte is helder: Jeruzalem zal blijven voortbestaan op zijn eigen plaats, te Jeruzalem, en Jeruzalem zal onbezorgd wonen (Zacharia 12:6 en 14:11).
De tempel
Als de discipelen met de Here Jezus bij de tempel staan en wijzen op de enorme gebouwen van de tempel en de prachtige stenen en de aan God gewijde geschenken waarmee de tempel versierd is (Lucas 21:5), roepen ze uit: “Meester, kijk, wat een stenen en wat een gebouwen!” Elk woord in de Bijbel heeft zijn betekenis en het is niet voor niets dat Matteüs en Marcus aangeven dat dit gezegd werd toen Jezus wegging en uit de tempel vertrok (Matteüs 24:1 en Marcus 13:1). En Lucas neemt niet voor niets de toespraak van Stefanus op in Handelingen 7, de toespraak die plaatsvond in Jeruzalem en waarbij Stefanus ook belangrijke dingen zegt over Jeruzalem en de tempel, niet in het minst omdat hij ervan beschuldigd werd lasterlijke woorden te spreken tegen Jeruzalem, de tempel en de wet (Handelingen 6:13-14 en 7:48-50).
Stefanus maakt glashelder dat het ten diepste gaat om ‘Hem, wiens hand al deze dingen heeft gemaakt’ (Handelingen 7:50). De hemel, ja de allerhoogste hemel, de hemel der hemelen, kan God niet bevatten, zegt Salomo in 1 Koningen 8:27, hoeveel te min de tempel, dit huis dat ik gebouwd heb. Stefanus zal ongetwijfeld ook dit Bijbelvers in gedachten hebben gehad, toen hij Jesaja 66 citeerde: ‘De Hemel is Mijn troon en de aarde de voetbank van Mijn voeten. Waar zou dan het huis zijn dat u voor Mij zou willen bouwen en waar de plaats van Mijn rust? Want Mijn hand heeft al die dingen gemaakt, en daardoor bestaan al die dingen, spreekt de HEERE’ (vers 1,2).
Bevrijding van Jeruzalem
Het gaat niet om de stad of de stenen of de versieringen, hoe indrukwekkend ook, maar het gaat om Hem die daar in woont. Terwijl de discipelen wijzen op de grote gebouwen legt Jezus uit dat ‘deze dingen waarnaar u kijkt’ volledig zullen worden afgebroken (Lucas 21:6), dat Jeruzalem door legers omringd en verwoest zal worden (Lucas 21:20) en door de heidenen vertrapt zal worden (Lucas 21:24) totdat de tijden van de heidenen vervuld zullen zijn. Dan breekt het moment aan waarop de Verlosser tot Sion (Jesaja 59:20, Romeinen 11:25-26) en uit Sion (Psalm 14:7) zal komen. Dit moment staat beschreven in Zacharia 14. Dan zal de bevrijding van Jeruzalem een feit zijn.
‘Wanneer deze dingen beginnen te geschieden, kijk dan omhoog en hef uw hoofd op, omdat uw verlossing nabij is’ (Lucas 21:28).
Bid om vrede voor Jeruzalem! (Psalm 122:6).
Peter Burgers
