Johannes de Heer: Profeet tussen twee wereldoorlogen
Feike ter Velde • 93 - 2017 • Uitgave: Joh. de Hee
In de tijd tussen de eerste en de tweede Wereldoorlog was er een profeet in de Nieuwtestamentische zin in ons midden: Johannes de Heer. Hij ontsloot het profetische Woord, midden in de vaderlandse Kerk. Voor velen tot grote zegen, maar ook: velen merkten niets. Het is aan de meerderheid van ons volk voorbijgegaan. Terwijl er een profeet voorbijging!
De oprichter van Het Zoeklicht, Johannes de Heer (1866-1961) heeft, zeker in de Nederlands Hervormde Kerk, grote invloed gehad. Via de Zangbundel van Johannes de Heer reikte die invloed nog veel verder, tot in alle kerken en kringen. Met de liederen kwam ook de Maranatha-boodschap bij mensen die verklaarden daar nog nooit van te hebben gehoord. De Wederkomst van Christus, met de tekenen die daarbij horen, is al eeuwenlang een vergeten onderwerp in de kerken.
De bekende Leidse hoogleraar dr. G.C. van Niftrik, spreekt zich daarover in de jaren ’50 expliciet uit. De verwachting van de wederkomst staat op een uiterst laag pitje en, zegt hij, ‘…christelijk geloof dat niet geheel en al doortrokken is van de verwachting van de toekomst Gods, heeft met Christus helemaal niet van doen’ (Kleine Dogmatiek, uitg. Callenbach, pag. 196, 1953).
…en zij bemerkten niets!
Bij een levende verwachting van de wederkomst hoort natuurlijk ook een leer, bijbels onderwijs, over de wederkomst en een duiding van de tekenen van de tijd. Jezus wijst er bij herhaling op dat die tekenen van de tijd uiterst belangrijk zijn.
Voor ons betekent dit te letten op de tekenen van de eindtijd. Dat is in de eerste plaats de terugkeer van de Joden naar het Beloofde Land. Dat begon ná de zeven jaren van het messiaanse lijden in de 20e eeuw (1938, Kristallnacht - 1945), de periode die wij de Holocaust (Brandoffer) noemen, ook wel de Sjoa (Catastrofe). De wederopstanding van de staat Israël (1948), drie(!) jaar na het einde van dood en verderf in het nazi-rijk, spreekt een duidelijke taal
Naast de Joden en Israël vinden we nog tal van tekenen die ons zeggen hoe laat het is op de klok van God. Heel het Midden-Oosten, de eenwording van Europa, het wegkwijnen van het christelijke geloof, de opkomst van het humanisme als de moderne godsdienst van de mens, de intensivering van de oorlog met als wrang hoogtepunt: de 20e eeuw met twee wereldoorlogen. Jezus zegt over de tekenen van Zijn wederkomst: ‘…en zij bemerkten niets, eer de zondvloed kwam en hen allen wegnam’ (Matteüs 24:38).
Schouders ophalen
Hebben ze dan niets gehoord van Noach zelf? Zeker wel. De Bijbel noemt hem ‘de prediker der gerechtigheid’. Terwijl hij de Ark bouwde, preekte hij over het komende oordeel. Ook Johannes de Heer predikte het Evangelie der verzoening, de Wederkomst van Christus en het oordeel dat over de wereld gaat komen. Hebben ze het niet gehoord? De meesten, die op grotere afstand leefden, niet. Binnen kleinere kring zeker wel. Misschien was men eerst wel een beetje verbaasd, of zelfs verrast over de intensiteit waarmee hij sprak. Zeker verrast over de dingen van de wederkomst, omdat dat in de meeste kerken een vergeten onderwerp was geworden. Maar langzaamaan wende dat ook weer en men begon de schouders erover op te halen.
Vandaag denkt men dat de prediking van de wederkomst en de tekenen van de tijd een hobby of een stokpaardje is van sommige predikers. Men wil nog wel welwillend luisteren, soms boeit het hen ook, maar voor heel velen heeft het geen persoonlijke gevolgen meer. De noodzakelijke levensheiliging, de toewijding aan de Here en aan de gemeente staat vaak op een laag pitje. Geestelijk is men in slaap gevallen. Tot hen wordt door de Here Jezus gezegd dat ze wakker moeten worden en waakzaam. Want in de nacht van de eindtijd, wanneer de dingen op aarde beangstigend en bedreigend worden (Lucas 21:25), zal de Zoon des mensen komen.
De Bruidsgemeente weet het!
De bruidsgemeente heeft geestelijke antennes en is afgestemd op de hemelse dingen. Zij weet hoe laat het is op Gods klok. Zij heeft de tijden leren onderscheiden. Zij kent de geheimen van de toewijding aan de Here Jezus in het persoonlijke leven en in de omgang met de Here. Zij kent de wandel met God en leeft dagelijks in Zijn dichte nabijheid. Zij is te vergelijken met Henoch, die wandelde met God en plotseling was hij van de aarde weg. Zij is te vergelijken met Elia die het moment wist dat de Here hem thuis zou halen. Vurige paarden en wagens brachten deze man van God de hemel binnen.
De gemeente van de Heere Jezus Christus straalt vanwege de hemelse heerlijkheid, omdat zij die nauwe omgang met de Here zelf kent en beleeft. Zij laat zich niet van de wijs brengen, want zij wandelt in de liefde van Christus, die lankmoedig en goedertieren is. Zij is niet afgunstig en praalt niet. Ook is zij niet opgeblazen en zij kwetst niemands gevoel. Zij zoekt zichzelf niet en wordt niet verbitterd. Zij rekent niemand het kwade toe, ook niet aan hen die niets bemerken van de grote daden van God in de tekenen van de eindtijd. Zij bereidt zichzelf toe voor die grote dag van de ontmoeting met haar Heiland en Hoofd, die aan haar verschijnt in heerlijkheid en majesteit.
Dat was de Boodschap van Johannes de Heer tussen en ná de twee wereldoorlogen. Dat is de Boodschap van Het Zoeklicht vandaag. Maranatha!
Feike ter Velde
De oprichter van Het Zoeklicht, Johannes de Heer (1866-1961) heeft, zeker in de Nederlands Hervormde Kerk, grote invloed gehad. Via de Zangbundel van Johannes de Heer reikte die invloed nog veel verder, tot in alle kerken en kringen. Met de liederen kwam ook de Maranatha-boodschap bij mensen die verklaarden daar nog nooit van te hebben gehoord. De Wederkomst van Christus, met de tekenen die daarbij horen, is al eeuwenlang een vergeten onderwerp in de kerken.
De bekende Leidse hoogleraar dr. G.C. van Niftrik, spreekt zich daarover in de jaren ’50 expliciet uit. De verwachting van de wederkomst staat op een uiterst laag pitje en, zegt hij, ‘…christelijk geloof dat niet geheel en al doortrokken is van de verwachting van de toekomst Gods, heeft met Christus helemaal niet van doen’ (Kleine Dogmatiek, uitg. Callenbach, pag. 196, 1953).
…en zij bemerkten niets!
Bij een levende verwachting van de wederkomst hoort natuurlijk ook een leer, bijbels onderwijs, over de wederkomst en een duiding van de tekenen van de tijd. Jezus wijst er bij herhaling op dat die tekenen van de tijd uiterst belangrijk zijn.
Voor ons betekent dit te letten op de tekenen van de eindtijd. Dat is in de eerste plaats de terugkeer van de Joden naar het Beloofde Land. Dat begon ná de zeven jaren van het messiaanse lijden in de 20e eeuw (1938, Kristallnacht - 1945), de periode die wij de Holocaust (Brandoffer) noemen, ook wel de Sjoa (Catastrofe). De wederopstanding van de staat Israël (1948), drie(!) jaar na het einde van dood en verderf in het nazi-rijk, spreekt een duidelijke taal
Naast de Joden en Israël vinden we nog tal van tekenen die ons zeggen hoe laat het is op de klok van God. Heel het Midden-Oosten, de eenwording van Europa, het wegkwijnen van het christelijke geloof, de opkomst van het humanisme als de moderne godsdienst van de mens, de intensivering van de oorlog met als wrang hoogtepunt: de 20e eeuw met twee wereldoorlogen. Jezus zegt over de tekenen van Zijn wederkomst: ‘…en zij bemerkten niets, eer de zondvloed kwam en hen allen wegnam’ (Matteüs 24:38).
Schouders ophalen
Hebben ze dan niets gehoord van Noach zelf? Zeker wel. De Bijbel noemt hem ‘de prediker der gerechtigheid’. Terwijl hij de Ark bouwde, preekte hij over het komende oordeel. Ook Johannes de Heer predikte het Evangelie der verzoening, de Wederkomst van Christus en het oordeel dat over de wereld gaat komen. Hebben ze het niet gehoord? De meesten, die op grotere afstand leefden, niet. Binnen kleinere kring zeker wel. Misschien was men eerst wel een beetje verbaasd, of zelfs verrast over de intensiteit waarmee hij sprak. Zeker verrast over de dingen van de wederkomst, omdat dat in de meeste kerken een vergeten onderwerp was geworden. Maar langzaamaan wende dat ook weer en men begon de schouders erover op te halen.
Vandaag denkt men dat de prediking van de wederkomst en de tekenen van de tijd een hobby of een stokpaardje is van sommige predikers. Men wil nog wel welwillend luisteren, soms boeit het hen ook, maar voor heel velen heeft het geen persoonlijke gevolgen meer. De noodzakelijke levensheiliging, de toewijding aan de Here en aan de gemeente staat vaak op een laag pitje. Geestelijk is men in slaap gevallen. Tot hen wordt door de Here Jezus gezegd dat ze wakker moeten worden en waakzaam. Want in de nacht van de eindtijd, wanneer de dingen op aarde beangstigend en bedreigend worden (Lucas 21:25), zal de Zoon des mensen komen.
De Bruidsgemeente weet het!
De bruidsgemeente heeft geestelijke antennes en is afgestemd op de hemelse dingen. Zij weet hoe laat het is op Gods klok. Zij heeft de tijden leren onderscheiden. Zij kent de geheimen van de toewijding aan de Here Jezus in het persoonlijke leven en in de omgang met de Here. Zij kent de wandel met God en leeft dagelijks in Zijn dichte nabijheid. Zij is te vergelijken met Henoch, die wandelde met God en plotseling was hij van de aarde weg. Zij is te vergelijken met Elia die het moment wist dat de Here hem thuis zou halen. Vurige paarden en wagens brachten deze man van God de hemel binnen.
De gemeente van de Heere Jezus Christus straalt vanwege de hemelse heerlijkheid, omdat zij die nauwe omgang met de Here zelf kent en beleeft. Zij laat zich niet van de wijs brengen, want zij wandelt in de liefde van Christus, die lankmoedig en goedertieren is. Zij is niet afgunstig en praalt niet. Ook is zij niet opgeblazen en zij kwetst niemands gevoel. Zij zoekt zichzelf niet en wordt niet verbitterd. Zij rekent niemand het kwade toe, ook niet aan hen die niets bemerken van de grote daden van God in de tekenen van de eindtijd. Zij bereidt zichzelf toe voor die grote dag van de ontmoeting met haar Heiland en Hoofd, die aan haar verschijnt in heerlijkheid en majesteit.
Dat was de Boodschap van Johannes de Heer tussen en ná de twee wereldoorlogen. Dat is de Boodschap van Het Zoeklicht vandaag. Maranatha!
Feike ter Velde
