Jezus, een inspirerende leraar?
Martin Penning • 91 - 2015 • Uitgave: 8
Als onze kinderen na school thuiskomen, vragen wij als belangstellende ouders: “Hoe was het op school?” Het standaard antwoord van onze kinderen is: "School!” Met dit antwoord maken ze duidelijk dat het weer een dag was als alle andere, de leerstof niet interessant en de leraren saai.
Tijdens Zijn rondwandeling op aarde treedt de Heere Jezus op als Leraar. We lezen regelmatig van Hem: ‘Hij leerde hen’. De Heere Jezus onderwijst op verschillende manieren en op verschillende plekken. Soms spreekt hij iemand individueel aan, soms een hele groep. Hij onderwijst in de synagoge, in de tempel, op een berg, onderweg, of in een huis. De Heere Jezus vertelt aansprekende verhalen, stelt vragen en geeft uitleg.
Aan het spreken over de Heere Jezus als Leraar kleeft wel een gevaar. De mogelijkheid bestaat dat Hij alleen wordt afgeschilderd als een ‘goede leraar’. Zijn boodschap wordt met name moralistisch uitgelegd. Dat betekent dat uit Zijn boodschap goede levenslessen te halen zijn, waar ieder zo zijn eigen voordeel mee kan doen.
Complete vernieuwing
In de Heidelbergse Catechismus wordt op zondag 12 de volgende vraag gesteld: ‘Waarom wordt Hij Christus, dat is Gezalfde, genoemd?’ Het antwoord begint zo: ‘Omdat Hij door God de Vader gesteld en met de Heilige Geest gezalfd is tot onze hoogste Profeet en Leraar, die ons het verborgen raadsbesluit en de wil van God aangaande onze verlossing volkomen geopenbaard heeft.’
Daar waar de Heere Jezus verschijnt en onderwijs geeft, gaat het om complete vernieuwing. Dit wordt bijvoorbeeld duidelijk in het nachtelijk gesprek tussen de Heere Jezus en Nikodemus. De Schriftgeleerde noemt Hem: ‘een van God gekomen leraar’ (Johannes 3:2). In Zijn onderwijs aan deze Schriftgeleerde geeft Jezus aan dat het niet alleen gaat om kennis, maar dat Zijn onderwijs te maken heeft met hartsverandering: ‘Als iemand niet opnieuw geboren wordt, kan hij het Koninkrijk van God niet zien’ (Johannes 3:3). In dit antwoord zien we direct dat de Heere Jezus niet zomaar een leraar is. Hij is God en mens, God is mens geworden om onder ons te wonen en ons te leren. Zijn onderwijs is gericht op de vernieuwing van alle dingen en dus ook op de vernieuwing van de mensen.
Een leraar die wakker schudt
In onze tijd zijn er velen die Jezus beschrijven als een soort wijsheidsleraar, een ‘super-goeroe’ die ons schone mystieke, occulte of wijsgerige inzichten probeert bij te brengen. Vaak wordt de Heere Jezus genoemd in een rijtje met andere ‘goede leraren’. Er wordt zelfs beweerd dat ze allemaal dezelfde soort boodschap hebben verkondigd. Te denken valt aan personen als Mahatma Gandhi, Martin Luther King en de Dalai Lama.
De Bergrede is misschien wel het bekendste onderwijs wat de Heere Jezus heeft gegeven en wat vele mensen ook aanspreekt. Wat te denken van de woorden uit de Bergrede:
• Zalig zijn de vredestichters (Matteüs 5:9).
• Heb uw vijanden lief (Matteüs 5:44).
• Oordeel niet, opdat u niet geoordeeld wordt (Matteüs 7:1).
• Alles dan wat u wilt dat de mensen u doen, doet u hun ook zo (Matteüs 7:12).
De woorden van de Heere Jezus worden teruggebracht tot het kernwoord ‘liefde’ en worden hartelijk omarmd, zonder daarbij de Leraar te erkennen als God. De Heere Jezus wordt wel geaccepteerd als onderwijzer met een goede zedenleer, maar Zijn claim God te zijn wordt niet erkend.
Bij het nauwkeurig lezen van de Bergrede stuit je ook op andere teksten. Daarbij valt te denken aan Matteüs 7:21-23, ‘Niet ieder die tegen Mij zegt: Heere, Heere, zal binnengaan in het Koninkrijk der hemelen, maar wie de wil doet van Mijn Vader, die in de hemelen is.’
De Leraar laat hier zien dat Hij ook Heere is. Hij is de ‘Kurios’, wat inhoudt dat Hij God is en volledige zeggenschap heeft. Hem erkennen als Heere is levensveranderend, met als gevolg het doen van de wil van de Vader. Wanneer mensen die levensverandering niet kennen en niet de wil van de Vader zoeken, zijn daar consequenties aan verbonden. Dan zal de Heere Jezus hun openlijk zeggen: ‘Ik heb u nooit gekend.’ Met andere woorden: de Leraar van de Bergrede is ook de Rechter van het heelal. De Heere Jezus is niet één van de wereldse leraren. In Zijn Persoon ontdekken we Gods macht en majesteit.
Zijn onderwijs vraagt om een reactie
Na het beëindigen van Zijn onderwijs op de berg waren de mensen versteld, want ze waren zich bewust dat Hij als gezaghebbende had gesproken (Matteüs 7:29). Voor het woordje gezaghebbend staat er in het Grieks ‘exousia’, wat ‘(vol)macht’ betekent. Dit gezag had de Heere Jezus niet van Zichzelf, maar dat had Hij van de Vader gekregen. Later, na Zijn opstanding zegt Hij: ‘Mij is gegeven alle macht (exousia) in hemel en op aarde’ (Matteüs 28:18) Door de overwinning op dood en zonde heeft de Opgestane alles in Zijn handen. Dat alleen al maakt het onderwijs van de Heere Jezus gezaghebbend en alle aanneming waard!
De goddelijke majesteit van de Leraar is geheel verweven met Zijn onderwijs en de manier waarop Hij onderwijs gaf. Hij is meer dan een menselijke leraar met een moralistische boodschap. De Leraar is de Zoon van God. Door Zijn onderwijs zien we de glorie van God. De Heere Jezus Christus is de vervulling van alle dingen.
Martin Penning
Tijdens Zijn rondwandeling op aarde treedt de Heere Jezus op als Leraar. We lezen regelmatig van Hem: ‘Hij leerde hen’. De Heere Jezus onderwijst op verschillende manieren en op verschillende plekken. Soms spreekt hij iemand individueel aan, soms een hele groep. Hij onderwijst in de synagoge, in de tempel, op een berg, onderweg, of in een huis. De Heere Jezus vertelt aansprekende verhalen, stelt vragen en geeft uitleg.
Aan het spreken over de Heere Jezus als Leraar kleeft wel een gevaar. De mogelijkheid bestaat dat Hij alleen wordt afgeschilderd als een ‘goede leraar’. Zijn boodschap wordt met name moralistisch uitgelegd. Dat betekent dat uit Zijn boodschap goede levenslessen te halen zijn, waar ieder zo zijn eigen voordeel mee kan doen.
Complete vernieuwing
In de Heidelbergse Catechismus wordt op zondag 12 de volgende vraag gesteld: ‘Waarom wordt Hij Christus, dat is Gezalfde, genoemd?’ Het antwoord begint zo: ‘Omdat Hij door God de Vader gesteld en met de Heilige Geest gezalfd is tot onze hoogste Profeet en Leraar, die ons het verborgen raadsbesluit en de wil van God aangaande onze verlossing volkomen geopenbaard heeft.’
Daar waar de Heere Jezus verschijnt en onderwijs geeft, gaat het om complete vernieuwing. Dit wordt bijvoorbeeld duidelijk in het nachtelijk gesprek tussen de Heere Jezus en Nikodemus. De Schriftgeleerde noemt Hem: ‘een van God gekomen leraar’ (Johannes 3:2). In Zijn onderwijs aan deze Schriftgeleerde geeft Jezus aan dat het niet alleen gaat om kennis, maar dat Zijn onderwijs te maken heeft met hartsverandering: ‘Als iemand niet opnieuw geboren wordt, kan hij het Koninkrijk van God niet zien’ (Johannes 3:3). In dit antwoord zien we direct dat de Heere Jezus niet zomaar een leraar is. Hij is God en mens, God is mens geworden om onder ons te wonen en ons te leren. Zijn onderwijs is gericht op de vernieuwing van alle dingen en dus ook op de vernieuwing van de mensen.
Een leraar die wakker schudt
In onze tijd zijn er velen die Jezus beschrijven als een soort wijsheidsleraar, een ‘super-goeroe’ die ons schone mystieke, occulte of wijsgerige inzichten probeert bij te brengen. Vaak wordt de Heere Jezus genoemd in een rijtje met andere ‘goede leraren’. Er wordt zelfs beweerd dat ze allemaal dezelfde soort boodschap hebben verkondigd. Te denken valt aan personen als Mahatma Gandhi, Martin Luther King en de Dalai Lama.
De Bergrede is misschien wel het bekendste onderwijs wat de Heere Jezus heeft gegeven en wat vele mensen ook aanspreekt. Wat te denken van de woorden uit de Bergrede:
• Zalig zijn de vredestichters (Matteüs 5:9).
• Heb uw vijanden lief (Matteüs 5:44).
• Oordeel niet, opdat u niet geoordeeld wordt (Matteüs 7:1).
• Alles dan wat u wilt dat de mensen u doen, doet u hun ook zo (Matteüs 7:12).
De woorden van de Heere Jezus worden teruggebracht tot het kernwoord ‘liefde’ en worden hartelijk omarmd, zonder daarbij de Leraar te erkennen als God. De Heere Jezus wordt wel geaccepteerd als onderwijzer met een goede zedenleer, maar Zijn claim God te zijn wordt niet erkend.
Bij het nauwkeurig lezen van de Bergrede stuit je ook op andere teksten. Daarbij valt te denken aan Matteüs 7:21-23, ‘Niet ieder die tegen Mij zegt: Heere, Heere, zal binnengaan in het Koninkrijk der hemelen, maar wie de wil doet van Mijn Vader, die in de hemelen is.’
De Leraar laat hier zien dat Hij ook Heere is. Hij is de ‘Kurios’, wat inhoudt dat Hij God is en volledige zeggenschap heeft. Hem erkennen als Heere is levensveranderend, met als gevolg het doen van de wil van de Vader. Wanneer mensen die levensverandering niet kennen en niet de wil van de Vader zoeken, zijn daar consequenties aan verbonden. Dan zal de Heere Jezus hun openlijk zeggen: ‘Ik heb u nooit gekend.’ Met andere woorden: de Leraar van de Bergrede is ook de Rechter van het heelal. De Heere Jezus is niet één van de wereldse leraren. In Zijn Persoon ontdekken we Gods macht en majesteit.
Zijn onderwijs vraagt om een reactie
Na het beëindigen van Zijn onderwijs op de berg waren de mensen versteld, want ze waren zich bewust dat Hij als gezaghebbende had gesproken (Matteüs 7:29). Voor het woordje gezaghebbend staat er in het Grieks ‘exousia’, wat ‘(vol)macht’ betekent. Dit gezag had de Heere Jezus niet van Zichzelf, maar dat had Hij van de Vader gekregen. Later, na Zijn opstanding zegt Hij: ‘Mij is gegeven alle macht (exousia) in hemel en op aarde’ (Matteüs 28:18) Door de overwinning op dood en zonde heeft de Opgestane alles in Zijn handen. Dat alleen al maakt het onderwijs van de Heere Jezus gezaghebbend en alle aanneming waard!
De goddelijke majesteit van de Leraar is geheel verweven met Zijn onderwijs en de manier waarop Hij onderwijs gaf. Hij is meer dan een menselijke leraar met een moralistische boodschap. De Leraar is de Zoon van God. Door Zijn onderwijs zien we de glorie van God. De Heere Jezus Christus is de vervulling van alle dingen.
Martin Penning
