Israël steunen of niet?

ds. Oscar Lohuis • 90 - 2014 • Uitgave: 2
Op 26 november jl. vond in Hilversum, georganiseerd door de EO (Andries Radio), een symposium plaats over de vraag: waarom zijn wij zo verdeeld over Israël? Verschillende sprekers kregen gelegenheid iets te delen over hun visie op Israël. Met belangstelling heb ik via livestream dit symposium gevolgd. In de eerste sessie sprak ook de Gereformeerde theoloog dr. Steven Paas. Vorig jaar heeft hij een boek over Christen-Zionisme doen uitkomen dat veel stof heeft doen opwaaien.

Paas meent namelijk dat het niet juist is om de herrijzenis van Israël in de recente geschiedenis te zien als vervulling van Bijbelse profetieën. Sterker nog, volgens hem gaan het geloof in onze Heere Jezus Christus en het steunen van de staat Israël niet samen. De staat Israël moet beschouwd worden als elke andere staat in deze wereld en verdient daarom niet bijzondere aandacht van christenen.

Spagaat
Ik was benieuwd naar wat hij als eerste zou zeggen bij het symposium, dat zich mocht verheugen in de belangstelling van velen. Dit is wat hij zei: “Dat we zo emotioneel worden over Israël komt omdat we te maken hebben met een spagaat waar we niet goed uitkomen. Deze spagaat bestaat uit twee liefdes: de liefde voor Israël en de liefde voor onze Heere Jezus Christus. Die laatste maakt het ons onmogelijk om een systeem als het Judaïsme (de Joodse godsdienst) te respecteren. Waarom kan ik die godsdienst niet respecteren? Omdat die datgene wat mij het liefste aan mijn hart is, de Heere Jezus Christus, verwerpt, en dat ook nog stelselmatig doet. Dus je zit met een spagaat.
Aan de ene kant liefde en respect voor de Joden, aan de andere kant onze liefde voor de Heere Jezus Christus. En die twee dingen, daar moeten wij op de een of andere manier mee dealen. Hoe doen wij dat? En daar komt het punt. Je kunt vluchten naar een van beide kanten, naar het antisemitisme aan de ene kant, en naar een zeer overdreven liefde voor het Judaïsme aan de andere kant, waarin je vast komt te zitten omdat dat niet te verenigen is met het Christelijke geloof.”

Valse tegenstelling
Het verbaasde mij dat dr. Paas deze tegenstelling als eerste ter tafel bracht om te onderbouwen dat het niet Bijbels is om pro-Israël te zijn. Als u het mij vraagt is dit namelijk een valse tegenstelling. Christenen die achter het land het volk van Israël gaan staan, omdat zij in de Bijbel lezen dat het Joodse volk een bijzonder volk is, zijn daarmee nog geen Judaïsten. Alsof iedereen die zegt dat het belangrijk is dat wij Israël (volk, land en staat) zegenen, de brieven van Paulus overboord moet gooien.
De spagaat herken ik niet. Hoezo kunnen liefde voor Israël en liefde voor de Heere Jezus niet samengaan? Jezus was toch een Jood, leefde in Israël, stierf in Jeruzalem, stond op uit het graf en voer ten hemel in diezelfde stad en zal op gelijke wijze terugkeren. De heilsgeschiedenis heeft zich toch vooral daar afgespeeld en de voleinding daarvan zal toch ook niet buiten die plaats omgaan? Wat ik niet kan begrijpen is dat dr. Paas de liefde voor Israël gelijkstelt aan liefde voor het Judaïsme.

Beloften bevestigd
Nu zo’n twaalf jaar geleden zijn bij mij de ogen opengegaan voor de bijzondere rol die Israël speelt in Gods heilsplan met deze wereld. Dit gebeurde toen in ik mijn gemeente door Romeinen 9-11 preekte op zondagmorgen. Israël in die hoofdstukken is het natuurlijke Israël, het Joodse volk. Je kunt onmogelijk zeggen dat Paulus het in die hoofdstukken, wanneer hij over Israël spreekt, het alleen maar heeft over ‘het ware Israël’ of ‘het gelovige Israël’, de Joden die tot geloof in de Messias zijn gekomen. Dat kan niet, juist omdat hij in deze hoofdstukken worstelt met de vraag hoe het heeft kunnen gebeuren dat een groot deel van Israël (zijn eigen volk, de Joden) niet tot geloof in Jezus is gekomen. Israël in deze hoofdstukken is het lijfelijke volk van de Joden, het lichamelijke nageslacht van Abraham, Isaäk en Jakob (net als in het Oude Testament). Op dat volk rusten bijzondere beloften. Een gedeeltelijke verharding is over Israël gekomen, totdat…
Er gaat een einde komen aan de verharding, de verblinding, het ongeloof ten aanzien van de Messias. Wanneer dat gebeurt betekent dat opstanding uit de doden voor de wereld en Paulus schrijft dat dit ook zal gaan gebeuren. De genadegaven en de roeping van God zijn onberouwelijk (Romeinen 11:29). Jezus is gekomen om de beloften aan de vaderen gedaan te bevestigen (Romeinen 15:8). Hij is niet gekomen om de loop van de heilsgeschiedenis te verleggen, zo van ‘het gaat nu niet meer over een volk, een land, een stad, het koninkrijk’. Deze beloften aan de vaderen gedaan gaan niet alleen maar over geestelijk heil, maar ook over hun bestaan in deze wereld, hun wonen in het land en het uiteindelijke herstel van het koninkrijk van Israël. Het herstel van de nationale onafhankelijkheid van Israël sluit helemaal aan bij deze beloften.

Komst van het Koninkrijk
Waarschijnlijk is diepste oorzaak van dit verschil van visie op Israël een verschil van visie op het heil: is dit uitsluitend hemels, of is het heil ook aards? Is het verloste volk van God op weg naar uitsluitend een hemels bestaan, of verwachten wij de komst van het Koninkrijk van God op aarde? De vervangingstheologie is mede voortgekomen uit de exclusieve nadruk op het geestelijke heil. Maar het gaat in evangelie om meer dan dat. Wij verwachten de wederkomst van Christus op aarde en de opstanding van ons lichaam uit de dood. Jezus is niet alleen de Redder van mijn ziel, maar ook de komende Koning die de vreselijke geschiedenis van deze wereld zal herordenen. Alle Koninkrijken van deze wereld zullen worden: het koninkrijk van onze God en van Zijn Christus. Jezus heeft ons geleerd om daar dagelijks te bidden voor de komst van het Koninkrijk op aarde. Er is hoop voor deze wereld!

Grote verschillen met Judaïsten
Het is zeer goed mogelijk om te zeggen dat de bijzondere rol van Israël (als natuurlijk volk) in deze wereld niet is uitgespeeld en daarbij te belijden dat er maar één Middelaar tussen God en mensen is, Jezus Christus. Ons geloof in de Heere Jezus betekent inderdaad dat we ons op cruciale punten niet kunnen identificeren met het Jodendom, in die zin, dat we erkennen dat er grote verschillen zijn tussen Jodendom en christendom.
Als we menen dat de Bijbel ons oproept om Judaïsten te worden, dan komen we inderdaad in een spagaat. Dan volgen we niet langer het onderwijs van onze Heere Jezus Christus en de apostelen. Paulus trad ferm op tegen de Judaïsten in zijn tijd, die het evangelie vervalsten. Het Judaïsme is inderdaad niet te verenigen met het christelijke geloof. Maar dat is dan ook heel wat anders dan dat je zegt dat wij geroepen zijn om Israël te zegenen omdat zij nog steeds Gods uitverkoren volk zijn, en dat wij geroepen zijn hen respect en liefde betonen, om hen tot jaloersheid te verwekken. Hoe kan je liefde en respect voor de Joden stellen tegenover onze liefde voor de Heere Jezus? Dat gaat toch juist prima samen, omdat onze liefde voor de Joden voortkomt uit onze liefde voor de Heere Jezus! Dit is helemaal geen spagaat ‘waardoor je moet vluchten naar óf antisemitisme óf overdreven liefde voor het Judaïsme’.
Het Nieuwe Testament maakt duidelijk dat wij als gelovigen uit de heidenen niet geroepen zijn om te gaan leven als Joden. Ook verwerpen wij het Farizeïsme, waar onze Heere Jezus Zelf zo mee in botsing kwam. Het Nieuwe Testament leert ons echter ook dat Gods bijzondere weg met dit unieke volk nog niet voorbij is. Daarom behoren wij Israël te steunen.

ds. Oscar Lohuis
www.goednieuwsbediening.nl