Is er een verband tussen complottheorieën en nepnieuws?
Kees Middelbeek • 96 - 2020 • Uitgave: 9
Volgens de definitie van Wikipedia is een ‘conspiracy theory’ oftewel een samenzwering of complottheorie, een theorie of opvatting dat een bepaalde gebeurtenis, ontwikkeling of toestand op sociaal, politiek of economisch gebied het resultaat is van een samenzwering. Volgens dit soort theorieën spannen voor niets terugdeinzende individuen of groeperingen samen om hun kwalijke doelen te realiseren.
Fake news of nepnieuws is volgens dezelfde website desinformatie verhuld als nieuws, die verspreid wordt via websites, sociale- en traditionele media, met als doel het maken van winst of het beïnvloeden van de publieke opinie.
Kenmerkend voor zowel nepnieuws als complottheorieën is dat sociale media en internet een belangrijke rol spelen in de verspreiding ervan.
Een bekende complottheorie
Een bekend onderwerp in dit verband is dat van de Nieuwe Wereldorde. Hierover staat ook op Wikipedia dat het idee dat partijen streven naar een Nieuwe Wereldorde, een complottheorie is. Dit is vreemd want George H.W. Bush gebruikte die term in zijn toespraak in 1991 voor de Verenigde Naties. Wijlen senator John McCain sprak zich uit als voorstander van de Nieuwe Wereldorde. Ook het Vaticaan spant zich in voor deze Orde en de wereldregering. Als de voormalige president van Amerika, Amerikaanse senatoren en de paus zich openlijk uitspreken voor de Nieuwe Wereldorde en een Wereldregering waarin de Verenigde Naties een belangrijke rol spelen, hoe kan dit dan een complottheorie zijn?
De negatieve klank
Het woord complottheorie heeft, net als fascist of racist een sterk negatieve klank, om die reden slaat het elk gesprek dood. Toch zien we in de tijd van de coronacrisis dat het woord door de grote kranten en websites vrijelijk gebruikt wordt om bepaalde ideeën over het coronavirus belachelijk te maken. ‘De vijf meest krankzinnige complottheorieën over het coronavirus.’ kopt het Parool en maakt verder niet duidelijk waarom die ‘theorieën’ krankzinnig zijn.
Er wordt vaak gedacht dat journalisten een eed hebben gezworen met het oog op het achterhalen van de waarheid. Er zullen altijd integere journalisten zijn geweest, maar veel journalisten kunnen beslist niet schrijven wat zij willen.
Mediabedrijven
Journalisten zijn in dienst van een krant en die is in veel gevallen het eigendom van een mediabedrijf dat een eigenaar heeft. Zo zijn de Telegraaf, Metro, Vrouw, Noord-Hollands Dagblad, Haarlems Dagblad en het Leidsch Dagblad eigendom van één bedrijf; het Mediahuis. De DGP mediagroep is de eigenaar van NU.nl, Trouw, de Volkskrant, het AD, de Morgen, het Parool en nog een hele reeks weekbladen. Het nieuws op tv wordt gedomineerd door journalisten die in dienst zijn bij de NPO en RTL. Deze vier mediabedrijven hebben dus een groot deel van het monopolie op het nieuws en hoe het wordt gebracht. Is het zo dat wat zij aan nieuws brengen de waarheid is en dat wie dat tegenspreekt, ongelijk heeft? Dat valt nog te bezien: ook wat het nieuws betreft is het zo dat wie betaalt die bepaalt.
De voorspelbaarheid van het nieuws
Voor wie er oog voor heeft is het nieuws en de manier waarop over grote thema’s geschreven en gesproken wordt, erg voorspelbaar. Dominante media zijn uitgesproken tegenstanders van het populisme en politieke leiders als Donald Trump, Thierry Baudet, Geert Wilders en Viktor Orban. Zij bestrijden deze mannen door hen als extreemrechts en racistisch af te schilderen. Allen die zich uitspreken tegen het globalisme worden populisten en antidemocratische fascisten genoemd. De mediabedrijven schrijven bijna altijd positief over de energietransitie. Het maakt niet veel uit welke krant je leest, de toon is wel anders, maar de inhoud vrijwel gelijk. Toen de Brexit in voorbereiding was, was de toon dat Engeland bezig was om zichzelf economisch in het ongeluk te storten. Met betrekking tot migranten horen en lezen we zelden een kritisch stuk over de economische en demografische gevolgen van de komst van tiendduizenden jonge mannen naar het Westen. We zien daarentegen wel voortdurend foto’s in de krant van verdronken kinderen en de enkele vrouw die probeert te overleven. Volgens de grote mediahuizen, zijn dat wat zij gematigde moslims noemen de grootste slachtoffers van moslimterroristen. Daarnaast lezen we in vele artikelen dat ‘wij’ als christelijke Westen de islam niets mogen verwijten, want wij waren zelf ook fout in het verleden en verder is het zo dat als er spanningen zijn in het Midden-Oosten dit de schuld is van de regering van Israël.
Wie één van deze meningen niet deelt of er vragen bij stelt, is een rechtse populist en vogelvrij. Wie Trouw leest, krijgt deze boodschap expliciet, wie de Telegraaf leest krijgt deze iets gematigder mee en wie de Volkskrant leest krijgt de boodschap zeer uitgesproken. Elke krant, commerciële en nationale, verkondigt dezelfde boodschap voor een andere doelgroep op een iets andere wijze.
De media als belanghebbende partij
De presidentsverkiezingen in Amerika van 2016 waarbij Donald Trump gekozen werd, was voor velen het moment dat het duidelijk werd dat de media niet objectief waren, maar een belanghebbende partij vormden. Kranten, talkshows, tijdschriften en linkse schrijvers op internet deden niet eens de moeite om te verhullen dat ze het als hun maatschappelijke taak zagen om Trump zo snel mogelijk weg te krijgen.
Bij de poging van de democraten om Trump te impeachen in verband met het Oekraïne-onderzoek bleek hoe verbeten CNN was in zijn ijver dit te doen slagen. In een opname met een verborgen camera valt te horen hoe de directeur van het personeel eist dat ze Trump gedurende het impeachmentonderzoek dagelijks moeten zwart maken. Medewerkers van CNN klaagden, zonder het te weten, voor de camera hoe hun het journalistieke werk onmogelijk wordt gemaakt omdat hun baas Trump haat.
Burgers hebben recht op een eerlijk geluid en informatie van zowel voor- als tegenstanders. Niemand zit te wachten op de mening van de eigenaar van een mediabedrijf. Dat manipuleren van nieuws gaat subtiel. Dit gebeurt door het stellen van de vragen, het framen, in de rede vallen van gasten of door het uitnodigen van belanghebbende deskundigen. Zo mocht Michiel Vos de schoonzoon van Nancy Pelosi (de politieke aardsvijand van Trump) als Amerika-deskundige als vaste gast bij RTL Late Night, keer op keer zijn mening geven over Trump.
Hoe komen we aan betrouwbare informatie?
Wie zoekt naar een andere visie op het nieuws zal die elders moeten zoeken dan in de krant of op tv. Er zijn veel ongebonden journalisten die de andere kant van het nieuws onderzoeken. Zij leven niet van de inkomsten van grote adverteerders of, op kosten van de belastingbetalers. Het zijn meestal gepensioneerde journalisten en idealisten. Zij publiceren dikwijls via internet. Ze zijn, niet allemaal goed of objectief, maar dat geldt voor elke journalist.
Wie op basis van deze bronnen tot ideeën komt die strijdig zijn met wat de grote mediabedrijven beweren, zal merken dat de mainstream media hun meningen bestrijden als een gevaar voor de democratie, fake news of complottheorieën. Ze deinzen er zelfs niet voor terug om steun te zoeken in de politiek en dat wat hen tegenstaat, als fake news te verbieden.
Onderbelichte belangrijke onderwerpen
Er zijn onderwerpen waar de mainstream media, zou ze onafhankelijk zijn en de belangen van haar lezers willen dienen, haar tanden in zou moeten zetten. Het betreft grote invloedrijke organisaties met een deels geheime agenda en uitgesproken ideeën over de toekomst van de wereld. Bekende organisaties zijn het Wereld Economische Forum, de Bilderberggroep en de Verenigde Naties.
Wij claimen in het Westen dat we democratisch geregeerd willen worden. Wij willen inspraak in ontwikkelingen over het heden en de toekomst van ons land. Het is dan wel vreemd dat er machtige organisaties bestaan die plannen maken voor de toekomst van de wereld waar wij als volk niets over te zeggen hebben. Het zou de taak van de kranten en tv moeten zijn om de zaken die daar worden besproken onder onze aandacht te houden. Dat doen ze niet. Integendeel. Ze vallen degenen die dat wel doen aan. Wie vragen stelt bij de grote ontwikkelingen van onze tijd, wordt als bedenker/aanhanger van complottheorieën omschreven. Wie onderzoekt wat de mainstream media over de grote thema’s van onze tijd schrijven, komt tot de ontdekking dat die in grote lijnen dezelfde globalistische waarden en ideeën verkondigen als deze grote organisaties.
Onze eigen verantwoordelijkheid
Wie wil begrijpen wat er aan de hand is in de wereld, zal met de mentaliteit van een journalist en kennis van de geschiedenis en profetieën zelf het nieuws in de wereld moeten onderzoeken en dat wat de mainstream media bestrijden, wat zij fake nieuws en complottheorieën noemt, extra aandacht moeten geven.
Kees Middelbeek
Fake news of nepnieuws is volgens dezelfde website desinformatie verhuld als nieuws, die verspreid wordt via websites, sociale- en traditionele media, met als doel het maken van winst of het beïnvloeden van de publieke opinie.
Kenmerkend voor zowel nepnieuws als complottheorieën is dat sociale media en internet een belangrijke rol spelen in de verspreiding ervan.
Een bekende complottheorie
Een bekend onderwerp in dit verband is dat van de Nieuwe Wereldorde. Hierover staat ook op Wikipedia dat het idee dat partijen streven naar een Nieuwe Wereldorde, een complottheorie is. Dit is vreemd want George H.W. Bush gebruikte die term in zijn toespraak in 1991 voor de Verenigde Naties. Wijlen senator John McCain sprak zich uit als voorstander van de Nieuwe Wereldorde. Ook het Vaticaan spant zich in voor deze Orde en de wereldregering. Als de voormalige president van Amerika, Amerikaanse senatoren en de paus zich openlijk uitspreken voor de Nieuwe Wereldorde en een Wereldregering waarin de Verenigde Naties een belangrijke rol spelen, hoe kan dit dan een complottheorie zijn?
De negatieve klank
Het woord complottheorie heeft, net als fascist of racist een sterk negatieve klank, om die reden slaat het elk gesprek dood. Toch zien we in de tijd van de coronacrisis dat het woord door de grote kranten en websites vrijelijk gebruikt wordt om bepaalde ideeën over het coronavirus belachelijk te maken. ‘De vijf meest krankzinnige complottheorieën over het coronavirus.’ kopt het Parool en maakt verder niet duidelijk waarom die ‘theorieën’ krankzinnig zijn.
Er wordt vaak gedacht dat journalisten een eed hebben gezworen met het oog op het achterhalen van de waarheid. Er zullen altijd integere journalisten zijn geweest, maar veel journalisten kunnen beslist niet schrijven wat zij willen.
Mediabedrijven
Journalisten zijn in dienst van een krant en die is in veel gevallen het eigendom van een mediabedrijf dat een eigenaar heeft. Zo zijn de Telegraaf, Metro, Vrouw, Noord-Hollands Dagblad, Haarlems Dagblad en het Leidsch Dagblad eigendom van één bedrijf; het Mediahuis. De DGP mediagroep is de eigenaar van NU.nl, Trouw, de Volkskrant, het AD, de Morgen, het Parool en nog een hele reeks weekbladen. Het nieuws op tv wordt gedomineerd door journalisten die in dienst zijn bij de NPO en RTL. Deze vier mediabedrijven hebben dus een groot deel van het monopolie op het nieuws en hoe het wordt gebracht. Is het zo dat wat zij aan nieuws brengen de waarheid is en dat wie dat tegenspreekt, ongelijk heeft? Dat valt nog te bezien: ook wat het nieuws betreft is het zo dat wie betaalt die bepaalt.
De voorspelbaarheid van het nieuws
Voor wie er oog voor heeft is het nieuws en de manier waarop over grote thema’s geschreven en gesproken wordt, erg voorspelbaar. Dominante media zijn uitgesproken tegenstanders van het populisme en politieke leiders als Donald Trump, Thierry Baudet, Geert Wilders en Viktor Orban. Zij bestrijden deze mannen door hen als extreemrechts en racistisch af te schilderen. Allen die zich uitspreken tegen het globalisme worden populisten en antidemocratische fascisten genoemd. De mediabedrijven schrijven bijna altijd positief over de energietransitie. Het maakt niet veel uit welke krant je leest, de toon is wel anders, maar de inhoud vrijwel gelijk. Toen de Brexit in voorbereiding was, was de toon dat Engeland bezig was om zichzelf economisch in het ongeluk te storten. Met betrekking tot migranten horen en lezen we zelden een kritisch stuk over de economische en demografische gevolgen van de komst van tiendduizenden jonge mannen naar het Westen. We zien daarentegen wel voortdurend foto’s in de krant van verdronken kinderen en de enkele vrouw die probeert te overleven. Volgens de grote mediahuizen, zijn dat wat zij gematigde moslims noemen de grootste slachtoffers van moslimterroristen. Daarnaast lezen we in vele artikelen dat ‘wij’ als christelijke Westen de islam niets mogen verwijten, want wij waren zelf ook fout in het verleden en verder is het zo dat als er spanningen zijn in het Midden-Oosten dit de schuld is van de regering van Israël.
Wie één van deze meningen niet deelt of er vragen bij stelt, is een rechtse populist en vogelvrij. Wie Trouw leest, krijgt deze boodschap expliciet, wie de Telegraaf leest krijgt deze iets gematigder mee en wie de Volkskrant leest krijgt de boodschap zeer uitgesproken. Elke krant, commerciële en nationale, verkondigt dezelfde boodschap voor een andere doelgroep op een iets andere wijze.
De media als belanghebbende partij
De presidentsverkiezingen in Amerika van 2016 waarbij Donald Trump gekozen werd, was voor velen het moment dat het duidelijk werd dat de media niet objectief waren, maar een belanghebbende partij vormden. Kranten, talkshows, tijdschriften en linkse schrijvers op internet deden niet eens de moeite om te verhullen dat ze het als hun maatschappelijke taak zagen om Trump zo snel mogelijk weg te krijgen.
Bij de poging van de democraten om Trump te impeachen in verband met het Oekraïne-onderzoek bleek hoe verbeten CNN was in zijn ijver dit te doen slagen. In een opname met een verborgen camera valt te horen hoe de directeur van het personeel eist dat ze Trump gedurende het impeachmentonderzoek dagelijks moeten zwart maken. Medewerkers van CNN klaagden, zonder het te weten, voor de camera hoe hun het journalistieke werk onmogelijk wordt gemaakt omdat hun baas Trump haat.
Burgers hebben recht op een eerlijk geluid en informatie van zowel voor- als tegenstanders. Niemand zit te wachten op de mening van de eigenaar van een mediabedrijf. Dat manipuleren van nieuws gaat subtiel. Dit gebeurt door het stellen van de vragen, het framen, in de rede vallen van gasten of door het uitnodigen van belanghebbende deskundigen. Zo mocht Michiel Vos de schoonzoon van Nancy Pelosi (de politieke aardsvijand van Trump) als Amerika-deskundige als vaste gast bij RTL Late Night, keer op keer zijn mening geven over Trump.
Hoe komen we aan betrouwbare informatie?
Wie zoekt naar een andere visie op het nieuws zal die elders moeten zoeken dan in de krant of op tv. Er zijn veel ongebonden journalisten die de andere kant van het nieuws onderzoeken. Zij leven niet van de inkomsten van grote adverteerders of, op kosten van de belastingbetalers. Het zijn meestal gepensioneerde journalisten en idealisten. Zij publiceren dikwijls via internet. Ze zijn, niet allemaal goed of objectief, maar dat geldt voor elke journalist.
Wie op basis van deze bronnen tot ideeën komt die strijdig zijn met wat de grote mediabedrijven beweren, zal merken dat de mainstream media hun meningen bestrijden als een gevaar voor de democratie, fake news of complottheorieën. Ze deinzen er zelfs niet voor terug om steun te zoeken in de politiek en dat wat hen tegenstaat, als fake news te verbieden.
Onderbelichte belangrijke onderwerpen
Er zijn onderwerpen waar de mainstream media, zou ze onafhankelijk zijn en de belangen van haar lezers willen dienen, haar tanden in zou moeten zetten. Het betreft grote invloedrijke organisaties met een deels geheime agenda en uitgesproken ideeën over de toekomst van de wereld. Bekende organisaties zijn het Wereld Economische Forum, de Bilderberggroep en de Verenigde Naties.
Wij claimen in het Westen dat we democratisch geregeerd willen worden. Wij willen inspraak in ontwikkelingen over het heden en de toekomst van ons land. Het is dan wel vreemd dat er machtige organisaties bestaan die plannen maken voor de toekomst van de wereld waar wij als volk niets over te zeggen hebben. Het zou de taak van de kranten en tv moeten zijn om de zaken die daar worden besproken onder onze aandacht te houden. Dat doen ze niet. Integendeel. Ze vallen degenen die dat wel doen aan. Wie vragen stelt bij de grote ontwikkelingen van onze tijd, wordt als bedenker/aanhanger van complottheorieën omschreven. Wie onderzoekt wat de mainstream media over de grote thema’s van onze tijd schrijven, komt tot de ontdekking dat die in grote lijnen dezelfde globalistische waarden en ideeën verkondigen als deze grote organisaties.
Onze eigen verantwoordelijkheid
Wie wil begrijpen wat er aan de hand is in de wereld, zal met de mentaliteit van een journalist en kennis van de geschiedenis en profetieën zelf het nieuws in de wereld moeten onderzoeken en dat wat de mainstream media bestrijden, wat zij fake nieuws en complottheorieën noemt, extra aandacht moeten geven.
Kees Middelbeek
