Hopeloos Hollywood
Henk Askes • 90 - 2014 • Uitgave: 15/16
In de septemberuitgave van het bekende en ook populaire tijdschrift: Reader’s Digest van 1990 stond een artikel met de titel: ‘Does Hollywood hate religion?’ Ik ben het niet noodwendig eens met zoveel films over Bijbelse thema’s, maar ik vind dit artikel heel interessant. Heel mogelijk interesseert dit de lezers van Het Zoeklicht ook.
De schrijver van dit artikel, ene Michael Medved, is filmcriticus. Elke week moet hij naar ongeveer zes films kijken. Hij klaagt dan ook dat hij dikwijls naar zoveel minderwaardige en slechte films moet kijken. Soms raakt hij geïnteresseerd wanneer de titel van een film over een Bijbels thema gaat, zoals ‘The last Temptation of Christ’.
Zelf zegt hij over deze film niet veel goeds. Zijn eigen commentaar over deze film is dat hij deze film zó opbouwend vindt als ‘two hours and forty minutes in a dentist chair.’ (‘Twee uur en veertig minuten in een tandartsstoel.’ Hij zegt dit niet om het beroep van tandarts af te kraken!)
Waar hij vooral kritiek op heeft, is de geweldige wreedheid en platvloersheid. Dit zegt hij in tegenstelling met zovele zogenaamde kunstcritici die dit soort films ophemelen.
Negatieve voorstelling
De gevolgtrekking die Michael Medved maakt, is dat een dergelijke ophemeling van een film die zwak, pervers en profaan is, een duidelijk beeld vormt van de vijandigheid van Hollywood ten opzichte van godsdienst en godsdienstige waarden. In vele films wordt de Christus van het christendom afgetakeld en belasterd.
Volgens Medved is de neiging thans om iemand die een predikantsrol of een rol als geestelijke moet vertolken, gewoonlijk zo voorgesteld wordt als een persoon die niet goed bij zijn hoofd is, corrupt en immoreel is, of een combinatie van de drie is. Het wil dus voorkomen of Hollywood er op uit is om doelbewust geestelijken zo zwak mogelijk uit te beelden.
Het is echter ook heel eigenaardig dat elke film met een Bijbels thema of ander godsdienstig tafereel waar een predikant een rol vertolkt en waarin hij en de kerk die hij vertegenwoordigt, negatief voorgesteld wordt, nergens ooit een financieel succes is. Erger nog, het is dikwijls een financiële mislukking.
Relevant voor de gewone mens
Hier tegenover staan een aantal films met een sterk godsdienstige strekking, zoals in ‘Chariots of Fire’, waar de held een Schotse zendeling is die weigert om op een zondag aan een bepaald sportonderdeel op de Olympische Spelen deel te nemen. Deze film heeft vier Academietoekenningen (Oscars) ontvangen en was financieel gesproken ook een groot succes. Een andere acteur, ene Tender Mercies, heeft het leven uitgebeeld van een alcoholverslaafde zanger die tot bekering komt, gedoopt wordt en een nieuw Leven gaat leiden. Het heeft de filmmakers verbaasd dat deze film zoveel mensen heeft aangetrokken.
In de film ‘A Cry in the Dark’, die op een waar verhaal gebaseerd is, en die sommigen van onze lezers misschien ook wel hebben gezien, wordt een vrouw van een predikant van de Zevendedagsadventistenkerk ervan beschuldigd dat zij haar eigen baby heeft vermoord. Het onwrikbare geloof van deze man en vrouw en de ondersteuning van hun gemeenteleden stelt hen in staat om deze nachtmerrie-ervaring te overleven. De haat en dweperigheid van hun aanklagers is weer eens onvoorstelbaar en je kunt je eigenlijk een dergelijke situatie bijna niet voorstellen.
De vertoning van deze soort films wordt door vele mensen bijgewoond. Toch hebben deze soort films volgens de schrijver, met hun positieve uitbeelding van de geestelijke waarden en normen van het leven, er niet in kunnen slagen om godsdienst als relevant voor het leven van de gewone mens voor te stellen. Vooral voor atheïsten is het uiterst belangrijk om te beseffen dat geloof in God iets is wat we toch serieus moeten nemen. Het geloof brengt en biedt troost – het geeft een levensdoel, hoe je je moet gedragen en het geeft betekenis aan het leven. Het geloof brengt mensen samen. De God van het christendom vervult de meeste menselijke behoeften en wordt dan ook gekozen als ‘ware’ godsdienst. In de wereld geloven 8 van de 10 mensen in een God of meerdere goden. Hollywood heeft hier ook niets van geleerd. Zij gaan voort om, ten spijt van grote financiële verliezen, hun scherpe tegenstand en vijandigheid tegenover de godsdienst uit te beelden.
Grootste religie in Amerika
Hoewel Amerika een van de landen in de wereld is met een van de meest openlijke en actieve godsdienstige gemeenschappen, beseffen de filmmakers in Hollywood hun fout niet. De vraag kan ook gesteld worden waarom zoveel films over het christelijk geloof gemaakt worden en zo weinig over de islam. Is het christelijk geloof dan boeiender dan het islamitische?
Een verklaring hiervoor is dat het christendom verreweg de grootste religie binnen Amerika is en veel groter is dan de islam. Ook is het christendom opener over bewerkingen van het heilige boek en heilige figuren dan de islam dat is. De regisseurs van films zijn zelden moslims, maar eerder Rooms-katholiek of Joods. Veel islamieten moeten niet veel hebben van films. Het christendom is al eeuwen lang gevestigd in de Westerse wereld en het is dus logisch dat Westerse studio’s daar meer hun eigen geloof bij betrekken.
Gat tussen Hollywood en Amerika
In een enquête in 1982 hebben ze de houding van de sleutelfiguren in het filmbedrijf ten opzichte van godsdienst ontleed. Zij moesten toen vaststellen dat slechts 4% van hen de kerk of synagoge geregeld bezochten. In Amerika als geheel wonen (of is het nu woonden) 40% van de Amerikanen redelijk geregeld een kerkdienst bij.
In 1950 woonden bijna 58 miljoen Amerikanen geregeld een keer per week een filmvertoning bij in een bioscoop. Vandaag is dit slechts 22 miljoen die dat doen. Statistiek is natuurlijk een rekbaar begrip en vandaag zijn deze cijfers zeker ook al weer drastisch veranderd.
Ongeveer 32% van het Amerikaanse volk gaan nu zelfs niet eens een keer per jaar naar de bioscoop. Volgens de schrijver is dit niet als gevolg van het feit dat de filmkaartjes te duur zijn, of omdat daar volop video’s zijn die je kunt huren. Nee, Amerikanen stellen nu minder belang in de hedendaagse films, omdat zij zelden ervaren dat hun diepste gevoelens op het filmscherm gerespecteerd worden. Het machtige Hollywood heeft dus hopeloos de voeling verloren met de mensheid die naar films wil kijken.
Alle bovengenoemde bijzonderheden plaatsen ook op ons en onze kinderen een geweldige verantwoordelijkheid om zwakke, profane en banale films niet te ondersteunen. En dan hebben we het niet over video’s!
Het laat de mens van vandaag en vooral de gelovige mens, opnieuw weer denken aan de bekende woorden uit Deuteronomium 6:6 -9: ‘Wat ik u heden gebied, zal in uw hart zijn, gij zult het uw kinderen inprenten en daarover spreken, wanneer gij in uw huis zit, wanneer gij onderweg zijt, wanneer gij neder ligt en wanneer gij opstaat. Gij zult het ook tot een teken op uw hand binden en het zal u een voorhoofdsband tussen uw ogen zijn, en gij zult ze schrijven op de deurposten van uw huis en aan uw poorten.’
Henk Askes
De schrijver van dit artikel, ene Michael Medved, is filmcriticus. Elke week moet hij naar ongeveer zes films kijken. Hij klaagt dan ook dat hij dikwijls naar zoveel minderwaardige en slechte films moet kijken. Soms raakt hij geïnteresseerd wanneer de titel van een film over een Bijbels thema gaat, zoals ‘The last Temptation of Christ’.
Zelf zegt hij over deze film niet veel goeds. Zijn eigen commentaar over deze film is dat hij deze film zó opbouwend vindt als ‘two hours and forty minutes in a dentist chair.’ (‘Twee uur en veertig minuten in een tandartsstoel.’ Hij zegt dit niet om het beroep van tandarts af te kraken!)
Waar hij vooral kritiek op heeft, is de geweldige wreedheid en platvloersheid. Dit zegt hij in tegenstelling met zovele zogenaamde kunstcritici die dit soort films ophemelen.
Negatieve voorstelling
De gevolgtrekking die Michael Medved maakt, is dat een dergelijke ophemeling van een film die zwak, pervers en profaan is, een duidelijk beeld vormt van de vijandigheid van Hollywood ten opzichte van godsdienst en godsdienstige waarden. In vele films wordt de Christus van het christendom afgetakeld en belasterd.
Volgens Medved is de neiging thans om iemand die een predikantsrol of een rol als geestelijke moet vertolken, gewoonlijk zo voorgesteld wordt als een persoon die niet goed bij zijn hoofd is, corrupt en immoreel is, of een combinatie van de drie is. Het wil dus voorkomen of Hollywood er op uit is om doelbewust geestelijken zo zwak mogelijk uit te beelden.
Het is echter ook heel eigenaardig dat elke film met een Bijbels thema of ander godsdienstig tafereel waar een predikant een rol vertolkt en waarin hij en de kerk die hij vertegenwoordigt, negatief voorgesteld wordt, nergens ooit een financieel succes is. Erger nog, het is dikwijls een financiële mislukking.
Relevant voor de gewone mens
Hier tegenover staan een aantal films met een sterk godsdienstige strekking, zoals in ‘Chariots of Fire’, waar de held een Schotse zendeling is die weigert om op een zondag aan een bepaald sportonderdeel op de Olympische Spelen deel te nemen. Deze film heeft vier Academietoekenningen (Oscars) ontvangen en was financieel gesproken ook een groot succes. Een andere acteur, ene Tender Mercies, heeft het leven uitgebeeld van een alcoholverslaafde zanger die tot bekering komt, gedoopt wordt en een nieuw Leven gaat leiden. Het heeft de filmmakers verbaasd dat deze film zoveel mensen heeft aangetrokken.
In de film ‘A Cry in the Dark’, die op een waar verhaal gebaseerd is, en die sommigen van onze lezers misschien ook wel hebben gezien, wordt een vrouw van een predikant van de Zevendedagsadventistenkerk ervan beschuldigd dat zij haar eigen baby heeft vermoord. Het onwrikbare geloof van deze man en vrouw en de ondersteuning van hun gemeenteleden stelt hen in staat om deze nachtmerrie-ervaring te overleven. De haat en dweperigheid van hun aanklagers is weer eens onvoorstelbaar en je kunt je eigenlijk een dergelijke situatie bijna niet voorstellen.
De vertoning van deze soort films wordt door vele mensen bijgewoond. Toch hebben deze soort films volgens de schrijver, met hun positieve uitbeelding van de geestelijke waarden en normen van het leven, er niet in kunnen slagen om godsdienst als relevant voor het leven van de gewone mens voor te stellen. Vooral voor atheïsten is het uiterst belangrijk om te beseffen dat geloof in God iets is wat we toch serieus moeten nemen. Het geloof brengt en biedt troost – het geeft een levensdoel, hoe je je moet gedragen en het geeft betekenis aan het leven. Het geloof brengt mensen samen. De God van het christendom vervult de meeste menselijke behoeften en wordt dan ook gekozen als ‘ware’ godsdienst. In de wereld geloven 8 van de 10 mensen in een God of meerdere goden. Hollywood heeft hier ook niets van geleerd. Zij gaan voort om, ten spijt van grote financiële verliezen, hun scherpe tegenstand en vijandigheid tegenover de godsdienst uit te beelden.
Grootste religie in Amerika
Hoewel Amerika een van de landen in de wereld is met een van de meest openlijke en actieve godsdienstige gemeenschappen, beseffen de filmmakers in Hollywood hun fout niet. De vraag kan ook gesteld worden waarom zoveel films over het christelijk geloof gemaakt worden en zo weinig over de islam. Is het christelijk geloof dan boeiender dan het islamitische?
Een verklaring hiervoor is dat het christendom verreweg de grootste religie binnen Amerika is en veel groter is dan de islam. Ook is het christendom opener over bewerkingen van het heilige boek en heilige figuren dan de islam dat is. De regisseurs van films zijn zelden moslims, maar eerder Rooms-katholiek of Joods. Veel islamieten moeten niet veel hebben van films. Het christendom is al eeuwen lang gevestigd in de Westerse wereld en het is dus logisch dat Westerse studio’s daar meer hun eigen geloof bij betrekken.
Gat tussen Hollywood en Amerika
In een enquête in 1982 hebben ze de houding van de sleutelfiguren in het filmbedrijf ten opzichte van godsdienst ontleed. Zij moesten toen vaststellen dat slechts 4% van hen de kerk of synagoge geregeld bezochten. In Amerika als geheel wonen (of is het nu woonden) 40% van de Amerikanen redelijk geregeld een kerkdienst bij.
In 1950 woonden bijna 58 miljoen Amerikanen geregeld een keer per week een filmvertoning bij in een bioscoop. Vandaag is dit slechts 22 miljoen die dat doen. Statistiek is natuurlijk een rekbaar begrip en vandaag zijn deze cijfers zeker ook al weer drastisch veranderd.
Ongeveer 32% van het Amerikaanse volk gaan nu zelfs niet eens een keer per jaar naar de bioscoop. Volgens de schrijver is dit niet als gevolg van het feit dat de filmkaartjes te duur zijn, of omdat daar volop video’s zijn die je kunt huren. Nee, Amerikanen stellen nu minder belang in de hedendaagse films, omdat zij zelden ervaren dat hun diepste gevoelens op het filmscherm gerespecteerd worden. Het machtige Hollywood heeft dus hopeloos de voeling verloren met de mensheid die naar films wil kijken.
Alle bovengenoemde bijzonderheden plaatsen ook op ons en onze kinderen een geweldige verantwoordelijkheid om zwakke, profane en banale films niet te ondersteunen. En dan hebben we het niet over video’s!
Het laat de mens van vandaag en vooral de gelovige mens, opnieuw weer denken aan de bekende woorden uit Deuteronomium 6:6 -9: ‘Wat ik u heden gebied, zal in uw hart zijn, gij zult het uw kinderen inprenten en daarover spreken, wanneer gij in uw huis zit, wanneer gij onderweg zijt, wanneer gij neder ligt en wanneer gij opstaat. Gij zult het ook tot een teken op uw hand binden en het zal u een voorhoofdsband tussen uw ogen zijn, en gij zult ze schrijven op de deurposten van uw huis en aan uw poorten.’
Henk Askes
