Het kruis als hart van de verzoening

ds. Theo Niemeijer • 76 - 2000/01 • Uitgave: 15
"Want Hij is onze vrede, die de twee één heeft gemaakt en de tussenmuur, die scheiding maakt, de vijandschap, weggebroken heeft, doordat Hij in zijn vlees de wet der geboden, in inzettingen bestaande, buiten werking gesteld heeft, om in Zichzelf, vrede makende, de twee tot één nieuwe mens te scheppen, en de twee, tot één lichaam verbonden, weder met God te verzoenen door het kruis, waaraan Hij de vijandschap gedood heeft" (Efeziërs 2:14 en 15).

Bovenstaande woorden uit de brief aan de gemeente in Efeze laten ons zien wat er voor nodig is om twee, volledig uit elkaar gedreven, partijen met elkaar te verzoenen. Verzoening leidt tot het sluiten van vrede met uiteindelijke eenwording.
De laatste tijd krijgen we steeds meer met dit onderwerp te maken. De regeringsleiders zijn met toenemende druk bezig om strijdende landen met elkaar te verzoenen, vredesverdragen te bespreken en te laten bekrachtigen en de vredesmacht van de V.N. steeds meer volmacht te geven om de vrede op aarde te handhaven. De V.N. wordt hierin sinds kort bijgestaan door een permanente religieuze adviesraad, bestaande uit afgevaardigden van alle wereldgodsdiensten. Een paar weken geleden is deze adviesraad in het leven geroepen tijdens de Millennium Wereldvredetop, gehouden in New York. Steeds meer ontdekt men, dat de wereldreligies een belangrijke bijdrage kunnen leveren bij het tot stand brengen van de wereldvrede. Juist de verschillen in godsdiensten vormen in vele gevallen de kiem van de onderlinge strijd. Zo probeert premier Barak van Israël de laatste weken de godsdienstige verschillen tussen de Moslims en het Jodendom te slechten.

Nieuwe wetgevingen zouden er toe moeten leiden, dat het polariserend gedrag van orthodoxe Joden zich niet meer kan profileren en zeker geen enkele rol in de vredesbesprekingen zal spelen. Men is zich steeds meer bewust van het feit, dat de strijd om Jeruzalem niet in de eerste plaats een politieke, maar een godsdienstige strijd is. Verzoening tussen het Jodendom en de Islam ligt dus aan de vrede in Jeruzalem ten grondslag.

Dezelfde godsdienstige strijd vinden we in vele delen van de wereld terugkomen. We denken hierbij o.a. aan Indonesië, Afrika, de Balkan, India enz. Verzoening van de verschillende wereldgodsdiensten zou uiteindelijk tot de -nieuwe wereldorde" moeten lijden. We lezen in Daniël 2:43 dat het laatste wereldrijk, voorafgaand aan de wederkomst van Christus, gekenmerkt zal worden door een verlangen naar eenheid. Toch zullen deze landen geen echt samenhangend geheel kunnen vormen omdat ze in wezen heel verschillend zijn. (klei en ijzer) Keizer Octavianus was met dezelfde gedrevenheid bezig als nu de regeringsleiders zijn, om van het groot Romeinse rijk, dat uit vele afzonderlijke landen veroverd door de machtige Caesar bestond, een éénheid te maken. Om zijn geslaagde streven naar eenheid kreeg deze keizer de erenaam Augustus (de verheerlijkte) en werd hij als de "heiland der wereld" (Augustus: Soteros Anthropos) aanbeden, een inscriptie die in vele bouwwerken teruggevonden is! Zijn streven naar eenheid omhelsde 4 maatregelen:

• De grenzen tussen de verschillende landen binnen het Romeinse rijk moesten verdwijnen.
• De Romeinse munt werd in het gehele rijk een wettig betaalmiddel.
• Hij bevorderde het spreken van één taal door het gehele rijk.
• Iedereen moest ingeschreven worden.

Prodi, de voorzitter van de Europese Unie hield, bij de aankondiging van de uitbreiding van de Europese Unie met 7 Oost-Europese landen, het Europese parlement het volgende voor: 'voor het eerst sinds de val van het Romeinse rijk hebben we de kans Europa te verenigen. En ditmaal niet met geweld, maar op basis van gedeelde idealen en regels".

Wat keizer Octavianus bij de eerste komst van Christus deed: het verdwijnen van grenzen, invoeren van één munt, persoonsregistratie en het voeren van één taal, zien we in onze dagen voor onze ogen ook gebeuren maar dan in de dagen vlak voor de tweede komst van Christus en op weg naar het herstelde Romeinse rijk. We staan er midden in!

In deze tijd van schijnvrede en oppervlakkige eenheid zien we nu de woorden van Paulus, die ons laten zien, dat er maar één plaats is, waar mensen werkelijk verzoend worden en de verschillen tussen de één en de ander echt overbrugd worden: het kruis op Golgotha. Daar werden zelfs de godsdienstige Joden, die door God van alle volken afgezonderd waren, met heidenen, die met God absoluut geen rekening hielden, verzoend en tot een nieuwe mens gevormd. Dit wonder was alleen mogelijk door de kruisdood van de Here Jezus, die alle zonden (de oorzaak van alle onvrede en verdeeldheid) op Zich genomen heeft en ze als het Lam van God weggedragen heeft. Daar bij het kruis eindigt voor de Jood het Judaïstische juk, bestaande uit allerlei inzettingen en geboden, maar ook het goddeloze leven van een heiden. Bij het kruis begint een nieuw, wedergeboren leven waarin Jood en heiden, samen verbonden in het lichaam van Christus, de nieuwe mens vormen. Bij het kruis wordt de vijandschap gedood en de zondige mens met God en zijn medemens verzoend. Bent u al met God verzoend? Zoniet, vlucht dan naar het kruis voordat u de Here als rechter zult ontmoeten. Hoe is uw relatie met uw medebroeder of zuster, met uw kinderen en levenspartner? Alleen bij het kruis wordt de vijandschap gedood en worden mensen met elkaar verzoend om weer één te worden.

ds. Theo Niemeijer