Het getuigenis van klapperende vlaggentouwen

Paul Prijt • 90 - 2014 • Uitgave: 20
‘Na het vuur klonk het gefluister van een zachte bries’ (1 Koningen 19:12, NBV)

In deze bijdrage wil ik u graag deelgenoot maken van mijn vaak innerlijke strijd hoe je nu moet reageren op de dingen die er in de wereld gebeuren. Worden er van ons grote gebaren, klinkende getuigenissen en stoere acties verwacht (en hoe dan?), of mogen we (daarnaast) ook gewoon even stil worden en weer leren zwijgen? Naast alle grote woorden, gebaren en commentaren is er soms ook het getuigenis in een stille bries die getuigt van Gods aanwezigheid.

Deze afgelopen prachtige zomer, waarvan ik hoop dat u er op de een of andere manier ook van genoten hebt, werd overschaduwd door inktzwarte gebeurtenissen in de wereld. In eigen land werden we geschokt door de vreselijke vliegtuigcrash van vlucht MH17, we hoorden dagelijks de afschuwelijke berichten uit het Midden-Oosten, waarbij we niets anders kunnen doen dan bidden om de vrede voor Jeruzalem.
We denken aan de vreselijke gevolgen voor christenen en andere religieuze minderheden in Irak door de strijders van de IS, die o.a. in Irak en Syrië een islamitische staat willen stichten en niet terugdeinzen voor de meest afgrijselijke gruweldaden. We kunnen ook denken aan de ontwikkelingen in Oost-Europa en Oekraïne en de wederzijdse sancties die de grootmachten treffen en ook onze portemonnee zullen raken.

Stoer of bescheiden?
Waar ik regelmatig mee zit is de vraag hoe nu op al die ontwikkelingen te reageren? Natuurlijk is het goed dat we in de kerken en persoonlijk al deze situaties in onze gebeden gedenken. Het is mooi als er gebeds- of protesttochten gehouden worden, mooi als we op sociale media het nasrani-teken (wijzend naar hen die van Jezus van Nazareth zijn) gebruiken om onze betrokkenheid met vervolgde christenen in Irak en elders te laten zien.
Er wordt een terecht beroep gedaan op de overheid om nog actiever te handelen en de defensiebegroting wordt opgehoogd omdat de wereld in de zomer (nu pas?) ingrijpend veranderd zou zijn. In de (sociale) media zie ik mensen in stoere en ferme taal roepen wat er moet gebeuren en klip en klaar over alles een duidelijke mening hebben.
Natuurlijk komt ook bij mij regelmatig de woede naar boven, maar ik kan er ook soms gewoon woordeloos stil van worden: wat moet je zeggen, vinden, doen? Zouden we soms gewoon niet wat bescheidener moeten zijn in deze ingewikkelde wereld?

Niet in windvlaag, maar in de zachte bries…
Ik moest denken aan Elia, die ook in een bewogen tijd leefde en zich afvroeg wat zijn rol als profeet nog kon zijn? Het leek er soms op dat hij de enige nog was die het Woord van de Heer liet horen. Kort daarvoor was er dat indrukwekkende moment geweest met de Baäl-priesters, waarbij op duidelijke manier ‘en plein public’ gedemonstreerd was dat Gods vuur het offer had doen branden en Hij God is!
Even later is er dan ook bij Elia weer die twijfel hoe hij moet optreden: met ferme taal en groots optreden of misschien juist in de stilte? De Here God laat Elia dan bemoedigend zien dat Hij zich niet (alleen) openbaart in grote en indrukwekkende dingen als windvlagen, aardbevingen of vuur, maar juist soms in het gefluister van een zachte bries! Daarin was Zijn aanwezigheid voelbaar… Een zachte wind als symbool voor Gods Geest.

Tijd van spreken en van zwijgen
Aan die zachte bries van Elia moest ik deze zomer denken bij het zien van de beelden van de ceremonie op televisie bij het terugbrengen van de omgekomenen bij de vliegramp MH17. Dit gebeurde een paar kilometer van ons huis, op Eindhoven Airport. Er waren hoogwaardigheidsbekleders en zelfs ons Koninklijk paar. Ons land was in rouw en op zulke momenten komt natuurlijk ook je eigen rouw naar boven, in ons geval omdat achter de bomenrij van het vliegveld onze dochter 9 jaar geleden is verongelukt. Het maakt je vooral stil.
Bij hoevelen zullen in die momenten ook weer de eigen pijn en verdriet naar boven zijn gekomen en opnieuw of nog steeds gevoeld worden, maar dan zonder nationale aandacht? Ik dacht: hoeveel mensen moeten hun verdriet op een eenzamere manier verwerken? En ervaren jaren later nog de pijnlijke stilte, ook nadat alle goedbedoelde: “We zijn er voor je hoor!” weggestorven zijn. Of ervaren juist positief wel, van wie je het niet verwachtte(!), precies de goede steun die je net nodig hebt.
Er werd opgemerkt dat er door de Koning zo weinig heenwijzende woorden gesproken zouden zijn naar geloof en troost van de Eeuwige. Ik wil daar afblijven, want soms zijn er momenten dat woorden ook te veel kunnen zijn en ook hij kent zijn eigen verdriet en rouw en wie zal zeggen welke troostende rol geloof wel voor hem heeft? Soms moeten we ook in dat opzicht afstand durven nemen van degene die rouwen en met name aan hen overlaten wat ze wel en niet graag willen. Goed trouwens dat er ook in november een moment van nationale rouw komt, later in de tijd om ruimte te scheppen om te spreken. Er is immers een tijd van spreken en van zwijgen.

Klapperende vlaggentouwen
Daarom sprak tijdens die woord-arme ceremonie de ritmische ‘muziek’ mij wel aan van de klapperende touwen van de vlaggenmasten wat je voortdurend op de achtergrond hoorde. Het waren de koorden die niet zwegen en de wind de stilte liet doorbreken. Voor ons had het iets van die troostende stille bries van Elia waarin de Here God door de wind van Zijn Geest ons telkens troostend heeft laten ervaren dat Hij erbij was en is. Dat Hij ons niet losgelaten heeft ook in de momenten van rauwe pijn. Hij was en is de bodem van ons verdriet en zorgde dat onze levensweg niet eindigde in verdriet en allen mochten ervaren dat er telkens weer nieuwe begaanbare wegen geopend werden.
We voelen dat als genade, als werking van Gods Geest die Trooster wordt genoemd. Dat zou ik alle achterblijvers van die afschuwelijke vliegramp zo graag willen toebidden. Die klapperende vlaggentouwen lieten iets van de wind horen, wat mij betreft het ruisen van Gods troostende wind! Soms woordeloos, maar o zo voelbaar!!! Het hielp en helpt ons om ook door de bomen van het leven weer een weg te zien. Niet alleen persoonlijk, maar ook voor deze wereld waar niet de stoere taal, kletterend oorlogsgeweld en afschuwelijke barbaarse praktijken en zinloosheid het zullen winnen, maar Gods Geest belooft ons de ultieme bevrijding van de Schepping waardoor we in die hoop en zekerheid mogen leven! ‘Want de schepping is ten prooi aan zinloosheid, niet uit eigen wil, maar door hem die haar daaraan heeft onderworpen. Maar ze heeft hoop gekregen…! De Geest helpt ons in onze zwakheid; wij weten immers niet wat we in ons gebed tegen God moeten zeggen, maar de Geest zelf pleit voor ons met woordloze zuchten’ (Romeinen 8:20,26, NBV).
Het waren simpele wapperende vlaggentouwen die als koorden van liefde mij eraan herinnerde dat Hij de touwtjes in deze wereld en in ons leven nog steeds in handen heeft. En wie dat ervaren heeft kan van Zijn goedheid niet zwijgen!

Met vriendelijke broedergroet,
Paul Prijt