Heilig verklaard
Joop Schotanus • 75 - 1999/2000 • Uitgave: 13
Tegenover een humanist hoorde ik op de radio een katholiek verklaren, dat hij van de kerk zijn verstand niet uit hoefde te schakelen. Op zichzelf is dat winst natuurlijk, maar als het materiaal waarmee dat verstand moet werken niet deugdelijk is dan blijkt men weinig aan zo'n uitgangspunt te hebben. Je bent altijd ondeugdelijk bezig als je niet Het Woord het laatste woord laat hebben. Dit geldt ook in het bijzonder voor de heiligverklaring.
OP GROND WAARVAN?
Bij een Roomskatholieke heiligverklaring probeert men te achterhalen hoe een mensenkind geleefd heeft. Men zoekt naarstiglijk allerlei menselijke archieven na. Soms speelt de mondelinge overlevering ook nog een rol. Er wordt vooral nagegaan hoe deugdzaam iemand heeft geleefd en als klap op de vuurpijl moeten erin dat leven ook nog een of meer spectaculaire wonderen zijn gebeurd. Voor het gemak slaan we de zaligverklaring maar even over, omdat we vanuit deze door en door menselijke benadering terecht willen komen bij de bijbelse gegevens over heiligverklaring.
HOE HEILIG 1S HEILIG?
Wij kunnen daaraan een menselijke invulling geven en dan wordt het gezien als iets bijna boven-menselijks. Het voltrekt zich in een sfeer van verheven vroomheid. Heel indrukwekkend! Laten we ons maar snel wenden tot het bijbelse begrip heiligheid. Schrik niet! Het slaat op allen die waarachtig wederom-geboren zijn. Het betekent daarbij niets anders dan apart gezet worden voor een bepaald doel. Een aparte positie innemen temidden van de rest van de mensheid. Als je eenmaal ingedeeld bent bij een voetbalclub, dan ben je officieel een voetballer (ook al zou je nooit een doelpunt scoren). Toch vraagt deze status om een verwerkelijking van onze positie. Deze positie is onze verbondenheid met een heilig en rechtvaardig God door het zaligmakend geloof in Christus Jezus.
DE ZELFVERLOOCHENING
Laten we ons eerst afvragen voor welk doel we worden ingezet. Paulus geeft het antwoord: Stelt uw lichamen tot een levend, heilig, Gode welgevallig offer. Elders zegt hij dat wij geroepen zijn om niet meer voor onszelf te leven, maar voor Hem die voor ons gestorven en opgewekt is. Van daaruit komen we bij de verwerkelijking. In het maken van keuzes zoeken we niet onszelf, maar richten we ons op de Heer en op onze naaste. Van daaruit bezien krijgt zelfbeschikking voor ons een afschuwelijke egoïstische klank, want vanuit de gezindheid van de liefde willen we in allerlei levenssituaties bij voortduring leven vanuit die zelfverloochening.
HET KRUIS DRAGEN
Het is vanzelfsprekend dat degene die zichzelf verloochent het kruis van de navolging van Christus vrijwillig op zich neemt en doordrongen is van de noodzaak daarvan. In deze weg zullen we niet brommen in de verdrukking, maar mogen we komen tot roemen in de verdrukking, omdat dit de manier is waarop God met Zijn kinderen tot Zijn doel komt en Zijn genade openbaar wordt. Hiermee zal ook de echtheid van ons geloof openbaar worden en hierdoor wordt de Here God verheerlijkt. Dit wordt niet ervaren als een eis van welk verbond dan ook, maar als de vreugdevolle vanzelfsprekendheid vanuit de overgave van een wedergeboren ziel.
CHRISTUS VOLGEN
Door de Heilige Geest zijn wij het heiligdom van Christus. Christus in mij, de hoop der heerlijkheid. Christus is ons tot heiliging gegeven. Het wordt ons evenals de rechtvaardiging toegerekend. We mogen in de praktijk van ons leven laten zien wie we in Christus zijn. Daar waar we nog een verschil maken tussen het profane alledaagse leven van huwelijk, gezin en werk e.d. enerzijds en het sacraal kerkelijke anderzijds hebben we nog niet begrepen waar het om gaat. Dat uit zich o.a. in: dat je op zaterdagavond bepaalde t.v.-programma's beter niet zou kunnen zien, omdat het de volgende dag zondag is. Of dat je in de voor bereidingsweek op het Avondmaal anders zou moeten leven dan gewoonlijk het geval is. Wat op die tijden niet zo goed voor je is, is op andere tijden ook niet goed voor je. In het volgen van Jezus gaat het om elke stap van je leven. Het is niet een kwestie van meer of minder heilig. Je leeft vanuit je nieuwe positie of je leeft niet in overeenstemming met je nieuwe positie in Christus. We zijn geroepen om van ogenblik tot ogenblik te leven vanuit deze krachtbron. Die kracht ervaren we vanuit onze voortdurende overgave aan Hem, die Zich voor ons overgegeven heeft.
Joop Schotanus
OP GROND WAARVAN?
Bij een Roomskatholieke heiligverklaring probeert men te achterhalen hoe een mensenkind geleefd heeft. Men zoekt naarstiglijk allerlei menselijke archieven na. Soms speelt de mondelinge overlevering ook nog een rol. Er wordt vooral nagegaan hoe deugdzaam iemand heeft geleefd en als klap op de vuurpijl moeten erin dat leven ook nog een of meer spectaculaire wonderen zijn gebeurd. Voor het gemak slaan we de zaligverklaring maar even over, omdat we vanuit deze door en door menselijke benadering terecht willen komen bij de bijbelse gegevens over heiligverklaring.
HOE HEILIG 1S HEILIG?
Wij kunnen daaraan een menselijke invulling geven en dan wordt het gezien als iets bijna boven-menselijks. Het voltrekt zich in een sfeer van verheven vroomheid. Heel indrukwekkend! Laten we ons maar snel wenden tot het bijbelse begrip heiligheid. Schrik niet! Het slaat op allen die waarachtig wederom-geboren zijn. Het betekent daarbij niets anders dan apart gezet worden voor een bepaald doel. Een aparte positie innemen temidden van de rest van de mensheid. Als je eenmaal ingedeeld bent bij een voetbalclub, dan ben je officieel een voetballer (ook al zou je nooit een doelpunt scoren). Toch vraagt deze status om een verwerkelijking van onze positie. Deze positie is onze verbondenheid met een heilig en rechtvaardig God door het zaligmakend geloof in Christus Jezus.
DE ZELFVERLOOCHENING
Laten we ons eerst afvragen voor welk doel we worden ingezet. Paulus geeft het antwoord: Stelt uw lichamen tot een levend, heilig, Gode welgevallig offer. Elders zegt hij dat wij geroepen zijn om niet meer voor onszelf te leven, maar voor Hem die voor ons gestorven en opgewekt is. Van daaruit komen we bij de verwerkelijking. In het maken van keuzes zoeken we niet onszelf, maar richten we ons op de Heer en op onze naaste. Van daaruit bezien krijgt zelfbeschikking voor ons een afschuwelijke egoïstische klank, want vanuit de gezindheid van de liefde willen we in allerlei levenssituaties bij voortduring leven vanuit die zelfverloochening.
HET KRUIS DRAGEN
Het is vanzelfsprekend dat degene die zichzelf verloochent het kruis van de navolging van Christus vrijwillig op zich neemt en doordrongen is van de noodzaak daarvan. In deze weg zullen we niet brommen in de verdrukking, maar mogen we komen tot roemen in de verdrukking, omdat dit de manier is waarop God met Zijn kinderen tot Zijn doel komt en Zijn genade openbaar wordt. Hiermee zal ook de echtheid van ons geloof openbaar worden en hierdoor wordt de Here God verheerlijkt. Dit wordt niet ervaren als een eis van welk verbond dan ook, maar als de vreugdevolle vanzelfsprekendheid vanuit de overgave van een wedergeboren ziel.
CHRISTUS VOLGEN
Door de Heilige Geest zijn wij het heiligdom van Christus. Christus in mij, de hoop der heerlijkheid. Christus is ons tot heiliging gegeven. Het wordt ons evenals de rechtvaardiging toegerekend. We mogen in de praktijk van ons leven laten zien wie we in Christus zijn. Daar waar we nog een verschil maken tussen het profane alledaagse leven van huwelijk, gezin en werk e.d. enerzijds en het sacraal kerkelijke anderzijds hebben we nog niet begrepen waar het om gaat. Dat uit zich o.a. in: dat je op zaterdagavond bepaalde t.v.-programma's beter niet zou kunnen zien, omdat het de volgende dag zondag is. Of dat je in de voor bereidingsweek op het Avondmaal anders zou moeten leven dan gewoonlijk het geval is. Wat op die tijden niet zo goed voor je is, is op andere tijden ook niet goed voor je. In het volgen van Jezus gaat het om elke stap van je leven. Het is niet een kwestie van meer of minder heilig. Je leeft vanuit je nieuwe positie of je leeft niet in overeenstemming met je nieuwe positie in Christus. We zijn geroepen om van ogenblik tot ogenblik te leven vanuit deze krachtbron. Die kracht ervaren we vanuit onze voortdurende overgave aan Hem, die Zich voor ons overgegeven heeft.
Joop Schotanus
