Gods Koninkrijk wordt omlaag gehaald
Kim ter Berghe • 92 - 2016 • Uitgave: 16
Onverwacht kreeg ik onlangs een uitnodiging voor ‘Call2all’, een zendingsconferentie in een naburige stad. ‘Call2all’-conferenties worden wereldwijd georganiseerd door Campus Crusade for Christ (CCC) en Jeugd met een Opdracht in samenwerking met plaatselijke zendingsleiders. Het beloofde een groot spektakel te worden met duizenden internationale deelnemers. Ik ging vol verwachting.
Boeiend was het zeker, maar niet zoals ik had gehoopt. De eerste spreker kwam met wat ik niet anders kan omschrijven dan een businessplan om die grote opdracht nu eens serieus te gaan afmaken. Hij was tot de conclusie gekomen dat de grote opdracht bestaat uit vijf doelstellingen die gehaald moeten worden. 1) Uit elke taalgroep moeten er gelovigen zijn. 2) Iedere wereldburger moet het evangelie gehoord hebben. 3) In elke taal moet een Bijbel beschikbaar zijn. 4) Iedereen moet binnen het bereik van een plaatselijke kerk zijn en 5) er moet barmhartigheid en gerechtigheid voor iedereen komen. Als die vijf doelstellingen bereikt zijn, dan hebben we de grote opdracht vervuld en kan Jezus terugkomen.
Het werk afmaken
De spreker had geen enkele moeite om gangbare business- en marketingprincipes toe te passen op het zendingsbevel. Om bijvoorbeeld alle etnische groepen en taalgroepen te bereiken, moeten we precies weten waar al die groepen zijn, uit hoeveel mensen die groepen bestaan, welke middelen er allemaal al zijn om die groep te bereiken en hoeveel zendelingen er nodig zijn om de klus te klaren. We kregen een lijst met ruim twaalfhonderd nog niet bereikte bevolkingsgroepen, waaronder een verrassend aantal in West-Europa. Bijvoorbeeld ‘doven’ in Luxemburg. Maar ook Nederland heeft maar liefst vier onbereikte bevolkingsgroepen, waaronder Portugeessprekende Joden (17.500) en Arabischsprekende Libanezen (2200). Onder hen bevindt zich volgens de lijst niet één gelovige.
De spreker was positief dat de genoemde doelstellingen gerealiseerd konden worden. “De laatste Bijbelvertaler is al geboren!” proclameerde hij. “In deze generatie kunnen we het werk afmaken! Laten we het uitrekenen! Laten we het meten! En laten we het afmaken!”
Het Koninkrijk volgens Grieks recept
Een lastige was nog wel de laatste doelstelling, ‘barmhartigheid en gerechtigheid voor iedereen’. Volgens de spreker stond er niet alleen in de Bijbel dat we individuen tot discipelen moeten maken, maar hele volken. De volken moesten gedoopt worden, wat volgens hem betekent dat we ze moeten fermenteren in de leer van Jezus, zodat het bederf geen kans meer krijgt. De link tussen dopen en fermenteren was gebaseerd op een 2000 jaar oud Grieks kookboek, waarin staat dat groenten moeten worden gedoopt in azijn.
Hoewel het bevorderen van barmhartigheid en gerechtigheid natuurlijk heel erg belangrijk is, staat er niet bepaald in de Bijbel dat we dat op aarde voor elkaar gaan krijgen. Van pessimisme had de spreker echter geen last. We moesten allemaal met onze handen in de lucht gaan staan en bidden ‘Uw koninkrijk kome!’ En dan moesten we het koninkrijk naar beneden trekken, als een soort geestelijke gymnastiekoefening. Mensen om mij heen waren met rood aangelopen hoofden het koninkrijk onder luide aanroepen aan het grijpen en sjorren, alsof het werkelijk van hen afhing.
Zendingsbevel=invloed uitoefenen?
Daarna volgde een heel aantal toespraken over de sferen van de maatschappij waarin christenen verandering moesten brengen. Onderwijs, economie, politiek, religie, kunst en entertainment, gezin en media. Het waren geen onbekende ideeën. Deze theologie, ook wel Seven Mountain theology genoemd, doet al een paar decennia de ronde in verschillende vormen en gradaties van extremiteit, zoals Dominion theology en Kingdom Now theology. Het samenbindende idee is dat we moeten zorgen dat christenen in elk van deze sferen van de maatschappij mensen aan de top krijgen, zodat het koninkrijk van God zoetjes aan de boel gaat overnemen. Op die manier kunnen naties getransformeerd worden.
Interessant was dat deze transformatie onderdeel werd gemaakt van het zendingsbevel. Om de grote opdracht af te maken, moeten we volgens deze leer niet alleen overal het evangelie verkondigen, maar ook de volken op aarde en de verschillende ‘sferen’ beïnvloeden, zodat de natiën gaan functioneren naar de principes van Gods koninkrijk.
De Geest dirigeren
Het duurde even om alles wat ik die twee dagen te horen kreeg weer te verwerken. Het was een zendingsconferentie, geleid door mensen die graag willen doen wat er in de Bijbel staat en het beste voor hebben met deze wereld. Maar er waren heel veel verontrustende elementen.
Allereerst was daar de nadruk op de meetbaarheid van zending. Na een paar minuten duizelde het me al van alle cijfers die rondvlogen. Alsof wij met zorgvuldige strategieën en meerjarenplannen de Geest kunnen dirigeren en vertellen precies waar Hij aan de slag moet en wanneer. Alsof er bij een bepaalde inzet een bepaald rendement verwacht mag worden.
We moesten bijvoorbeeld een belofteformulier invullen, waarop we aangaven hoeveel mensen we gaan proberen te bereiken, met welke methodes en het aantal bekeringen dat we verwachten voor elkaar te krijgen! Al deze data kan dan in hun computersysteem en dan kan de voortgang van de grote opdracht netjes berekend worden. Deze denktrend reduceert de grote opdracht tot een project, hun project.
Een openbaring
Het zendingsbevel is echter in businesstermen nogal vaag. We hebben het voorbeeld van Jezus en de apostelen, maar geen voorgeschreven strategie. Waar de Bijbelschrijvers in gebreke zijn gebleven, vult deze beweging dat aan met een overzichtelijk rijtje van de vijf bovengenoemde doelstellingen. Deze zijn op zich genomen allemaal heel goed. Maar nergens staan deze vijf punten netjes in de Bijbel als checklist om af te werken onder het kopje ‘grote opdracht’, laat staan als voorwaarde voor de wederkomst.
De ‘zeven sferen theologie’ is ook zo’n aanvulling op de Bijbel. Het is gebaseerd op een ‘openbaring’ die twee christelijke voormannen, Loren Cunningham (YWAM) en Bill Bright (CCC), tegelijkertijd zeggen te hebben gehad ergens in 1975.
Deze openbaring kunnen we natuurlijk niet controleren, maar we kunnen deze leer wel inhoudelijk beoordelen. Een korte blik in de geschiedenis is voldoende om te zien dat christenen op invloedrijke posities minstens even vaak gecorrumpeerd worden door de invloed die ze hebben als dat hun invloed heilzaam is voor de wereld. Verder maakt de zeven-sferendenkwijze de wederkomst nogal overbodig. De landen zullen immers volgens Bijbelse principes functioneren? Er komt barmhartigheid en gerechtigheid voor iedereen. Als we dat voor elkaar krijgen, laat die wederkomst, even oneerbiedig gezegd, dan maar zitten.
Uw Koninkrijk kome
De Bijbel leert nergens dat we op een gegeven moment het koninkrijk van God zo ver naar beneden getrokken hebben, dat de wederkomst alleen maar het laatste stapje is. Er wordt gesproken over chaos, oordeel, geloofsafval, onrecht en geweld in de laatste dagen. Christenen zullen niet aan de toppen van de maatschappij staan, maar vaak verdrukking lijden. Christus zal aan al dit onrecht een einde maken en Zijn koninkrijk zal dan openbaar worden. Tot die tijd is het vaak verborgen, ongrijpbaar. Het is er, maar wie kan er zijn vinger op leggen? Het valt niet samen met personen, bewegingen of instituten en zeker niet met regeringen, maar werkt er doorheen.
‘Uw koninkrijk kome’ is niet iets dat we voor elkaar moeten krijgen, maar een gebed, in verlangen en verwachting gebeden.
Kim ter Berghe
Boeiend was het zeker, maar niet zoals ik had gehoopt. De eerste spreker kwam met wat ik niet anders kan omschrijven dan een businessplan om die grote opdracht nu eens serieus te gaan afmaken. Hij was tot de conclusie gekomen dat de grote opdracht bestaat uit vijf doelstellingen die gehaald moeten worden. 1) Uit elke taalgroep moeten er gelovigen zijn. 2) Iedere wereldburger moet het evangelie gehoord hebben. 3) In elke taal moet een Bijbel beschikbaar zijn. 4) Iedereen moet binnen het bereik van een plaatselijke kerk zijn en 5) er moet barmhartigheid en gerechtigheid voor iedereen komen. Als die vijf doelstellingen bereikt zijn, dan hebben we de grote opdracht vervuld en kan Jezus terugkomen.
Het werk afmaken
De spreker had geen enkele moeite om gangbare business- en marketingprincipes toe te passen op het zendingsbevel. Om bijvoorbeeld alle etnische groepen en taalgroepen te bereiken, moeten we precies weten waar al die groepen zijn, uit hoeveel mensen die groepen bestaan, welke middelen er allemaal al zijn om die groep te bereiken en hoeveel zendelingen er nodig zijn om de klus te klaren. We kregen een lijst met ruim twaalfhonderd nog niet bereikte bevolkingsgroepen, waaronder een verrassend aantal in West-Europa. Bijvoorbeeld ‘doven’ in Luxemburg. Maar ook Nederland heeft maar liefst vier onbereikte bevolkingsgroepen, waaronder Portugeessprekende Joden (17.500) en Arabischsprekende Libanezen (2200). Onder hen bevindt zich volgens de lijst niet één gelovige.
De spreker was positief dat de genoemde doelstellingen gerealiseerd konden worden. “De laatste Bijbelvertaler is al geboren!” proclameerde hij. “In deze generatie kunnen we het werk afmaken! Laten we het uitrekenen! Laten we het meten! En laten we het afmaken!”
Het Koninkrijk volgens Grieks recept
Een lastige was nog wel de laatste doelstelling, ‘barmhartigheid en gerechtigheid voor iedereen’. Volgens de spreker stond er niet alleen in de Bijbel dat we individuen tot discipelen moeten maken, maar hele volken. De volken moesten gedoopt worden, wat volgens hem betekent dat we ze moeten fermenteren in de leer van Jezus, zodat het bederf geen kans meer krijgt. De link tussen dopen en fermenteren was gebaseerd op een 2000 jaar oud Grieks kookboek, waarin staat dat groenten moeten worden gedoopt in azijn.
Hoewel het bevorderen van barmhartigheid en gerechtigheid natuurlijk heel erg belangrijk is, staat er niet bepaald in de Bijbel dat we dat op aarde voor elkaar gaan krijgen. Van pessimisme had de spreker echter geen last. We moesten allemaal met onze handen in de lucht gaan staan en bidden ‘Uw koninkrijk kome!’ En dan moesten we het koninkrijk naar beneden trekken, als een soort geestelijke gymnastiekoefening. Mensen om mij heen waren met rood aangelopen hoofden het koninkrijk onder luide aanroepen aan het grijpen en sjorren, alsof het werkelijk van hen afhing.
Zendingsbevel=invloed uitoefenen?
Daarna volgde een heel aantal toespraken over de sferen van de maatschappij waarin christenen verandering moesten brengen. Onderwijs, economie, politiek, religie, kunst en entertainment, gezin en media. Het waren geen onbekende ideeën. Deze theologie, ook wel Seven Mountain theology genoemd, doet al een paar decennia de ronde in verschillende vormen en gradaties van extremiteit, zoals Dominion theology en Kingdom Now theology. Het samenbindende idee is dat we moeten zorgen dat christenen in elk van deze sferen van de maatschappij mensen aan de top krijgen, zodat het koninkrijk van God zoetjes aan de boel gaat overnemen. Op die manier kunnen naties getransformeerd worden.
Interessant was dat deze transformatie onderdeel werd gemaakt van het zendingsbevel. Om de grote opdracht af te maken, moeten we volgens deze leer niet alleen overal het evangelie verkondigen, maar ook de volken op aarde en de verschillende ‘sferen’ beïnvloeden, zodat de natiën gaan functioneren naar de principes van Gods koninkrijk.
De Geest dirigeren
Het duurde even om alles wat ik die twee dagen te horen kreeg weer te verwerken. Het was een zendingsconferentie, geleid door mensen die graag willen doen wat er in de Bijbel staat en het beste voor hebben met deze wereld. Maar er waren heel veel verontrustende elementen.
Allereerst was daar de nadruk op de meetbaarheid van zending. Na een paar minuten duizelde het me al van alle cijfers die rondvlogen. Alsof wij met zorgvuldige strategieën en meerjarenplannen de Geest kunnen dirigeren en vertellen precies waar Hij aan de slag moet en wanneer. Alsof er bij een bepaalde inzet een bepaald rendement verwacht mag worden.
We moesten bijvoorbeeld een belofteformulier invullen, waarop we aangaven hoeveel mensen we gaan proberen te bereiken, met welke methodes en het aantal bekeringen dat we verwachten voor elkaar te krijgen! Al deze data kan dan in hun computersysteem en dan kan de voortgang van de grote opdracht netjes berekend worden. Deze denktrend reduceert de grote opdracht tot een project, hun project.
Een openbaring
Het zendingsbevel is echter in businesstermen nogal vaag. We hebben het voorbeeld van Jezus en de apostelen, maar geen voorgeschreven strategie. Waar de Bijbelschrijvers in gebreke zijn gebleven, vult deze beweging dat aan met een overzichtelijk rijtje van de vijf bovengenoemde doelstellingen. Deze zijn op zich genomen allemaal heel goed. Maar nergens staan deze vijf punten netjes in de Bijbel als checklist om af te werken onder het kopje ‘grote opdracht’, laat staan als voorwaarde voor de wederkomst.
De ‘zeven sferen theologie’ is ook zo’n aanvulling op de Bijbel. Het is gebaseerd op een ‘openbaring’ die twee christelijke voormannen, Loren Cunningham (YWAM) en Bill Bright (CCC), tegelijkertijd zeggen te hebben gehad ergens in 1975.
Deze openbaring kunnen we natuurlijk niet controleren, maar we kunnen deze leer wel inhoudelijk beoordelen. Een korte blik in de geschiedenis is voldoende om te zien dat christenen op invloedrijke posities minstens even vaak gecorrumpeerd worden door de invloed die ze hebben als dat hun invloed heilzaam is voor de wereld. Verder maakt de zeven-sferendenkwijze de wederkomst nogal overbodig. De landen zullen immers volgens Bijbelse principes functioneren? Er komt barmhartigheid en gerechtigheid voor iedereen. Als we dat voor elkaar krijgen, laat die wederkomst, even oneerbiedig gezegd, dan maar zitten.
Uw Koninkrijk kome
De Bijbel leert nergens dat we op een gegeven moment het koninkrijk van God zo ver naar beneden getrokken hebben, dat de wederkomst alleen maar het laatste stapje is. Er wordt gesproken over chaos, oordeel, geloofsafval, onrecht en geweld in de laatste dagen. Christenen zullen niet aan de toppen van de maatschappij staan, maar vaak verdrukking lijden. Christus zal aan al dit onrecht een einde maken en Zijn koninkrijk zal dan openbaar worden. Tot die tijd is het vaak verborgen, ongrijpbaar. Het is er, maar wie kan er zijn vinger op leggen? Het valt niet samen met personen, bewegingen of instituten en zeker niet met regeringen, maar werkt er doorheen.
‘Uw koninkrijk kome’ is niet iets dat we voor elkaar moeten krijgen, maar een gebed, in verlangen en verwachting gebeden.
Kim ter Berghe
