Gezocht: Geestelijke leiders

Martin Penning • 93 - 2017 • Uitgave: 9
Managers uit het zakenleven worden vaak oudsten in de gemeente. Maar is dit wel wenselijk? Modellen uit het zakenleven kunnen namelijk niet zomaar worden toegepast op het kerkelijke leven. In de gemeente komt het uiteindelijk aan op het luisteren naar en het navolgen van Christus.

Het woordje ‘leider’ komt niet zo vaak voor in de Bijbel. Veel vaker wordt het woordje ‘dienaar’ of ‘dienstknecht’ gebruikt. Van Mozes wordt bijvoorbeeld gezegd: ‘Mozes, Mijn dienaar’ en Paulus noemt zichzelf ‘een dienstknecht van Jezus Christus’. Waar zijn tegenwoordig de geestelijke leiders die de gemeente dienend willen leiden?

Manager of slaaf
In de groep discipelen waren er twee mannen met grote ambities: Johannes en Jakobus. Deze ambities werden nog eens bevestigd door hun moeder. Zij wilden graag, ten koste van de andere discipelen, een hoge plaats in het komende Koninkrijk veilig stellen. Maar de Heere Jezus maakte aan hun ambitieuze plannen een einde: ‘U weet niet wat u vraagt.’ De twee discipelen wilden de heerlijkheid, maar niet de beker van schande; de kroon, maar niet het kruis; de rol van meester, maar niet die van dienaar.
Geestelijk leiderschap begint niet bij een gevolgde managementcursus of een graad in de theologie. Leiderschap in de gemeente begint met een overtuiging van de oudste dat hij niet gekozen is door mensen, maar dat hij voor deze taak verkozen is door de Heere zelf. Maar in deze wetenschap moeten leiders er op bedacht zijn dat ze hun Meester van harte, in alles, willen volgen.
Johannes en Jakobus moesten uiteindelijk de beker drinken en de doop ondergaan die de Heere Jezus ook is ondergaan. Als geestelijk leider zou Jakobus uiteindelijk ter dood worden gebracht en Johannes in ballingschap worden gezet. Geestelijk leiderschap betekent als dienstknecht de Heere Jezus dienen en een slaaf van mensen worden.

Dienen en leiden
De dienaar bij uitstek is de Heere Jezus zelf. Zijn dienen gaat tot aan de kruisdood op Golgotha. Hier geeft Hij Zijn leven tot losprijs voor velen. Zijn dienstbaarheid ging zover dat Hij Zijn leven heeft gegeven tot verzoening voor onze zonden. In het leven en het werk van Christus staat onvoorwaardelijke liefde boven alles.
Dienen is niet makkelijk. Het liefst steken wij met kop en schouders boven de ander uit. Daarom begint dienen en geestelijk leiderschap met vernieuwing van het hart door wedergeboorte. Genade vernieuwt mensen en hierdoor kunnen wij dienen in navolging van de Heere Jezus. Bij de Heere Jezus gaat dienen prima samen met leiderschap. Hoewel Hij de mensen dient, leidt Hij de mensen door initiatief te tonen en beslissingen te nemen. Dienen en leiderschap horen daarom bij elkaar. Steeds weer is het antwoord van de Heere Jezus: niet heersen, maar dienen. Wat je ook doet, wat je taken ook zijn, zorg ervoor dat God ermee gediend is. Neem die plaats in waar je Hem het beste dient!

Vaders
In 1 Johannes 2 wordt er gesproken over kinderen, jonge mannen en vaders in het geloof. Geestelijke leiders van een gemeente moeten vaders in het geloof zijn. Het kenmerk van een vader is ‘zij kennen God’. Een geestelijk leider stelt in alle omstandigheden zijn vertrouwen op de Heere. Geestelijk leiderschap is goed te vergelijken met het vaderschap.
Een kenmerk van een goede vader is dat hij het beste met zijn kinderen voor heeft. Zo heeft een geestelijk leider ook het beste voor met zijn kinderen. Hij leidt de mensen vanuit het kennen van God en weet door de intieme relatie met de hemelse Vader wat het beste is voor de gemeente.
Een ander kenmerk van een vader is dat hij contact wil hebben met zijn kinderen. Zo is een geestelijk leider ook in contact met de mensen waar hij leiding aan geeft. Door het contact kan een geestelijk leider dienend leiderschap tonen.
Een laatste kenmerk van een vader is dat hij zijn kinderen onvoorwaardelijk lief heeft. Liefde voor de mensen in de gemeente is essentieel om dienend leiderschap te tonen aan de mensen die de Heere aan een leider heeft toevertrouwd.

Het voorbeeld van Hudson Taylor
Geestelijk leiderschap begint met een intieme omgang met de Heere. Er bestaat geen succesvol geestelijk leiderschap zonder langdurige periodes van gebed en meditatie over de Schrift. Wil je groot worden als leider van mensen, dan zul je ze soms moeten achterlaten om met God alleen te zijn.
Dr. Howard Taylor beschrijft zijn ervaringen uit zijn reizen door China met zijn vader Hudson Taylor (1832-1905; oprichter van China Inland Mission). Het was voor Mr. Taylor niet gemakkelijk om tijd te maken voor gebed en Bijbelstudie in zijn erg veranderlijk leven, maar hij wist dat dit noodzakelijk was. De schrijvers herinneren zich maar al te goed hoe ze maand na maand met hem in Noord-China rondtrokken met kar en kruiwagen en hoe ze overnachtten in de armoedigste herbergen. Er was vaak maar één grote kamer voor koelies en reizigers samen; toch schermden ze met gordijnen van allerhande stoffen een hoek af voor hun vader en één voor hen zelf. Als dan de slaap uiteindelijk enige rust had gebracht, hoorden ze een lucifer aanstrijken en speurden ze naar het flikkerende kaarslicht dat Mr. Taylor, hoe moe hij ook was, liet schijnen over de kleine Bijbel die ze altijd bij zich hadden. Van twee tot vier uur 's morgens was de tijd die hij gewoonlijk doorbracht in gebed, een tijd waarvan hij zeker was dat hij God ongestoord kon dienen. Dat flikkerende kaarslicht heeft meer voor hen betekend dan alles wat ze ooit gelezen of gehoord hebben over stil gebed; dit was geen preek maar praktijk.

Martin Penning