Geen respect meer
Feike ter Velde • 93 - 2017 • Uitgave: 17
Een predikant vertelde mij destijds over de kerkscheuring van 1967. In zijn woonplaats waren er ineens twee partijen, die tegen elkaar in liepen op weg naar hun eigen kerkdienst. Sommigen spuwden op de straat om minachting voor de andere partij te laten blijken. Totaal geen respect!
Hij legde zijn ambt tijdelijk neer en van verdriet ging hij, met zijn vrouw zingen in het kerkkoor.
Dit trieste verhaal, wat deze dominee mij op de televisie vertelde, heeft destijds veel indruk op mij gemaakt. Ik kwam, bij alle overwegingen die dan bij je opkomen, tot de conclusie dat wij in ons land, binnen en buiten de kerk, geen respect meer voor elkaar hebben. Wie herinnert zich niet het respectloze optreden van de (toen) presidentskandidaat Donald Trump jegens zijn tegenstander Hillary Clinton? Het was het nieuws van de dag, maar feitelijk was het niets anders dan wat men ook in de samenleving overal tegenkomt: respectloos optreden jegens elkaar. Ook bij ons!
Geen echt respect
De ‘cultuurshock’ die ik kreeg toen ik in militaire dienst kwam was groot. Want opeens was daar het onderscheid tussen de rangen. Hoog en laag… dat was wel wennen. Op de kaderschool in Ede sprak ik een beroepsmilitair van het kader aldaar ongevraagd aan, omdat ik iets wilde weten. Ik ben nog nooit zo ordinair en met zoveel geschreeuw terugverwezen naar mijn lagere status. In de opleiding was ik tot het niveau van korporaal opgeklommen en dat moest nog naar sergeant in enkele maanden tijd. Daarna ging ik naar Nieuw-Guinea als vrijwilliger. In de kazerne en op het kazerneterrein daar golden strenge regels: een lagere in rang moest daar de militaire groet brengen aan een hogere. Daar werd respect afgedwongen op militaire wijze.
Maar dat is geen echt respect, dat uit het hart van een mens voor de andere mens moet komen. Hoeveel ouders ervaren niet een respectloze behandeling van hun kinderen. Hoeveel grootouders mogen zelfs hun eigen kleinkinderen niet zien, omdat hun kinderen of hun aangetrouwde kinderen er andere meningen op na houden en de ouders vervolgens respectloos behandelen. We treffen hier vaak diep trieste omstandigheden aan.
Kinderen mochten op een gegeven moment de schoolmeester bij de voornaam noemen en al gauw kwam het tutoyeren… niet u, maar jij! Dat is na de oorlog als een grote vloedgolf over ons land gekomen.
Onder christenen
Vooral ook onder christenen is het respect voor elkaar bijna geheel verdwenen. Dat het er bij velen niet was, bleek in bovengenoemde situatie in 1967 pas, toen de kerkscheuring kwam. Bij verschil van mening kwam ook de minachting voor elkaar naar buiten.
Op de computer las ik deze omschrijving van het woord respect:
Respect betekent aanzien, eerbied of waardering, die men heeft voor (of ontvangt van) iemand vanwege zijn kwaliteiten, prestaties of vaardigheden. Het woord betekent oorspronkelijk omzien naar, en vandaar rekening houden met.
Als deze dingen onder christenen verdwenen zijn, of aan het verdwijnen zijn, dan gaat het niet goed met ons!
Het was voor velen nogal onaangenaam te lezen dat op de International Conference of Reformed Churches (ICRC), onlangs gehouden in Canada, harde en respectloze woorden vielen jegens de Vrijgemaakt Gereformeerde Kerken (GKV) in Nederland, omdat bij de GKV de kansel is opengesteld voor vrouwen. Wat men daar ook van vindt, men behoort ook dan, ook met hen met wie je het oneens bent, of van mening verschilt over wat dan ook, die ander met respect te behandelen en respectvol met en over elkaar te praten. Ook daar was dat niet steeds het geval. Dat is onthullend en ontdekkend voor een ieder van ons.
Les uit de Bijbel
Wat leert de Bijbel ons hierover? ‘…doch in ootmoedigheid achte de een de ander uitnemender dan zichzelf; een ieder lette niet slechts op zijn eigen belang, maar ieder lette ook op dat van anderen’ (Filippenzen 2:3-4).
Hier vinden we een prachtige aanmoediging om onszelf eens te onderzoeken op het punt van respect. Dat we eens in de spiegel kijken, ons gedrag jegens anderen nagaan en ons denken over anderen, vooral ook over onze eigen broeders en zusters, de medegelovigen in de Gemeente. Immers, samen met hen vormen wij het huis van God, of anders genoemd: het Lichaam van Christus.
In dit gedeelte in Filippenzen volgt dan de beschrijving van de gezindheid van Christus, die Zichzelf heeft ontledigd en de gestalte van een dienstknecht heeft aangenomen. Hier leren we hoe het moet zijn met ons. De Heilige Geest zal ons bijzonder bijstaan als we ons uitstrekken naar wat ons van de Here Jezus door de apostel Paulus wordt voorgehouden. Maar ja, het punt is: er staat wel meer in de Bijbel waaraan we ons niet houden. Maar bij ons onderwerp is deze tekst van bijzondere betekenis. Want Paulus spreekt net ervoor over de eenheid onder gelovigen. Die wordt verstoord door het ontbreken van respect voor elkaar! Respect ontstaat vanzelf door een houding van nederigheid. Daar tegenover staat zelfzucht, bij ons gebruikt in de zin van arrogantie.
Hier zitten we dus midden in het onderwerp. Hier vraagt de Here om onszelf te onderzoeken. Als we de ware nederigheid, waarin de Here Jezus ons een voorbeeld geeft met Zijn eigen leven, toelaten in heel onze houding, komt vanzelf de Bijbelse eenheid des geloofs. Dat hoeven we niet te maken, dat komt. Daar moeten we niet over confereren, maar dat moet in de prediking aan ons worden voorgehouden. Dat komt dan, omdat de Heilige Geest niets ander wil dan gelovigen verenigen onder de heerschappij van Christus.
Jezelf onderzoeken
Ooit knielde een zoon, voorin de kerk, voor zijn vader neer. Hij zat achterin en de oude vader zat op de voorste rij. De zoon liep het hele middenpad door naar zijn vader, die hij negen jaar lang niet meer had gezien of gesproken. Een machtige prediking uit Gods Woord was de aanleiding waarom deze zoon dit deed. Hij vroeg hoorbaar om vergeving, onder tranen, om wat hij zijn vader allemaal had aangedaan. Onder de prediking zag hij ineens zichzelf, zijn houding en zijn veroordeling. Tegenover de heerlijkheid van de Here Jezus had hij zelf geen been meer om op te staan. Het Woord had hem verbrijzeld. Later vertelde hij hoe hij in plaats van minachting respect voor zijn vader had gekregen. Beide levens werd veranderd door de Geest van God. In die dienst brak een geest van verzoening door. De een ging naar de ander om vergeving te vragen voor roddel, voor verkeerde en veroordelende gedachten en zo voort. De kerkenraad en de dominee waren er ook onderdeel van. Er ontstond iets van opwekking! Laten we onszelf onderzoeken in het licht van Gods Woord en in het licht van de bovengenoemde tekst van Paulus in het bijzonder.
Feike ter Velde
Hij legde zijn ambt tijdelijk neer en van verdriet ging hij, met zijn vrouw zingen in het kerkkoor.
Dit trieste verhaal, wat deze dominee mij op de televisie vertelde, heeft destijds veel indruk op mij gemaakt. Ik kwam, bij alle overwegingen die dan bij je opkomen, tot de conclusie dat wij in ons land, binnen en buiten de kerk, geen respect meer voor elkaar hebben. Wie herinnert zich niet het respectloze optreden van de (toen) presidentskandidaat Donald Trump jegens zijn tegenstander Hillary Clinton? Het was het nieuws van de dag, maar feitelijk was het niets anders dan wat men ook in de samenleving overal tegenkomt: respectloos optreden jegens elkaar. Ook bij ons!
Geen echt respect
De ‘cultuurshock’ die ik kreeg toen ik in militaire dienst kwam was groot. Want opeens was daar het onderscheid tussen de rangen. Hoog en laag… dat was wel wennen. Op de kaderschool in Ede sprak ik een beroepsmilitair van het kader aldaar ongevraagd aan, omdat ik iets wilde weten. Ik ben nog nooit zo ordinair en met zoveel geschreeuw terugverwezen naar mijn lagere status. In de opleiding was ik tot het niveau van korporaal opgeklommen en dat moest nog naar sergeant in enkele maanden tijd. Daarna ging ik naar Nieuw-Guinea als vrijwilliger. In de kazerne en op het kazerneterrein daar golden strenge regels: een lagere in rang moest daar de militaire groet brengen aan een hogere. Daar werd respect afgedwongen op militaire wijze.
Maar dat is geen echt respect, dat uit het hart van een mens voor de andere mens moet komen. Hoeveel ouders ervaren niet een respectloze behandeling van hun kinderen. Hoeveel grootouders mogen zelfs hun eigen kleinkinderen niet zien, omdat hun kinderen of hun aangetrouwde kinderen er andere meningen op na houden en de ouders vervolgens respectloos behandelen. We treffen hier vaak diep trieste omstandigheden aan.
Kinderen mochten op een gegeven moment de schoolmeester bij de voornaam noemen en al gauw kwam het tutoyeren… niet u, maar jij! Dat is na de oorlog als een grote vloedgolf over ons land gekomen.
Onder christenen
Vooral ook onder christenen is het respect voor elkaar bijna geheel verdwenen. Dat het er bij velen niet was, bleek in bovengenoemde situatie in 1967 pas, toen de kerkscheuring kwam. Bij verschil van mening kwam ook de minachting voor elkaar naar buiten.
Op de computer las ik deze omschrijving van het woord respect:
Respect betekent aanzien, eerbied of waardering, die men heeft voor (of ontvangt van) iemand vanwege zijn kwaliteiten, prestaties of vaardigheden. Het woord betekent oorspronkelijk omzien naar, en vandaar rekening houden met.
Als deze dingen onder christenen verdwenen zijn, of aan het verdwijnen zijn, dan gaat het niet goed met ons!
Het was voor velen nogal onaangenaam te lezen dat op de International Conference of Reformed Churches (ICRC), onlangs gehouden in Canada, harde en respectloze woorden vielen jegens de Vrijgemaakt Gereformeerde Kerken (GKV) in Nederland, omdat bij de GKV de kansel is opengesteld voor vrouwen. Wat men daar ook van vindt, men behoort ook dan, ook met hen met wie je het oneens bent, of van mening verschilt over wat dan ook, die ander met respect te behandelen en respectvol met en over elkaar te praten. Ook daar was dat niet steeds het geval. Dat is onthullend en ontdekkend voor een ieder van ons.
Les uit de Bijbel
Wat leert de Bijbel ons hierover? ‘…doch in ootmoedigheid achte de een de ander uitnemender dan zichzelf; een ieder lette niet slechts op zijn eigen belang, maar ieder lette ook op dat van anderen’ (Filippenzen 2:3-4).
Hier vinden we een prachtige aanmoediging om onszelf eens te onderzoeken op het punt van respect. Dat we eens in de spiegel kijken, ons gedrag jegens anderen nagaan en ons denken over anderen, vooral ook over onze eigen broeders en zusters, de medegelovigen in de Gemeente. Immers, samen met hen vormen wij het huis van God, of anders genoemd: het Lichaam van Christus.
In dit gedeelte in Filippenzen volgt dan de beschrijving van de gezindheid van Christus, die Zichzelf heeft ontledigd en de gestalte van een dienstknecht heeft aangenomen. Hier leren we hoe het moet zijn met ons. De Heilige Geest zal ons bijzonder bijstaan als we ons uitstrekken naar wat ons van de Here Jezus door de apostel Paulus wordt voorgehouden. Maar ja, het punt is: er staat wel meer in de Bijbel waaraan we ons niet houden. Maar bij ons onderwerp is deze tekst van bijzondere betekenis. Want Paulus spreekt net ervoor over de eenheid onder gelovigen. Die wordt verstoord door het ontbreken van respect voor elkaar! Respect ontstaat vanzelf door een houding van nederigheid. Daar tegenover staat zelfzucht, bij ons gebruikt in de zin van arrogantie.
Hier zitten we dus midden in het onderwerp. Hier vraagt de Here om onszelf te onderzoeken. Als we de ware nederigheid, waarin de Here Jezus ons een voorbeeld geeft met Zijn eigen leven, toelaten in heel onze houding, komt vanzelf de Bijbelse eenheid des geloofs. Dat hoeven we niet te maken, dat komt. Daar moeten we niet over confereren, maar dat moet in de prediking aan ons worden voorgehouden. Dat komt dan, omdat de Heilige Geest niets ander wil dan gelovigen verenigen onder de heerschappij van Christus.
Jezelf onderzoeken
Ooit knielde een zoon, voorin de kerk, voor zijn vader neer. Hij zat achterin en de oude vader zat op de voorste rij. De zoon liep het hele middenpad door naar zijn vader, die hij negen jaar lang niet meer had gezien of gesproken. Een machtige prediking uit Gods Woord was de aanleiding waarom deze zoon dit deed. Hij vroeg hoorbaar om vergeving, onder tranen, om wat hij zijn vader allemaal had aangedaan. Onder de prediking zag hij ineens zichzelf, zijn houding en zijn veroordeling. Tegenover de heerlijkheid van de Here Jezus had hij zelf geen been meer om op te staan. Het Woord had hem verbrijzeld. Later vertelde hij hoe hij in plaats van minachting respect voor zijn vader had gekregen. Beide levens werd veranderd door de Geest van God. In die dienst brak een geest van verzoening door. De een ging naar de ander om vergeving te vragen voor roddel, voor verkeerde en veroordelende gedachten en zo voort. De kerkenraad en de dominee waren er ook onderdeel van. Er ontstond iets van opwekking! Laten we onszelf onderzoeken in het licht van Gods Woord en in het licht van de bovengenoemde tekst van Paulus in het bijzonder.
Feike ter Velde
