Erfenissen van de oorlog
Jaap Spaans • 90 - 2014 • Uitgave: 10
Op 28 juli is het honderd jaar geleden dat de Eerste Wereldoorlog begon. In veel landen zullen er herdenkingen plaats vinden. Voor het eerst werden er in een oorlog op grote schaal chemische wapens ingezet, zoals mosterdgas en zenuwgas. Slachtoffers stierven vaak op gruwelijke wijze. Na een wapenstilstand of vrede kunnen de gevolgen van chemische oorlogsvoering doorwerken in latere generaties. Een onderwerp dat in deze herdenkingsperiode niet mag worden genegeerd.
Een Franse militaire arts beschrijft in een verslag van 22 april 1915 gruwelijke details van chemische oorlogsvoering. Bij het Belgische plaatsje Houthulst werd door de Duitsers gifgas ingezet. Dat was toen nog niet in granaten opgeslagen, maar in cilinders die moesten worden opengedraaid. Hij beschrijft hoe de manschappen werden verzwolgen door een gaswolk. Ook hij voelde de werking ervan op zijn ademhaling, kreeg pijn op de borst, spuwde bloed en werd duizelig. Om zich heen hoorde hij gillen en schreeuwen van angst, hoesten en rochelen. “Dodelijke beangste soldaten grepen naar hun keel, hun ogen puilden uit. Velen zakten in de loopgraven in elkaar. Anderen struikelden er uit in een poging de dodelijke wolk te ontlopen. Degenen die in de loopgraven achterbleven kronkelden in doodsangst, hun gezichten blauw, terwijl ze bloed hoestten uit hun gemartelde longen” (citaat).
Gebroken wereld
Ik realiseer mij dat dit geen prettig onderwerp is, maar het bepaalt je bij de harde realiteit en het onvermogen van de mensheid om te leren van de geschiedenis. Nog maar een half jaar geleden werden in Syrië chemische wapens ingezet tegen de burgerbevolking. In de tachtiger jaren van de vorige eeuw gebruikte de Irakese dictator Saddam Hoessein gifgas tegen de Koerdische bevolking in het plaatsje Halabja. In maart 1995 pleegde een Japanse terreurorganisatie een aanval met het zenuwgas Sarin in de metro van Tokio. Er zijn enorme hoeveelheden chemische en biologische wapens op de wereld beschikbaar. Het is niet uitgesloten dat die worden ingezet in oorlogsgebieden of bij een terreuraanslag.
Extra schrijnend is het dat Westerse bedrijven de afgelopen decennia grondstoffen hebben geleverd voor de productie van chemische wapens in Irak en Syrië. De in Den Haag gevestigde instelling Organisation for the Prohibition of Chemical Weapons (www.opcw.org), die banden heeft met de Verenigde Naties, heeft als doel chemische wapens uit te bannen. In 2013 ontving de organisatie de Nobelprijs voor de Vrede. Op het streven van het OPCW valt weinig aan te merken, want de gevolgen van chemische oorlogsvoering voor mens en milieu zijn ernstig. Cruciale vraag is of de doelstelling haalbaar is in deze gebroken wereld.
Aangeboren afwijkingen
Na de Eerste Wereldoorlog is door de Belgen en Engelsen naar schatting 50.000 ton aan granaten voor de kust van Knokke in zee gestort, waaronder gifgasgranaten. Regelmatig wordt de hoeveelheid gevonden gifgasgranaten aangevuld met nieuwe vondsten. Een aanzienlijk deel ligt opgeslagen op een terrein in Houthulst (B). Door erosie kunnen er op land en in de zee lekkages optreden. Begin maart 2014 werd op een aardappelveld In het Belgische Passendale een van de grootste chemische munitiedumpen van de Eerste Wereldoorlog aangetroffen. Mogelijk gaat het om duizenden Duitse mortiergranaten, waarvan meer dan de helft is gevuld met mosterdgas. De Belgische overheid heeft een gifgas-vernietigingsinstallatie in gebruik genomen. Men denkt tientallen jaren nodig te hebben om alle granaten te ontmantelen.
Tragisch zijn de indirecte gevolgen van chemische oorlogsvoering. In een aangrijpende publicatie in The Daily Mail van 24 augustus 2013, wordt aandacht besteed aan de gevolgen van het gebruik van het ontbladeringsmiddel Agent Orange tijdens de Vietnamoorlog. Veertig jaar geleden werd het door het Amerikaanse leger ingezet om het ‘bladerdak’ te vernietigen, zodat de Vietcong niet meer ongezien kon infiltreren vanuit het noorden naar Zuid-Vietnam. Agent Orange bevat giftige stoffen, waaronder dioxine, die kunnen leiden tot genetische mutaties en geboorteafwijkingen bij volgende generaties. Volgens diverse bronnen hebben meer dan een miljoen Vietnamezen en tienduizenden Amerikaanse veteranen te maken met de gevolgen. Aangrijpend zijn de foto’s van jonge Vietnamezen met ernstige lichamelijke of psychische afwijkingen, als indirect gevolg van de oorlog. Ziektes die jaren na de oorlog niet ontstonden door verkeerde keuzes of onverantwoord gedrag, maar door strategische militaire beslissingen. De laatste jaren wordt er intensief onderzoek verricht naar de ernstige gevolgen van gebruik van chemische stoffen in oorlogssituaties.
De aarde is ontwijd
In het Ralphe Bunchepark in New York, vlakbij het hoofdkwartier van de VN, staat de Jesajamuur. Daarop staat de Bijbeltekst Jesaja 2:4 over het komende Vrederijk, waarin de zwaarden zullen worden omgesmeed tot ploegscharen en de speren tot snoeimessen. De Jesajamuur symboliseert een diep verlangen naar vrede.
De vele oorlogen van de afgelopen eeuw en de vele conflicten van dit moment, sterken mij in de overtuiging dat de mensheid er niet op eigen kracht in slaagt oorlog voorgoed uit te bannen. Dezelfde profeet beschrijft de diepere oorzaak: De aarde is ontwijd door haar bewoners. Maar de sluier die alle natiën omsluiert en bedekt zal worden vernietigd (Jesaja 24:5 en 25:7,8). Johannes de Heer schrijft daarover in zijn boek ‘Het Duizendjarig Vrederijk’: ‘De zegenrijke gevolgen van het volbrachte werk van Christus op Golghota, zullen dan eerst in volheid gezien worden’ (pag. 65). We mogen uitzien naar Zijn Wederkomst. Maranatha!
Jaap Spaans
Een Franse militaire arts beschrijft in een verslag van 22 april 1915 gruwelijke details van chemische oorlogsvoering. Bij het Belgische plaatsje Houthulst werd door de Duitsers gifgas ingezet. Dat was toen nog niet in granaten opgeslagen, maar in cilinders die moesten worden opengedraaid. Hij beschrijft hoe de manschappen werden verzwolgen door een gaswolk. Ook hij voelde de werking ervan op zijn ademhaling, kreeg pijn op de borst, spuwde bloed en werd duizelig. Om zich heen hoorde hij gillen en schreeuwen van angst, hoesten en rochelen. “Dodelijke beangste soldaten grepen naar hun keel, hun ogen puilden uit. Velen zakten in de loopgraven in elkaar. Anderen struikelden er uit in een poging de dodelijke wolk te ontlopen. Degenen die in de loopgraven achterbleven kronkelden in doodsangst, hun gezichten blauw, terwijl ze bloed hoestten uit hun gemartelde longen” (citaat).
Gebroken wereld
Ik realiseer mij dat dit geen prettig onderwerp is, maar het bepaalt je bij de harde realiteit en het onvermogen van de mensheid om te leren van de geschiedenis. Nog maar een half jaar geleden werden in Syrië chemische wapens ingezet tegen de burgerbevolking. In de tachtiger jaren van de vorige eeuw gebruikte de Irakese dictator Saddam Hoessein gifgas tegen de Koerdische bevolking in het plaatsje Halabja. In maart 1995 pleegde een Japanse terreurorganisatie een aanval met het zenuwgas Sarin in de metro van Tokio. Er zijn enorme hoeveelheden chemische en biologische wapens op de wereld beschikbaar. Het is niet uitgesloten dat die worden ingezet in oorlogsgebieden of bij een terreuraanslag.
Extra schrijnend is het dat Westerse bedrijven de afgelopen decennia grondstoffen hebben geleverd voor de productie van chemische wapens in Irak en Syrië. De in Den Haag gevestigde instelling Organisation for the Prohibition of Chemical Weapons (www.opcw.org), die banden heeft met de Verenigde Naties, heeft als doel chemische wapens uit te bannen. In 2013 ontving de organisatie de Nobelprijs voor de Vrede. Op het streven van het OPCW valt weinig aan te merken, want de gevolgen van chemische oorlogsvoering voor mens en milieu zijn ernstig. Cruciale vraag is of de doelstelling haalbaar is in deze gebroken wereld.
Aangeboren afwijkingen
Na de Eerste Wereldoorlog is door de Belgen en Engelsen naar schatting 50.000 ton aan granaten voor de kust van Knokke in zee gestort, waaronder gifgasgranaten. Regelmatig wordt de hoeveelheid gevonden gifgasgranaten aangevuld met nieuwe vondsten. Een aanzienlijk deel ligt opgeslagen op een terrein in Houthulst (B). Door erosie kunnen er op land en in de zee lekkages optreden. Begin maart 2014 werd op een aardappelveld In het Belgische Passendale een van de grootste chemische munitiedumpen van de Eerste Wereldoorlog aangetroffen. Mogelijk gaat het om duizenden Duitse mortiergranaten, waarvan meer dan de helft is gevuld met mosterdgas. De Belgische overheid heeft een gifgas-vernietigingsinstallatie in gebruik genomen. Men denkt tientallen jaren nodig te hebben om alle granaten te ontmantelen.
Tragisch zijn de indirecte gevolgen van chemische oorlogsvoering. In een aangrijpende publicatie in The Daily Mail van 24 augustus 2013, wordt aandacht besteed aan de gevolgen van het gebruik van het ontbladeringsmiddel Agent Orange tijdens de Vietnamoorlog. Veertig jaar geleden werd het door het Amerikaanse leger ingezet om het ‘bladerdak’ te vernietigen, zodat de Vietcong niet meer ongezien kon infiltreren vanuit het noorden naar Zuid-Vietnam. Agent Orange bevat giftige stoffen, waaronder dioxine, die kunnen leiden tot genetische mutaties en geboorteafwijkingen bij volgende generaties. Volgens diverse bronnen hebben meer dan een miljoen Vietnamezen en tienduizenden Amerikaanse veteranen te maken met de gevolgen. Aangrijpend zijn de foto’s van jonge Vietnamezen met ernstige lichamelijke of psychische afwijkingen, als indirect gevolg van de oorlog. Ziektes die jaren na de oorlog niet ontstonden door verkeerde keuzes of onverantwoord gedrag, maar door strategische militaire beslissingen. De laatste jaren wordt er intensief onderzoek verricht naar de ernstige gevolgen van gebruik van chemische stoffen in oorlogssituaties.
De aarde is ontwijd
In het Ralphe Bunchepark in New York, vlakbij het hoofdkwartier van de VN, staat de Jesajamuur. Daarop staat de Bijbeltekst Jesaja 2:4 over het komende Vrederijk, waarin de zwaarden zullen worden omgesmeed tot ploegscharen en de speren tot snoeimessen. De Jesajamuur symboliseert een diep verlangen naar vrede.
De vele oorlogen van de afgelopen eeuw en de vele conflicten van dit moment, sterken mij in de overtuiging dat de mensheid er niet op eigen kracht in slaagt oorlog voorgoed uit te bannen. Dezelfde profeet beschrijft de diepere oorzaak: De aarde is ontwijd door haar bewoners. Maar de sluier die alle natiën omsluiert en bedekt zal worden vernietigd (Jesaja 24:5 en 25:7,8). Johannes de Heer schrijft daarover in zijn boek ‘Het Duizendjarig Vrederijk’: ‘De zegenrijke gevolgen van het volbrachte werk van Christus op Golghota, zullen dan eerst in volheid gezien worden’ (pag. 65). We mogen uitzien naar Zijn Wederkomst. Maranatha!
Jaap Spaans
