En God zag en zie het was zeer goed (deel 1)

Gods perfecte scheppingsplan
Bijna niemand kan vandaag de dag nog enthousiast worden over het hoofd-zijn van de man, en de onderdanigheid van de vrouw is al helemaal niet te slikken. Onderdanigheid heeft zo’n verwrongen lading gekregen, dat ik wou dat ik er een beter woord voor kon bedenken. En het hoofd-zijn van de man is vaak zo verkeerd ingevuld, dat het zeer begrijpelijk is dat mensen het er moeilijk mee hebben en vrouwen in opstand kwamen.
Maar als er inhoud aan wordt gegeven zoals God het bedoelt, is het mooi! Dat is wat ik jullie zo graag wil laten zien.  

Er zijn christenen die zeggen dat het hoofd-zijn van de man voortvloeit uit de zondeval. Het was niet aanwezig bij de schepping. Eén van de gevolgen van de zondeval is immers dat de man over de vrouw zal heersen (Genesis 3:16). En ja, als we in Genesis 1 en 2 op zoek gaan naar het woord ‘hoofd’, is dat tevergeefs. Het komt er gewoon niet in voor. Oppervlakkig zou je daaruit kunnen concluderen dat er geen ordening is. Maar dat is slechts schijn. Laten we maar eens zorgvuldiger kijken: Direct na de schepping van de mens gaat het helemaal fout. U kent het verhaal. Eva laat zich verleiden door de slang, en de man door zijn eigen lieve vrouw.
Weg is de harmonie en weg de onschuld. En dan komt God. En hoewel Eva de eerste was die zondigde, roept God Adam ter verantwoording. Waarom denkt U? Het is een wezenlijke aanduiding dat Adam hoofdverantwoordelijk was. Als het fout gaat in een land, een gemeente, een bedrijf, is het altijd de leider, die er het eerst op aangesproken wordt.  

Een andere indicatie
Dan is er nóg een mogelijke aanwijzing, die op het hoofd-zijn van de man wijst: Adam gaf aan zijn vrouw de betekenisvolle naam Manninne: uit de man genomen. Na het ingrijpende gebeuren van de zondeval, geeft hij haar de naam Eva: moeder aller levenden. De bevoegdheid om een naam te geven, was in de Bijbel in het algemeen verbonden met een positie van gezag.
Verder is het heel apart dat God in Genesis 1 de man, Adam noemt, wat mens betekent. In het Nieuwe Testament lezen we dan ook dat Adam hoofd is van het natuurlijke menselijke geslacht, zoals Christus hoofd is van het geslacht dat uit Hem geboren is: de gemeente.(1) Maar er is nog een andere indicatie: Als we een bepaald onderwerp willen bestuderen, moeten we naar de hele Bijbel kijken. Het Nieuwe Testament is vaak de leesbril voor het Oude Testament. Zo laat 1 Korinthe 11 duidelijk zien dat de man het hoofd is van zijn vrouw op grond van de schepping: ‘Ik wijs u op iets dat u moet weten: Christus is het hoofd van elke man, de man is het hoofd van zijn vrouw en God is het hoofd van Christus… Want de vrouw is uit de man gemaakt en niet omgekeerd. God heeft immers de vrouw voor de man gemaakt en niet de man voor de vrouw’ (vers 3, 8, 9 HTB).  

Wat gebeurde er door de zondeval?
De zondeval is de donkerste dag van alle tijden. Het is het grote keerpunt in de geschiedenis. De slang wordt vervloekt en Adam en Eva moeten leven met de consequenties van hun daden. Wat hield het oordeel voor Adam en zijn vrouw nu eigenlijk in? Kort samengevat: Iets wat fundamenteel goed was, wordt aangetast. Iets wat mooi was, wordt moeilijk. Kijk maar eens:

• Werk: Gelijk met de schepping van de mens geeft God hem een taak om uit te voeren. Dat is fijn. Wat is een mens zonder arbeid?
  Boven het aanrecht in de keuken van ons huis hadden wij een sticker geplakt met de tekst: Werken is zalig. Maar werken is helaas niet meer alleen zalig. Iets wat in principe goed was, wordt door de zondeval zwaar. ·             

• Kinderen krijgen is een zegen. Maar kinderen krijgen wordt pijnlijk en zwaar.

• Het dienend en nederige leiderschap van de man is mooi. Maar door de zondeval wordt gezag, macht. Hoofd-zijn wordt: heerser-zijn.

Het wezen van de intermenselijke verhouding gaat kapot. Genesis 3 vers 16 is de oorsprong van de onderdrukking van de vrouw. Alle eeuwen en culturen door tot op de dag van vandaag lijden vrouwen door de dominantie van mannen. Het is een van de schrijnendste onrechtvaardigheden in de wereld. Ja, er is een drastische verandering nodig, maar we moeten niet het kind met het badwater weggooien. In onze ijver om het verkeerde te bestrijden, moeten we niet het goede overboord gooien.  

Wat we nodig hebben is een hervorming van de man-vrouw relatie in het huwelijk, maar niet een revolutie waarbij de Goddelijke orde wordt afgeschaft.    

Waarom is er ordening nodig?
Dat is een belangrijke vraag. Want je moet wel de essentie ervan inzien om met je hart dit belangrijke principe in het huwelijk in praktijk te kunnen brengen. Ordening is een vriendelijker woord voor hiërarchie. Ook dat woord is zo beladen. Maar hiërarchie heeft een prachtige betekenis. Het is uit het Grieks afkomstig en betekent: ‘Heilige regering’. Wow, wat vind ik dat mooi! En dan zeggen mensen dat hiërarchie haaks zou staan op harmonie. Maar ordening is juist onmisbaar voor de harmonie!  

Ordening is nodig om samen effectief als eenheid te kunnen functioneren. Gezag is de lijm voor elke organisatie om als eenheid te kunnen werken.    

Hoe zou een voetbalteam presteren als er geen aanvoerder was? Ook in een leger is er gezagsstructuur, zonder dat zou er geen oorlog gewonnen worden. Op een schip, is er een kapitein en een stuurman. Beide functies zijn mooi en belangrijk, maar de kapitein is hoofdverantwoordelijk. Zelfs binnen de Godheid is er ordening. Jezus zegt: ‘Ik ben uit de hemel neergedaald, niet opdat Ik mijn wil zou doen, maar de wil van Hem Die Mij gezonden heeft’ (Johannes 6:38). Toch was Jezus absoluut één met en gelijkwaardig aan de Vader! (2)  

Toen Herman en ik trouwden hadden we in het begin niet door hoe belangrijk deze ordening is. Toen we het met vallen en opstaan in praktijk brachten, heeft het veel harmonie in ons huwelijk gegeven.  

Els ter Welle  

(1) Romeinen 5:14 / 1 Korinthe 15:22, 45-49
(2) Johannes 4:34, 5:30, 8:29, 10:30