Een leven voor God

Marianne Glashouwer-van der Lugt • 76 - 2000/01 • Uitgave: 6
Susanna Wesley (1669-1742)

Ze is al meer dan 250 jaar geleden overleden, maar nog steeds spreekt haar leven me aan. Ze was de jongste van 25 kinderen, en moeder van 19 kinderen. Haar 15e kind John was de stichter van het Methodisme en Charles, haar 18e kind, heeft vele prachtige geestelijke liederen geschreven.

Als iemand aanspraak kan maken op de "lof der degelijke huisvrouw” van Spreuken 31 dan is zij het wel, want zij heeft met niet aflatende liefde voor haar man en kinderen gezorgd, hun liefde voor God en Zijn Woord bijgebracht, en ook nog eens voorzien in hun dagelijkse behoeften. In de keuken van haar ruime pastorie in Epworth, zo'n 200 km ten noorden van Londen, hield zij voor haar gezin en buren zondagavond-diensten, en plantte daarmee het zaad voor het Methodisme. Door het voorbeeld van zijn moeder, zou John later in zijn beweging de onschatbare hulp inroepen van vrouwen, die zo een bijdrage konden leveren aan de verspreiding van het evangelie in het Engeland van de 18e eeuw.

Er zijn maar weinig moeders in de geschiedenis geweest die de geestelijke diepgang, het uithoudingsvermogen en de wijsheid hadden van Susanna Wesley. Ze leerde haar kinderen volgens bepaalde vaste gewoontes te leven, de dag te beginnen en te eindigen met God, echte gemeenschap met Hem te hebben en al je tijd in te zetten voor Hem. "God ziet je altijd!" placht ze te zeggen. En ze bracht zelf in praktijk wat ze haar kinderen voorhield. Toen ze al 9 kinderen had, besloot ze om de dag te beginnen met 2 uur van persoonlijk gebed. En misschien ligt hierin wel het geheim van haar leven. Door die persoonlijke omgang met God kon ze haar drukke taak aan. En beproevingen zijn haar niet bespaard gebleven! De lijst lijkt geen einde te krijgen: van de 19 kinderen die ze in 19 jaar kreeg, werden er maar 9 volwassen. Haar eerste zoon sprak pas toen hij bijna 6 jaar was, een ander kind stierf de wiegedood, een tweeling stierf, evenals haar eerste dochter Susanna, 5 baby's stierven tussen 1697 en 1701, een dochter werd mismaakt voor de rest van haar leven door de onoplettendheid van een kindermeisje, anderen kregen de pokken. Moet ik nog doorgaan? Ook grote armoede kwam erbij, omdat haar man, die predikant was, de eindjes niet aan elkaar kon knopen, de schulden stapelden zich op. Door haar inspanningen (ze verzorgde ook nog een veestapel!) kreeg het grote gezin toch elke dag weer te eten. Maar vraag niet hoeveel moeite haar dat kostte!

Als je het leven Susanna Wesley bekijkt vanuit puur materieel en menselijk oogpunt dan lijkt het één grote tijd van ellende, tegenspoed en mislukkingen, maar geestelijk gezien is het een leven geweest van werkelijke rijkdom en geestelijke overwinning, want ze heeft nooit haar hoge idealen en haar geloof in God verloren. Eens schreef ze in haar dagboek, na een periode vol ellende: " Al mijn beproevingen hebben er, door Gods goedheid, toe bijgedragen om mijn geestelijk en eeuwig heil te bevorderen … Geprezen zij God daarvoor!"

In Amerika wordt het tegenwoordig veel gedaan: "homeschooling". In christelijke gezinnen gaan de kinderen niet naar school, maar krijgen ze thuis les van hun moeder. Het is daar een heel systeem, met bijbehorende boeken, waarbij de kinderen testen moeten afleggen die door de overheid afgenomen worden. En het schijnt nog goed te werken ook. Susanna was haar tijd ver vooruit, want ook zij gaf haar kinderen zelf thuis les. En ze deed dit 20 jaar lang, zo'n 6 uur per dag! Zelfs haar echtgenoot vroeg haar wel eens geërgerd: Moet je dat domme kind dat lesje nu echt voor de twintigste keer vertellen?" Ze antwoordde dan bedaard:" Als ik mezelf tevreden had gesteld om het maar negentien keer te vertellen, dan zou al mijn werk tevergeefs zijn geweest. Maar zie je, de twintigste keer was de kroon op mijn werk, want nu begrijpt het kind het!"

Haar hele leven is Susanna omringd geweest door mensen van gebed en prediking. Ze was het 25ste kind van Dr. Samuel Annesley en zijn tweede vrouw, dochter van een parlementslid. Dr. Annesley was een beroemd Nonconformistisch (niet - Anglikaans) predikant, Doctor in de Theologie aan de Universiteit van Oxford, die in 1648 uitgekozen werd om een preek voor het Lagerhuis te houden. Als kind al speelde Susanna niet met poppen, maar verdiepte ze zich in theologische kwesties, zoals de verschillen die er waren tussen de Anglikaanse Kerk en de Nonconformisten. Ze was knap om te zien met donker haar, een zachte mond en glanzende ogen, maar wat vooral aan haar opviel was haar oprechte geloof. Op 20-jarige leeftijd trouwde ze met Samuel Wesley, zoon van de Nonconformistische predikant John Wesley, naar wie hun beroemde zoon genoemd is. Samen zijn ze overgegaan naar de Anglikaanse Kerk, waar Samuel predikant werd, eerst in South Ormsby, waar de "pastorie” een lemen hut was(!), en later in Epworth. Daar zou Susanna 40 jaar wonen, tot aan de dood van haar man.

In Epworth zou nog een groot drama plaatsvinden: hun grote pastorie, die helemaal van hout was, ging in vlammen op. Alles waren ze kwijt: kleren, meubels, en, wat het ergste was, de bibliotheek die ze met veel opofferingsgezindheid hadden opgebouwd. Alles wat overbleef was een kopie van het enige lied dat Samuel zelf geschreven had, en een bladzij uit zijn geliefde Bijbel, met de tekst "Verkoop alles wat je hebt. Neem je kruis op en volg mij.

Voordat de brand helemaal uitsloeg, kon de hele familie ontkomen, behalve de 6-jarige John. Omdat het onmogelijk was om bij zijn zoon te komen, legde Samuel het leven van zijn kind in de handen van God. Maar toen gebeurde er een wonder en lukte het John om bij het raam te komen, en zo kon ook hij worden gered. De hele familie en alle buren vielen op hun knieën en dankten God dat iedereen was gered.

Susanna liet door deze vreselijke gebeurtenis de moed niet zakken, maar zag Gods hand erin, vooral in de wonderbaarlijke redding van haar zoon John. God had voor hem een bijzondere taak. Toen hij ouder geworden was, moedigde ze hem aan om predikant te worden. Zelf schreef ze drie theologische studieboeken voor haar kinderen, en later beval ze John aan om de Imitatio Christi van Thomas à Kempis te lezen. Het moet één van de mooiste momenten van haar leven geweest zijn toen John haar schreef: “Ik heb besloten om mijn hele leven aan God te wijden - al mijn gedachten, woorden en daden.” Toen ze ouder geworden was, beleefde ze de grote vreugde om haar zoon John, avond aan avond, in de open lucht te horen preken. Ook haar zoon Charles was een zegen op haar oude dag. Naast zijn werk als prediker dichtte hij ook nog meer dan 3000 (!) geestelijke liederen, die gezongen werden op de bijeenkomsten van de Methodistische Beweging, die door John Wesley opgericht werd.

Als ik zo het hele leven van Susanna aan me voorbij laat gaan, dan zou ik er bijna moedeloos van worden! Zoveel moeite en verdriet! Maar ondanks dat, bleef ze toch op God vertrouwen, en is ze zo een voorbeeld geweest voor haar man en kinderen, en spreekt ze ruim twee eeuwen later ook nog steeds tot ons!

Met toestemming overgenomen uit het Hervormd weekblad 'Confessioneel'

Marianne Glashouwer-van der Lugt