Een dag van verootmoediging
Feike ter Velde • 90 - 2014 • Uitgave: 11
De synode van de Gereformeerde Gemeenten (GG) heeft zondag 11 mei 2014 uitgeroepen als dag van verootmoediging ‘vanwege de ernst van de tijd waarin wij leven.’ Het moet een dag zijn van boete en inkeer en ‘ons wakker schudden voor de invloed van de secularisatie binnen kerk en geloofsleven,’ zo is in diverse bladen te lezen.
Op allerlei manieren dringt de wereld zich aan iedere gelovige op, bijvoorbeeld de laatste jaren via de sociale media. Dat rooft onze tijd, dat vervangt het lezen van de Bijbel en beïnvloedt ons denken en doen. Hoewel het in de breedte van het kerkelijke leven weinig of geen weerklank heeft gevonden, moeten we de intentie toch zeker waarderen. Enkele overwegingen…
Overal worden geluiden gehoord van kerkelijke nood. Was het eerst vooral de kerkverlating, nu is het veel meer nog de hang naar andere theologische wegen, de levensstijl van (vooral) jongeren in de kerk. De klacht wordt natuurlijk vooral door ouderen verwoord, maar door veel jongeren niet gehoord en zeker niet overgenomen. In tal van kerkelijke gezindten is er onrust en zorg. Hier betreft het de Gereformeerde Gemeenten, maar ook in bij voorbeeld de Gereformeerde Kerken vrijgemaakt worden van allerlei kanten dezelfde geluiden gehoord tot en met afscheiding aan toe.
De oproep tot verootmoediging door de synode van de GG werd niet beantwoord vanuit andere kerken. Daarmee zitten we gelijk ook in het probleem van de kerkelijke verdeeldheid. Die verdeeldheid is zo diep ingrijpend en heeft ons zo ver uit elkaar gedreven dat er geen enkele mogelijkheid lijkt te bestaan tot een overbrugging.
Wat is verootmoediging?
Wat is dat: verootmoediging? We kunnen denken aan Daniël, die de zonde van zijn volk beleed (Daniël 9). Dat moeten wij ook doen, zeker in de voorbede op zondag in de kerk. Maar we mogen persoonlijk niet buiten schot blijven.
De Bijbelse verootmoediging gaat dwars tegen onze zondige natuur in. Je gaat er helemaal aan, kapot, verbroken aan de voeten van de Here Jezus. Laten we het rustig tot ons laten doordringen. Zoek de stilte van de binnenkamer op en laat de Geest van God Zijn eigenmachtig werk doen.
Want we zijn een product van de wereld waarin we zijn geboren. Een wereld die door-en-door in opstand is tegen God en Zijn geboden. Die zondige natuur zit heel diep van binnen, in ons diepste innerlijk. Voor die werkelijkheid moeten – ná de wedergeboorte(!) – onze ogen geopend worden.
En eigenlijk willen we dat niet horen. We horen natuurlijk veel liever dat het nu allemaal prima in orde met ons is. Dat we nu kunnen delen in alle zegeningen die God heeft beloofd. We zijn geneigd te denken dat we op al die zegeningen ook wel enig recht hebben. We hebben ons immers bekeerd. We hebben aan alle voorwaarden voldaan.
Nu is de eerste taak van de Heilige Geest – die op de dag van onze wedergeboorte in ons hart kwam wonen – om ons te overtuigen van zonde. Nu kan Hij pas echt aan het werk gaan, binnenin ons. Door Zijn inwoning is het mogelijk geworden dat Hij ons de dingen kan laten zien zoals ze werkelijk zijn. En dát is nu de grote moeilijkheid! Nu komt er strijd en die moeten we niet uit de weg gaan.
Wie is de hoofdbewoner
Wilt u de vervulling mét de Geest en het leven dóór de Geest leren kennen? Ontloop dan niet datgene wat de Bijbel noemt de strijd tussen het vlees en de Geest. Welnu, dat heeft te maken met die inwoning. De Geest is bij ons komen inwonen, maar er is ook nog een hoofdbewoner. De Bijbel noemt die hoofdbewoner ‘het vlees’ en dat zijn we zelf, onze eigen zondige natuur. Het ‘ik’ en ‘zelf’, zoals ik als persoon ben. Bij elke inwoning moet een regeling getroffen worden met de hoofdbewoner. Degene die inwoont moet zich zoveel mogelijk aan de wensen van de hoofdbewoner aanpassen. De hoofdbewoner heeft het uiteindelijk voor het zeggen en neemt de laatste beslissingen. Hij heeft het laatste woord en is de hoogste autoriteit. Niemand zal zijn gezag dan ook betwisten.
Hoe anders is dat met de Heilige Geest. Hij kwam niet om in te wonen, maar verlangt de Hoofdbewoner te worden! Hij kan geen genoegen nemen met een klein kamertje ergens bovenin ons levenshuis. Spoedig breekt Hij daar uit en laat Hij de hoofdbewoner merken dat Hij er is. De Geest kan op allerlei momenten Zijn aanwezigheid aan ons tonen. Bijvoorbeeld als er een moeilijkheid met iemand ontstaat, met je man of je vrouw, met je kinderen of met je ouders. Er is een conflict gekomen en je reageert helemaal fout. Veel te heftig, te onredelijk en vanuit de boosheid of een hautaine houding. Je innerlijke vrede is weg en je ziet wel in dat je fout hebt gehandeld. De Geest spreekt je aan en zegt dat zo’n houding niet in overeenstemming is met het nieuwe leven van Christus. Zo zou Hij niet hebben gereageerd; dat zou Hij niet zo hebben gezegd. Maar ja… dan toegeven. Dan instemmen met de Geest en toegeven dat je fout was. Die fout dan aan de ander gaan belijden. Dat is moeilijk!
Strijd
De verzoeking komt en de beproeving komt en dan komt ook de strijd. In die strijd lijd je niet zelden een nederlaag. Je valt jezelf zo tegen. Waar is dat nieuwe leven dat zo overweldigend kwam bij je bekering, toen die grote liefde van God je hart vervulde. Je wilde de hele wereld wel bekeren. Je stond in vuur en vlam voor de Here Jezus Christus. Je werd omringd door lieve broeders en zusters, die blij met je waren. Je was een hele nieuwe wereld binnengegaan. Je was christen geworden. De Here Jezus was je alles geworden.
Maar toen kwam de strijd, na verloop van tijd. De eerste nederlaag en de eerste ontnuchtering. Je zag zonden bij andere christenen. Je kwam ook jezelf tegen. Die zonden die je bij anderen zag, bleken ook in je eigen leven aanwezig. Gaandeweg leek het wel weer donkerder te worden. Enige tijd heb je het ontkend en het niet toe willen geven. Maar je zag wel in, dat de werkelijkheid anders was dan wat je had gedacht, verwacht en geloofd. Er kwam strijd. Ook met jezelf. En in stilte kun je wel janken en soms doe je dat ook.
Opnieuw beginnen
Dan mag je je buigen voor de Here, je zonden erkennen, met name noemen en ze belijden. Knielen bij het kruis, waar de Heiland alle zonden heeft gedragen en weggedaan. Je mag vergeving ontvangen en opnieuw beginnen. Je krijgt kracht om te belijden, ook aan die ander en te vragen om vergeving. Dan wordt je geloof vernieuwd, verdiept en brengt je tot nieuwe vreugde!
Feike ter Velde
Op allerlei manieren dringt de wereld zich aan iedere gelovige op, bijvoorbeeld de laatste jaren via de sociale media. Dat rooft onze tijd, dat vervangt het lezen van de Bijbel en beïnvloedt ons denken en doen. Hoewel het in de breedte van het kerkelijke leven weinig of geen weerklank heeft gevonden, moeten we de intentie toch zeker waarderen. Enkele overwegingen…
Overal worden geluiden gehoord van kerkelijke nood. Was het eerst vooral de kerkverlating, nu is het veel meer nog de hang naar andere theologische wegen, de levensstijl van (vooral) jongeren in de kerk. De klacht wordt natuurlijk vooral door ouderen verwoord, maar door veel jongeren niet gehoord en zeker niet overgenomen. In tal van kerkelijke gezindten is er onrust en zorg. Hier betreft het de Gereformeerde Gemeenten, maar ook in bij voorbeeld de Gereformeerde Kerken vrijgemaakt worden van allerlei kanten dezelfde geluiden gehoord tot en met afscheiding aan toe.
De oproep tot verootmoediging door de synode van de GG werd niet beantwoord vanuit andere kerken. Daarmee zitten we gelijk ook in het probleem van de kerkelijke verdeeldheid. Die verdeeldheid is zo diep ingrijpend en heeft ons zo ver uit elkaar gedreven dat er geen enkele mogelijkheid lijkt te bestaan tot een overbrugging.
Wat is verootmoediging?
Wat is dat: verootmoediging? We kunnen denken aan Daniël, die de zonde van zijn volk beleed (Daniël 9). Dat moeten wij ook doen, zeker in de voorbede op zondag in de kerk. Maar we mogen persoonlijk niet buiten schot blijven.
De Bijbelse verootmoediging gaat dwars tegen onze zondige natuur in. Je gaat er helemaal aan, kapot, verbroken aan de voeten van de Here Jezus. Laten we het rustig tot ons laten doordringen. Zoek de stilte van de binnenkamer op en laat de Geest van God Zijn eigenmachtig werk doen.
Want we zijn een product van de wereld waarin we zijn geboren. Een wereld die door-en-door in opstand is tegen God en Zijn geboden. Die zondige natuur zit heel diep van binnen, in ons diepste innerlijk. Voor die werkelijkheid moeten – ná de wedergeboorte(!) – onze ogen geopend worden.
En eigenlijk willen we dat niet horen. We horen natuurlijk veel liever dat het nu allemaal prima in orde met ons is. Dat we nu kunnen delen in alle zegeningen die God heeft beloofd. We zijn geneigd te denken dat we op al die zegeningen ook wel enig recht hebben. We hebben ons immers bekeerd. We hebben aan alle voorwaarden voldaan.
Nu is de eerste taak van de Heilige Geest – die op de dag van onze wedergeboorte in ons hart kwam wonen – om ons te overtuigen van zonde. Nu kan Hij pas echt aan het werk gaan, binnenin ons. Door Zijn inwoning is het mogelijk geworden dat Hij ons de dingen kan laten zien zoals ze werkelijk zijn. En dát is nu de grote moeilijkheid! Nu komt er strijd en die moeten we niet uit de weg gaan.
Wie is de hoofdbewoner
Wilt u de vervulling mét de Geest en het leven dóór de Geest leren kennen? Ontloop dan niet datgene wat de Bijbel noemt de strijd tussen het vlees en de Geest. Welnu, dat heeft te maken met die inwoning. De Geest is bij ons komen inwonen, maar er is ook nog een hoofdbewoner. De Bijbel noemt die hoofdbewoner ‘het vlees’ en dat zijn we zelf, onze eigen zondige natuur. Het ‘ik’ en ‘zelf’, zoals ik als persoon ben. Bij elke inwoning moet een regeling getroffen worden met de hoofdbewoner. Degene die inwoont moet zich zoveel mogelijk aan de wensen van de hoofdbewoner aanpassen. De hoofdbewoner heeft het uiteindelijk voor het zeggen en neemt de laatste beslissingen. Hij heeft het laatste woord en is de hoogste autoriteit. Niemand zal zijn gezag dan ook betwisten.
Hoe anders is dat met de Heilige Geest. Hij kwam niet om in te wonen, maar verlangt de Hoofdbewoner te worden! Hij kan geen genoegen nemen met een klein kamertje ergens bovenin ons levenshuis. Spoedig breekt Hij daar uit en laat Hij de hoofdbewoner merken dat Hij er is. De Geest kan op allerlei momenten Zijn aanwezigheid aan ons tonen. Bijvoorbeeld als er een moeilijkheid met iemand ontstaat, met je man of je vrouw, met je kinderen of met je ouders. Er is een conflict gekomen en je reageert helemaal fout. Veel te heftig, te onredelijk en vanuit de boosheid of een hautaine houding. Je innerlijke vrede is weg en je ziet wel in dat je fout hebt gehandeld. De Geest spreekt je aan en zegt dat zo’n houding niet in overeenstemming is met het nieuwe leven van Christus. Zo zou Hij niet hebben gereageerd; dat zou Hij niet zo hebben gezegd. Maar ja… dan toegeven. Dan instemmen met de Geest en toegeven dat je fout was. Die fout dan aan de ander gaan belijden. Dat is moeilijk!
Strijd
De verzoeking komt en de beproeving komt en dan komt ook de strijd. In die strijd lijd je niet zelden een nederlaag. Je valt jezelf zo tegen. Waar is dat nieuwe leven dat zo overweldigend kwam bij je bekering, toen die grote liefde van God je hart vervulde. Je wilde de hele wereld wel bekeren. Je stond in vuur en vlam voor de Here Jezus Christus. Je werd omringd door lieve broeders en zusters, die blij met je waren. Je was een hele nieuwe wereld binnengegaan. Je was christen geworden. De Here Jezus was je alles geworden.
Maar toen kwam de strijd, na verloop van tijd. De eerste nederlaag en de eerste ontnuchtering. Je zag zonden bij andere christenen. Je kwam ook jezelf tegen. Die zonden die je bij anderen zag, bleken ook in je eigen leven aanwezig. Gaandeweg leek het wel weer donkerder te worden. Enige tijd heb je het ontkend en het niet toe willen geven. Maar je zag wel in, dat de werkelijkheid anders was dan wat je had gedacht, verwacht en geloofd. Er kwam strijd. Ook met jezelf. En in stilte kun je wel janken en soms doe je dat ook.
Opnieuw beginnen
Dan mag je je buigen voor de Here, je zonden erkennen, met name noemen en ze belijden. Knielen bij het kruis, waar de Heiland alle zonden heeft gedragen en weggedaan. Je mag vergeving ontvangen en opnieuw beginnen. Je krijgt kracht om te belijden, ook aan die ander en te vragen om vergeving. Dan wordt je geloof vernieuwd, verdiept en brengt je tot nieuwe vreugde!
Feike ter Velde
