Duimschroeven voor Israël

Jaap Spaans • 89 - 2013 • Uitgave: 21
Augustus was een heftige maand voor christenen met een hart voor Israël. Er was de boycot door enige Nederlandse supermarkten en de wrede strijd in Syrië, waarbij gifgas werd ingezet. Het Midden-Oosten wordt steeds meer in duisternis gehuld. Opnieuw werden er dreigementen geuit om Israël te vernietigen. Uitgerekend in die moeilijke periode pleit oud-ambassadeur en arabist Koos van Dam ervoor om Israël ‘de duimschroeven aan te draaien’.

In het Zoeklicht van januari 2013 wees ik op de wisseling van de wacht bij Buitenlandse Zaken en de gevolgen voor het Midden-Oostenbeleid. Jan van Barneveld waarschuwde eind augustus voor een proces waarbij Israël wordt gedelegitimeerd, oftewel besmeurd door leugenverhalen. Goed om de feiten te laten spreken en een recent voorbeeld daarvan nader te analyseren.

Terroriseert Israël iedereen?
In een publicatie in het opinieweekblad Vrij Nederland (VN) van 24 augustus 2013 was een interview verwerkt met oud-ambassadeur Koos van Dam. De kop erboven geeft al aan wat de lezer te wachten staat: ‘De VVD zit in de greep van de pro-Israël lobby’. Van Dam staat bekend om zijn kritische, naar mijn mening ronduit vijandige houding ten opzichte van Israël. Het Midden-Oosten is zijn grote passie stelt hij, het Arabisch-Israëlische conflict houdt hem bezig. Tot zijn pensioen was hij ambassadeur in de Arabische wereld, waar ‘zijn hart ligt’. Hij was vele jaren topdiplomaat en ambassadeur in veel islamitische landen, woonde in Syrië en schreef er een boek over.
De publicatie maakt duidelijk waarom we hem tegenwoordig vaak ‘tegenkomen’ in de media: ‘Omdat hij sinds 2010 met pensioen is, kan de oud-diplomaat nu vrijuit spreken’. Als ik zo’n zin lees gaat het kriebelen. Dan moet ik denken aan dominees die er in de veilige luwte van hun pensioen achter komen dat zij niet meer in God geloven, of politici die vinden dat zij tijdens hun actieve loopbaan te vriendelijk waren voor Israël.
Tijdens een discussie over de Israëlboycot door supermarkten met Esther Voet van het Centrum Informatie en Documentatie Israël (CIDI) in het programma ‘Knevel & Van den Brink’, brieste Van Dam: “Israël bezet iedereen, terroriseert iedereen. Hoezo is Israël een democratie?” In het interview met VN gaat hij verder en spreekt als wens uit ‘dat Israël de duimschroeven worden aangedraaid’. Hij spreekt ook zijn sympathie uit voor oud-premier Van Agt, die na zijn pensionering ook ‘een dagtaak heeft’ aan het bekritiseren van de Joodse staat en het spijtig vindt dat hij als premier pro-Israël was.

Judenrein
In VN beschuldigt Van Dam Israël van ‘etnische zuiveringen’. Volgens hem ‘is onomstotelijk komen vast te staan dat Israëlische militairen 700.000 Palestijnen met geweld en intimidatie hebben verjaagd en hen hebben belet terug te keren.’ Israël claimt volgens hem veel meer dan waar het recht op heeft. Dat onomstotelijk is bewezen dat honderdduizenden Joden zijn verdreven uit Arabische staten, waarvan de meeste inmiddels ‘Judenrein’ zijn, wordt niet benoemd. Veel van deze ‘vergeten vluchtelingen’ zijn liefdevol opgenomen in Israël. Van Dam vindt zichzelf kennelijk een toonbeeld van objectiviteit, want hoewel hij nadrukkelijk aangeeft dat zijn hart in de Arabische wereld ligt, stelt hij enige alinea’s verder dat hij in dit dossier ‘geen enkel belang vertegenwoordigt’. Volstrekt ongeloofwaardig natuurlijk.
Ik voel mijzelf op Bijbelse gronden betrokken bij het Joodse volk en Israël. Die betrokkenheid is een belang en dat geldt ook voor het gedachtegoed van deze ex-diplomaat, die volop gelegenheid krijgt invloed uit te oefenen op het buitenlandse beleid van Den Haag. Hij wordt regelmatig gevraagd mee te denken tijdens brainstormsessies op het ministerie en leverde een bijdrage aan het recente rapport ‘Tussen woord en daad. Perspectieven op duurzame vrede in het Midden-Oosten’ van de Adviescommissie voor Internationale Vraagstukken. Hij is voorstander van een Israëlboycot en vindt dat Europa het associatieverdrag met de Joodse staat moet herzien.
Columniste Nausicaa Marbe van het seculiere dagblad De Telegraaf, nam het op voor Israël. Volgens haar heeft Van Dam wellicht zelf een gekleurde militante kijk op het Midden-Oosten, ‘waardoor hij verzuimt zijn beweringen over de VVD met bewijzen te staven’. Een terechte conclusie. Door één opmerking over het Syrische drama in de publicatie in VN, diskwalificeert Van Dam zichzelf als Midden-Oostenexpert: ‘dat het zo bloedig uit de hand zou lopen, had niemand verwacht.’ Kennelijk hebben decennia ervaring als diplomaat in de regio zijn blik vertroebeld en ontbreekt het hem aan inzicht. Het tekent de naïviteit van deze man. Het mag tevens duidelijk zijn, dat Israël zich een dergelijke onjuiste inschatting niet kan permitteren.

Goddelijke beloftes
In de week dat het interview met Van Dam verscheen, werd in Syrië gifgas gebruikt en Israël opnieuw met vernietiging bedreigd. De situatie in het gebied is explosief en kan ieder moment escaleren, zelfs naar een mondiaal conflict. De druk op de Joodse staat neemt op alle fronten toe. Politiek en militair gezien kan het geografische en demografisch nietige Israël op langere termijn geen stand houden tegen een overweldigende overmacht, die uit is op de vernietiging van het land. Israël kan het alleen van de Almachtige verwachten en uitzien naar de wederkomst van de Messias. Dat is geen menselijk verzinsel of persoonlijke inschatting, maar berust op onverbrekelijke Goddelijke beloftes, duizenden jaren geleden beschreven (Micha 4, Zacharia 12 en 14).

Jaap Spaans