De positie van de vrouw in de islam

Koen Raadt • 83 - 2007 • Uitgave: 15
De positie van de vrouw in de islam
Zijn moslima’s bevoorrecht boven Westerse vrouwen?


Op de website www.moslima.nl/nwmoslimas/moslimas.html staan diverse verhalen van nieuwe moslima's. Hoe zij tot de islam zijn gekomen, of hoe zij de islam opnieuw hebben gevonden. En wat een vreugde zij hebben in het dragen van de hidjaab (hoofddoek) of de niqaab (sluier), die hen als bedekking en bescherming is gegeven. Moslima’s beschouwen zich zeker bevoorrecht boven de Westerse vrouwen om hen heen, boven het meisje of de vrouw die zij vroeger ook zelf waren…
Wat is het dat vrouwen zo aantrekt in de islam? Waarom voelen deze nieuwe moslima’s zich pas echt vrouw als zij tot de islam overgaan? Worden zij dan juist niet erg beperkt in hun ontwikkeling, of hebben ze alleen maar oog voor de positieve zaken zoals hun eerbaarheid? Zullen ze pas later tot een ander inzicht komen wanneer – om een passende beeldspraak te gebruiken – de niqaab van de ‘andere werkelijkheid’ wordt opgelicht?

Toepassing van het kernvers uit de Koran: Soera 4:34
De vierde Soera van de Koran draagt als titel: De vrouwen (An-Nisa). Het belangrijkste vers is
34. Mannen zijn voogden over de vrouwen, omdat Allah de enen boven de anderen heeft doen uitmunten en omdat zij van hun rijkdommen besteden. Deugdzame vrouwen zijn dus zij, die gehoorzaam zijn en heimelijk bewaren, hetgeen Allah onder haar hoede heeft gesteld. En degenen, van wie gij ongehoorzaamheid vreest, wijst haar terecht en laat haar in haar bedden alleen en tuchtigt haar. Als zij u dan daarna gehoorzamen, zoekt geen weg tegen haar. Waarlijk, Allah is Verheven, Groot.
Op grond van deze tekst komen de Korancommentaren tot de volgende uitspraken. Die zijn niet willekeurig, maar bindend, te beginnen met de Hadith en vervolgens via de alom erkende moslimgeleerden die de ‘rechte weg’ hebben gewezen, gecanoniseerd in de sharia.

Mannen zijn voogden over de vrouwen (dus ook over hun dochters en zusters, zelfs hun moeder indien zij weduwe is), omdat die volgens Mohammed tekortschieten in het verstand en in het geloof, want:
• vrouwen hebben maar weinig verstand omdat zij slechts gelden als een halve getuige;
• vrouwen schieten tekort in het geloof omdat zij tijdens hun ongesteldheid niet mogen bidden en vasten;
• mannen zijn voogden van hun vrouwen omdat zij er een bruidsschat voor hebben betaald!
Mohammed volgt hier duidelijk een cirkelredenering, maar niettemin staat zijn uitleg net zo vast als de tekst van de Koran. Een andere uitleg geldt bij voorbaat als fitna en sjirk (verzoeking en heiligschennis).

Wanneer een man zelfs maar ongehoorzaamheid vreest (en hoe licht ontvlamt de jaloezie van een moslim!), heeft hij drie middelen om gehoorzaamheid af te dwingen:
• de vermaning (kan heel vernederend zijn, want voor een vrouw geldt er geen ‘eerbalans’)
• seksuele onthouding (ervan uitgaand dat dit voor een vrouw even erg is als voor een man)
• tuchtiging: "een man kan als gezinshoofd zijn vrouw bevelen Allah te gehoorzamen; en wanneer zij weigert, kan hij haar zonder hardheid afranselen."

De Koran en andere gezaghebbende islamgeschriften zien de vrouw als een noodzakelijk kwaad. Vooral de verleiding wordt haar zwaar toegerekend. Hoewel de Koran niet vermeldt dat de vrouw verleid is, krijgt toch Awwa (Eva) alle schuld: als zij er niet was geweest, zou Allah zonder weerhouding overal gediend zijn en kwamen alle mannen in het paradijs.
Maar ook afgezien van de verleiding is de vrouw als schepsel maar ten dele gelukt. Zo spreekt de moeder van Maria, de vrouw van Amram, tijdens haar zwangerschap en bij de bevalling de volgende woorden die we vinden in Soera 3:
35. Toen de vrouw van Imraan zeide: "Ik draag aan U op wat in mijn baarmoeder is, dat het vrij zal zijn (om U te dienen), aanvaard het van mij, Gij zijt gewis Alhorend, Alwetend."
36. Maar, toen zij er van verlost was, zeide zij: "Mijn Heer, ik ben verlost van een meisje." - Allah wist het beste wat zij voortbracht. "En de man is niet gelijk aan de vrouw. En ik heb haar Maria genoemd en ik stel haar en haar nageslacht onder Uw bescherming tegen Satan, de verworpene."
NB. Hier verwisselt de Koran bovendien Mirjam, de zuster van Mozes (Amram is haar vader, Jochebed haar moeder, Ex. 6:19), met Maria, de moeder van Jezus.

Tal van uitspraken laten zien dat Mohammed weinig met vrouwen op had, met uitzondering van hun seksuele kwaliteiten, want hij had minstens dertien vrouwen plus de nodige bijvrouwen, die hij soms allemaal in een nacht bezocht. Zijn zij niet de oorzaak van alle ellende en voorts de schuld dat niet alle mannen het paradijs binnengaan en dat Allah niet overal in ware zin aanbeden wordt? Enkele typerende uitspraken zijn:
* “achter elke man die van het geloof afvalt, steekt een vrouw."
* "voor de ondergang van een natie zijn de vrouwen verantwoordelijk."
* "vrouwen zijn de domste wezens die er bestaan en aangezien de hel voor domkoppen is geschapen, gaan bijna alle vrouwen naar de hel."
Naast ‘voorwerp’ van verleiding en van domheid, is de vrouw ook toonbeeld van onreinheid, net als de hond en de ezel. Een uitspraak van Mohammed is:
"Drie zaken verderven het gebed van een man: de ezel, de zwarte hond en de vrouw" (de zwarte hond staat voor de duivel). Soms wordt nog een vierde aan dit rijtje toegevoegd, dat dan luidt: de hond, het zwijn, de Jood en de vrouw.
Deugdzame vrouwen: de Koran noemt ze wel, maar Mohammed kende ze nauwelijks. En wat belangrijker is: zelf een beroep doen op de Koran is onmogelijk, want de Hadith en de sharia gelden al eeuwenlang als de enige juiste uitlegging.

(Met toestemming van uitg. Johannes Multimedia, overgenomen uit: Twee gezichten één Islam geschreven door Koen Raadt. Dit boekje is te bestellen bij Het Zoeklicht, binnenkort verschijnt een geheel nieuwe druk).