De kerk werd geboren uit de opstanding
Feike ter Velde • 77 - 2001/02 • Uitgave: 3
DE KERK WERD GEBOREN UIT DE VAN CHRISTUS.
DAARIN LIGT EEN TRADITIE VAN AL BIJNA TWEEDUIZEND JAAR.
IN DIE TRADITIE LIGT VASTHEID, VOOR EEN DIEPE VERWORTELING VAN DE CHRISTEN, DE KERK EN DE SAMENLEVING IN CHRISTUS.
MAAR EEN SAMENLEVING DIE DE WORTELS DOORSNIJDT VERWORDT EN STERFT WEG.
We hebben Pasen gevierd en we hebben gezongen: “Christus is waarlijk opgewekt!" Nu is alles weer voorbij en zijn we weer aan het werk gegaan. De dagelijkse dingen gaan weer gewoon door. Zondag gaan we weer naar de kerk, zoals voorheen. Hoewel, dat is lang niet voor iedereen meer zo vanzelfsprekend. We leven in een tijd van grote veranderingen, dramatische veranderingen. Soms lijkt alles even te wankelen.
EVEN STILSTAAN
Bijna hadden we een grote, misschien wel ongekende crisis gehad rond onze monarchie. We hebben even de adem ingehouden rond een dreigende crisis over Prins Willem-Alexander en Maxima. Vooral haar charme en haar heldere standpuntbepaling over de Argentijnse dictatuur, uiteengezet in vloeiend Nederlands, hebben ons aller hart gestolen. Bijna heel Nederland dacht en zei ook hardop: “Ze mag blijven”. Direct voegde onze kroonprins eraan toe dat hij zeker lid van de Hervormde kerk zou blijven. Maxima is van huis uit Rooms-Katholiek. Dan komen er onmiddellijk vragen op. Hoe zullen ze trouwen? Wat zal de toekomst brengen met eventuele kinderen uit hun huwelijk? Worden ze Rooms of Hervormd opgevoed? Hoe is het geloof van Willem-Alexander en kan hij van de rijke traditie van de Reformatie iets overdragen op zijn verloofde? Even wordt een mens dan bepaald bij de grote vragen van het leven en de samenleving, bij de geschiedenis, bij de traditie en bij de toekomst. Wordt het niet tijd dat we eens even stilstaan en nadenken, de balans opmaken en opnieuw keuzes maken?
DE GESCHIEDENIS
Onze generatie bevindt zich in de kritieke fase van dramatische veranderingen op alle gebied, niet het minst ten aanzien van de dingen van het geloof en de kerk. Het proces van 'Samen Op Weg' kan alleen maar verwerkelijkt worden omdat onze generatie het gevoel voor de geschiedenis en de traditie aan het verliezen is. De Hervormde kerk is onze nationale kerk, verbonden met de Reformatie en wezenlijk bestanddeel van de wordingsgeschiedenis van ons goede vaderland en ons koningshuis. Een samenleving kan niet ongestraft de eigen geschiedenis ontkennen of veronachtzamen. Geschiedenis brengt ook traditie met zich mee. Dat kan niet anders. Tradities ontstaan vanzelf en dat is ook zo met ons volksleven en ons kerkelijk leven, maar ook in het gezins- en familieleven. Het woord 'traditie' betekent zoveel als 'overleveren'. Vroeger zong ik als kind, voor het slapen gaan:
"Ik ga slapen, ik ben moe.
'k Sluit mijn beide oogjes toe.
Here, houdt ook deze nacht,
over mij getrouw de wacht.
't Boze dat ik heb gedaan,
zie dat Here toch niet aan.
Schoon mijn zonden vele zijn,
maak om Jezus' wil mij rein".
Amen.
Wij zongen dat later weer met onze eigen kinderen en nu zingen onze kinderen datzelfde ouderwetse liedje met hun kinderen. Dat is traditie. Niet óm de traditie, maar omdat "Ik gewoon geen beter liedje kan vinden, naast andere mooie liedjes'', zoals één van de kinderen zei.
Het goede, dat we van huis uit meekregen, willen we graag op onze kinderen overdragen. We willen ze wat meegeven. Natuurlijk veel méér dan dat slaapliedje. Het meeste daarvan is niets minder dan traditie en iedereen ervaart dat als iets heel goeds.
HET KERKELIJK LEVEN
Zo is het ook in het kerkelijk leven. Er worden in de traditie van de kerk grote geloofswaarden overgedragen van generatie op generatie. We hebben alle waarden, alle grote waarheden voor het leven, meegekregen vanuit het verleden, zonder dat we ons dat altijd bewust zijn. De grote levensvragen beantwoorden we met wat we meekregen in de traditie. We hebben ons anker als 't ware in de traditie, waardoor we vast staan in het leven en in de wereld. Vaststaan ook in weer en wind. Zo vaak als ik door ons mooie vaderland rijd, door de vlakke velden van Friesland, Groningen of Zuid-Holland en ik zie overal de kerktorens vanuit elke dorp naar de hemel wijzen, dan is dat veelzeggend. Dat is onze geschiedenis. Daar liggen onze wortels en de verworteling van onze samenleving.
De Hervormde kerk had gewoon de Hervormde kerk moeten blijven. Er is veel gebeurd in het verleden, waardoor scheuringen zijn gekomen. Dat verhaal kan niemand ontkennen. Maar nu er een weg gezocht wordt naar kerkelijke eenheid in een 'Samen-Op-Weg' proces, moeten - juist gezien de grote waarde van de traditie - die andere kerken toetreden tot de kerk van onze geschiedenis: de Hervormde kerk. Daarmee zouden we onze geschiedenis en onze traditie hooghouden. Door het opgeven van die naam 'Hervormde Kerk' en het inslaan van een nieuwe weg - zónder traditie - snijden we de bloem van onze geschiedenis van zijn wortel af. Daarin ligt naar mijn besef een groot stuk onverantwoordelijk handelen van de kerkelijke leiders van vandaag.
Dat kan alleen gebeuren omdat de kerk zelf - door de groeiende invloed van vrijzinnige theologie, in strijd met de heilige Schrift - van haar wortels wordt losgerukt. Kruis en opstanding van Christus verliezen dan hun feitelijke en historische plaats in het hart van de prediking. Dan raakt de prediking ontworteld en wordt de kerk meegesleept in de afgrond van de leegheid. En als de kerk is ontworteld, raakt de hele samenleving op drift. Daarin ligt de acute nood van dit uur.
DE SAMENLEVING
Het heil ligt in de kerk. In de verkondiging van Kruis en Opstanding moet de geschiedenis verklaard, het heden geordenend en de toekomst getekend worden. Dat heil wordt in de samenleving niet gevonden. Sterker nog: de samenleving kan niet zonder de heilsboodschap. Raakt deze verloren dan zoekt de mens naar een nieuw houvast, een nieuwe cultus, om de nodige gemeenschap te beleven zonder welke een mens niet overleven kan. Anders gezegd: dan keert men terug naar het oude heidendom en de religie van onze voorvaders, de Germanen en de Batavieren, maar dan in het moderne 'wetenschappelijk' kostuum van de 21e eeuw. In die tijd zijn we aangeland. We worden eraan overgegeven, door niemand minder dan door God zelf. Het is een teken van zijn toorn!
DE TOORN VAN GOD
Tradities worden in onze samenleving over boord gegooid. Er is een regering, die wetten aanneemt, die rechtstreeks ingaan tegen Gods geboden. De waarheid van de heilige Schrift wordt in ongerechtigheid tenonder gehouden. Die waarheid, die stoelt op Gods openbaring. Die openbaring wordt al decennia lang - vooral in de media - verdacht gemaakt en door vrijzinnige theologen uitgehold. Daarmee komt de mens naakt aan de dijk te staan en vervalt de samenleving tot een wildernis en een doolhof van leegheid en absurditeit.
Overal zijn daarvan de bewijzen te zien. Mannen laten zich 'ombouwen' tot vrouw en andersom. Dat gebeurt in onze academische ziekenhuizen door geleerde en gepromoveerde geneesheren in witte jassen. We zijn allang gewend geraakt aan de massale moord op ongeboren kinderen en het nieuwste is een verregaande wet op de euthanasie.
HOMOHUWELIJK
Midden in de nacht van 31 maart op 1 april jl. werden de eerste homo-'huwelijken' ter wereld en in de geschiedenis van de mensheid (!) gesloten. Midden in de nacht, als betrof het 'de werken der duisternis'. Van over de hele wereld - net als bij de nieuwe euthanasiewet - waren de media vertegenwoordigd. Radio en televisie vertelden ons bijna ieder uur dat dit 'huwelijk' o zo 'normaal' is. Alsof onbestemde gevoelens van verwarring moesten worden overschreeuwd. We zijn maatschappelijk aangeland in een diepe morele crisis, die zijn weerga in de geschiedenis niet heeft.
De bekende psycholoog Dr. G.J.M. van den Aardweg schrijft in NRC-Handelsblad van 5 april jl: "De grote meerderheid van mensen met homoseksuele neigingen is niet in een 'huwelijk' geïnteresseerd en wil of kan geen langerdurende bindingen onderhouden. Ook militante homo's kan men cynisch horen verklaren dat zij dit 'huwelijk' slechts zien als een stap naar erkenning van hun 'van nature' promiscue (= vrije seksuele omgang hebbend - ftv) levensstijl en niet als een huwelijk in de traditionele zin van het woord. En als schop tegen het door hen dikwijls verafschuwde huwelijk. Natuurlijk vindt men wel enkele figuren die zich graag voor dit aanstellerige 'bruiloftje spelen voor de camera' beschikbaar stellen. Maar de ergste perversie zit tussen de oren van de politici, de autoriteiten en de maatschappelijke elite. Zij lopen mee in de waan van de dag: radicale gelijkheid voor homo's; zij papegaaien alles na wat hun als 'politiek correct' wordt voorgehouden en hebben de moed niet om krom te noemen wat krom is, ziekelijk wat ziekelijk is, normaal wat normaal is. Ook alvast bedankt namens de toekomstige adoptiekinderen, die ongetwijfeld op het altaar van deze gestoorde ideologie zullen worden geofferd als zij bij de 'gehuwde' homoparen zullen worden geplaatst".
Feike ter Velde
DAARIN LIGT EEN TRADITIE VAN AL BIJNA TWEEDUIZEND JAAR.
IN DIE TRADITIE LIGT VASTHEID, VOOR EEN DIEPE VERWORTELING VAN DE CHRISTEN, DE KERK EN DE SAMENLEVING IN CHRISTUS.
MAAR EEN SAMENLEVING DIE DE WORTELS DOORSNIJDT VERWORDT EN STERFT WEG.
We hebben Pasen gevierd en we hebben gezongen: “Christus is waarlijk opgewekt!" Nu is alles weer voorbij en zijn we weer aan het werk gegaan. De dagelijkse dingen gaan weer gewoon door. Zondag gaan we weer naar de kerk, zoals voorheen. Hoewel, dat is lang niet voor iedereen meer zo vanzelfsprekend. We leven in een tijd van grote veranderingen, dramatische veranderingen. Soms lijkt alles even te wankelen.
EVEN STILSTAAN
Bijna hadden we een grote, misschien wel ongekende crisis gehad rond onze monarchie. We hebben even de adem ingehouden rond een dreigende crisis over Prins Willem-Alexander en Maxima. Vooral haar charme en haar heldere standpuntbepaling over de Argentijnse dictatuur, uiteengezet in vloeiend Nederlands, hebben ons aller hart gestolen. Bijna heel Nederland dacht en zei ook hardop: “Ze mag blijven”. Direct voegde onze kroonprins eraan toe dat hij zeker lid van de Hervormde kerk zou blijven. Maxima is van huis uit Rooms-Katholiek. Dan komen er onmiddellijk vragen op. Hoe zullen ze trouwen? Wat zal de toekomst brengen met eventuele kinderen uit hun huwelijk? Worden ze Rooms of Hervormd opgevoed? Hoe is het geloof van Willem-Alexander en kan hij van de rijke traditie van de Reformatie iets overdragen op zijn verloofde? Even wordt een mens dan bepaald bij de grote vragen van het leven en de samenleving, bij de geschiedenis, bij de traditie en bij de toekomst. Wordt het niet tijd dat we eens even stilstaan en nadenken, de balans opmaken en opnieuw keuzes maken?
DE GESCHIEDENIS
Onze generatie bevindt zich in de kritieke fase van dramatische veranderingen op alle gebied, niet het minst ten aanzien van de dingen van het geloof en de kerk. Het proces van 'Samen Op Weg' kan alleen maar verwerkelijkt worden omdat onze generatie het gevoel voor de geschiedenis en de traditie aan het verliezen is. De Hervormde kerk is onze nationale kerk, verbonden met de Reformatie en wezenlijk bestanddeel van de wordingsgeschiedenis van ons goede vaderland en ons koningshuis. Een samenleving kan niet ongestraft de eigen geschiedenis ontkennen of veronachtzamen. Geschiedenis brengt ook traditie met zich mee. Dat kan niet anders. Tradities ontstaan vanzelf en dat is ook zo met ons volksleven en ons kerkelijk leven, maar ook in het gezins- en familieleven. Het woord 'traditie' betekent zoveel als 'overleveren'. Vroeger zong ik als kind, voor het slapen gaan:
"Ik ga slapen, ik ben moe.
'k Sluit mijn beide oogjes toe.
Here, houdt ook deze nacht,
over mij getrouw de wacht.
't Boze dat ik heb gedaan,
zie dat Here toch niet aan.
Schoon mijn zonden vele zijn,
maak om Jezus' wil mij rein".
Amen.
Wij zongen dat later weer met onze eigen kinderen en nu zingen onze kinderen datzelfde ouderwetse liedje met hun kinderen. Dat is traditie. Niet óm de traditie, maar omdat "Ik gewoon geen beter liedje kan vinden, naast andere mooie liedjes'', zoals één van de kinderen zei.
Het goede, dat we van huis uit meekregen, willen we graag op onze kinderen overdragen. We willen ze wat meegeven. Natuurlijk veel méér dan dat slaapliedje. Het meeste daarvan is niets minder dan traditie en iedereen ervaart dat als iets heel goeds.
HET KERKELIJK LEVEN
Zo is het ook in het kerkelijk leven. Er worden in de traditie van de kerk grote geloofswaarden overgedragen van generatie op generatie. We hebben alle waarden, alle grote waarheden voor het leven, meegekregen vanuit het verleden, zonder dat we ons dat altijd bewust zijn. De grote levensvragen beantwoorden we met wat we meekregen in de traditie. We hebben ons anker als 't ware in de traditie, waardoor we vast staan in het leven en in de wereld. Vaststaan ook in weer en wind. Zo vaak als ik door ons mooie vaderland rijd, door de vlakke velden van Friesland, Groningen of Zuid-Holland en ik zie overal de kerktorens vanuit elke dorp naar de hemel wijzen, dan is dat veelzeggend. Dat is onze geschiedenis. Daar liggen onze wortels en de verworteling van onze samenleving.
De Hervormde kerk had gewoon de Hervormde kerk moeten blijven. Er is veel gebeurd in het verleden, waardoor scheuringen zijn gekomen. Dat verhaal kan niemand ontkennen. Maar nu er een weg gezocht wordt naar kerkelijke eenheid in een 'Samen-Op-Weg' proces, moeten - juist gezien de grote waarde van de traditie - die andere kerken toetreden tot de kerk van onze geschiedenis: de Hervormde kerk. Daarmee zouden we onze geschiedenis en onze traditie hooghouden. Door het opgeven van die naam 'Hervormde Kerk' en het inslaan van een nieuwe weg - zónder traditie - snijden we de bloem van onze geschiedenis van zijn wortel af. Daarin ligt naar mijn besef een groot stuk onverantwoordelijk handelen van de kerkelijke leiders van vandaag.
Dat kan alleen gebeuren omdat de kerk zelf - door de groeiende invloed van vrijzinnige theologie, in strijd met de heilige Schrift - van haar wortels wordt losgerukt. Kruis en opstanding van Christus verliezen dan hun feitelijke en historische plaats in het hart van de prediking. Dan raakt de prediking ontworteld en wordt de kerk meegesleept in de afgrond van de leegheid. En als de kerk is ontworteld, raakt de hele samenleving op drift. Daarin ligt de acute nood van dit uur.
DE SAMENLEVING
Het heil ligt in de kerk. In de verkondiging van Kruis en Opstanding moet de geschiedenis verklaard, het heden geordenend en de toekomst getekend worden. Dat heil wordt in de samenleving niet gevonden. Sterker nog: de samenleving kan niet zonder de heilsboodschap. Raakt deze verloren dan zoekt de mens naar een nieuw houvast, een nieuwe cultus, om de nodige gemeenschap te beleven zonder welke een mens niet overleven kan. Anders gezegd: dan keert men terug naar het oude heidendom en de religie van onze voorvaders, de Germanen en de Batavieren, maar dan in het moderne 'wetenschappelijk' kostuum van de 21e eeuw. In die tijd zijn we aangeland. We worden eraan overgegeven, door niemand minder dan door God zelf. Het is een teken van zijn toorn!
DE TOORN VAN GOD
Tradities worden in onze samenleving over boord gegooid. Er is een regering, die wetten aanneemt, die rechtstreeks ingaan tegen Gods geboden. De waarheid van de heilige Schrift wordt in ongerechtigheid tenonder gehouden. Die waarheid, die stoelt op Gods openbaring. Die openbaring wordt al decennia lang - vooral in de media - verdacht gemaakt en door vrijzinnige theologen uitgehold. Daarmee komt de mens naakt aan de dijk te staan en vervalt de samenleving tot een wildernis en een doolhof van leegheid en absurditeit.
Overal zijn daarvan de bewijzen te zien. Mannen laten zich 'ombouwen' tot vrouw en andersom. Dat gebeurt in onze academische ziekenhuizen door geleerde en gepromoveerde geneesheren in witte jassen. We zijn allang gewend geraakt aan de massale moord op ongeboren kinderen en het nieuwste is een verregaande wet op de euthanasie.
HOMOHUWELIJK
Midden in de nacht van 31 maart op 1 april jl. werden de eerste homo-'huwelijken' ter wereld en in de geschiedenis van de mensheid (!) gesloten. Midden in de nacht, als betrof het 'de werken der duisternis'. Van over de hele wereld - net als bij de nieuwe euthanasiewet - waren de media vertegenwoordigd. Radio en televisie vertelden ons bijna ieder uur dat dit 'huwelijk' o zo 'normaal' is. Alsof onbestemde gevoelens van verwarring moesten worden overschreeuwd. We zijn maatschappelijk aangeland in een diepe morele crisis, die zijn weerga in de geschiedenis niet heeft.
De bekende psycholoog Dr. G.J.M. van den Aardweg schrijft in NRC-Handelsblad van 5 april jl: "De grote meerderheid van mensen met homoseksuele neigingen is niet in een 'huwelijk' geïnteresseerd en wil of kan geen langerdurende bindingen onderhouden. Ook militante homo's kan men cynisch horen verklaren dat zij dit 'huwelijk' slechts zien als een stap naar erkenning van hun 'van nature' promiscue (= vrije seksuele omgang hebbend - ftv) levensstijl en niet als een huwelijk in de traditionele zin van het woord. En als schop tegen het door hen dikwijls verafschuwde huwelijk. Natuurlijk vindt men wel enkele figuren die zich graag voor dit aanstellerige 'bruiloftje spelen voor de camera' beschikbaar stellen. Maar de ergste perversie zit tussen de oren van de politici, de autoriteiten en de maatschappelijke elite. Zij lopen mee in de waan van de dag: radicale gelijkheid voor homo's; zij papegaaien alles na wat hun als 'politiek correct' wordt voorgehouden en hebben de moed niet om krom te noemen wat krom is, ziekelijk wat ziekelijk is, normaal wat normaal is. Ook alvast bedankt namens de toekomstige adoptiekinderen, die ongetwijfeld op het altaar van deze gestoorde ideologie zullen worden geofferd als zij bij de 'gehuwde' homoparen zullen worden geplaatst".
Feike ter Velde
