De Heilige Geest leidt ons in de waarheid

Henk Schouten • 89 - 2013 • Uitgave: 10
Wat is waarheid? Die vraag werd door Pilatus gesteld (Johannes 18:38). Zijn vraag was een reactie op dingen die zojuist door de Here Jezus naar voren waren gebracht: “Hiervoor ben ik geboren en hiervoor ben ik in de wereld gekomen: om voor de waarheid te getuigen”(Johannes 18:37, HSV). Wie van ons kent de waarheid en durft daar in absolute zin over te spreken?

Waarheid is een lastig begrip, dat is het altijd al geweest, maar in onze zogenaamde postmoderne of postchristelijke wereld is dat nog gecompliceerder geworden. In onze wereld mag ieder immers zijn eigen waarheid of ten minste zijn eigen beleving van de waarheid hebben. Wat voor de één waar is en vaststaat, hoeft voor de ander helemaal niet zo te zijn. Er ontstaat een paradoxale wereld vol onzekerheid en vol tegenstellingen. De roep om zogenaamde waarheidsvinding neemt in onze wereld steeds grotere en soms ook groteskere vormen aan. Steeds weer worden er wijze mannen en vrouwen bij elkaar gezet, die zich met al hun kennis en inzicht buigen over weer een nieuw geval van onduidelijkheid. Steeds speelt de vraag een rol: Wat is waarheid?
Toch ervaren we ook steeds meer een gevoel van onbehagen en wordt de gedachte sterker dat het ons met al dat zoeken naar waarheid niet lukt waarheid echt vast te stellen. Het ontbreekt ons aan een standaard, een vaste norm. Het gewicht ‘kilogram’ is vast genormeerd, zo is het ook met onze lengtemaat. Iedereen, waar ter wereld, kent de standaard en norm. Alles wat weegt of afstand heeft, is terug te voeren op deze vaste norm. Maar is er zoiets als een vaste norm voor waarheid?

Waarheidsnorm
Die norm is er inderdaad en hoe opmerkelijk, het gaat om een persoon. Een persoon die de standaard is voor alle waarheid. Jezus Christus heeft gezegd: ‘Ik ben de weg, de waarheid en het leven’ (Johannes 14:6). Die uitspraak past niet meer zo goed in onze wereld. De absoluutheid en daarmee de onmogelijkheid tot nuanceren of relativeren is totaal afwezig. Je botst hiermee of je omarmt h(H)em.
Velen hebben aanstoot genomen aan Jezus. Maar wanneer dat inderdaad waar is en Hij de norm is voor waarheid, dan mogen we die toetsen. We mogen de woorden, de daden, ja al Zijn gangen door het leven nauwkeurig toetsen en onderwerpen aan onze kritische vragen. Of we in de nacht tot hem komen, zoals Nikodemus, of midden op de dag tijdens het waterputten, zoals de Samaritaanse vrouw, Jezus wil ons altijd de ruimte geven Hem te bevragen, Hem te onderzoeken. Wie dat doet komt tot slechts één conclusie, het woord dat Jezus sprak is waar: Ik ben, Hij is, de waarheid.

Het is deze Here die ons een geweldige toezegging doet. Hij belooft de Trooster, de Heilige Geest. Gods Geest is op de Pinksterdag gekomen en één van Zijn specifieke taken is om ons in alle waarheid te leiden (Johannes 16:13). Het is door genade dat we als kinderen van God Zijn aangenomen en samen het lichaam van de Here Jezus vormen. In dat lichaam, in ons die geloven, is dus Gods Geest vanaf het moment dat we tot geloof kwamen, werkzaam. Dit werk wordt gekenmerkt door ‘leiden in de waarheid’.
Ik vind het opmerkelijk, dat wanneer de Here Jezus ons onderwijst over het werk van de Heilige Geest, Hij niet spreekt over gaven van de Geest, niet over de vrucht van de Geest. We horen Jezus niet over kracht, tekenen of wonderen. Jezus spreekt van leiding in al de waarheid. Onze wereld staat bol van onoprechtheid, van onwaarheid. Het is de leugen die ontzettend veel kapot maakt. Het is de duivel, die de vader van de leugen is en de leugen introduceerde. Wat geweldig dat tegenover de leugen de Here God zelf Zijn Geest gegeven heeft om ons in alle waarheid te leiden. Gods Geest leert ons meer van Jezus, Hij is de waarheid.

Ds. Henk Schouten