De Bijbel kent geen weduwnaren

P de Bruin • 76 - 2000/01 • Uitgave: 1
De weduwe komt in de Bijbel tientallen malen in beeld, de weduwnaar niet éénmaal. Eén van de keren waarin de aandacht op de weduwe wordt gericht is de bekende tekst, waarin wordt gezegd, dat het een godsdienstige plicht is goed voor weduwen (en wezen) te zorgen. De weduwnaar kent dat steuntje in de rug niet. Nu zijn er ook onder hen, die door ouderdom en invaliditeit onze zorg nodig hebben. Zij vallen wel onder de algemene wet van de naastenliefde, maar dat doen de weduwen eveneens. Worden die dan in de Bijbel apart genoemd, en wel zestigmaal, en de weduwnaar niet één-maal? Dat moet een reden hebben. Welke?

Adam had al heel wat werk verricht voordat Eva werd geschapen. Hij had immers alle dieren (niet de planten!) een naam moeten geven en dat moet ook- voor de toen volmaakte Adam een tijdrovende bezigheid geweest zijn. Daarna werd dus Eva geschapen. Adam trouwde dan ook een vrouw die jonger was dan hij. Dit eerste echtpaar staat daarin als model voor de mensheid. Ook nu is het een heel normaal iets dat een man een vrouw trouwt die jonger is dan hij. Gemiddeld wordt een vrouw ouder dan een man, zij leeft dus langer. Die gave heeft zij 'van nature'. Wat zuiverder gezegd: dat moet volgens een goddelijke ordening zijn.

God schiep de vrouw opdat zij de man tot een hulp zou zijn. Boze tongen zeggen dat de vrouw dus maar een sloofje van de man zou zijn, met geen ander recht dan het aanrecht. Je kunt de tekst die daarover gaat ook zo lezen, en dan doe je het goed, dat de man zonder vrouw een wat hulpeloos wezen is. Men zegt wel, en heel terecht, dat een vrouw die alleen komt te staan zich veelal beter redt dan een man die in dezelfde positie terecht komt. De vrouw trouwt jonger dan een man. Zij leeft langer dan een man. Zij kan daardoor haar gehele leven beantwoorden aan het doel waartoe God de vrouw schiep: de onmisbare hulp van een man.

Toen door de zondeval de mens een sterfelijk wezen werd, moet het door God zo zijn beschikt, dat, over het geheel genomen, de vrouw de man overleeft. Daarvan uitgaande is het normaal dat er wel weduwen zijn, maar geen weduwnaren. Ze zijn er natuurlijk wel. Zoals een kind kan sterven, zo kan ook een vrouw eerder sterven dan haar man, maar dat wijkt dan af van het grondpatroon. Natuurlijk zou hierover meer te zeggen zijn, maar dit is mogelijk voldoende om terecht te kunnen komen bij het antwoord op de vraag waarom de Bijbel wel weduwen kent maar geen weduwnaren.

Pé de Bruin
(auteur en journalist)