De Bijbel, een verboden boek?
Frits Boekhoff • 92 - 2016 • Uitgave: 13
In onze huidige samenleving veranderen de normen en waarden snel. Wat slechts enkele jaren geleden nog volstrekt normaal en geaccepteerd was, is tegenwoordig volledig uit de gratie. Denkt u maar eens aan de heftige discussies over Sinterklaas (een blanke bisschop) en Zwarte piet (een neger als knecht!). Gaat dat ook met de Bijbel gebeuren?
Tegenwoordig wordt dit aloude, oer-Nederlandse cultuurverschijnsel beschouwd als een overblijfsel van de periode in de geschiedenis, waarin Nederlandse handelaren Afrikaanse negers als slaven verkochten in Amerika. Velen hebben Zwarte Piet (en daarmee ook Sinterklaas?) dan ook – als discriminatie – in de ban gedaan. Zelfs de Verenigde Naties hebben de Nederlandse overheid gemaand Zwarte Piet te verbieden.
Discriminerend
Of wat te denken van de aanpassing van een aantal bordjes in het Rijksmuseum in Amsterdam? Aanduidingen zoals ‘Eskimo’ of ‘indiaan’ worden volgens de museumdirectie tegenwoordig als discriminerend beschouwd en kunnen daarom niet meer gebruikt worden.
Op één van de zijkanten van de Gouden Koets – die in 1898 door de Amsterdamse bevolking aan Koningin Wilhelmina is geschonken ter gelegenheid van haar troonsbestijging – staat de afbeelding ‘Hulde der Koloniën’, een eerbetoon aan de overzeese gebiedsdelen. Volgens een meerderheid van de huidige politici verwijst deze afbeelding echter teveel naar het koloniale verleden van Nederland en de daarmee verbonden slavernij. Daarom vindt men deze afbeelding tegenwoordig – ruim 100 jaar na de afschaffing van de slavernij – discriminerend en zou zij verwijderd moeten worden.
Een meerderheid in het parlement is zelfs van mening dat de aanduiding ‘m/v’ zoveel mogelijk vermeden dient te worden, zelfs op toiletten etc.
De Bijbel in de beklaagdenbank
De Bijbel werd nog niet zo lang geleden, ook buiten de christenheid, algemeen gerespecteerd als een moreel hoogstaand boek. Wij christenen, die de Bijbel aanvaarden als het Woord van God, baseren ons op de Bijbel voor onze levensvisie of voor een goede moraal. Atheïsten wijzen er tegenwoordig echter op dat de Bijbel slavernij niet verbiedt, of die zelfs aanmoedigt (zie bijvoorbeeld de website: www.deatheist.nl).
Toen in oktober 2014 de ‘Bijbel in Gewone Taal’ verscheen, waren sommige reacties opmerkelijk. Door deze nieuwe uitgave van de Bijbel is volgens velen duidelijk geworden hoe discriminerend en gewelddadig de Bijbel is. De Bijbel wordt aan de schandpaal genageld!
Op zichzelf zijn deze constateringen overigens niet onjuist. Er staan in de Bijbel aanduidingen, bijvoorbeeld over relatievormen en over het ontstaan van de aarde, die lijnrecht indruisen tegen de moderne morele of wetenschappelijke opvattingen. Voor de ongelovige meerderheid van de huidige Nederlanders is dit een reden om de Bijbel af te wijzen. En niet alleen voor hen. Ook zeer veel christenen hebben om dezelfde reden zeer veel moeite met grote delen van de Bijbel.
Spijkerharde discussies
Naast deze veranderingen in de morele opvattingen merken wij bovendien een voortschrijdende verscherping van deze opvattingen en een verharding van de discussies. Als voorbeelden noem ik hier de spijkerharde discussies in de media over Zwarte Piet, over de vraag of er in openbare gebouwen speciale toiletten zouden moeten komen voor trans-genders, over de ophef die is ontstaan over de keuze van Sylvana Simons om uit te komen voor de nieuwe politieke partij DENK, een partij die zich in het bijzonder wil inzetten voor allochtone Nederlanders.
Al deze discussies hebben een splijtend effect op de samenleving. Men is steeds minder geneigd tot het sluiten van compromissen, een eigenschap waarvoor wij Nederlanders nog niet zo lang geleden wereldwijd werden geroemd. Het zogenoemde ‘poldermodel’ raakt steeds meer uit de gratie.
Nadelen van de democratie
Bovengenoemde discussies zijn ook doorgedrongen tot de politiek. In ons democratisch bestel zijn politieke partijen steeds meer geneigd te kiezen voor standpunten die de meeste stemmen opleveren. Dit is één van de nadelen van de democratie: de meerderheid krijgt altijd gelijk. En werd er vroeger nog rekening gehouden met minderheidsstandpunten, tegenwoordig is men daar – óók in de politiek! – steeds minder toe bereid.
In tegenstelling tot enkele decennia geleden vormen christenen in Nederland tegenwoordig een minderheid. In de samenstelling van het parlement is dit duidelijk zichtbaar. Christelijke partijen vormen allang geen meerderheid meer. Met christelijke standpunten en gevoeligheden wordt daarom steeds minder rekening gehouden.
De Bijbel een verboden boek
Voor ons christenen is het bijna vanzelfsprekend dat de Bijbel algemeen verkrijgbaar is. Iedereen kan in ons land in nagenoeg elke boekhandel een Bijbel kopen. Toch is dat niet altijd zo geweest. In 1564 werd het door de Paus – als uitvloeisel van het Concilie van Trente – verboden om de Bijbel in de volkstaal te lezen. De Latijnse Vulgata was de voorgeschreven vertaling. Tegenwoordig is de Bijbel in een aantal landen een verboden boek. Niet alleen in het extreem communistische Noord-Korea, maar ook in veel islamitische landen is het verboden of in elk geval levensgevaarlijk om openlijk een Bijbel aan te schaffen.
Gezien de hierboven gesignaleerde ontwikkelingen is het niet ondenkbaar dat de Bijbel binnenkort ook in ons land verboden wordt. Om dit te omzeilen zullen er ongetwijfeld pogingen gedaan worden om vertalingen te produceren die meer recht doen aan de morele en wetenschappelijke opvattingen van deze tijd. Ongewenste passages zullen dan waarschijnlijk voorzien worden van verzachtende of zelfs verdraaiende toelichtingen. Er zijn theologen genoeg die daartoe gaarne bereid en in staat zijn.
Hoe moeten wij hiermee omgaan
Als we deze ontwikkelingen om ons heen zien, zouden wij de moed kunnen verliezen. Ik wil u er echter aan herinneren dat de Here Jezus Zijn discipelen hiervoor al heeft gewaarschuwd. ‘In de wereld zult u verdrukking hebben, maar heb goede moed: Ik heb de wereld overwonnen’ (Johannes 16:33).
Als we al deze dingen bezien in het licht van de Bijbelse profetieën, zullen we bovendien beseffen dat we in de eindtijd leven en dat Zijn komst zeer nabij is. Het Zoeklicht wil u helpen inzicht te krijgen in die Bijbelse profetieën, want de verwachting van Zijn komst vervult ons, ondanks alle dreiging, met moed en vreugde.
Frits Boekhoff
Tegenwoordig wordt dit aloude, oer-Nederlandse cultuurverschijnsel beschouwd als een overblijfsel van de periode in de geschiedenis, waarin Nederlandse handelaren Afrikaanse negers als slaven verkochten in Amerika. Velen hebben Zwarte Piet (en daarmee ook Sinterklaas?) dan ook – als discriminatie – in de ban gedaan. Zelfs de Verenigde Naties hebben de Nederlandse overheid gemaand Zwarte Piet te verbieden.
Discriminerend
Of wat te denken van de aanpassing van een aantal bordjes in het Rijksmuseum in Amsterdam? Aanduidingen zoals ‘Eskimo’ of ‘indiaan’ worden volgens de museumdirectie tegenwoordig als discriminerend beschouwd en kunnen daarom niet meer gebruikt worden.
Op één van de zijkanten van de Gouden Koets – die in 1898 door de Amsterdamse bevolking aan Koningin Wilhelmina is geschonken ter gelegenheid van haar troonsbestijging – staat de afbeelding ‘Hulde der Koloniën’, een eerbetoon aan de overzeese gebiedsdelen. Volgens een meerderheid van de huidige politici verwijst deze afbeelding echter teveel naar het koloniale verleden van Nederland en de daarmee verbonden slavernij. Daarom vindt men deze afbeelding tegenwoordig – ruim 100 jaar na de afschaffing van de slavernij – discriminerend en zou zij verwijderd moeten worden.
Een meerderheid in het parlement is zelfs van mening dat de aanduiding ‘m/v’ zoveel mogelijk vermeden dient te worden, zelfs op toiletten etc.
De Bijbel in de beklaagdenbank
De Bijbel werd nog niet zo lang geleden, ook buiten de christenheid, algemeen gerespecteerd als een moreel hoogstaand boek. Wij christenen, die de Bijbel aanvaarden als het Woord van God, baseren ons op de Bijbel voor onze levensvisie of voor een goede moraal. Atheïsten wijzen er tegenwoordig echter op dat de Bijbel slavernij niet verbiedt, of die zelfs aanmoedigt (zie bijvoorbeeld de website: www.deatheist.nl).
Toen in oktober 2014 de ‘Bijbel in Gewone Taal’ verscheen, waren sommige reacties opmerkelijk. Door deze nieuwe uitgave van de Bijbel is volgens velen duidelijk geworden hoe discriminerend en gewelddadig de Bijbel is. De Bijbel wordt aan de schandpaal genageld!
Op zichzelf zijn deze constateringen overigens niet onjuist. Er staan in de Bijbel aanduidingen, bijvoorbeeld over relatievormen en over het ontstaan van de aarde, die lijnrecht indruisen tegen de moderne morele of wetenschappelijke opvattingen. Voor de ongelovige meerderheid van de huidige Nederlanders is dit een reden om de Bijbel af te wijzen. En niet alleen voor hen. Ook zeer veel christenen hebben om dezelfde reden zeer veel moeite met grote delen van de Bijbel.
Spijkerharde discussies
Naast deze veranderingen in de morele opvattingen merken wij bovendien een voortschrijdende verscherping van deze opvattingen en een verharding van de discussies. Als voorbeelden noem ik hier de spijkerharde discussies in de media over Zwarte Piet, over de vraag of er in openbare gebouwen speciale toiletten zouden moeten komen voor trans-genders, over de ophef die is ontstaan over de keuze van Sylvana Simons om uit te komen voor de nieuwe politieke partij DENK, een partij die zich in het bijzonder wil inzetten voor allochtone Nederlanders.
Al deze discussies hebben een splijtend effect op de samenleving. Men is steeds minder geneigd tot het sluiten van compromissen, een eigenschap waarvoor wij Nederlanders nog niet zo lang geleden wereldwijd werden geroemd. Het zogenoemde ‘poldermodel’ raakt steeds meer uit de gratie.
Nadelen van de democratie
Bovengenoemde discussies zijn ook doorgedrongen tot de politiek. In ons democratisch bestel zijn politieke partijen steeds meer geneigd te kiezen voor standpunten die de meeste stemmen opleveren. Dit is één van de nadelen van de democratie: de meerderheid krijgt altijd gelijk. En werd er vroeger nog rekening gehouden met minderheidsstandpunten, tegenwoordig is men daar – óók in de politiek! – steeds minder toe bereid.
In tegenstelling tot enkele decennia geleden vormen christenen in Nederland tegenwoordig een minderheid. In de samenstelling van het parlement is dit duidelijk zichtbaar. Christelijke partijen vormen allang geen meerderheid meer. Met christelijke standpunten en gevoeligheden wordt daarom steeds minder rekening gehouden.
De Bijbel een verboden boek
Voor ons christenen is het bijna vanzelfsprekend dat de Bijbel algemeen verkrijgbaar is. Iedereen kan in ons land in nagenoeg elke boekhandel een Bijbel kopen. Toch is dat niet altijd zo geweest. In 1564 werd het door de Paus – als uitvloeisel van het Concilie van Trente – verboden om de Bijbel in de volkstaal te lezen. De Latijnse Vulgata was de voorgeschreven vertaling. Tegenwoordig is de Bijbel in een aantal landen een verboden boek. Niet alleen in het extreem communistische Noord-Korea, maar ook in veel islamitische landen is het verboden of in elk geval levensgevaarlijk om openlijk een Bijbel aan te schaffen.
Gezien de hierboven gesignaleerde ontwikkelingen is het niet ondenkbaar dat de Bijbel binnenkort ook in ons land verboden wordt. Om dit te omzeilen zullen er ongetwijfeld pogingen gedaan worden om vertalingen te produceren die meer recht doen aan de morele en wetenschappelijke opvattingen van deze tijd. Ongewenste passages zullen dan waarschijnlijk voorzien worden van verzachtende of zelfs verdraaiende toelichtingen. Er zijn theologen genoeg die daartoe gaarne bereid en in staat zijn.
Hoe moeten wij hiermee omgaan
Als we deze ontwikkelingen om ons heen zien, zouden wij de moed kunnen verliezen. Ik wil u er echter aan herinneren dat de Here Jezus Zijn discipelen hiervoor al heeft gewaarschuwd. ‘In de wereld zult u verdrukking hebben, maar heb goede moed: Ik heb de wereld overwonnen’ (Johannes 16:33).
Als we al deze dingen bezien in het licht van de Bijbelse profetieën, zullen we bovendien beseffen dat we in de eindtijd leven en dat Zijn komst zeer nabij is. Het Zoeklicht wil u helpen inzicht te krijgen in die Bijbelse profetieën, want de verwachting van Zijn komst vervult ons, ondanks alle dreiging, met moed en vreugde.
Frits Boekhoff
