De beste kerk van de wereld

Jan van Barneveld • 75 - 1999/2000 • Uitgave: 3
Heel lang geleden in een ver land was er eens een kerk vol leven en activiteiten:
- Elke dag was er een bidstond, die goed werd bezocht.
- Blij en enthousiast gingen de gemeenteleden naar de bijbelstudies.
- Oprecht zochten ze naar de wil en de weg van God voor de gemeente en voor zichzelf.
- In hun samenkomsten en op de bidstonden werd regelmatig gebeden: 'Here, wat wilt U dat wij zullen doen?
- Op de bidstonden waren er niet alleen een paar oudere zusters en een enkele broeder. Nee, de hele gemeente had er 'een welgevallen aan om tot God te naderen'.
- Ze zagen er niet tegenop om regelmatig te vasten en zich diep te verootmoedigen.

Kent u zo'n gemeente in ons land? Of gaat het misschien over gemeentes uit de opwekking in Korea of over jonge kerken in Afrika of Latijns Amerika? Die zes genoemde punten lijken een gegarandeerd recept voor het uitbreken van een geweldige opwekking. Dit verhaal van deze 'ideale gemeente' vertelt dat de gemeenteleden één grote klacht opzonden naar de hemel: 'Waarom vasten wij als U er toch niet op let; verootmoedigen wij ons als U er toch geen acht op slaat?' Al die positieve zaken haalden niets uit: Er was geen doorbraak en de verwachte opwekking kwam niet! Die zes 'voorwaarden' voor een opwekking waren zeker vervuld tijdens de grote opwekking van de Eerste Gemeente! Toen wel! Wat was er mis, wat ontbrak er in die 'beste kerk van de wereld', die u overigens in Jesaja 58 beschreven vindt?

Veel geneesheren
Wij en onze gezinnen ondervinden en ondergaan bijna dagelijks de treurige toestand van de kerken in ons land. Er is honger naar Gods Woord maar er is zo weinig geestelijke voeding. Er is honger naar echte gemeenschap in de Here Jezus Christus, maar onze ego-houding, ook als christenen, heeft veel gemeenten verscheurd. Veel gelovigen zwerven eenzaam rond, zonder een echt geestelijk thuis te vinden. Deze geestelijke droogte, dit verval is al bijna dertig jaren aan de gang en het einde is nog niet in het zicht. In het begin van de tachtiger jaren was er nog enige hoop op een beweging van 'radicale evangelicals'. Van die beweging is niets meer over. Anderen zochten het in Toronto, in Willow Creek en via Alfa cursussen. In Gods grote genade en in Zijn geweldige liefde voor verloren zondaars, heeft Hij hier en daar nog zegen gegeven. Maar de opwekking is uitgebleven. Weer anderen werkten aan liturgische vernieuwingen. Conferenties, beraden en artikelen zijn en worden gewijd aan de patiënt, de kerk in ons land. Al die 'geneesheren' hebben de opwekking geen stap dichterbij gebracht. Het is opvallend dat er, afgezien van berichten van grote geestelijke gebeurtenissen uit verre landen, niet zoveel meer wordt gesproken over een opwekking in ons land. Hebben we de hoop soms opgegeven? Beperken we ons wellicht tot pogingen, met gesloten ogen en dichte oren, de afbrokkelende ruïnes van het kerkelijk leven overeind te houden?

Otto en de opwekking
Het besef dat diepe verootmoediging en schuldbelijdenis aan opwekking vooraf moeten gaan, dringt nu langzaam maar krachtig door. Opwekkingsbewegingen uit vroeger eeuwen leren ons dat twee belangrijke voorwaarden voor vernieuwing van de kerk zijn: In de eerste plaats een diepe bewustheid van de heiligheid van God, van Zijn gerechtigheid en Zijn grote liefde. In de tweede plaats een diepe bewustheid van onze zondigheid, niet alleen in eigen leven, maar ook als kerk en als gemeenschap. Onder andere Otto de Bruijne is al jaren met deze zaken bezig. In november van dit jaar hoopt hij, met een groep medestanders, een grote verootmoedigingsbijeenkomst in de Domkerk in Utrecht te beleggen. Schuldbelijdenis zal in deze campagne 'Inkeer en Omkeer' het hoofdthema zijn. Een andere groep gelovigen vindt dat allereerst onze schuld aan Israël en aan het Joodse volk moet worden beleden. De werkgroep die hiermee bezig is heet 'Boete 2000' en wordt door Herman Goudswaard geleid. 'Boete 2000' hoopt de avond na Grote Verzoendag deze schuld voor God en voor Israël te belijden. Overigens werken beide groepen goed samen en hebben zij regelmatig overleg. Zij ervaren dat beide acties duidelijk in elkaars verlengde liggen. Want we moeten eerst 'schoon schip maken wat betreft de 'christelijke schuld' tegenover Israël en daarna liggen er nog heel wat andere zaken, waar een diepe verootmoediging en schuldbelijdenis voor nodig is. Het is echter duidelijk dat alleen de Heilige Geest in onze harten een geest van verootmoediging kan bewerken. Daarom is het een hoopvol teken dat de gebedsbeweging, die hierom naar de Here roept, steeds meer ingang vindt. Moge de Here geven dat deze verootmoedigingsbewegingen toch hier en daar nog tot een vernieuwing zullen leiden. Dat is van levensbelang. Niet alleen onze gemeenten, maar ook de samenleving zal een zegen ontvangen als de gemeente van Christus weer een zoutend zout wordt! Niet alleen voor ons eigen geestelijk leven, maar ook voor onze ongelovige familieleden en kinderen, voor wie we al zo lang bidden dat ze tot geloof zullen komen!

Wat is te verwachten?
In de Bijbel worden er heel wat 'opwekkingen' beschreven. De vernieuwingen onder de koningen Asa, Hizkia en Josia hadden enkele belangrijke gemeenschappelijke elementen:

-Diepe eerbied voor de Here en voor Zijn Woord. Ook gehoorzaamheid aan dat Woord.
- Afgoden worden vernietigd en er wordt afgezien van alle afgoderij.
- Velen uit Israël kwamen met Juda meedoen; dat wil zeggen: velen 'kwamen tot geloof'.
- Er was bescherming tegen en overwinning op de vijanden. - Grote vreugde bij het volk en zegen van de Here.

In geestelijk zin mogen wij ook op deze dingen hopen als de Here een opwekking geeft. Bij de eerste gemeente vinden we al die elementen ook terug. Door de werking van Gods Heilige Geest zal de dienst van bevrijding en genezing weer veel mensen uit de banden van satan vrijmaken. Met grote vreugde zal het Woord levend worden in de gemeente en in ons leven.

Velen zullen tot geloof komen en ook dat zal een grote blijdschap geven. Tenslotte zal de Heilige Geest ons heel wat afgoden laten zien die we moeten wegdoen. Die afgoden zullen in de eerste plaats met de Mammon en met onze levensstijl te maken hebben.

Resultaten…
In zijn lijvige boek 'Dynamics of Spiritual Life' somt de evangelische kerkhistoricus Richard Lovelace een aantal 'bijresultaten' op van een opwekking. De belangrijkste gevolgen van een opwekking zijn uiteraard de redding van veel mensen en een diepgaand proces van heiligmaking bij de gelovigen. Daarbij komen de vervulling met Gods Heilige Geest en de werking van de 'Gaven van de Geest', waarbij overwinning in de geestelijke strijd tegen zonde en duivelse machten hoort. Maar het blijkt dat er bij een opwekking nog veel meer gebeurt. Lovelace noemt een paar van die 'secundaire aspecten van een Vernieuwing':

- Verdieping van persoonlijk en gemeenschappelijk gebed, waarbij de afhankelijkheid van Gods Geest sterk tot uitdrukking komt. Er is een heilig roepen naar de Here!
- Zending, evangelisatie en sociale actie vanuit de Gemeente. Het is een bekend feit dat de meeste grote zendingsorganisaties uit de Grote Opwekkingen geboren zijn. Minder bekend is dat ook zo goed als alle sociale bewegingen hun wortels hebben in de Opwekkingen. De afschaffing van de slavernij, de vakbewegingen, zorg voor armen en zieken, het Leger des Heils, enz. komen uit die Grote Opwekkingen. In ons land is er het 'Heil des Volks'. Een 'opgewekte gemeente' is een zendingsgemeente met veel sociale actie!
- Er is grote liefde en eenheid in de gemeenten. Voor onze tijd betekent dat het functioneren van gemeentecellen, waarin grote aandacht is voor elkaar. Zoals in de Eerste Gemeente.
- Een Opwekking staat dwars op de cultuur van de tijd; een bijbels getuigenis tegen de 'geest van de eeuw'. De Gemeente is dan een aanklacht tegen onze 'Babylonsamenleving!

Beste kerk van de wereld
Toch moeten we nog even terug naar die 'kerk uit Jesaja' waar zoveel goeds gebeurde en waar men klaagde dat 'de Here er toch niet op lette'. In Jesaja 58 laat de Here zien wat er aan de hand was. Men was egoïstisch en egocentrisch; er was geen sociale bewogenheid met de medemens in nood en met elkaar. Er was geroddel en materialisme. Als men zich daarvan zou bekeren, dan zou de Here een opwekking geven!! Ook wij hebben de indruk dat, ondanks alle gebed, alle geestelijke 'geneesheren', zelfs ondanks het feit dat sommigen vasten, de opwekking uitblijft. Is dit misschien de 'stilte voor de Grote Opwekking' die bijvoorbeeld onze charismatische broeders zo enthousiast voorspellen? Of zal de 'grote afval' doorzetten en moeten we ons beperken tot wat de gemeente van Filadelfia deed: De Here Jezus verwachten! (zie Openb. 3:10). Wij geloven dat de Here door alles heen telkens weer nieuw leven wil geven in plaatselijke gemeenten. Wie biddend de 'onderste weg' willen gaan in de geest van zachtmoedigheid en nederigheid van de Here Jezus zullen dat ervaren. Dan is er hoop! Maar het is ook mogelijk dat iemand, die zo de Here zoekt, door de plaatselijke gemeente afgestoten wordt. Dan zal de Here het vuur van de opwekking in het persoonlijke leven doen branden. Want Hij is een God van levenden en niet van doden! Ook in geestelijke zin! Hij wil opwekking en nieuw leven. In uw en mijn leven en in het leven van onze gemeentes.

drs. Jan van Barneveld