Dé asielzoeker is stom?
Frits Boekhoff • 91 - 2015 • Uitgave: 22
Twintig bivakmutsen in Woerden kwamen verhaal halen
Werd de aanval op een noodopvang voor asielzoekers in Woerden gepleegd door een zieke groep criminelen of waren het gewoon gestreste burgers? Waarom discussies over asielzoekers vaak polariseren en waarom nuance en luisteren zo belangrijk is.
Er ging een golf van ontzetting door Nederland toen het nieuws naar buiten kwam dat een groep van twintig zwartgeklede mannen met bivakmutsen het gemunt hadden op een noodopvang voor asielzoekers in Woerden. Ze hadden het gebouw bestormd en met vuurwerkbommen en eieren gegooid. Verre van vriendelijk dus en buitengewoon traumatisch voor de vluchtelingen: velen komen uit oorlogsgebied en de (vuurwerk)knallen zijn voor hen extra traumatisch.
Leegheid en machteloosheid
Los van de vraag hoe je over deze situatie denkt: de nuance lijkt tegenwoordig verdwenen te zijn. Je bent voor óf tegen en je moet het liefst diréct een mening hebben. Gaat er iets niet naar je zin? Dan kom je direct verhaal halen, want niemand moet het wagen om aan jouw rechten te komen, wat denken ze wel! De gevolgen van deze denkwijzen zijn alom bekend: ambulancepersoneel dat in elkaar wordt geslagen (ze zijn weer te laat), de politie die wordt aangevallen (ze blijven irritant) of de leraar die door de vader van een leerling wordt bedreigd (hij trekt altijd andere kinderen voor).
Laat het duidelijk zijn: de actie van deze twintig mannen in Woerden is niet goed te praten. Maar zijn het alleen maar ‘gekken’, zoals velen beweren? Of is er meer aan de hand? Wat voor stress, frustratie of machteloosheid zit daar achter? Zijn het ‘gewoon’ racisten? Of zaten er misschien wel jonge vaders bij die kennelijk zo gestrest zijn dat ze tot dit soort acties overgaan? Met andere woorden: wat is er aan de hand in de samenleving?
Ik zie een verband tussen leerkrachten die klappen hebben opgelopen van ouders die verhaal kwamen halen, huisartsen die bedreigd zijn en conducteurs in treinen die in elkaar geslagen zijn. Veel mensen ervaren leegheid en machteloosheid en zijn diep wantrouwend tegenover bijvoorbeeld de overheid of Europa. We leven wel in een welvaartsmaatschappij, maar zeker niet in een welzijnsmaatschappij.
Barmhartigheid voor gelukszoekers?
Terug naar Woerden en de vluchtelingenopvang in ons land. Ook daarin zie je ook dat de samenleving polariseert en verhardt. De voorstanders zijn er helemaal over uit: We moeten barmhartigheid tonen aan mensen die alles zijn kwijtgeraakt. In Syrië sterven dagelijks mensen en kinderen door het oorlogsgeweld, we moeten Gods liefde laten zien aan deze vluchtelingen. Een welvarend land als Nederland is het verplicht! Het geeft kansen voor evangelisatie! Het is een verrijking van onze cultuur en samenleving!
Maar dan de tegenstanders: hoezo verrijking? Er komen IS-strijders mee! En trouwens: hebben we zélf niet heel veel ouderen die onze zorg nodig hebben en dat nu niet krijgen door al die vluchtelingen? Die asielzoekers zijn alleen maar gelukzoekers!
Radicalisering van standpunten
Nu gaat het mij niet om deze meningen, maar wel om de radicaliteit van de standpunten en het stigmatiseren van mensen die andere standpunten hebben. Er lijkt vaak alleen maar goed en kwaad te bestaan. Dat begint al met de media, die ‘humaan beleid’ tegenover ‘stringent beleid’ zetten. Dat is een valse voorstelling, want er is humaan beleid en inhumaan beleid. En er is stringent beleid en soepel beleid. Met andere woorden: wat humaan of inhumaan is, valt nog te bezien, maar zo is de toon gezet. We hebben met elkaar in Nederland een harde discussie, geen goede discussie.
Veel sprekers, weinig luisteraars
Een goede discussie kan namelijk een verrijking betekenen. Dat betekent dat je standpunten uitwisselt waarbij de een de ander probeert te begrijpen. Let op: de ander begrijpen is wat anders dan het met de ander eens zijn. En het veranderen van een standpunt is niet hetzelfde als gezichtsverlies (maar misschien juist wel een denkontwikkeling). Te veel discussies over de vluchtelingen gaan in een ruzieachtige sfeer, waarin wij alleen maar ons standpunt willen geven zonder naar het standpunt van de ander te willen luisteren. Nederland lijkt veel sprekers te hebben, maar weinig luisteraars. Hoe lang is het geleden dat een discussie over het vluchtelingenvraagstuk op de televisie zo verliep dat de ene gast tegen de ander zei: “Ik denk dat ik je begrijp”? We hoeven niet altijd een mening te hebben. En we hebben ook niet altijd gelijk.
Helaas komt op christelijk erf hetzelfde voor. De emoties lopen soms hoog op, vooral op social media. Als het over Israël gaat of het al dan niet vieren van de Bijbelse Feesten, als het over de Wederkomst gaat of om de Opname van de Gemeente: we hebben direct een mening. Alle remmen lijken los te gaan en we verketteren elkaar. Natuurlijk, als het gaat om elementaire christelijke zaken zoals het lijden, sterven en de opstanding van de Here Jezus Christus, Zijn Goddelijkheid en Zijn genade, dan zijn we het eens. Daar is geen discussie over mogelijk. Maar op vele andere onderwerpen is de is de nuance zo slecht nog niet.
Overigens, als ik ooit uit mijn Nederland moet vluchten, dan hoop ik in een ander land op meer barmhartigheid. Maar dat terzijde.
Frits Boekhoff
Werd de aanval op een noodopvang voor asielzoekers in Woerden gepleegd door een zieke groep criminelen of waren het gewoon gestreste burgers? Waarom discussies over asielzoekers vaak polariseren en waarom nuance en luisteren zo belangrijk is.
Er ging een golf van ontzetting door Nederland toen het nieuws naar buiten kwam dat een groep van twintig zwartgeklede mannen met bivakmutsen het gemunt hadden op een noodopvang voor asielzoekers in Woerden. Ze hadden het gebouw bestormd en met vuurwerkbommen en eieren gegooid. Verre van vriendelijk dus en buitengewoon traumatisch voor de vluchtelingen: velen komen uit oorlogsgebied en de (vuurwerk)knallen zijn voor hen extra traumatisch.
Leegheid en machteloosheid
Los van de vraag hoe je over deze situatie denkt: de nuance lijkt tegenwoordig verdwenen te zijn. Je bent voor óf tegen en je moet het liefst diréct een mening hebben. Gaat er iets niet naar je zin? Dan kom je direct verhaal halen, want niemand moet het wagen om aan jouw rechten te komen, wat denken ze wel! De gevolgen van deze denkwijzen zijn alom bekend: ambulancepersoneel dat in elkaar wordt geslagen (ze zijn weer te laat), de politie die wordt aangevallen (ze blijven irritant) of de leraar die door de vader van een leerling wordt bedreigd (hij trekt altijd andere kinderen voor).
Laat het duidelijk zijn: de actie van deze twintig mannen in Woerden is niet goed te praten. Maar zijn het alleen maar ‘gekken’, zoals velen beweren? Of is er meer aan de hand? Wat voor stress, frustratie of machteloosheid zit daar achter? Zijn het ‘gewoon’ racisten? Of zaten er misschien wel jonge vaders bij die kennelijk zo gestrest zijn dat ze tot dit soort acties overgaan? Met andere woorden: wat is er aan de hand in de samenleving?
Ik zie een verband tussen leerkrachten die klappen hebben opgelopen van ouders die verhaal kwamen halen, huisartsen die bedreigd zijn en conducteurs in treinen die in elkaar geslagen zijn. Veel mensen ervaren leegheid en machteloosheid en zijn diep wantrouwend tegenover bijvoorbeeld de overheid of Europa. We leven wel in een welvaartsmaatschappij, maar zeker niet in een welzijnsmaatschappij.
Barmhartigheid voor gelukszoekers?
Terug naar Woerden en de vluchtelingenopvang in ons land. Ook daarin zie je ook dat de samenleving polariseert en verhardt. De voorstanders zijn er helemaal over uit: We moeten barmhartigheid tonen aan mensen die alles zijn kwijtgeraakt. In Syrië sterven dagelijks mensen en kinderen door het oorlogsgeweld, we moeten Gods liefde laten zien aan deze vluchtelingen. Een welvarend land als Nederland is het verplicht! Het geeft kansen voor evangelisatie! Het is een verrijking van onze cultuur en samenleving!
Maar dan de tegenstanders: hoezo verrijking? Er komen IS-strijders mee! En trouwens: hebben we zélf niet heel veel ouderen die onze zorg nodig hebben en dat nu niet krijgen door al die vluchtelingen? Die asielzoekers zijn alleen maar gelukzoekers!
Radicalisering van standpunten
Nu gaat het mij niet om deze meningen, maar wel om de radicaliteit van de standpunten en het stigmatiseren van mensen die andere standpunten hebben. Er lijkt vaak alleen maar goed en kwaad te bestaan. Dat begint al met de media, die ‘humaan beleid’ tegenover ‘stringent beleid’ zetten. Dat is een valse voorstelling, want er is humaan beleid en inhumaan beleid. En er is stringent beleid en soepel beleid. Met andere woorden: wat humaan of inhumaan is, valt nog te bezien, maar zo is de toon gezet. We hebben met elkaar in Nederland een harde discussie, geen goede discussie.
Veel sprekers, weinig luisteraars
Een goede discussie kan namelijk een verrijking betekenen. Dat betekent dat je standpunten uitwisselt waarbij de een de ander probeert te begrijpen. Let op: de ander begrijpen is wat anders dan het met de ander eens zijn. En het veranderen van een standpunt is niet hetzelfde als gezichtsverlies (maar misschien juist wel een denkontwikkeling). Te veel discussies over de vluchtelingen gaan in een ruzieachtige sfeer, waarin wij alleen maar ons standpunt willen geven zonder naar het standpunt van de ander te willen luisteren. Nederland lijkt veel sprekers te hebben, maar weinig luisteraars. Hoe lang is het geleden dat een discussie over het vluchtelingenvraagstuk op de televisie zo verliep dat de ene gast tegen de ander zei: “Ik denk dat ik je begrijp”? We hoeven niet altijd een mening te hebben. En we hebben ook niet altijd gelijk.
Helaas komt op christelijk erf hetzelfde voor. De emoties lopen soms hoog op, vooral op social media. Als het over Israël gaat of het al dan niet vieren van de Bijbelse Feesten, als het over de Wederkomst gaat of om de Opname van de Gemeente: we hebben direct een mening. Alle remmen lijken los te gaan en we verketteren elkaar. Natuurlijk, als het gaat om elementaire christelijke zaken zoals het lijden, sterven en de opstanding van de Here Jezus Christus, Zijn Goddelijkheid en Zijn genade, dan zijn we het eens. Daar is geen discussie over mogelijk. Maar op vele andere onderwerpen is de is de nuance zo slecht nog niet.
Overigens, als ik ooit uit mijn Nederland moet vluchten, dan hoop ik in een ander land op meer barmhartigheid. Maar dat terzijde.
Frits Boekhoff
